Η Manchester United πήγε στη Stoke και όταν έφυγε από εκεί, είχε κάνει τέσσερις τις διαδοχικές ήττες στην Premier League . Είχε κάνει και επτά τα συναπτά παιχνίδια, χωρίς νίκη -για πρώτη φορά από τον Δεκέμβριο του 1989. Τότε οι οπαδοί είχαν ζητήσει την έξοδο του Sir Alex Ferguson. Οι διοικούντες αδιαφόρησαν και η ζωή συνεχίστηκε. Όπως συνεχίστηκε και τώρα, όταν οι φίλαθλοι απαίτησαν -με κάθε τρόπο- την απόλυση του Louis van Gaal. Και τι έγινε;

Μετά το 2-1 επί της Swansea, ο Ολλανδός (οπαδός της θεωρίας "η ποιότητα είναι ο αποκλεισμός της σύμπτωσης") εξήγησε πως " είναι απίστευτο να κάνεις ό,τι υπάρχει στο πλάνο για το παιχνίδι. Να επιδίδεσαι σε στιλ που έχει ρίσκα, υπό την πίεση που έχουμε. Ελπίζω αυτό να είναι η φανταστική αρχή για το 2016. Και μη ξεχνάτε πως η σεζόν διαρκεί οκτώ μήνες... ή κάπου εκεί. Όχι ένα μήνα". Τι έκανε και χρησιμοποίησε τη λέξη "ρίσκο"; Ο Αshley Young έγινε από ακραίο μπακ, μεσοεπιθετικός και άφησε τους Phil Jones, Daley Blind και Chris Smalling να απαρτίζουν αμυντική γραμμή. Στην εξέλιξη της διαδικασίας, ο Young ήταν αυτός που έδωσε την ασίστ στον Anthony Martial, για το 1-0, το Σάββατο (2/1).

Ήλθε στον κόσμο ως το ένατο παιδί μιας οικογενείας που περιλάμβανε άλλα τέσσερα αγόρια, τέσσερα κορίτσια και φυσικά τους -Καθολικούς- γονείς. Όλοι μαζί, ζούσαν σε μεσοαστική γειτονιά του Amsterdam, στο Νο64 επί της οδού Galileiplantsoen, που χώριζε ένα "κανάλι" και υπήρχε άπλετο γρασίδι για ποδόσφαιρο. Και ναι, ο Aloysius Paulus Maria (όπως βάφτισαν τον van Gaal) απήλαυσε την προσοχή όλων, μέχρι να μεγαλώσει και να μπει στο πρόγραμμα. Ποιο πρόγραμμα; Για να λειτουργήσει η οικογένεια, κάθε παιδί είχε μια αρμοδιότητα μέσα στην καθημερινότητα των van Gaal. Υπήρχε μια πειθαρχία -αυτή που ανέκαθεν προσπαθούσε να "περάσει" στους παίκτες του. Κάποιοι έστρωναν το τραπέζι, άλλοι το μάζευαν, άλλοι έπλεναν τα πιάτα και ούτω καθ' εξής. Η πρώτη αρμοδιότητα του Lοuis ήταν να πηγαίνει για ψώνια και να καθαρίζει το βουνό από τις πατάτες που χρειαζόταν, για τη διατροφή των οικείων του.

Ο πατέρας του, εργαζόταν σε εταιρία πετρελαίου (ήταν ο υπεύθυνος για τη λειτουργία) και ο μισθός του ήταν αρκετός για τα έξοδα και για ακόμα περισσότερα. " Είχαμε το μεγαλύτερο αυτοκίνητο της γειτονιάς" είχε αναφέρει το πάλαι ποτέ, ο 64χρονος προπονητής, "στον πόλεμο, ο πατέρας μου ήταν ο μόνος που είχε αυτοκίνητο. Το χρησιμοποιούσε για να πηγαίνει φαγητό σε περιοχές που ο κόσμος πεινούσε". Το κύριο χαρακτηριστικό του van Gaal Sr. ήταν η πειθαρχία και η οργάνωση. Κάτι που προσπάθησε να κάνει σε όλες τις ομάδες του, ο Louis: να έχει κάνε παίκτης ξεκάθαρο ρόλο, μέσα στο σύστημα. Δεν δίσταζε δε, να αναφέρεται σε εκείνους με τον αριθμό της φανέλας. " Είχαμε τον ίδιο χαρακτήρα, με τον μπαμπά μου. Είχε ανοιχτό μυαλό, μας άκουγε και είχε το κουράγιο να παίρνει αποφάσεις, ακόμα και αν ήταν δύσκολες για να τις δεχτεί κάποιος. Ήταν ηγετική φιγούρα".

Κάπου εδώ, να θυμίσουμε ότι ο Louis van Gaal είχε υποκίνησε επανάσταση, στο σωματείο των παικτών στην Ολλανδία, για να πάρουν αυξήσεις. Ο ίδιος είχε κατεβάσει το παντελόνι του, στα αποδυτήρια της Bayern για να δείξει στους παίκτες του πως είχε... αυτό που χρειαζόταν για να πάρει μια δύσκολη απόφαση. Την αποκάλυψη είχε κάνει ο Luca Toni, όπως εξηγούσε " ήθελε να ξεκαθαρίσει σε εμάς ότι μπορεί να αφήσει εκτός τον όποιον παίκτη. Όλοι ήμασταν το ίδιο. Κατέβασε το παντελόνι του και αυτό ήταν κάτι που δεν είχα ζήσει ποτέ. Ήταν τελείως τρελό".

