Στον κόσμο της Κατερίνας Στεφανίδη
Το λέει η ίδια: "Είμαι στον κόσμο μου, κοιμάμαι πολύ, ξεχνάω τα πάντα και δεν μπορώ να ανέβω ούτε σκάλα". Φοβάται τα ύψη, αλλά όχι τα 5 μέτρα. Σκέφτεται το σωστό, όχι το λάθος. Καλωσήρθατε στον υπέροχο κόσμο της χρυσής Κατερίνας Στεφανίδη.
Είναι λογικό όταν στέκεσαι με ένα κοντάρι στα χέρια μπρος από έναν πήχη 4 μέτρα και 85 εκατοστά πάνω από το έδαφος να αναρωτιέσαι αν μπορείς να τον υπερπηδήσεις ή όχι. Μπορεί να σκεφτείς τι πρέπει να κάνεις σωστά για να τον περάσεις. Μπορεί να σκεφτείς τι μπορεί να πάει στραβά και να μην τον ρίξεις. "Όταν ο εγκέφαλος μας δέχεται μηνύματα να μην κάνουμε αυτό ή εκείνο αυτόματα το νευρικό μας σύστημα παίρνει την εντολή του τι να μην κάνουμε. Την ίδια ώρα αν λες στον άλλον το τι πρέπει να κάνει το νευρικό μας σύστημα παίρνει τη σωστή εντολή. Είναι σημαντικό να δίνεις το σωστό ερέθισμα στο νευρικό μας σύστημα και αυτό είναι αποδεδειγμένο επιστημονικά".
Η Κατερίνα Στεφανίδη ξέρει καλύτερα. Τόσο στη θεωρία, καθώς σπούδασε νευροψυχολογία στο Στάνφορντ, όσο και στην πράξη. Είναι η χρυσή Ολυμπιονίκης στο άλμα επί κοντώ. Και πριν μερικές ημέρες στο Ρίο όταν στάθηκε με ένα κοντάρι στα χέρια μπρος από έναν πήχη 4 μέτρα και 85 εκατοστά πάνω το έδαφος σκέφτηκε τι πρέπει να κάνει σωστά. Και πολύ καλά έκανε.
Η σεζόν στον ανοικτό στίβο ολοκληρώνεται σε ελάχιστες ημέρες, όμως το 2016 είναι ήδη η πιο γεμάτη χρονιά για την Κατερίνα Στεφανίδη. Πως θα μπορούσε να συμβαίνει διαφορετικά αφού μέσα σε περίπου οκτώ μήνες κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες, το χρυσό μετάλλιο στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα ανοικτού στίβου, το χάλκινο στο Παγκόσμιο κλειστού στίβου και έκανε νέο Πανελλήνιο ρεκόρ τόσο στον κλειστό όσο και στον ανοικτό στίβο. Σε αυτά αναμένεται να προστεθεί και το διαμάντι του Diamond League αφού η κορυφή είναι σχεδόν εξασφαλισμένη. Τι άλλο θα μπορούσε να ζητήσει η Κατερίνα Στεφανίδη από το 2016;
Λίγες ημέρες μετά την άφιξη της και λίγο πριν πετάξει για τον αγώνα της στη Ζυρίχη βρήκε λίγο χρόνο και μας μίλησε για μία εντυπωσιακή χρονιά που την καθιέρωσε ανάμεσα στις κορυφαίες αθλήτριες του επί κοντώ σε Παγκόσμιο επίπεδο. Η 26χρονη πρωταθλήτρια, τις προσπάθειες της οποίας στηρίζει ο Stoiximan.gr , έκανε τον μέχρι τώρα απολογισμό της εντυπωσιακής της χρονιάς, έκανε την πρόβλεψη της ότι στο Τόκιο τα μετάλλια θα κριθούν στα 5μ. και δήλωσε έτοιμη για να περάσει και εκείνη το συγκεκριμένο ύψος.
Για την αρχή την αφήσαμε να κάνει εκείνη το δικό της απολογισμό. "Ήταν σίγουρα μια γεμάτη χρονιά. Για το χάλκινο μετάλλιο μπορώ να σου πω οτι ήμασταν ταυτόχρονα και χαρούμενοι και στεναχωρημένοι. Χαρούμενοι γιατί πήραμε ένα μετάλλιο σε ένα Παγκόσμιο πρωτάθλημα, όμως μπήκαμε στον αγώνα για κάτι καλύτερο. Σίγουρα δεν μπορείς να προγραμματίσεις το πως θα πάει ένας αγώνας αφού πάντα παίζει ρόλο και η τύχη.
