Θα μπορούσε να έχει βαδίσει στα χνάρια του Λου Τσιορόπουλου και του Νικ Μάντη και να γίνει ο τρίτος (ομογενής) Έλληνας που θα διάβαινε την πόρτα του ΝΒΑ, αλλά.

Αλλά, ας όψεται η αναθεματισμένη η μέση του που τον ταλαιπωρούσε από τα κολεγιακά χρόνια του και δεν του επέτρεψε να φτάσει εκεί όπου τον είχε τάξει το ταλέντο του.

Πολύ προτού σκάσει από το αυγό ο Παναγιώτης Γιαννάκης και πολύ προτού αριβάρει από τη Νέα Υόρκη ο Νίκος Γκάλης, ο Χρήστος Κέφαλος είχε προλάβει να αλλάξει δραματικά το ελληνικό μπασκετικό στερεότυπο στη θέση του πλέι μέικερ.

Αυτό(ς) ήταν ο Κέφαλος: ένας πλέι μέικερ στην κυριολεξία, όχι πόιντ γκαρντ και λοιπές… σαχλαμάρες!

Ένας Κέφαλος πραγματικός Εγκέφαλος!

Η κουβέντα κάνει ρίμα, αλλά κάνει και πραγματικότητα, άλλωστε όπως μου επισήμανε ο (αντίπαλος του με τη ΧΑΝΘ και τον Άρη) Διονύσης Ανανιάδης, «με τον ερχομό του στην Ελλάδα αναβαθμίσθηκε εντελώς η θέση και άλλαξε ο τρόπος προσέγγισης της ελληνικής πιάτσας στο ρόλο που (θα έπρεπε να) είχε o πλέι μέικερ».

Είχαμε και πιο μπροστά σπουδαίους τέτοιους, δεξιοτέχνες της ντρίπλας, μόνο που οι περισσότεροι ήταν κοντοί και όρμαγαν μέσα στη ρακέτα, με το κεφάλι κάτω, χωρίς να βλέπουν γύρω τους.

Το κεφάλι ψηλά και το πολιτισμικό σοκ

Το 1969, όταν εμφανίσθηκε ο Κέφαλος, προκάλεσε πολιτισμικό σοκ στα ενδότερα και στα πέριξ του ελληνικού μπάσκετ…

Διάβολε, ένας πλέι μέικερ με μπόι 1.93 ο οποίος έπαιζε με το κεφάλι ψηλά και έβλεπε όλες τις γωνίες της πάσας, έμοιαζε με ξωτικό που κατέβηκε ξαφνικά στη γη.

Αμ’ το άλλο; Ο Κέφαλος εκτός του ότι κουμάνταρε με μαεστρία την ομάδα του Παναθηναϊκού και γινόταν η λύση στα αδιέξοδα, κατάφερε ο μπαγάσας να κρατάει χαρούμενες και τις δυο πριμαντόνες!

Και τον Τάκη Κορωναίο και τον Απόστολο Κόντο που ήξεραν ότι δεν θα τους αδικήσει ο Κέφαλος: μια μπάλα πήγαινε στον έναν, μια στον άλλον και οι όποιες… παρασπονδίες οφείλονταν σε συγκυρίες, που είχαν να κάνουν με τις αμυντικές αντιδράσεις των αντιπάλων.

Το κλάμα του Κόντου στον τελικό της Γλυφάδας

Πλακωνόντουσαν στα λόγια, όπως συμβαίνει σε κάθε ομάδα, μάλιστα οι σχέσεις του με τον Κόντο πέρασαν και από μια πολύ κρίσιμη φάση, στις 20 Απριλίου του 1983 στη Γλυφάδα.

Εκείνο το βράδυ ο Παναθηναϊκός νίκησε στον τελικό Κυπέλλου τον Ολυμπιακό με 72-62 και ο Κρις, ο οποίος καθόταν στον πάγκο έχοντας διαδεχθεί τον Κώστα Πολίτη, υπακούοντας στην απόφαση της διοίκησης, άφησε τον Τόλη να ξεροσταλιάζει επί σαράντα λεπτά στον πάγκο, δίπλα στον Καλογερόπουλο, στον Καρανάσο και στον Λυκούδη!