Ο πατήρ φαμίλιας έπαθε καρδιακή προσβολή, όταν εκείνος ήταν έξι χρόνων και πέντε χρόνια αργότερα "έφυγε" από τη ζωή. Αυτομάτως, η μητέρα του έγινε ο ηγέτης της φαμίλιας. Το επίκεντρο της ζωής του. Η αγάπη που της είχε ήταν τεράστια και ξεκάθαρη. Όταν, το 1997, έγινε ιππότης του Order of Orange Nassau -ύψιστη τιμή των Ολλανδών- είχε τη μητέρα του, δίπλα του. Έμεινε κοντά της, έως ότου έγινε 21. " Δεν ήθελα να φύγω, όσο ήμουν μαθητής και φοιτητής. Ήμουν χαρούμενος μαζί της. Τα αδέλφια μου είχαν φύγει νωρίτερα. Πιστεύω ότι από εκείνη κληρονόμησα τις αξίες μου: την ειλικρίνεια, το σεβασμό, την πειθαρχία και την υπευθυνότητα".

Νωρίτερα, όταν ήταν ακόμα παιδί, ήταν αυτός που οργάνωνε ποδοσφαιρικά παιχνίδια με τα παιδιά της γειτονιάς " κυρίως για να είναι ο ίδιος ο αρχηγός", είχε πει ο γείτονας του και πρώην συμπαίκτης του, John Haen στην Daily Mail. Το σπίτι του ήταν κοντά στο γήπεδο De Meer -έδρα του Ajax έως το 1996- και εκείνες ήταν οι ημέρες που ο Johan Cruyff ήταν ο απόλυτος αρχηγός. Ο αγαπημένος του van Gaal ήταν ο Henk Groot: δυνατός στον αέρα και δεινός εκτελεστής. Ο νεαρός Louis, ήταν επίσης ψηλός και όταν σκόραρε στα ματς του δρόμου, οι φίλοι του τον φώναζαν "Henkie".

Από τότε βέβαια, είχε διαφανεί πως δεν έχει τεράστια υπομονή με τους άλλους, όπως και ότι συχνά πυκνά... παραβλέπει τις δικές του αστάθμητες. Έπαιρνε τη ζωή πολύ σοβαρά και δεν είχε ώρα για πλάκες και αστεία. Το μόνο που ήθελε ήταν να είναι ο καλύτερος και να νικά. Ήταν αξιοπρεπής περίπτωση ποδοσφαιριστή, αλλά τα όσα έκανε με την μπάλα στα πόδια δεν ήταν αρκετά για να του δώσουν κάτι περισσότερο από μια συμμετοχή (στα 20), στην πρώτη ομάδα του Ajax. Του Cruyff. Και ναι, από τότε υπάρχει ένα θέμα μεταξύ τους.

Για να είναι καλυμμένος, για να μην πεινάσει, άρχισε τις σπουδές για να γίνει δάσκαλος. Για έντεκα χρόνια, εργάστηκε σε σχολείο με μαθητές παιδιά που είχαν δυσκολίες στην εκμάθηση. " Για ένα πράγμα δεν μπορεί να τον κατηγορήσει κανείς, ποτέ: ότι είναι τεμπέλης" λέει ο Barry Hughes,προπονητής του στην Sparta Rotterdam, στις αρχές του '80, " ήταν πολύ επιτυχημένος ως δάσκαλος, πολύ καλός με τα παιδιά. Σηκωνόταν στις 6 το πρωί για να πάει για δουλειά και μετά οδηγούσε για το Rotterdam, για τις προπονήσεις μας, κάθε μέρα στις 14.00. Για να είμαι ειλικρινής, δεν πίστευα ποτέ ότι θα γίνει προπονητής. Όλοι έρχονταν και μου έκαναν ερωτήσεις, πλην εκείνου. Προφανώς και τότε δεν είχα την παραμικρή υποψία ότι θα κοουτσάρει την Barcelona, τον Ajax, τη Bayern Munich, την εθνική και τη Manchester United".

Όταν ήταν στη Sparta Rotterdam, του είχαν ζητήσει να οργανώσει ένα τουρνουά τένις. Ήταν στην περίοδο προετοιμασίας και ο τότε αρχηγός της ομάδας, απολάμβανε να παίζει τένις. Ο Louis ήταν χαρούμενος που μπορούσε να βοηθήσει, ώσπου ξέσπασε πόλεμος. Ο διαιτητής έβγαζε συνέχεια out τα σερβίς του και το έκανε για να τον περιπαίξει. Εκείνος, δεν αντιλήφθηκε το χιουμοράκι. " Ανέκαθεν ήθελε να νικά, πολύ, σε ό,τι έκανε. Κάτι που θα λέγατε ότι είναι θετικό, εκτός και αν γίνεται μαλ... πολλές φορές", σχολίασε ο Hughes, ο οποίος είχε βρει τον van Gaal στη Sparta, όπου πήγε έπειτα από τέσσερα χρόνια στο Βέλγιο.

