Ο Λάντο Νόρις στο “πάνθεον” της Formula 1: Ένας διαφορετικός πρωταθλητής του κόσμου

Ο Λάντο Νόρις, ο νέος παγκόσμιος πρωταθλητής της κορωνίδας του μότορσπορ, είναι ένα διαφορετικό πρότυπο της F1. Ουδέποτε φόρεσε το προσωπείο του σκληρού, του αλάνθαστου, του ασυμβίβαστου. Ποτέ δεν έκρυψε πόσο ευάλωτος υπήρξε στο άγχος, στην κατάθλιψη, ποτέ δεν έριξε το βάρος στο αυτοκίνητο (ακόμα και στις μέρες που η McLaren βρισκόταν στον πάτο του πηγαδιού), ποτέ δεν δίστασε να ζητήσει συγγνώμη.

Από την άποψη αυτή, σήμερα συντελέστηκε μία αλλαγή. Φάνηκε, κυρίως στους νέους ανθρώπους, που αντικρίζουν τους καλύτερους αθλητές του κόσμου ως πρότυπα, ότι η επίτευξη του απόλυτου στόχου, ακόμα στο ανώτερο υψίπεδο του παγκόσμιου αθλητισμού, μπορεί να γίνει και με τρόπους μη-γκανγκστερικούς. Και το πιο εκπληκτικό είναι πως το ίδιο θα συνέβαινε αν τον φετινό τίτλο κατακτούσε και ο Όσκαρ Πιάστρι, αλλά και η νέα, η τωρινή, η “Β έκδοση” του σπουδαίου Μαξ Φερστάπεν.

Αλλά με τον Νόρις υπήρξε και μια άλλη, πολύ πιο σημαντική πτυχή: ότι δεν χρειάζεται να είσαι αλεξίσφαιρος, και είναι εντάξει πολλές φορές να νιώθεις ευάλωτος και εύθραυστος. Θα περάσει. Δεν χρειάζεται να είσαι αλάνθαστος. Αν καταβληθείς από το άγχος, ακόμα και από την κατάθλιψη, υπάρχει τρόπος να ανακάμψεις.

Δεν χρειάζεται να πατάς σε λαιμούς ως σκαλοπάτια της σκάλας που ανεβαίνεις, αλλά μπορείς να σέβεσαι τον αντίπαλό σου – όπως ο Λάντο σεβάστηκε τον μεγάλο του αντίπαλο Όσκαρ Πιάστρι, αν μη τι άλλο με μια δημόσια, εγκάρδια και ειλικρινή συγγνώμη για τη σύγκρουσή τους στον Καναδά.

Στον Λάντο προβάλλεται πλέον ένα διαφορετικό είδος πρωταθλητή. Του μικρού, αγχωμένου έφηβου, του τρεμάμενου από το άγχος, που έχτισε σταδιακά την αυτοπεποίθησή του, λάξευσε τον εύθραυστο εαυτό του, τον θωράκισε από την κριτική, έκανε τα λάθη που έπρεπε να κάνει και τα παραδέχθηκε, δούλεψε σκληρά και έφτασε στο απόγειο χωρίς να απολέσει την ηθική του στο δρόμο, χωρίς να βγάλει στην επιφάνεια ένα άγριο θηρίο όταν βρέθηκε αληθινά στριμωγμένος, χωρίς ο σκοπός να αγιάζει τα μέσα.

“Είμαι πολύ ήσυχος άνθρωπος, 95% του χρόνου” λέει ο Νόρις, ένας εσωστρεφής σε έναν τόσο εξωστρεφή κόσμο. “Μου αρέσει να μένω μόνος μου και να σκέφτομαι. Είμαι εσωστρεφής σε τεράστιο βαθμό. Και λόγω αυτού, μεγάλωσα πάντα με μεγάλη αυτοσυνείδηση.