Στο Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα το χρυσό ήταν κάτι που περιμέναμε. Είχα με διαφορά την καλύτερη επίδοση από τις υπόλοιπες. Μπορώ όμως να σου πω ότι είχα περισσότερο άγχος. Το γεγονός ότι είχα με διαφορά την καλύτερη επίδοση με έκανε το φαβορί του αγώνα. Αν δεν τα κατάφερνα όλοι θα ασχολούνταν με το τι έκανε η Στεφανίδη και δεν πήρε το χρυσό.
Στους Ολυμπιακούς Αγώνες δεν το έχουμε καταλάβει ακόμα τι έχουμε πετύχει παρά το γεγονός ότι έχουν περάσει κάποιες ημέρες. Αυτό πιστεύω ότι οφείλεται στην ψυχολογική προετοιμασία που έκανα για τον αγώνα μαζί με τον Μιτς. Εγώ, επειδή είμαι από μικρό παιδί στον αθλητισμό, πάντα έβλεπα με ένα μεγάλο δέος τους Ολυμπιακούς Αγώνες και ήμουν έντονα συναισθηματικά φορτισμένη. Σκεφτόμουν τους Ολυμπιακούς Αγώνες και βούρκωνα. Τότε ο Μιτς γύρισε και μου είπε ότι δεν γίνεται να πάμε στους Ολυμπιακούς Αγώνες και να κλαις.
Έτσι, ένα μήνα πριν τους Αγώνες ρίξαμε το βάρος μας στο ψυχολογικό κομμάτι. Σκεφτόμουν ότι πάω σε ένα απλό αγώνα και ότι δεν έχει καμία διαφορά από τους άλλους. Αυτός νομίζω είναι και ο λόγος που δεν έχουμε καταλάβει τόσο το τι έχουμε πετύχει. Θα έλεγα ότι αυτό το χρυσό ήταν απλά το κερασάκι στην τούρτα μιας εξαιρετικής χρονιάς".
Μη λες το λάθος, να λες το σωστό
Πέρα από το δικό της χρυσό για το οποίο χαρήκαμε παραπάνω ως Έλληνες, οι φίλαθλοι του στίβου είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν ένα σπουδαίο τελικό με τα μετάλλια να κρίνονται πιο ψηλά από ποτέ. Η Κατερίνα Στεφανίδη θεωρεί ότι το επίπεδο θα ανέβει και άλλο θέτοντας ως όριο για τα μετάλλια στο Τόκιο τα 5μ. "Πιστεύω ότι θα ανέβει και άλλο. Είναι 16χρόνια το επί κοντώ στους Ολυμπιακούς Αγώνες και πιστεύω ότι στο Τόκιο θα δούμε το κορυφαίο επίπεδο. Μετά από εκεί και πέρα θα βγαίνει και κάποιος... Μπολτ. Έχει ανέβει πάρα πολύ ο μέσος όρος των αλμάτων.
Μου ανέφερες σωστά την Μόρις και την ΜακΚάρντεϊ, αλλά σκέψου ότι η άλλη κοπέλα έκανε 4,80μ. και δεν πήρε μετάλλιο. Την ίδια ώρα στους προηγούμενους Ολυμπιακούς Αγώνες πήραν το χρυσό με 4.75μ. Θεωρώ ότι στους επόμενους Ολυμπιακούς Αγώνες τα μετάλλια θα κριθούν στα 5μ. Εξαρτάται πάντοτε και οι συνθήκες που θα γίνουν οι Αγώνες και η κατάσταση στην οποία θα είναι οι αθλήτριες όμως αν όλα είναι καλά πιστεύω ότι σε τέτοιο ύψος θα κριθούν τα μετάλλια".