"Ήταν ο αρχηγός, όταν πήγα. Ήταν μέσος. Καλός παίκτης. Όχι πολύ γρήγορος, αλλά διάβαζε το παιχνίδι. Άκουσα πολλές ιστορίες που τον αφορούσαν. Που τον ήθελαν να μπουκάρει στο γραφείο του προπονητή, ως αρχηγός, και να μιλά για την ομάδα. Το ίδιο έκανε και με εμένα, αλλά την πρώτη φορά που το επιχείρησε του είπα πως δεν ενδιαφέρομαι για τις απόψεις του. Ότι ήθελα να διαμορφώσω δική μου άποψη. Και του πήρα το περιβραχιόνιο". Όχι, δεν τον σκότωσε. Έκανε ό,τι μπορούσε, για να ξαναγίνει αρχηγός. Και τα κατάφερε τρία χρόνια μετά.

Ο ψυχολόγος και οι μπλε, κόκκινοι, πράσινοι παίκτες

Έπειτα, έφυγε για την ΑΖ, όπου το 1986 έγινε assistant coach. Ήθελε να μπορεί να επηρεάζει το μυαλό των παικτών του. Για να κάνει την καλύτερη δυνατή δουλειά, ζήτησε τη βοήθεια ενός ψυχολόγου (Leo van der Burg), ο οποίος εργαζόταν ως σύμβουλος, επί της επιστήμης στις επιχειρήσεις και τον άνθρωπο. Εκείνος δίδαξε τον wannabe κόουτς να ανακαλύπτει και να εκτιμά το άτομο. Το πρώτο μάθημα που του έδωσε ήταν "είναι προτιμότερο να δουλεύεις με αυτό που κάνει καλύτερα ο κάθε παίκτης". Το δεύτερο πως "κάθε παίκτης είναι διαφορετικός και χρειάζεται διαφορετική προσέγγιση". Για αυτό και άρχισε να ασχολείται ό,τι τους αφορούσε.

Ο επιστήμονας του έμαθε να χωρίζει... με χρώματα τους παίκτες του. Ο μπλε ήταν ο ευφυής. Ο πράσινος ήταν ο συναισθηματικός. Ο κόκκινος ήταν ο δημιουργικός. Κάθε χρώμα ήθελε τη δική της προσέγγιση, το δικό της τρόπο επικοινωνίας έως και διαφορετικό τόνο στη φωνή. Αυτά σε ό,τι αφορά τα πριν του κάθε ματς. Έπειτα από κάθε αγώνα, φρόντιζε να τους δείχνει κάτι θετικό που έχουν κάνει (γιατί έχει αποδειχθεί πως οι θετικές εικόνες μένουν πιο εύκολα στο μυαλό των ανθρώπων και άρα μαθαίνεις πιο γρήγορα), αλλά δεν παρέλειπε να... κόβει και να ράβει πάνω στην προσωπικότητα του καθενός. Στο χρώμα του καθενός.

Δεν έμεινε πολύ στην ΑΖ. Μόνο λίγους μήνες. Μετά επέστρεψε στον Ajax, για να γίνει βοηθός του Leo Beenhakker. Το 1991, οπότε έφυγε ο τελευταίος, ο van Gaal έκανε μια θέση πιο αριστερά, στον πάγκο. Ήταν 40 χρόνων και είχε εξελίξει τις οδηγίες του ψυχολόγου, σε σημείο που να μπορεί να "τρέχει" εξαιρετικά το γκρουπ των νέων ανθρώπων που είχε υπό την σκέπη του, ώστε να έχουν την υπομονή που χρειαζόταν (σε όλους τους τομείς και δη την πάσα), για να έχουν τις ευκαιρίες να διακριθούν.

Στους "de Godenzonen" έμεινε έξι χρόνια. Έξι πολύ επιτυχημένα χρόνια. Υπό τις οδηγίες του, η ομάδα πήρε το πρωτάθλημα (Eredivise) τρεις φορές και μια το European Cup (τη σεζόν 1994-95, οπότε πήρε και το Eredevise -αήττητος- και το UEFA Super Cup, με το ρόστερ του να έχει ένα από τους μικρότερους μέσους όρους ηλικίας), με τον τρόπο που έπαιζαν οι παίκτες του να κερδίζει το χειροκρότημα όλων -να 'χει γίνει ένα από τα πιο αγαπημένα στην ιστορία του σύγχρονου ποδοσφαίρου.

Το σύστημα 3-4-3 αφορούσε τους χώρους, τις αποστάσεις και την αύξηση αυτών μεταξύ των παικτών του, όπως μειώνονταν εκείνες των αντιπάλων. Η άμυνα έπαιζε ψηλά, ώστε να παίζεται το παιχνίδι κάτω από τη σέντρα, στην πλευρά του αντιπάλου. Οι εξτρέμ θα έμεναν στα πλάγια, όσο το δυνατόν πιο πολύ, για να δημιουργήσουν το μάξιμουμ χώρο στον κεντρικό άξονα. Οι μέσοι απαγορευόταν να είναι πάνω από τους εξτρέμ και θα έτρεχαν να υποστηρίξουν τον επιθετικό. Ο Litmanen ταίριαξε απόλυτα σε αυτό που ήθελε ο van Gaal, ως "δεκάρι", γιατί με το ακούραστο τρέξιμο του, μπορούσε να δημιουργεί ευκαιρίες, ήταν αρκετά έξυπνος για να τρέχει προς την επίθεση ως δεύτερος επιθετικός και αρκετά γρήγορος για να επιστρέφει και να αμύνεται. Η κατοχή ήταν στο επίκεντρο όλων.

