FORMULA 1

Οι 10+2 πίστες της Αμερικής στην ιστορία της Formula 1

Ford Motor Company / Media
Indy 500, Indianapolis, IN, 1965. Jim Clark and crew after winning 1965 Indy 500. CD#0554-3252-4322-20 FORD MOTOR COMPANY / MEDIA

Το πάρκινγκ του Σίζαρς Πάλας και το σιρκουί στο περιβόητο Strip του Λας Βέγκας είναι μόνο δύο από τα συνολικά 12 σημεία των Ηνωμένων Πολιτειών που έχουν φιλοξενήσει τη Formula 1 στα 74 χρόνια της ιστορίας της - Δείτε ποια είναι τα υπόλοιπα δέκα.

Μετά από δεκαετίες, η Formula 1 περιλαμβάνει φέτος στο πρόγραμμά της τρία GP στις Ηνωμένες Πολιτείες -στο Μαϊάμι, στο Τέξας και στο Λας Βέγκας- χάρη στην επιθυμία -και επιτυχία- της αμερικανικής Liberty Media, κατόχου των εμπορικών δικαιωμάτων του σπορ, να εξαπλώσει το σπορ στην αχανή χώρα της.

Ήδη η Liberty έχει εκτοξεύσει το ενδιαφέρον για τη Formula 1 στην Αμερική στο ζενίθ, μετά το ναδίρ στο οποίο είχε πέσει με το φιάσκο του GP Ινδιανάπολης του 2005 - στο οποίο εκκίνησαν μόλις 6 μονοθέσια, λόγω προβλημάτων με την ασφάλεια των ελαστικών των υπόλοιπων στην τραχιά φρέσκια άσφαλτο που είχαν στρώσει οι οργανωτές το θρυλικό οβάλ.

Τα πράγματα επιδεινώθηκαν το 2007, που έληξε το συμβόλαιο της Ινδιανάπολης με τη Formula 1, με τη δήλωση του τότε εμπορικού διευθυντή του σπορ Μπέρνι Έκλεστοουν ότι το σπορ δεν θα επιστρέψει ποτέ στη συγκεκριμένη πίστα. Πολλοί, μάλιστα, θεώρησαν ότι το σπορ -επί των ημερών του Μπέρνι- δεν θα επέστρεφε ποτέ και στις ΗΠΑ.

Η F1 δεν έμελλε να ανακάμψει για χρόνια από το φιάσκο αυτό, με αποκορύφωμα την περίοδο 2008-’11 που το σπορ δεν επισκέφτηκε τις ΗΠΑ. Αλλά έτσι κι αλλιώς η σχέση του σπορ με τη χώρα ήταν ήδη ασθενική. Παρά την πληθώρα του αγώνων στην Αμερική κυρίως τις δεκαετίες του 1970 και ‘80, από το 2000 έως και το 2021 μόνο τέσσερις πίστες είχαν φιλοξενήσει το σπορ - της Ινδιανάπολης συμπεριλαμβανομένης.

Φέτος, με την προσθήκη του σιρκουί στους δρόμους -και στο διαβόητο Strip του Λας Βέγκας-, τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά, χάρη στο ενδιαφέρον της Liberty, που λέγεται ότι δαπάνησε 500 εκατομμύρια δολάρια για τη φιέστα στην πόλη του τζόγου το περασμένο τετραήμερο. Οι ΗΠΑ έγιναν το 1982, αλλά και φέτος, η πρώτη χώρα της ιστορίας που φιλοξενεί τρία GP σε μια σεζόν της F1. Ας δούμε τα συνολικά 12 σιρκουί που επισκέφτηκε το σπορ από το 1959 μέχρι σήμερα:

Red Bull Content Pool
H εκκίνηση του GP του Μαϊάμι 2023, έξω από το Hard Rock Stadium RED BULL CONTENT POOL


Μαϊάμι (2022-σήμερα)
Miami International Autodrome
Περισσότερες νίκες: 2 - Μαξ Φερστάπεν (2022, ‘23)

Το σιρκουί γύρω από το εμβληματικό Hard Rock Stadium της πόλης της Φλόριντα στήνεται και ξεστήνεται κάθε χρόνο κέρδισε άμεσα την εκτίμηση των οδηγών και όλου του σπορ. Ο αγώνας ήταν μακροχρόνιο όραμα του Στίβεν Ρος, ιδιοκτήτη του Σταδίου και της ομάδας των Μαϊάμι Ντόλφινς του αμερικανικού ποδοσφαίρου. Ο Μαξ Φερστάπεν κέρδισε το πρώτο GP εκεί το 2022, εμπρός σε 85.000 θεατές και πλειάδα Αμερικανών αστέρων, και επανέλαβε το ίδιο επίτευγμα και φέτος.