Ποτέ δεν κατηγόρησα κανέναν άλλον. Πάντα μιλούσα στον εαυτό μου και πάντα τον κατηγορούσα πρώτο. Ποτέ δεν θα έλεγα ‘το αυτοκίνητο ήταν χάλια και εγώ ήμουν τέλειος’. Δεν είμαι αυτός ο τύπος”, πρόσθεσε.

Και πράγματι, η δημόσια συγγνώμη στον Πιάστρι για τη σύγκρουσή τους στον Καναδά έδειξε ότι είναι απόλυτα ειλικρινής στα λόγια αυτά. Κατηγορήθηκε ότι ένας μεγάλος πρωταθλητής δεν φέρεται έτσι, ειδικά παρόντος του Μαξ Φερστάπεν που έχει γαλουχηθεί πολύ διαφορετικά.

“Ο καθένας είναι διαφορετικός και δεν σημαίνει ότι ο δικός μου τρόπος είναι σίγουρα ο σωστός”, είπε πρόσφατα ο Βρετανός, μιλώντας στο ολλανδικό Viaplay. “Θαυμάζω χαρακτηριστικά και νοοτροπίες άλλων οδηγών, όπως του Μαξ, όπου έχει αυτή τη στάση του ‘άντε γαμ***’.

Μερικές φορές λέω: ‘Μακάρι να ήμουν κι εγώ πιο έτσι, πραγματικά το εύχομαι’. Αλλά είναι απλώς η διαφορά των ανθρώπων, και ο Μαξ πιθανώς βρίσκεται στο μεγαλύτερο άκρο του φάσματος σε σχέση με εμένα.

Μερικές μέρες ξέρω ότι αυτό που έχω μπορεί να είναι πιο αδύναμο και να το εκμεταλλευτούν – αλλά μόνο αν πραγματικά το επιτρέψω, αν δώσω σημασία σε εσάς ή στα ΜΜΕ που το παρουσιάζουν ως αδυναμία. Γιατί ο Λιούις δεν ήταν έτσι, ο Μαξ, τετράκις παγκόσμιος πρωταθλητής, δεν είναι έτσι, αυτοί οι τύποι δεν ήταν έτσι: ο Σένα, ο Προστ, όποιον θες να πεις.

Αυτό για το οποίο θα είμαι πιο περήφανος είναι αν τα καταφέρω και το κάνω με τον δικό μου τρόπο. Να θέσω όχι ένα νέο σημείο αναφοράς, αλλά έναν νέο δρόμο που λέει ότι δεν χρειάζεται να είσαι καθίκι, δεν χρειάζεται να έχεις αυτή τη συμπεριφορά. Θέλω να το κάνω με τον δικό μου τρόπο”, πρόσθεσε. Και τώρα το κατάφερε.

Κάτι εντελώς απρόσμενο από άλλους πρωταθλητές, επίσης, είναι και το συχνό, δημόσιό του ‘αυτομαστίγωμα’. Μετά από ένα λάθος, ειδικά στις κατατακτήριες, ο Νόρις μπορούσε να αποκαλέσει τον εαυτό του ‘ηλίθιο’ ή να χαρακτηρίσει το λάθος του ‘ντροπιαστικό’.

Αυτό συμβαίνει, λέει ο ίδιος, διότι “στο 95% του χρόνου πιστεύω ότι μπορούσα να κάνω κάτι καλύτερα, ό,τι κι αν ήταν αυτό. Ακόμη κι αν το αυτοκίνητο δεν ήταν αρκετά γρήγορο, θα έλεγα ‘θα μπορούσα να είχα κάνει αυτό καλύτερα, εκείνο καλύτερα’”, εξήγησε.

Ο Νόρις, σε μια εποχή που εξελίσσεται ένας πολύπλευρος αγώνας απενοχοποίησης των συμπλεγμάτων με τα οποία εξακολουθεί σε μεγάλο βαθμό να αντιμετωπίζεται η ψυχική υγεία, υπήρξε από τους πιο ανοιχτούς αθλητές της Formula 1 σχετικά με τη δική του ψυχική κατάσταση.