Για εκείνον, το πιο σημαντικό τρόπαιο ήταν αυτό του '94 "γιατί η Fernanda ήταν εδώ για κάποιους μήνες". Μόλις είχε ξεκινήσει την πορεία προς το θρίαμβο, όταν "έχασε" τη σύζυγο του, με την οποία είχαν γνωριστεί σε έναν αγώνα handball, όταν εκείνος ήταν 18 και εκείνη 16. Μαζί απέκτησαν δυο κόρες. Σε κρουαζιέρα που είχαν κάνει το καλοκαίρι του 2013, για την 20η επέτειο του γάμου τους, εκείνη παραπονέθηκε για ενοχλήσεις στο στομάχι. Στις 18/1 του 1994 πέθανε από καρκίνο στο πάγκρεας.

Σκέφτηκε να τα παρατήσει, αλλά οι κόρες του Brenda και Renata τον έπεισαν να συνεχίσει. Λίγους μήνες μετά, πήρε το πρώτο πρωτάθλημα. Ακολούθησαν και άλλα τρόπαια. Το έργο που παρήγαγε ήταν τέτοιο που η εθνική Ολλανδίας συγκροτείτο κυρίως από παίκτες του van Gaal (Patrick Kluivert, Marc Overmars, Dennis Bergkamp, Frank και Ronald de Boer, Edgar Davids, Clarence Seedorf, Winston Bogarde, Michael Reiziger και Edwin van der Sar). Είχε αναπτύξει μια συνήθεια, μια μέθοδο, να δουλεύει σε όλα τα επίπεδα με τους παίκτες του.

Όχι μόνο στον αγωνιστικό χώρο. Τους καλούσε σε δείπνο, συζητούσε μαζί τους, τους έκανε να νιώθουν πως είναι μέλη της ίδιας οικογένειας. Ήθελε να ξέρει ό,τι τους αφορά, πώς μεγάλωσαν, πού πήγαν σχολείο, όσα έκαναν στην προσωπική τους ζωή. " Μετά ένα γεύμα, πάντα μιλούσαμε" καταθέτει ο Joel Veltman, ο οποίος πρόσθεσε " τώρα έχω άλλη εικόνα για εκείνον. Με έκανε να φαίνομαι σαν τραμπούκος και ότι εκείνος είναι υπεράνω όλων. Όταν όμως, έπαιζα υπό τις οδηγίες του, πίστευα ότι είναι ένας λαμπρός άνθρωπος. Έδειχνε σεβασμό σε όλους. Είχε και χιούμορ". Μέχρι εκεί είχε φτάσει.

Μετά, έφυγε για τη Barcelona (1997), για να προσθέσει δυο λίγκες (1998, 1999) και ένα Copa del Rey. Παρ' όλα αυτά, είχε αμέτρητους τσακωμούς με τα media και διάφορους παίκτες να αμφισβητούν τη φιλοσοφία του. Ένας ήταν ο Rivaldo, στον οποίον είχε αλλάξει θέση ο Ολλανδός. Στις 20/5 του 2000, μετά την απώλεια του πρωταθλήματος είπε "Amigos de la prensa, yo me voy, felicidades" (φίλοι του Τύπου φεύγω. Συγχαρητήρια") και εξαφανίστηκε.

Ανέλαβε τους Oranje, αλλά δεν προκρίθηκαν στο World Cup 2002 -για πρώτη φορά από το 1986- και εγκατέλειψε στις 31/1 του 2002, με τις φήμες ότι θα αντικαταστήσει τον Sir Alex Ferguson στην Manchester United να είναι πολλές. Αλλά ανακριβείς, διότι ο Sir δεν αποσύρθηκε και έτσι η συμφωνία δεν τελεσφόρησε. Επέστρεψε στην Barcelona (υπέγραψε έως το 2005), αλλά δουλειά δεν έκανε. Γενικά. Βλέπετε, στο Champions League έφτασε το ρεκόρ των 10 νικών, αλλά στη La Liga βρέθηκε στη 12η θέση, τον Γενάρη του 2003.