Ο Κόντος βαλάντωσε στο κλάμα και αυτό ήταν το (δακρύβρεκτο) κύκνειο άσμα της καριέρας του στον Παναθηναϊκό: λίγες μέρες αργότερα άλλαξε σελίδα στη ζωή του μετακομίζοντας στην ΑΕΚ και στο πρώτο ντέρμπι της επόμενης σεζόν πήρε το αίμα του πίσω σκοράροντας 35 πόντους με επτά τρίποντα!

Τρίποντα ή μάλλον… τρίκοντα, όπως έγραψα την επόμενη μέρα στον «Ελεύθερο Τύπο»!

Συμβαίνουν βεβαίως αυτά, συμβαίνουν και στις καλύτερες οικογένειες και ο πανδαμάτωρ χρόνος γιάτρεψε τις πληγές…

Η αγωνία του Κορωναίου, ο εφευρέτης και το pick n’ roll

Χθες μόλις ο Τάκης Κορωναίος πληροφορήθηκε πρώτος απ’ όλους το μακάβριο μαντάτο η αγωνία του, όπως και των υπολοίπων παικτών εκείνης της εποχής ήταν μία.

«Πώς θα το πούμε στον Κόντο»!

Του το είπαν, δεν γινόταν αλλιώς και ο Αποστόλης αναλύθηκε σε λυγμούς, όπως όλο το ελληνικό μπάσκετ, που θρηνεί τον χαμό του.

«Δεν ήταν μόνο ένας εγκέφαλος στο παιχνίδι, αλλά και ένας καταπληκτικός διπλωμάτης ο οποίος από την πρώτη στιγμή κατάφερε να καταλαγιάσει τους εγωισμούς μας. Είχε ένα σπάνιο ταλέντο στο να διευθύνει το παιχνίδι, να κάνει καλύτερους τους συμπαίκτες του, να εφευρίσκει το κάτι ξεχωριστό που χρειαζόμασταν στις δύσκολες στιγμές και να ανεβάζει το επίπεδο της ομάδας» σχολιάζει ο Κόντος.

Και συνεχίζει: «Μέχρι τότε δεν είχε εμφανισθεί ποτέ πλέι μέικερ με ύψος 1μ.93 και με τέτοια επίδραση στο παιχνίδι. Ήταν ο αρχηγός του παιχνιδιού μας, ο διευθυντής της ορχήστρας μας και ο κόουτς μέσα στο γήπεδο, μάλιστα είχε εφεύρει μόνος του μια κομπίνα με το pick n’ roll που στήναμε πάνω στον αντίπαλο του Κοκολάκη και μου έδινε την μπάλα για να εκτελέσω».

Οι ικαριώτικες ρίζες και ο θρύλος του Ερλ Μονρό

Γεννημένος στις 12 Αυγούστου του 1945 στη Φιλαδέλφεια, από Ικαριώτη πατέρα (ονόματι Παντελής) και Ιταλίδα μητέρα, ο Κέφαλος έφτιαξε από μικρός το όνομα του, στο λύκειο Τζον Μπάρτραμ, στο οποίο ήταν ο μόνος λευκός παίκτης, έχοντας συμπαίκτη του τον θρυλικό , μετέπειτα πρωταθλητή του ΝΒΑ με τους Νικς, Ερλ Μονρό, που επονομαζόταν «Τόμας Εντισον», λόγω της εφευρετικότητας του.

Στα γυμνασιακά χρόνια του ο Κέφαλος ήταν ένας all-around παίκτης, ο οποίος αγωνιζόταν συνήθως στη θέση του πάουερ φόργουορντ, ενώ παράλληλα διέπρεπε και στο μπέιζμπολ στη θέση του πίτσερ.

Με το που τελείωσε το λύκειο αρκετές κολεγιακές ομάδες σφάζονταν στα γόνατα του, αλλά εκείνος επέλεξε να μείνει στη γειτονιά του και επέλεξε το φημισμένο Τεμπλ, με τη φανέλα του οποίου σε 79 αγώνες είχε μέσο όρο 11.0 πόντους (με 43.2% στα σοιυτ και 72.5% στις βολές) και 4.7 ριμπάουντ.