Στην παρθενική του χρονιά στη F1, το 2019, αντιμετώπισε κατάθλιψη, άγχος και έντονη αμφισβήτηση του εαυτού του. Η πίεση του σπορ, ο φόβος πως δεν είναι αρκετά καλός και η σκληρή κριτική στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης υπήρξαν, όχι αδίκως, δυσβάσταχτα για έναν έφηβο με μεγάλα όνειρα.

Εξ αρχής στο σπορ παραδέχτηκε ανοιχτά ότι ήταν “πολύ συχνά καταθλιπτικός” και ότι ανησυχούσε για το μέλλον του στο σπορ, ότι η πίεση να αποδώσει του γεννούσε μεγάλες αμφιβολίες για τον εαυτό του, και ότι η γνώμη των άλλων και τα αρνητικά σχόλια στα κοινωνικά δίκτυα επιβάρυναν ακόμη περισσότερο την ψυχολογία του.

Εξ απαλών ονύχων, λοιπόν, ο Λάντο δημόσια έλεγε ότι αναζητά τη στήριξη στους κοντινούς του ανθρώπους -φίλους, οικογένεια και τα μέλη της ομάδας που τον συνοδεύουν στους αγώνες- και επίσης και στους επαγγελματίες της υγείας, εξηγώντας πως το να μιλάς σε κάποιον ειδικό είναι πράξη δύναμης και όχι αδυναμίας.

Χρησιμοποιεί ενεργά την πλατφόρμα του -από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μέχρι τις live μεταδόσεις του στο Twitch- για να ενθαρρύνει τον κόσμο να μιλήσει ανοιχτά για την ψυχική του υγεία.

Μέσα από τη δική του διαδρομή, ο Λάντο έχει εξελιχθεί σε μια από τις σημαντικότερες φωνές υπέρ της ευαισθητοποίησης και της αποστιγματοποίησης των ψυχικών δυσκολιών στον αθλητισμό -και όχι μόνο. Έχει βοηθήσει ανθρώπους να σωθούν. Κι αυτό δεν είναι καθόλου μικρό επίτευγμα – για την ακρίβεια, ίσως είναι σπουδαιότερο από τον τίτλο της F1. Είναι ένας ευγενής, ένας ανώτερος τρόπος, να αξιοποιείς την φήμη ενός πρωταθλητή του κόσμου.

Πώς, όμως, κατάφερε ο ίδιος να ισορροπήσει ψυχικά και αγωνιστικά; Ο Λάντο παραδέχθηκε, έπειτα, πως η πρώτη του νίκη, στο Μαϊάμι το 2024, τον απελευθέρωσε: “Πάντα μου φτιάχνει το χαμόγελο. Η χαρά, η ανακούφιση… Είμαι τύπος που πρέπει να δει κάτι για να το πιστέψει.

Πίστευα ότι μπορούσα να κερδίσω έναν αγώνα; Ναι. Αλλά έμπαινα ποτέ σε έναν αγώνα πραγματικά πιστεύοντας ότι θα κερδίσω; Όχι. Οπότε, όταν το πέτυχα, μου έδωσε λίγη παραπάνω πίστη. Σκέφτηκα, ‘ok, μπορώ να κερδίσω έναν αγώνα στη F1 και μπορώ να κερδίσω τον Μαξ’.

Αυτό σε χαλαρώνει λίγο. Δεν σκέφτεσαι πια ‘μήπως είναι αυτός ο αγώνας; Μπορώ να το κάνω σήμερα;’. Είναι ‘το έκανα την περασμένη εβδομάδα, το έκανα πριν λίγους μήνες, μπορώ να το ξανακάνω’. Αυτό σου δίνει καλύτερη αίσθηση όταν μπαίνεις σε ένα τριήμερο ή όταν βρεθεί ξανά η ευκαιρία.