Μεταξύ των όσων συνέβησαν εκείνη τη σεζόν, ήταν ότι άφησε ελεύθερο τον Rivaldo, μολονότι είχε έναν ακόμα χρόνο συμβολαίου, γιατί ήθελε τον Riquelme. Ο Rivaldo είχε δηλώσει "δεν μου αρέσει ο van Gaal και είμαι αρκετά βέβαιος πως και εκείνος δεν με συμπαθεί". Ο Ολλανδός του είχε προσάψει έλλειψη διάθεσης να δεσμευθεί " γιατί ενδιαφερόταν μόνο για να πάρει περισσότερα χρήματα και να παίζει λιγότερο. Αφότου αναδείχθηκε "καλύτερος παίκτης" (1999) δεν διαχειρίστηκε σωστά τον εαυτό του και δεν συμπεριφέρεται ως ποδοσφαιριστής. Είχε παραισθήσεις και ζητούσε άδεια, πριν σημαντικά ματς για το Champions League". Τα αποτελέσματα ατυχώς δεν τον βοήθησαν να στηρίξει τις τοποθετήσεις του, άνοιξε την πόρτα και έφυγε. Προς τα πού;

Γύρισε για λίγο στον Ajax, ως τεχνικός διευθυντής, αλλά διαπληκτίστηκε με τον Ronald Koeman, τα βρόντηξε και έφυγε, για να βρει μεροκάματο στην ΑΖ. Αφότου τερμάτισε δεύτερος την Eredivisie (2006) και τρίτος (2007), έπεσε στο Νο11 της κατάταξης το 2008, οπότε τον στήριξαν οι παίκτες και όλοι μαζί πανηγύρισαν τον τίτλο, το 2009. Την 1η Ιουλίου του 2009, προσελήφθη από την Bayern Munich (1/7/2009). Πολλοί διαφώνησαν με την επιλογή. Ο πρόεδρος, Karl-Heinz Rummenigge, είχε σχολιάσει "αν θέλαμε να υπογράψουμε κάποιον που να είναι ο λατρεμένος όλων, θα είχαμε πάρει τον George Clooney". Ο Ολλανδός χαρακτήρισε τη Bayern "ονειρική ομάδα". Το όνειρο σύντομα έγινε εφιάλτης, καθώς ξεκίνησε τη σεζόν με 1-3 και τον Νοέμβριο βρέθηκε προ της εξόδου από το Champions League.

Τότε άρχισαν να ακούγονται φήμες περί εξόδου του και εκείνος επανέλαβε ότι χρειαζόταν χρόνο, για να παίξει η ομάδα όπως την ήθελε. Του τον έδωσαν αυτόν το χρόνο, εκείνος μεταξύ άλλων, ώθησε τον Luca Toni στην έξοδο (πήγε στη Roma) και τον Μάιο του 2010 πήρε πρωτάθλημα. Έγινε ο πρώτος Ολλανδός που είχε κατακτήσει την Bundesliga. Ακολούθησε η κατάκτηση του Κυπέλλου και ο τελικός του Champions League, που τελικά πήγε στα χέρια της Inter του Jose Mourinho (και ήταν το πρώτο ιταλικό treble). Στο τέλος, τον προτίμησαν για "προπονητή της χρονιάς" σε ψηφοφορία επαγγελματιών ποδοσφαιριστών της Γερμανίας, πήρε το Supercup και... αυτά. Δεν έκανε κάτι άλλο, εξ ου και ο οργανισμός ενημέρωσε πως τον Μάρτιο του 2011 πως δεν θα συνεχιζόταν η συνεργασία τους μετά το τέλος της αγωνιστικής περιόδου. Τελικά, οι Βαυαροί τον απέλυσαν στις 10/4 του 2011, όταν έχασε την τρίτη θέση στην εθνική λίγκα. Τι έμαθε από τη θητεία του στη Γερμανία; Τίποτα.

Σιγά μην έμενε χωρίς δουλειά. Γύρισε (πάλι) στην εθνική, τον Ιούλιο του 2012 και έφτασε μαζί της έως την τρίτη θέση του κόσμου (2014), πριν αποχαιρετήσει για να αναλάβει την Manchester United, ως αντικαταστάτης του David Moyes, στις 19/5 του 2014. Το συμβόλαιο που υπέγραψε ήταν τριετές και κάλεσε τους Ryan Giggs και Marcel Bout να είναι οι άμεσοι συνεργάτες του. Πολύ σύντομα θα έλεγε ότι... παρέλαβε συντρίμμια και ότι θα έδινε ευκαιρίες στους νέους, θα έκανε ουκ ολίγες -ακριβές- μεταγραφές και θα τερμάτιζε στην τέταρτη θέση -τρεις πιο πάνω από την προηγούμενη χρονιά. Συνέχισε την ενίσχυση το περασμένο καλοκαίρι, αλλά προκοπή δεν είδε. Είδε την έξοδο από το Champions League, από το League Cup και συνολικότερα... το σκοτάδι.

Δεν είμαι επηρμένος, πιστεύω στην επικεντρωμένη έπαρση

Σε ομιλία που είχε κάνει στη δεκαετία, το 2000, είχε εξηγήσει πως " όλα έχουν να κάνουν με τη διαχείριση των προσδοκιών. Γιατί οι προσδοκίες είναι χαμηλές, αλλά ο προπονητής βλέπει ευκαιρίες. Και αυτό συμβαίνει γιατί ο προπονητής πιστεύει σε ένα όραμα, σε μια δομή. Πάνω από όλα, πιστεύω στο δικό μου όραμα και στη δική μου δομή. Και αυτό είναι επικεντρωμένη έπαρση. Ξέρω πως είναι πολλές οι φορές που ο κόσμος νομίζει ότι είμαι επηρμένος. Εγώ δεν έχω καμία σχέση με αυτό. Δεν είμαι επηρμένος, αλλά πιστεύω στο όραμα μου και σε μια δομή, ώστε όλοι οι άνθρωποι στο σύλλογο να έχουν ένα ασφαλές περιβάλλον. Αυτή είναι η άποψη μου και σε αυτό πιστεύω. Η δομή σου δίνει λογική να σκεφτείς και κάνει τους ανθρώπους να θριαμβεύουν. Για να παίξεις καλό ποδόσφαιρο, πρέπει να σκέφτεσαι και να πράττεις με σκοπό, όχι από ένστικτο".