AP Photo/Nick Didlick
Ο Μαξ Φερστάπεν με τη Red Bull RB19 εμπρός από τον πύργο COTA στην πίστα του Όστιν, στο GP του Τέξας το 2023 AP PHOTO/NICK DIDLICK


Όστιν, Τέξας (2012-σήμερα)
Circuit of the Americas
Περισσότερες νίκες: 5 - Λιούις Χάμιλτον (2012, 2014-2017)

To 2007, που η σχέση της F1 με την Αμερική έπιασε πάτο, φαινόταν πως το σπορ θα αργούσε πολύ να γυρίσει στις ΗΠΑ. Ακολούθησαν τέσσερα χρόνια απουσίας του από τη χώρα, αλλά στα τέσσερα αυτά χρόνια έγιναν με επιτυχία όλες οι παρασκηνιακές διεργασίες για έναν νέο αγώνα, σε ένα νεότευκτο σιρκουί: στο Circuit of the Americas (COTA) στο Όστιν του Τέξας. Η πίστα σχεδιάστηκε εξ αρχής για τη F1, κι έτσι όλοι την πήραν με καλό μάτι. Σύμφωνα με τον Ντάνιελ Ρικιάρντο, “αυτή είναι η καλύτερη από τις πίστες της νέας γενιάς”. Ο αγώνας διεξάγεται έκτοτε με επιτυχία, με εξαίρεση το 2020 που ματαιώθηκε -μόνο για ένα χρόνο- λόγω του ξεσπάσματος της πανδημίας του κορονοϊού.

Λας Βέγκας (1981-1982, 2023)
Caesars Palace Grand Prix Circuit & Las Vegas Strip Circuit
Περισσότερες νίκες: 1 - Άλαν Τζόουνς (1981), Μικέλε Αλμπορέτο (1982), Μαξ Φερστάπεν (2023)

Η δημιουργία ενός σπειροειδούς σιρκουί στο περιορισμένης έκτασης πάρκινγκ του ξενοδοχείου του Σίζαρς Πάλας (και εν μέρει της ερήμου) αποφασίστηκε για το 1981, για να αντικαταστήσει τον αγώνα του Ουότκινς Γκλεν μετά την πτώχευση της πίστας της Νέας Υόρκης. Ήταν αποτυχημένο, και κράτησε μόνο δύο χρόνια, διότι δεν συμπεριέλαβε τα βασικά συστατικά που κάνουν το Λας Βέγκας ελκυστικό (διαβάστε εδώ την πλήρη ιστορία του αγώνα εκείνου). Το ακριβώς αντίθετο συνέβη φέτος, που σχεδιάστηκε ένα νέο σιρκουί στους δρόμους της πόλης, ανάμεσα στα φώτα νέον, τα διάσημα καζίνο της πόλης και το διάσημο Las Vegas Strip.

Ινδιανάπολη (1950-60, 2000-2007)
Indianapolis Motor Speedway
Περισσότερες νίκες: 5 - Μίκαελ Σουμάχερ (2000, 2003-’06)

O αγώνας της Ινδιανάπολης χωρίζεται σε δύο εποχές. Στην πρώτη δεκαετία της επαγγελματικής εποχής του σπορ, του 1950, o θρυλικός αγώνας των 500 Μιλίων προσμετρούσε στο πρόγραμμα της F1. Όμως, λίγοι ήταν οι Ευρωπαίοι οδηγοί που έκαναν το ταξίδι εκεί, κι έτσι κυριαρχούσαν οι Αμερικανοί. Η Ινδιανάπολης επέστρεψε στο πρόγραμμα του σπορ το 2000, σε ένα νεότευκτο σιρκουί που κατασκευάστηκε στο εσωτερικό του οβάλ, αλλά μετά το φιάσκο του 2005 ήρθε το άδοξο τέλος του 2007.