Η μετάλλαξη σε πλέι μέικερ και ο μοιραίος τραυματισμός

Τότε συντελέσθηκε και η κομβική αλλαγή στο παιχνίδι του, καθώς ο προπονητής Xάρι Λίτβακ τον μετέθεσε στη θέση του πλέι μέικερ και άρχισαν να τον λιμπίζονται ομάδες του ΝΒΑ, ωστόσο τα κελεύσματα της μοίρας ήταν διαφορετικά.

Σε έναν αγώνα με το Πεν Στέιτ ο Κέφαλος από το σπρώξιμο ενός αντιπάλου του έπαθε κάταγμα δίσκου και αυτός ο τραυματισμός αποδείχθηκε μοιραίος σε ό,τι αφορά την ευκαιρία του να φορέσει τη φανέλα των Σιάτλ Σούπερ Σόνικς και γενικότερα την καριέρα του.

Εκείνη την εποχή μαινόταν ο πόλεμος του Βιετνάμ και ο Κέφαλος επιδιώκοντας να αποφύγει τη στράτευση παράτησε για λίγο καιρό το μπάσκετ και εργάσθηκε σε σχολείο.

Ξαναγύρισε στο γήπεδο ως παίκτης των Γουίλμινγκτον Μπλου Μπόμπερς και αγωνίσθηκε στο πρωτάθλημα του ABL, προτού τον εντοπίσουν οι παράγοντες του Παναθηναϊκού σε ένα τουρνουά στη Βοστώνη και τον φέρουν στην Αθήνα.

Η ζώνη με τις μπανέλες, ο Χαϊκάλης και τα πάρτι

Από το 1969 έως τις 9 Δεκεμβρίου του 1978, όταν εγκατέλειψε την ενεργό δράση (σε ένα ματς με το Μαρούσι), ο Κέφαλος δεν έβγαλε ποτέ από πάνω του την ορθοπεδική ζώνη που φορούσε.

«Ήταν μια ζώνη που έδενε με μπανέλες στο πίσω μέρος της μέσης του και επειδή δεν έβλεπε του τη δέναμε εμείς πριν από τις προπονήσεις και τους αγώνες» θυμάται ο Ανδρέας Χαϊκάλης, ο οποίος φιλοξενούσε τον Κέφαλο στο σπίτι του, όταν πρωτοήρθε στην Αθήνα.

«Ήρθε προσωρινά μέχρι να του βρουν σπίτι, αλλά όταν τακτοποιήθηκε αυτό θέμα, δεν ήθελε να φύγει. Κάναμε ωραία παρέα και κολλήσαμε αμέσως. Του άρεσε το σπίτι μου επειδή είχα πλούσια δισκοθήκη και ένα στερεοφωνικό με δυνατά ηχεία, ενώ κάναμε συχνά πάρτι και είχαμε… πολυκοσμία. Στο διπλανό διαμέρισμα έμενε ένας φοιτητής που μελετούσε συνεχώς, αλλά δεν το ξέραμε. Μετά από δυο χρόνια έφυγε από το σπίτι και μας κτύπησε την πόρτα για να μας αποχαιρετήσει. Δεν τον είχαμε ξαναδεί και του ζητήσαμε αναδρομικά συγνώμη για τη φασαρία, αλλά μας είπε ότι χάρη στο ξεφάντωμα μας, πέρασε υπέροχα» συνεχίζει ο Χαϊκάλης.

Το τάβλι και οι μπίρες

«Εκτός από πάρτι είχε στήσει επίσης κάθε μεσημέρι πριν από την προπόνηση ένα τουρνουά στο τάβλι με εμάς τους δυο, τον συμπαίκτη μας στον Παναθηναϊκό, Χαρη Παπάζογλου που έμενε δίπλα και τον συχωρεμένο τον Πιτ Κόντο της ΑΕΚ, που κατέβαζε ένα κασόνι μπίρες στην καθισιά του. Το σίγουρο είναι ότι χωρίς αυτόν δεν θα γινόμασταν ποτέ η ομάδα που γίναμε» Ήταν ο συνεκτικός ιστός, η κόλα μας» καταλήγει ο Χαϊκάλης.