Απαλλάσσεσαι από εκείνο το ‘μην το χαλάσεις τώρα!’. Δεν είναι η μεγαλύτερη αλλαγή, αλλά όταν αυτή η φωνή εμφανίζεται πότε-πότε -όταν ίσως οδηγείς την κούρσα για λίγο ή ξεκινάς από την πολ ποζίσιον- σε βοηθά να συγκεντρώνεσαι λίγο παραπάνω”.

Έκτοτε -και ειδικά τους τελευταίους 12 μήνες- ο Βρετανός έχει μάθει να αξιοποιεί την αυτοκριτική, αντί να την αφήνει να τον καταστρέφει. “Προσπάθησα να τη μετατρέψω σε κάτι θετικό”, εξήγησε. “Παλιά το άφηνα να με ρίξει. Τώρα το χρησιμοποιώ για να βελτιωθώ”.

Το 2025 ξεκίνησε γεμάτο σκαμπανεβάσματα: ένας κακός γύρος στη Μπαχρέιν τον έκανε να νιώσει “λες και δεν έχω ξαναοδηγήσει F1”, ενώ στη Σαουδική Αραβία είχε το ατύχημα στις κατατακτήριες και χαρακτήρισε τον εαυτό του “ηλίθιο” στη ραδιοεπικοινωνία.

Ωστόσο, η διαχείρισή του άλλαξε: στη Τζέντα, μετά την πρόσκρουση, εμφανίστηκε συγκεντρωμένος, όχι διαλυμένος. Στον αγώνα ανέκαμψε εντυπωσιακά για να ανέβει στην 4η θέση. Λίγο αργότερα αποκάλυψε ότι δοκίμασε μια νέα προσέγγιση πριν την εκκίνηση: φόρεσε ακουστικά στο grid “για πρώτη φορά στη ζωή μου” για να μπλοκάρει τον θόρυβο και να βρει την ηρεμία του.

“Βάζω πολύ μεγάλη πίεση στον εαυτό μου γιατί θέλω να τα κάνω όλα τέλεια. Θέλω να είμαι στην πολ ποζίσιον, να κερδίζω, να είμαι άψογος. Πρέπει να αποδεχτώ ότι δεν θα είμαι τέλειος. Τα λάθη γίνονται γιατί προσπαθώ υπερβολικά να είμαι τέλειος”, συμπλήρωσε.

Και φτάσαμε στο φετινό Φθινόπωρο, όπου ο Λάντο άλλαξε εντελώς την φτωχή του αγωνιστική εικόνα του καλοκαιριού και άρχισε εκ νέου να κερδίζει, πολλές φορές και άνετα, τον Πιάστρι.

Μετά την έβδομη νίκη του στη φετινή σεζόν, στη Βραζιλία, όταν ρωτήθηκε τι οδήγησε στην αλλαγή του το τελευταίο διάστημα απάντησε “απλώς αγνοήστε όποιον λέει βλακείες για εσάς! Συγκεντρωθείτε στον εαυτό σας.

Υπάρχουν πάντα άνθρωποι που προσπαθούν να σε ρίξουν λίγο. Είναι φυσιολογικό. Όταν βρίσκεσαι σε μια μεγάλη σκηνή, πολλοί μιλούν, λένε πράγματα και προσπαθούν να επηρεάσουν άλλους. Ακόμη και οι επευφημίες ή η έλλειψή τους – τα ακούς. Δεν είναι ό,τι πιο ευχάριστο.

Αλλά νομίζω πως τους τελευταίους μήνες το έχω διαχειριστεί πολύ καλύτερα. Νοιάζομαι για το πώς με βλέπει ο κόσμος και πώς παρουσιάζομαι στα ΜΜΕ. Πιθανότατα νοιαζόμουν υπερβολικά – ακόμα και στην αρχή της χρονιάς, και μάλλον αυτό δεν με βοηθούσε.