Η "Telegraph" είχε γράψει πως ο καλύτερος τρόπος για να εξετάσεις τον van Gaal, ήταν μέσα από το πρίσμα των συστημάτων του: πώς τα "χτίζει", πώς λειτουργούν και τι γίνεται με όσους αντιστέκονται. Η αγγλική εφημερίδα, είχε προβλέψει πως "είναι περισσότερες οι πιθανότητες που υπάρχουν να αποτύχει με την Manchester City, από το να διακριθεί. Και να αποτύχει όμως, θα μπει στη λίστα με τους πιο θελκτικούς χαρακτήρες του αγγλικού ποδοσφαίρου".

Η αλήθεια είναι πως νοιαζόταν πάντα περισσότερο για τη διαδικασία, από ό,τι για το αποτέλεσμα. Γιατί πάντα έβλεπε το παιχνίδι, διαφορετικά από τους περισσότερους. Όταν όλοι επικεντρώνουν στο σκορ, εκείνος εστιάζει στο αν ο κάθε ένας εκ των παικτών του έκανε ό,τι έπρεπε να κάνει, βάσει των οδηγιών. Και όταν κάποιος έχει ακολουθήσει το πλάνο, αισθάνεται ευτυχής, γιατί θεωρεί πως έχει κατακτήσει μια μακρά διαδικασία εκμάθησης. " Όλα έχουν να κάνουν με την ποιότητα του παιχνιδιού και ο υπέρτατος στόχος είναι να βελτιώνεις την ποιότητα", είχε εξηγήσει στο Visie. Δεν είναι τυχαίο ότι υπό τις οδηγίες του έκαναν ντεμπούτο πολλοί μεγάλοι παίκτες. Κάποια από τα ονόματα της λίστας είναι οι Carles Puyol, Xavi, Andres Iniesta, Clarence Seedorf, Patrick Kluivert και Thomas Muller.

Ως προπονητής των Oranje, είχε ζητήσει από ξενοδοχείο στο οποίο έμενε η ομάδα στην προετοιμασία, να αναδιαμορφώσει έναν ολόκληρο όροφο, για να βοηθήσει τους παίκτες του να επικοινωνούν καλύτερα. Επίσης, είχε απαιτήσει να υπάρχει το πιο γρήγορο internet, προκειμένου να μην δημιουργείται τυχόν ενόχληση από την αδυναμία των διεθνών να παίξουν online παιχνίδια. Έλεγε πως άπαξ και ενοχληθούν από κάτι, δεν θα μπορούν να μάθουν και ο μόνος τρόπος για να γίνουν καλύτεροι ήταν να είναι έτοιμοι να δεχθούν τη γνώση. Επίσης, διέκοψε και εκείνη τη συνήθεια που υπήρχε να κάνουν παρέα οι παίκτες με τους δημοσιογράφους, στο lobby του ξενοδοχείου. Μάλιστα, απαγόρευσε την είσοδο σε οποιονδήποτε δεν ήταν μέλος της αποστολής. Έκανε και άλλα πολλά (π.χ. απαγόρευσε να φορούν σαγιονάρες, στους κοινόχρηστους χώρους), αλλά ήταν μικρότερης σημασίας.

Όταν πια πήγε στη Manchester United, είχε πει ότι " το κλειδί της επιτυχίας μου, είναι η διαδικασία που ακολουθώ. Ενδεχομένως να θυμάστε τι είχα πει όταν με παρουσίασε η ομάδα: όταν οι παίκτες φτάσουν στο σημείο να καταλάβουν τι κάνουν στο γήπεδο, με πλήρη συνείδηση, τότε μπορούμε να συνεχίσουμε πιο εύκολα από πριν. Πρόκειται για διαδικασία". Γενικά, πάντα είχε ένα πρόγραμμα που έθετε σε εφαρμογή, για να φτάσει στο όραμα του. Στη διαδρομή μπορεί να έχανε έναν, δυο, τρεις... εκατό παίκτες, αλλά... c' est la vie.

Ξέρει πως όλοι οι τύποι που κάνουν τη δουλειά του, ζουν ή πεθαίνουν από τα αποτελέσματα. Διόρθωση: από το τελευταίο αποτέλεσμα. Γιατί στο μαγικό κόσμο του παγκόσμιου αθλητισμού, το τελευταίο αποτέλεσμα είναι αυτό που σε προσδιορίζει, ό,τι και αν έχεις κάνει στο παρελθόν. Σε αυτό (το παρελθόν) του Louis van Gaal, υπάρχει μια εξαιρετική σημείωση που θα μπορούσε να είναι χαμένη μέσα στα χρόνια, αν δεν επρόκειτο για την ομάδα-θαύμα του Ajax, στις αρχές της δεκαετίας του '90. Ένα σημείο αναφοράς για τα χρόνια που ακολούθησαν, όχι μόνο για τον ίδιο, αλλά και για τον ποδοσφαιρικό χάρτη. Βέβαια, και ο Ολλανδός προπονητής ήταν του πεταματού.