Εκείνη την εποχή στον πάγκο του Παναθηναϊκού βρισκόταν ο Κώστας Μουρούζης ο οποίος συνειδητοποίησε από την πρώτη στιγμή τι λαβράκι είχε πέσει στα χέρια του, γι αυτό μάλιστα πίεσε τον Φαίδωνα Ματθαίου ώστε να τον καλέσει και στην Εθνική ομάδα.

Με αυτό τον τρόπο ο Κέφαλος απέκτησε αμέσως το δικαίωμα συμμετοχής τόσο στο ελληνικό πρωτάθλημα, όσο και στην Εθνική ομάδα με την οποία αγωνίσθηκε δέκα φορές, συμμετέχοντας στους Βαλκανικούς Αγώνες του 1970 στο Βουκουρέστι και στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 1973 στη Βαρκελώνη.

Τη σεζόν 1971-72 ο «επαγγελματίας», όπως τον αποκαλούσε ο Μουρούζης, έπαιξε, εν αγνοία του και άθελα του τον κυριότερο ρόλο στην αλλαγή ενός βασικού κανονισμού στο παγκόσμιο μπάσκετ!

Το αντίο του Κολοκυθά

Τότε ο Παναθηναϊκός και η Μακάμπι αναμετρήθηκαν για πρώτη φορά στην ιστορία τους στο Κύπελλο Πρωταθλητριών ενώ ο «Τάφος του Ινδού» συμπλήρωνε μια δεκαετία χρήσης και το «Γιαντ Ελιάου» βρισκόταν ακόμη στα...μπετά.

Κυριολεκτώ, διότι (μετά την εν Αθήναις νίκη του Παναθηναϊκού με 81-73), ο επαναληπτικός της 9ης Δεκεμβρίου του ’71 συνέπεσε με τα εγκαίνια της έδρας της Μακαμπί!

Στις 2 Δεκεμβρίου του 1971 στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας σε ένα από τα τελευταία ματς της καριέρας του συχωρεμένου Γιώργου Κολοκυθά (ο οποίος τραυματίσθηκε σοβαρά μετά από λίγες μέρες πρώτα κόντρα στην ΑΕΚ και δίκην χαριστικής βολής απέναντι στη βελγική Μπους Φρουί ) οι Πράσινοι επιβλήθηκαν με 81-73 και έκαναν ένα μεγάλο βήμα για την πρόκριση τους στη φάση των ομίλων.

Οι ήρωες του πολέμου των έξι ημερών

Όταν η αποστολή έφτασε στο Τελ Αβίβ, το γήπεδο ήταν ακόμη γιαπί, οι εργασίες συνεχίστηκαν όλη τη νύχτα και η ιστορική έδρα της Μακάμπι παραδόθηκε μόλις λίγα λεπτά πριν από το τζάμπολ με τους παίκτες του Παναθηναϊκού να χάσκουν σαν χάνοι από το θέαμα που αντίκρισαν...

Πάνω από δέκα χιλιάδες άνθρωποι ήταν στοιβαγμένοι στις εξέδρες, ενώ κατά μήκος του αγωνιστικού χώρου κάθονταν πάνω σε αναπηρικά καροτσάκια μερικοί από τους ακρωτηριασμένους ήρωες του ισραηλίτικου στρατού.

Την ίδια στιγμή στο κέντρο στεκόταν αγέρωχος για να χαιρετήσει τις δυο ομάδες ο διαβόητος μονόφθαλμος Υπουργός Άμυνας Μοσέ Νταγιάν, ο οποίος τον Ιούνιο του '67 υπήρξε ο αρχιτέκτονας της νίκης στον Πόλεμο των Έξι Ημερών.

Το ματς εξελίχθηκε σε θρίλερ, με πρωταγωνιστή τον Κώστα Μουρούζη, που έβγαλε κιόλας τα απωθημένα του!

Ο προπονητής του Παναθηναϊκού ήταν τσατισμένος επειδή λίγες ημέρες νωρίτερα, όταν πήγε στο Ισραήλ ια να «κατασκοπεύσει» τη Μακαμπί, οι λεγάμενοι τον κορόιδεψαν και τον έστειλαν σε άλλη πόλη!