Πάντως, η ίδια όπως συνηθίζει από την αρχή της χρονιάς δεν παρακολούθησε τα άλμα των υπόλοιπων αθλητριών. "Το κάνουμε γιατί πολλές επικοντίστριες δεν είναι τόσο καλές στο τεχνικό κομμάτι και δεν είναι καλό ερέθισμα να βλέπεις τέτοια άλματα. Παράλληλα, παρατήρησα στον κλειστό στίβο ότι όταν έβλεπα αθλήτριες να περνάνε ψηλά από τον πήχη αυτό με επηρέαζε ψυχολογικά. Έλεγα από μέσα μου ότι θα χάσω. Γενικώς απογοητευόμουν εύκολα πάνω στον αγώνα".
Φυσικά, μετά από αυτή την απάντηση δεν θα μπορούσαμε να μην τη ρωτήσουμε αν της έχουν φανεί χρήσιμες οι σπουδές της πάνω στη νευροψυχολογία στο Stanford. "Δεν θα έλεγα ότι έχω χρησιμοποιήσει τις σπουδές μου στον αθλητισμό. Έχω, όμως, παρατηρήσει πολλά πράγματα στον αθλητισμό τα οποία τα έχω μάθει κατά τη διάρκεια των σπουδών μου. Από θέμα προπονητικής με έχει βοηθήσει ο Μιτς αφού σε αντίθεση με προηγούμενους προπονητές μου δεν μου λέει τι έκανα λάθος, αλλά το τι πρέπει να κάνω σωστά. Αυτό όσο περίεργο και να ακουστεί έχει μεγάλη σημασία στο νευρικό σύστημα μας.
Όταν ο εγκέφαλος μας δέχεται μηνύματα να μην κάνουμε αυτό ή εκείνο αυτόματα το νευρικό μας σύστημα παίρνει την εντολή του τι να μην κάνουμε. Την ίδια ώρα αν λες στον άλλον το τι πρέπει να κάνει το νευρικό μας σύστημα παίρνει τη σωστή εντολή. Είναι σημαντικό να δίνεις το σωστό ερέθισμα στο νευρικό μας σύστημα και αυτό είναι αποδεδειγμένο επιστημονικά. Πέρα από τον αθλητισμό αυτό έχει αποδειχθεί και στην παιδεία και σε άλλους τομείς της ζωής μας. Πρέπει να λες στον άλλον όχι το τι έκανε λάθος αλλά το τι πρέπει να κάνει σωστά".
Αν θέλουμε να βρούμε ένα ψεγάδι, όσο μπορεί να χαρακτηριστεί έτσι αυτό, σε μια τέλεια χρονιά θα ήταν το γεγονός ότι δεν ήρθε το άλμα πάνω από τα πέντε μέτρα το οποίο η Στεφανίδη έδειξε ότι το έχει σε όλες τις διοργανώσεις που συμμετείχε φέτος. "Φαίνεται και στα άλματα μου. Ειδικά στο τελευταίο στα 4.90 ήμουν τόσο πάνω αλλά είχα μείνει λίγο έξω και δεν μπόρεσα να το περάσω. Είμαι έτοιμη από θέμα ύψους. Η Ολυμπιακή χρονιά είναι όμως μια χρονιά για μετάλλια και θεωρώ ότι σε αυτό τα κατάφερα. Σίγουρα παίζουν ρόλο και τα άλματα αφού αν δεν πηδήξεις ψηλά δεν μπορείς να πάρεις τα μετάλλια. Αν το άλμα πάνω από τα 5μ. έρθει σε ένα - δύο χρόνια δεν θα απογοητευθώ καθόλου. Είμαι όμως καλά ακόμα και πιστεύω ότι στους τρεις αγώνες που απομένουν για το τέλος της χρονιάς μπορεί και να τα καταφέρω".
Τι είναι όμως αυτό που την έκανε να φτάσει σε αυτές τις διακρίσεις και σε αυτά τα ύψη; "Όταν για 16 χρόνια ασχολείσαι με ένα αγώνισμα δεν υπάρχει μόνο ένα πράγμα για να σε κάνει να φτάσεις στην κορυφή. Είχα καλές τεχνικές βάσεις από τον πρώτο μου προπονητή, μετά όταν ήμουν κοντά στο να τα παρατήσω στο Πανεπιστήμιο είχα την τύχη να αναλάβει προπονητής ένας επικοντιστής που θαύμαζα. Στη συνέχεια όταν μετακόμισα στο Φοίνιξ είχα τον Χάρισον που μου έμαθε ότι μπορώ να κάνω περισσότερη προπόνηση από όση πίστευα ότι μπορούσα.