Έμαθα να το αντιμετωπίζω καλύτερα – όχι με το να μη με νοιάζει, γιατί θέλω πάντα να αφήνω καλή εντύπωση, δεν θέλω ποτέ να είμαι αγενής ή οτιδήποτε τέτοιο. Αλλά θέλω να λέω την άποψή μου και να στηρίζω αυτό που πιστεύω.

Αυτό είναι ένα από τα μεγαλύτερα μαθήματα: να είσαι αληθινός, να έχεις αυτοπεποίθηση, να πιστεύεις στον εαυτό σου και να λες αυτό που σκέφτεσαι. Οπότε ναι, απλώς κρατάω το κεφάλι κάτω και συγκεντρώνομαι σε εμένα”, συνέχισε.

Το παιδί που θαύμαζε τον Βαλεντίνο Ρόσι και ονειρευόταν το MotoGP
Η μητέρα του Λάντο Νόρις επέλεξε αυτό το όνομα επειδή της άρεσε, χωρίς να έχει ιδέα για τον Λάντο Καλρίσιαν του Star Wars. Ωστόσο, υπήρξε ένας άλλος διαγαλαξιακός αστέρας, πραγματικός αυτή τη φορά, που στριφογύριζε στο μυαλό του Λάντο. Ο μέγας “γιατρός” του MotoGP, ο Βαλεντίνο Ρόσι.

Όταν πέτυχε πέτυχε πλέον την πολυπόθητή του πρώτη νίκη στη F1, πριν από ενάμισι χρόνο μόλις, ο Λάντο Νόρις περιγράφει πως αμέσως μετά την καρό σημαία και το ξέσπασμα χαράς και ανακούφισης, το μυαλό του γύρισε πίσω – όχι απλώς στον αγώνα, αλλά σε ολόκληρη τη διαδρομή που τον έφερε ως εκεί.

Τη στιγμή που πήρε τηλέφωνο τους γονείς του, Άνταμ και Σίσκα, άρχισε να συνειδητοποιεί τι είχε συμβεί και να θυμάται τα πρώτα του βήματα στον μηχανοκίνητο αθλητισμό.

“Είχα flashbacks από τα καρτ και τις πρώτες μου μέρες στους αγώνες”, εξήγησε. “Ο πατέρας μου έπαιρνε εμένα και τον αδερφό μου, τον Όλιβερ, στις πίστες καρτ, ταξιδεύοντας μαζί μας όταν ξεκινήσαμε τους ευρωπαϊκούς αγώνες. Είχε έρθει στο 99% των αγώνων – νομίζω έχασε τρεις σε επτά χρόνια! Ακόμη έρχεται σε πολλούς.

Ο μπαμπάς μου ήταν εκεί από το απόλυτο ξεκίνημα, αλλά έχω και τις δύο αδερφές μου και τον μεγάλο μου αδερφό, οπότε η μητέρα μου έπρεπε να φροντίζει πολύ περισσότερο εκείνους. Όλοι χάρηκαν πάρα πολύ.

Έχουν θυσιάσει πολλά οι γονείς μου, και ακόμη και οι αδερφές μου. Δεν με έβλεπαν πολύ, ούτε περνάω πολύ χρόνο μαζί τους ή με τον αδερφό μου. Έκαναν πολλά για μένα και, όταν μοιράστηκα αυτή τη στιγμή μαζί τους, ήταν υπέροχο”.

Συνεχίζοντας, για τα παιδιά του χρόνια, ο Βρετανός συμπλήρωσε: “Ακόμα και πριν πάω για πρώτη φορά σε πίστα, είχαμε καρτ στο σπίτι. Το Bambino μου. Θυμάμαι να βάζουμε κώνους, και υπάρχει ένα βίντεο στο YouTube όπου κάνω ντόνατς σε μια μικρή τσιμεντένια επιφάνεια, όπου είχαμε ρίξει σαπούνι με νερό για να γλιστράει. Είναι τρελό το πώς όλα αυτά ξαναγυρνούν στο μυαλό σου όταν πετυχαίνεις κάτι τέτοιο. Αναμνήσεις που δεν είχες σκεφτεί ποτέ ξανά.