Φοίνιξ (1989-1991)
Phoenix Street Circuit
Περισσότερες νίκες: 2 - Άιρτον Σένα (1990-’91)

Μετά την πτώχευση του Ουότκινς Γκλεν και την αποτυχία του Σίζαρς Πάλας στο Βέγκας, η F1 προσπάθησε να βρει άλλες τοποθεσίες στις ΗΠΑ - και η τελευταία της απόπειρα ήταν στο Φοίνιξ. Όμως, η πόλη της Αριζόνα δεν διέθετε τους δρόμους που θα επέτρεπε την ενδιαφέρουσα χάραξη του σιρκουί, κι έτσι το θέαμα -και συνεπώς το ενδιαφέρον- αποδείχθηκε περιορισμένο. Το τέλος ήταν επίσης άδοξο, καθώς οι οργανωτές προχωρούσαν τα πλάνα τους για το αγώνα του 1992, αλλά τον Οκτώβριο του 1991 η F1 ανακοίνωσε ότι αντί του Φοίνιξ το ‘92 θα ταξίδευε στο Κυαλάμι της Νότιας Αφρικής.

AP Photo
Το GP του Ντιτρόιτ το 1987, με φόντο τους ουρανοξύστες και το Renaissance Center της πόλης AP PHOTO


Ντιτρόιτ (1982-1988)
Detroit Street Circuit
Περισσότερες νίκες: 3 - Άιρτον Σένα (1986-’88)

Το 1982 στους αγώνες του Λας Βέγκας και του Λονγκ Μπιτς προστέθηκε και ένας τρίτος, το GP του Ντιτρόιτ στη “μέκκα” της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας. Όμως, ο αγώνας στην πόλη του Μίτσιγκαν ήταν ίσως ο χειρότερος από τους τρεις. Το σιρκουί είχε πολλές δύσκολες στροφές, και σε πολλά σημεία του ήταν υπερβολικά στενό, προκαλώντας πολλές εγκαταλείψεις με προβλήματα αξιοπιστίας και συγκρούσεις στις μπαριέρες (το 1984 τερμάτισαν μόνο 6 από τους 26 οδηγούς). Ο καύσωνας και η υγρασία επιδείνωναν το πρόβλημα. Το τέλος ήρθε το 1988, μετά από διαφωνία των οργανωτών με τη F1 σχετικά με τις περιμετρικές εγκαταστάσεις του σιρκουί.

Ντάλας (1984)
Dallas Fair Park
Περισσότερες νίκες: 1- Κέκε Ρόσμπεργκ

Ο αγώνας του Ντάλας διεξήχθη μόλις μία χρονιά, το 1984, σε ένα αδιάφορο σιρκουί και με καύσωνα που έκανε τις συνθήκες ανυπόφορες για όλους. Η ζέστη προκάλεσε μεγάλα προβλήματα και στη διεξαγωγή του αγώνα, καθώς η άσφαλτος ξεπέρασε τους 65° Κελσίου και άρχισε να αποσυντίθεται. Οι οργανωτές κάλυψαν τα προβληματικά σημεία με χώμα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την πρόσφυση των μονοθεσίων. Μόνο 7 από τους 26 οδηγούς τερμάτισαν, και η F1 δεν επέστρεψε ποτέ.

AP Photo/Jeff Robbins
O Mario Andretti με ένα μονοθέσιο της Formula 500 στο GP του Λονγκ Μπιτς το Σεπτέμβριο του 1975 AP PHOTO/JEFF ROBBINS


Λονγκ Μπιτς (1976-1983)
Long Beach Street Circuit
Περισσότερες νίκες: 1 - Κλέι Ρεγκατσόνι (1976), Μάριο Αντρέτι (1977), Κάρλος Ρόιτεμαν (1978), Ζιλ Βιλνέβ (1979), Νέλσον Πικέ (1980), Άλαν Τζόουνς (1981), Νίκι Λάουντα (1982), Τζον Ουότσον (1983).

Στο Λονγκ Μπιτς, προάστιο της πόλης του Λος Άντζελες, η F1 έψαχνε ένα σιρκουί με αρκετά καλές προδιαγραφές για τα μονοθέσια αλλά και μαζί με αρκετή από την αίγλη που δεν είχαν άλλες πόλεις. Η F1 επισκέφτηκε αυτή την παραλιακή πόλη του Ειρηνικού για πρώτη φορά το 1976, και ο αγώνας αποδείχθηκε αρκετά επιτυχημένος - και αρεστός σε οδηγούς και θεατές. Αφαιρέθηκε από το πρόγραμμα της F1 το 1984, καθώς οι οργανωτές προτίμησαν να εντάξουν τον αγώνα στο προσωρινό αυτό σιρκουί στο αμερικανικό πρωτάθλημα IndyCar Series.