Σαφώς παίζει ρόλο και η τύχη, αλλά πολλά άλλα πράγματα για το φετινό αποτέλεσμα. Για παράδειγμα θα μπορούσα να είμαι σε εξαιρετική κατάσταση και να έχω έναν τραυματισμό. Σίγουρα η αλλαγή προπονητή και το γεγονός ότι ήμουν ήρεμη και χαρούμενη έπαιξε σημαντικό ρόλο".
Ούτε σε σκάλα δεν μπορώ ν' ανέβω
Πάντως, δεν ήταν όλα ρόδινα στο δρόμο για το Ρίο. Ελάχιστοι γνώριζαν ότι η Κατερίνα Στεφανίδη παραλίγο να μην αγωνιστεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες αφού λίγες ημέρες πριν ταξιδέψει για τη Βραζιλία είχε έντονους πόνους στο λαγονοψοΐτη (σ.σ. οι μύες των κάτω άκρων διακρίνονται στους μύες της πυέλου, του μηρού, κνήμης και του ποδιού). "Ήμουν μια χαρά μέχρι το Λονδίνο στις 23 Ιουλίου. Πόνεσα ελάχιστα κατά τη διάρκεια και λέω δεν είναι τίποτα. Ούτως ή άλλως πόνους έχουμε συνέχεια. Γυρίσαμε στο Οχάιο έκανα μία προπόνηση και στη δεύτερη δεν μπορούσα να τρέξω. Εκεί φοβήθηκα πάρα πολύ. Δεν μπορούσα όχι άλματα να κάνω, αλλά ούτε να σηκωθώ από το κρεβάτι. Ευτυχώς γύρισε τότε ο χειροπράκτης μας που είχαμε εκεί και ξεκίνησα τις θεραπείες.
Σκέψου μέχρι να πάμε στο Ρίο δεν είχα κάνει καμία προπόνηση από τότε. Ήμουν δύο εβδομάδες χωρίς προπόνηση. Ακόμα και στο Ρίο δεν ήθελα να κάνω προπόνηση αφού εάν δεν τα κατάφερνα θα μου έριχνε την ψυχολογία, αλλά με πίεσε ο Μιτς και τελικά πήγε πολύ καλά".
Εμείς την έχουμε συνηθίσει να "πετάει" στον αέρα, όμως έχει παραδεχτεί ότι έχει υψοφοβία. "Κάνω επί κοντώ από τα 10 μου. Η υψοφοβία μου δημιουργήθηκε στην πορεία, δεν την είχα από την αρχή. Δεν μπορώ να ανέβω ούτε σε σκάλα. Σκέψου μου λέει ο Μιτς βάλε κάτι στον τοίχο, φτάνω στο δεύτερο σκαλί και του λέω δεν φτάνω και φυσικά γελάμε. Η αλήθεια είναι ότι τον τελευταίο χρόνο επειδή κάνω πολλές δουλειές στο σπίτι ο Μιτς με έχει πιέσει και έτσι θα ανέβω και εγώ στο τρίτο σκαλί να του δείξω".
Πως ήταν όμως για ένα κορίτσι στα 18 του να πάρει την απόφαση και να πάει στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού για να συνδυάσει τις σπουδές της με τον αθλητισμό; "Η πρώτη μου χρονιά ήταν δύσκολη. Όχι τόσο για τα μαθήματα, αλλά για την καθημερινή επικοινωνία. Εντάξει με έπιανε πονοκέφαλος κάθε φορά που διάβαζα τα βιβλία, όμως εκείνο που με δυσκόλευε περισσότερο ήταν η καθημερινότητα. Όταν σε "πετάνε" σε ένα τέτοιο περιβάλλον όπου όλοι μιλάνε αγγλικά μαθαίνεις γρήγορα.
Η αλήθεια είναι ότι εγώ δεν ήθελα να φύγω από εδώ. Δεν ήθελα να χάσω τους φίλους μου. Ήταν ένα από τα λίγα πράγματα που με πίεσαν οι γονείς μου να κάνω και τους ευχαριστώ για αυτό. Με πίεσαν και σε άλλα πράγματα και δεν τους βγήκε, αλλά το να πάω στην Αμερική ήταν ένα πράγμα στο οποίο ευτυχώς τους άκουσα".