Κάθε εβδομάδα διάβαζε πως τον απολύουν και παίρνουν στη θέση του τον Johan Cruyff -τον οποίον απαιτούσαν μέρα έμπαινε, μέρα έβγαινε οι οπαδοί. Ένα στοιχείο που ενδεχομένως κάνει την ειδοποιό διαφορά, μεταξύ του τότε και του τώρα είναι πως στον Αjax διαχειριζόταν νεαρούς παίκτες. Στη Manchester United δεν έχει υπό τις οδηγίες του παιδιά, αλλά άνδρες με ισχυρή προσωπικότητα, οι οποίοι δεν έχουν την παραμικρή επιθυμία να παίξουν για εκείνον. Οπότε μπορείτε να πείτε πως το παιχνίδι έχει "χαθεί" (κυριολεκτικά και μεταφορικά).

Πώς χάθηκε; Θα ξεκινήσουμε από το τέλος. Από την τελευταία συνέντευξη Τύπου, κατά τη διάρκεια της οποίας αναρωτήθηκε αν κανείς -από το κοινό- ένιωθε την ανάγκη να του ζητήσει συγγνώμη. Κάποιος τον ρώτησε " τι κάναμε λάθος;". Απάντησε " νόμισα πως έχω ήδη απολυθεί, αυτό διάβασα στα ΜΜΕ, μαζί και ότι ο συνάδελφος μου (Mourinho) ήταν ήδη στη θέση μου. Τι πιστεύετε πως συμβαίνει με τη γυναίκα μου, τα παιδιά μου, τα εγγόνια μου, τους φαν της ομάδας και τους φίλους μου; Όλοι μου τηλεφωνούσαν -όπως οι Alex Ferguson, David Gill και Ed Woodward- για να με ρωτήσουν τι έχει συμβεί. Και τώρα πρέπει να απαντήσω στις ερωτήσεις σας; Δεν θέλω να το κάνω. Είμαι εδώ γιατί είναι κάτι που πρέπει να κάνω, βάσει των κανονισμών της Premier League". Μετά, ευχήθηκε σε όλους καλές γιορτές, σηκώθηκε από την καρέκλα του και έφυγε από την αίθουσα. Βέβαια, το 2013 έφυγε και από τηλεοπτικό στούντιο.

Η αλήθεια είναι πως από τις 18 του μήνα είχε μιλήσει για όσα είχε στο μυαλό του. " Δεν θέλω να τελειώσω την καριέρα μου, με μια απόλυση" επισήμανε, με γνωστή την τοποθέτηση που είχε κάνει από τον Μάρτιο του 2015: πως αυτή η δουλειά θα είναι η τελευταία του. Στις 18/12 πρόσθεσε και πως " θα ήταν τεράστια απογοήτευση για εμένα, να πω το "αντίο" στον ποδοσφαιρικό κόσμο, ως απολυμένος. Το να υπερασπιστώ την τιμή μου είναι κάτι που μου δημιουργεί πολύ μεγαλύτερη πίεση, από όση μπορούν να μου ασκήσουν τα MME και οι φαν. Η πίεση που είχα, όταν ξεκίνησα την προπονητική ήταν πολύ μεγαλύτερη. Αν χάσω την εμπιστοσύνη των φιλάθλων προς το πρόσωπο μου, θα είναι λυπηρό. Έχω όμως, μια καριέρα που όλοι όσοι ξεκινούν τώρα την καριέρα τους θέλουν να έχουν. Όταν ξεκινάς την πρώτη σου δουλειά και ο κόσμος φωνάζει κάθε εβδομάδα πως θέλει άλλον προπονητή -ό,τι δηλαδή, έζησα τον πρώτο μου χρόνο στον Ajax- η πίεση είναι τεράστια. Πολύ μεγαλύτερη από αυτή που νιώθω τώρα, έπειτα από όλα αυτά τα χρόνια". Πάμε λοιπόν, σε εκείνα τα πρώτα χρόνια.

Οι δημοσιογράφοι είναι τεμπέληδες και άσχετοι με το ποδόσφαιρο

Όταν προσελήφθη στη United, τον Ιούλιο του 2014 (έφυγε από την εθνική Ολλανδίας για να υπογράψει εκεί), η συνέντευξη Τύπου της παρουσίασης ουδεμία σχέση είχε με αυτό που έκανε στην τελευταία του εμφάνιση, ενώπιον των media. Τότε, είχε τον αέρα του τύπου που αναρωτιόταν " γιατί χρειαστήκατε τόσο χρόνο, μέχρι να καταλάβετε ότι εγώ είμαι ο άνθρωπος σας;". Αλλά οι καιροί αλλάζουν και μαζί οι συμπεριφορές. Όχι όλες, αλλά κάποιες. Γιατί ανέκαθεν είχε την ίδια αντιμετώπιση προς τους δημοσιογράφους.