«Έτσι είσαστε; Θα σας δείξω εγώ» είπε και αμ’ έπος, αμ’ έργον!

«Η χάνεις τις βολές ή τρως πρόστιμο»!

Τρία δευτερόλεπτα πριν από τη λήξη (κι ενώ το σκορ ήταν 81-80 υπέρ της Μακαμπί) ο πανούργος «Ντίνο» κάλεσε τάιμ άουτ και διέταξε τον Κέφαλο να αστοχήσει επίτηδες στις δυο βολές, που επρόκειτο να σουτάρει.

Τον τσίγκλησε για τα καλά, σημαδεύοντας κιόλας το ευαίσθητο σημείο του.

Ο ομογενής γκαρντ που λογάριαζε ακόμη και το πενηνταράκι, άκουσε τον Μουρούζη να του λέει «εάν βάλεις έστω και μία, θα φας πρόστιμο εκατό χιλιάδες δραχμές»!

Δεν είχε άλλη επιλογή λοιπόν, από το να υπακούσει με θρησκευτική ευλάβεια και όντως αστόχησε.

Το σκορ παρέμεινε 81-80 (με τον Κέφαλο να σκοράρει 16 πόντους) και ο Παναθηναϊκός προτίμησε να ηττηθεί, παρά να ρισκάρει το +8 που κουβάλαγε από τον πρώτο αγώνα, στην παράταση!

Ο τότε Γενικός Γραμματέας της FIBA, Γουίλιαμ Τζόουνς, που ήταν παρών, δεν δίστασε να δώσει συγχαρητήρια στον Μουρούζη για την επιλογή του, εξαιτίας της οποίας αποφάσισε να αλλάξει τον ισχύοντα κανονισμό, καταργώντας την παράταση σε περίπτωση ισόπαλου αποτελέσματος.

Η «λευκή απεργία» με τον Ολυμπιακό

Έξι χρόνια αργότερα ο Κέφαλος πρωταγωνίστησε σε άλλη μια ιστορία που αυτή τη φορά τους βγήκε σε ξινό!

Την 1^η Ιουνίου του 1977, ο Παναθηναϊκός και ο Ολυμπιακός έδωσαν ραντεβού στον αγώνα της Α’ φάσης του Κυπέλλου Ελλάδος στο Καλλιμάρμαρο.

Στις εφημερίδες εκείνης της ημέρας οι δηλώσεις ένθεν και ένθεν ήταν πολύ συγκρατημένες, δικαιολογημένα από πλευράς Ολυμπιακού («θα μιλήσουμε μετά το ματς» αρκέστηκε να πει ο Μουρούζης, ο οποίος είχε μετακομίσει στην αντίπερα όχθη) αλλά προς γενική κατάπληξη για τον πρωταθλητή και θεωρούμενο ως μεγάλο φαβορί Παναθηναϊκό.

Το μυστήριο επρόκειτο να λυθεί όταν σουρούπωσε και οι ομάδες βγήκαν στο γήπεδο για προθέρμανση, ενώπιον 20.000 θεατών και των διαιτητών Νίκου Κουμπούρη και του Κώστα Ρήγα...

Ενώ οι παίκτες του Ολυμπιακού εμφανίσθηκαν αγριεμένοι, οι πράσινοι φαίνονταν νωχελικοί. Με το σκορ στο 28-15, ο Μουρούζης (που αποδοκιμαζόταν με την ιαχή «προδότη» από τους φιλάθλους του Παναθηναϊκού) άλλαξε την άμυνα από man to man σε ζώνη με αποτέλεσμα οι Πειραιώτες να προηγηθούν στο ημίχρονο με 54-26 και να καθαρίσουν από νωρίς την μπουγάδα.

Τα οδοιπορικά και το 110-68

Όταν ακούστηκε η κόρνα της λήξης στον πίνακα αποτυπώθηκε ένα απίστευτο σκορ: το 110-68, που σηματοδότησε και τεκμηρίωσε ως αποτέλεσμα την πρώτη (και μοναδική, με τέτοια μορφή) «λευκή απεργία» στα χρονικά του ελληνικού μπάσκετ!