Ουότκινς Γκλεν (1961-1980)
Watkins Glen International
Περισσότερες νίκες: 3 - Τζιμ Κλαρκ (1962, 1966-’67), Γκρέιαμ Χιλ (1963-’65)

Το πιο επιτυχημένο GP των ΗΠΑ στην ιστορία έμελλε να έχει τραγικό τέλος. Το πρώτο GP Ηνωμένων Πολιτειών διεξήχθη στο Ουότκινς Γκλεν, βορειοδυτικά της Νέας Υόρκης, και συγκέντρωσε 60.000 θεατές από την πρώτη χρονιά του. Συνήθως διεξαγόταν αργά στη χρονιά, όταν οι τίτλοι είχαν κριθεί, κι έτσι οι οργανωτές προσέφεραν μεγάλα χρηματικά έπαθλα για να προσελκύσουν τους οδηγούς της F1. Η πίστα ανασχεδιάστηκε το 1971 και έγινε ακόμα πιο ενδιαφέρουσα. Όμως, δύο φρικτά δυστυχήματα το 1974 (του Χέλμουτ Κόινιγκ) και το 1975 (του Φρανσουά Σεβέρ) έφεραν τις ανησυχίες για την ασφάλεια της πίστας, ενώ και οι θεατές άρχισαν να προχωρούν σε καταστροφή των εγκαταστάσεων. Οι προσπάθειες των οργανωτών να βελτιώσουν την ασφάλεια ήρθε πολύ αργά, κι έτσι ο αγώνας του 1981 ματαιώθηκε και το σπορ δεν θα γύριζε ποτέ στο μέρος που έμεινε για πάντα στην ιστορία ως τόπος τραγωδίας.

AP Photo/David F. Smith
Ο Στέρλινγκ Μος επικεφαλής με τη Lotus εμπρός από τον Πιτ Λόβελι στο GP του Ρίβερσαϊντ το Νοέμβριο του 1960 AP PHOTO/DAVID F. SMITH


Ρίβερσαϊντ (1960)
Riverside International Raceway
Περισσότερες νίκες: 1- Stirling Moss

Ο αγώνας της ηλιόλουστης κοιλάδας Μορένο της Καλιφόρνιας διεξήχθη επίσης μόνο μία φορά, όπως και του Ντάλας. Παρά τις προσπάθειες του οργανωτή Άλεκ Ούλμαν, ο αγώνας δεν εξασφάλισε ποτέ τη δημοσιότητα που θα έπρεπε για να πετύχει. Χρειάστηκε, μάλιστα, να πληρώσει τους οδηγούς από την τσέπη του, για να διασφαλίσει ότι το μοναδικό GP του 1960 δεν θα εξελισσόταν σε φιάσκο.

Σέμπρινγκ (1959)
Sebring International Raceway
Περισσότερες νίκες: 1 - Bruce McLaren

Ο μοναδικός αγώνας της F1 στην -κατά τα άλλα- ιστορική πίστα του Σέμπρινγκ δεν είχε την επιτυχία που σημείωνε διαχρονικά σε άλλα πρωταθλήματα. Ο κύριος λόγος ήταν η απομακρυσμένη του τοποθεσία, αρκετά μακριά από το Μαϊάμι ή το Ορλάντο στη Φλόριντα. Η πόλη του Σέμπρινγκ είχε τότε μόλις 7.000 κατοίκους, κι έτσι το GP του 1959 δεν συγκέντρωσε περισσότερους από 8.000 θεατές. Πάντως, σαν αγώνας δεν ήταν κακός, καθώς ο Μπρους ΜακΛάρεν κέρδισε με διαφορά μικρότερη του δευτερολέπτου για να γίνει (τότε) ο νεαρότερος νικητής GP της F1, σε ηλικία 22 ετών και 104 ημερών. Το ρεκόρ αυτό θα άντεχε περισσότερα από 40 χρόνια.

TAGS FORMULA 1 F1 GP ΗΠΑ ΗΠΑ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