Ξέρω, είναι τεράστια διαφορά! Όταν σκεφτείς πόσο μακρινή φαινόταν η F1 τότε – δεν ήταν καν στο μυαλό μου όταν ξεκίνησα. Ξεκίνησα επειδή μου άρεσαν τα καρτ. Τα δοκίμασα και σκέφτηκα: ‘Α, αυτό είναι διασκεδαστικό’. Όχι επειδή ήξερα τι είναι η F1, πώς είναι, ότι πληρώνεσαι. Δεν με ένοιαζε τίποτα από αυτά.

Η αγάπη μου τότε ήταν ακόμη το MotoGP και οι μηχανές, και ο Βαλεντίνο Ρόσι – και σιγά σιγά, στα 7, 8, 9, 10 μου χρόνια, πέρασα στους τέσσερα τροχούς. Από εκείνο το σημείο μέχρι τώρα, ή ακόμη και μόνο το να φτάσω στην F1, όλα είναι μεγάλα επιτεύγματα. Είναι μια μεγάλη διαδρομή”, συμπλήρωσε ο Νόρις.

Και συνέχισε, μιλώντας για τη χαμένη περσινή μάχη του τίτλου με τον Μαξ Φερστάπεν: “Νομίζω ότι στο δεύτερο μισό της περσινής χρονιάς έμαθα τα περισσότερα για το πώς είναι να βρίσκεσαι ξανά μπροστά, να αποδίδεις υπό πίεση και να μάχεσαι με τους καλύτερους στον κόσμο.

Ήμουν κάπως χαρούμενος που μπόρεσα να ζήσω όλα αυτά και να μάθω από όλα αυτά. Με βοήθησαν να γίνω καλύτερος οδηγός και τώρα είμαι πολύ πιο έτοιμος. Όλοι είναι διαφορετικοί. Μερικοί είναι πιο φυσικοί σε αυτά τα πράγματα, και άλλοι χρειάζονται χρόνο και δουλειά για να τα μάθουν.

Για μένα ήταν μια καλή εμπειρία μάθησης. Κάποια πράγματα πιο συγκεκριμένα με τον Μαξ, αλλά και πολλές διαφορετικές καταστάσεις. Παρότι ήταν η έκτη χρονιά μου στη F1, ήταν μια τεράστια καμπύλη εκμάθησης. Πολύ καλή σεζόν για να μαζέψω όλα αυτά πηγαίνοντας στον χειμώνα.

Τότε κοίταξα πίσω σε όσα ήταν καλά, όσα δεν ήταν, τις δυνάμεις, τις αδυναμίες, και πώς μπορείς να τα βάλεις όλα μαζί για να γίνεις πιο ολοκληρωμένος οδηγός. Ήταν κρίσιμο για να μάθω και να κατανοήσω περισσότερα για τον εαυτό μου και το τι χρειάζεται να δουλέψω”.

Αναμφίβολα, αυτός ο τίτλος -όπως συνέβη, άλλωστε, και στον ίδιο τον Φερστάπεν- θα κάνει πιο απόρθητη την αυτοπεποίθηση του Λάντο Νόρις. Θα τον κάνει πολύ καλύτερο οδηγό. Λιγότερο επιρρεπή στα λάθη. Θα πλημμυρίσει με αυτοπεποίθηση έναν αθλητή που ποτέ δεν δίστασε να παραδεχθεί ότι πολλές φορές τη στερήθηκε. Και αυτό πρέπει να είναι ένα πολύ, πολύ γλυκό συναίσθημα.