Τι είχε συμβεί;

Εκείνες τις μέρες οι παίκτες του Παναθηναϊκού ήταν χολωμένοι με τη διοίκηση επειδή δεν τους είχε καταβάλει τα λεγόμενα «οδοιπορικά» που τυπικά εξυπηρετούσαν τη βελτίωση τροφής και τις μετακινήσεις. Επειδή, όμως θεωρούνταν ερασιτέχνες και δεν είχαν δικαίωμα απεργίας, που συν τοις άλλοις θα νομιμοποιούσε τη διοίκηση να «τους κρεμάσει τα δελτία στο ταβάνι» (όπως ήταν η συνηθισμένη απειλή) σκαρφίστηκαν μια μεσοβέζικη λύση!

Ο «φοβερά πεσμένος» Κέφαλος

Η ιδέα ανήκε στον Χρήστο Κέφαλο, ο οποίος απαιτούσε να πληρώνεται στην ώρα του και ξεσήκωσε τους συμπαίκτες του με αποτέλεσμα οι Πράσινοι να εμφανιστούν στο γήπεδο, αλλά να τηρήσουν τη λεγόμενη «μη αγωνιστικότητα», με αποτέλεσμα ο(καθοδηγούμενος αριστοτεχνικά από τον Πολ Μελίνι) Ολυμπιακός να τους ρίξει 42 πόντους στο κεφάλι!

«Αυτό που έγινε απόψε, οι Παναθηναϊκοί θα το θυμούνται για πενήντα χρόνια» δήλωσε ο Στηβ Γιατζόγλου, ενώ ο (πρωτεργάτης της «λευκής απεργίας» Χρήστος Κέφαλος χαρακτηρίστηκε «φοβερά πεσμένος» από τις εφημερίδες της επόμενης μέρας, οι οποίες ανέφεραν ως μοναδικό διασωθέντα τον τότε 18χρονο Ιωάννου.

Με τον Παναθηναϊκό ο Κέφαλος στέφθηκε έξι φορές πρωταθλητής Ελλάδος (1971, 1972, 1973, 1974, 1975, 1977), πετυχαίνοντας 1755 πόντους σε 174 αγώνες της Α’ Εθνικής, ενώ συνέβαλε τα μέγιστα στην πρόκριση στους ημιτελικούς του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης τη σεζόν 1971-72.

Μετά το τέλος της καριέρας του ο Κέφαλος διετέλεσε προπονητής στον Παναθηναϊκό, με λάφυρο το Κύπελλο Ελλάδος του 1983 και στον Ηλυσιακό, τον οποίο οδήγησε στην άνοδο στη Β’ Εθνική.

Τα μαγαζιά που έγιναν προορισμός

Παράλληλα δραστηριοποιήθηκε επιχειρηματικά και μάλιστα άνοιξε μαζί με τον Κορωναίο τα καταστήματα αθλητικών ειδών K+K Sports, στην οδό Σινώπης και στην οδό Χρυσοσπηλαιωτίσσης στα οποία ντύθηκαν και φόρεσαν τα περιβόητα παπούτσια Converse All Star γενιές και γενιές παικτών και φιλάθλων.

Χθες το απόγευμα ο Ντίνος Τόκας που μένει στην ίδια πολυκατοικία δέχθηκε ένα τηλεφώνημα από τον Κέφαλο…

Η φωνή του Χρήστου ακουγόταν βαριά και με το ζόρι. Τον τελευταίο καιρό είχε αντιμετωπίσει διάφορα προβλήματα με την καρδιά του, υποβλήθηκε και σε μια εγχείριση λόγω θρόμβωσης στο πόδι και γι’ αυτό κιόλας απουσίασε από ένα πρόσφατο reunion στο σπίτι του Απόστολου Κόντου.

Το ασθενοφόρο έφτασε μετά από 15 λεπτά, αλλά ο Κρις δεν άντεξε. Το λάφι στο καντήλι του έσβησε και το ελληνικό μπάσκετ πενθεί για άλλη μια φορά.

ΥΓ: «Καλοστραθιά του στον Παράδεισο και μακαρία του», όπως έγραψε στον αποχαιρετισμό του, ο Δημήτρης Κοκολάκης.