Αυτή η αλλαγή περιβάλλοντος παραδέχεται ότι την άλλαξε μια για πάντα τόσο ως αθλήτρια όσο και ως άνθρωπο. "Με άλλαξε πολύ. Έγινα αμέσως ανεξάρτητη όχι μόνο σε σχέση με τα παιδιά εδώ, αλλά και με τα παιδιά στην Αμερική. Το ότι ζούσα σε μία άλλη χώρα χωρίς τους γονείς μου έπαιξε καθοριστικό ρόλο σε αυτό. Παράλληλα, έμαθα και μία άλλη νοοτροπία. Σε σχέση με τον αθλητισμό στο Πανεπιστήμιο υπάρχει ένα άλλο πνεύμα. Υπάρχει μεγαλύτερη ομαδικότητα παρότι πρόκειται για ένα ατομικό άθλημα. Κάτι το οποίο είναι εντελώς διαφορετικό σε σχέση με αυτό που είχα μάθει εγώ στην Ελλάδα. Αυτό με έκανε να αγαπήσω το επί κοντώ και με ένα διαφορετικό τρόπο".
Πάμε για ύπνο Κατερίνα
Εμείς την έχουμε συνηθίσει να χαμογελάει πάντα. Πως είναι όμως η Κατερίνα πίσω από τη Στεφανίδη; "Είμαι λίγο στον κόσμο μου. Ξεχνάω πολλά πράγματα και ο Μιτς με κοροϊδεύει συνέχεια για αυτό. Βασικά το έκανε μέχρι να γνωρίσει την αδερφή μου. Κοιμάμαι πάρα πολλές ώρες. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που πιστεύω ότι έμεινα μακριά από τους τραυματισμούς φέτος. Έχω σίγουρα σαρκασμό. Βλέπουμε ταινίες, μου αρέσει να διαβάζω και να μαθαίνω καινούρια πράγματα".
Φυσικά, ο συνδυασμός σπουδών, διδασκαλίας και προπονήσεων δεν θα μπορούσε να είχε πραγματοποιηθεί εάν δεν την στήριζαν κάποιοι άνθρωποι. "Υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι με έχουν στηρίξει και μάλιστα σημαντικά. Θέλω να ευχαριστήσω τη Stoiximan.gr, τη Nike και τη Seventeen. Με τους δύο πρώτους είχα συνεργασία και τώρα προστέθηκε και η τελευταία. Σίγουρα, χωρίς αυτούς δεν θα μπορούσα να μην πηγαίνω σχολείο και σίγουρα δεν θα είχα καταφέρει όσα έκανα. Πήγαινα στο σχολείο από τις 7 το πρωί και έφευγα στις 5 το απόγευμα και μετά αμέσως. Το ότι αυτές οι εταιρίες με έχουν στηρίξει έχει παίξει μεγάλο ρόλο. Οι Έλληνες αθλητές, ειδικά με τις υπάρχουσες συνθήκες, έχουν μεγάλη ανάγκη από την ιδιωτική πρωτοβουλία και τις χορηγίες"
Η κουβέντα μαζί της δεν θα μπορούσε να τελειώσει χωρίς να τη ρωτήσουμε για τους επόμενους μεγάλους της στόχους. "Έρχεται το ευρωπαϊκό πρωτάθλημα κλειστού στίβου και στη συνέχεια το Παγκόσμιου ανοιχτού. Αν θυμάμαι καλά το Παγκόσμιο πρωτάθλημα ανοιχτού στίβου είναι και η μοναδική μεγάλη διοργάνωση που δεν έχω κερδίσει ακόμα κάποιο μετάλλιο. Είναι δύο σημαντικοί στόχοι, αλλά μετά από μία χρονιά Ολυμπιακών Αγώνων έχουμε αποφασίσει να κάνω ένα πιο μεγάλο διάλειμμα. Εγώ πιστεύω ότι θα έχω γυρίσει και θα είμαι έτοιμη για το Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα κλειστού στίβου. Σίγουρα έχω στο μυαλό μου και το παγκόσμιο ρεκόρ. Ειδικά στο κλειστό έχω κάνει 4.90 και το ρεκόρ είναι 5.05. Είναι 15 πόντους ψηλότερα".