Στο μυαλό του, είναι τεμπέληδες που δεν έχουν ιδέα από ποδόσφαιρο και δεν είχε σημασία αν είχε πάρει τίτλο ή όχι, στον τρόπο που αντιδρούσε σε ερώτηση που θεωρούσε ηλίθια. Ώσπου ο αδελφός του, Gerard του έδωσε μια συμβουλή: "Απλά πάρε απόφαση πως οι ηλίθιοι άνθρωποι δεν μπορούν να σε προσβάλουν". Είχε εξηγήσει πως "όταν γράφετε " η τάδε ομάδα δεν έδειξε πεινασμένη", πάντα συμβαίνει κάτι άλλο. Κάτι που πάει λάθος. Ενδεχομένως, να 'χει τοποθετηθεί λάθος από την άποψη της τακτικής και ένας παίκτης να καθυστερεί να πάει εκεί που πρέπει. Εσείς όμως, θα γράψετε πως δεν είναι έξυπνος ή δεν προσπαθεί αρκετά". Ο λόγος που του ανέβαινε πάντα η πίεση, με λανθασμένα ρεπορτάζ, είχε να κάνει με το γεγονός ότι " οι παίκτες διαβάζουν τα πάντα και επηρεάζονται, όπως επηρεάζονται από αυτούς που είναι γύρο τους. Είναι ένας επικίνδυνος μηχανισμός και μπορεί να οδηγήσει στο να χάσουν την αυτοπεποίθηση τους. Και άρα να μαθαίνουν όλο και λιγότερα από εμένα".

Αιώνιος μαθητής του σπορ

Εκείνος φρόντιζε πάντα να ενημερώνεται για τις εξελίξεις. Αφιέρωνε ώρες ατελείωτες, για να είναι επίκαιρος. Το 1993, ήταν ο πρώτος προπονητής στην Ολλανδία που έσβησε από τη λίστα με τα "πρέπει" τις ατελείωτες ώρες τρεξίματος, ως τρόπο για να είναι έτοιμοι οι παίκτες, από φυσικής κατάστασης, για την προετοιμασία. Προηγήθηκε μια συζήτηση με φυσικοθεραπευτή (Jos Geijel), ο οποίος του αποκάλυψε ότι δια αυτής της μεθόδου, οι παίκτες του γίνονταν πιο αργοί. Είχε τη σχετική υποψία, απ' όταν ήταν παίκτης και άπαξ και την επιβεβαίωσε, ήξερε τι έπρεπε να ακολουθήσει.

Η κόρη ενός φίλου του, η οποία είχε πάρει masters με την εργασία της να αφορά την ιδεατή περίοδο προετοιμασίας για το επόμενο παιχνίδι (ήταν τρεις ημέρες και όχι τέσσερις, συνήθεια που είχε έως τότε ο van Gaal), εκείνος προχώρησε επίσης στην απαραίτητη αλλαγή, αφού πια η επιστήμη είχε αποδείξει πως οι τέσσερις ημέρες είναι πολλές, για να κρατήσεις τη συγκέντρωση του παίκτη σε έναν συγκεκριμένο αντίπαλο.

Παράλληλα, μελετούσε και άλλα αθλήματα, για να καταλήξει στο τι ήταν καλύτερο για τους εκλεκτούς του, ενώ ετοίμαζε λεπτομερή ανάλυση με τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα κάθε αντιπάλου (ατομικά), τα οποία έδινε στους παίκτες του, ώστε να ξέρουν τι θα βρουν μπροστά τους. Το έκανε για όλα τα παιχνίδια. Από φιλικά προετοιμασίας έως το Champions League. Και ήξερε ότι κάποιοι μπορεί καν να μην ρίξουν μια γρήγορη ματιά στις σημειώσεις. Αυτό που τον ενδιέφερε περισσότερο είναι να δημιουργήσει συνήθειες, δομή και αυτοματισμούς, ώστε να μπορούν όλοι να μάθουν -αργά ή γρήγορα.

Κάπου εδώ, θα ήταν χρήσιμο να αναφέρουμε πως θεωρείται εκ των εμπνευστών του ολλανδικού στιλ που αφορά α) να έχεις δυο εξτρέμ, β) να έχεις τη μεγαλύτερη κατοχή και γ) να αλλάζεις πολλές πάσες στην αντίπαλη περιοχή. " Αυτό που ήθελα πάντα, ήταν να θυμούνται τις ομάδες μου. Με ενδιέφερε περισσότερο να παίζουν καλά, από το να νικούν" έχει παραδεχθεί. Βέβαια, υπήρξε και ένα Παγκόσμιο Κύπελλο (το τελευταίο), στο οποίο η Ολλανδία δεν έκανε τίποτα από τα τρία "πρέπει", με τον ίδιο να αποδεικνύει πως δεν είναι δογματικός.

Το νέο του στιλ ήταν το "προκλητικό pressing", που σήμαινε ότι οι ομάδες του δεν πίεζαν τον αντίπαλο, αμέσως μετά την απώλεια κατοχής. Αντ' αυτού, έδιναν χώρο και χρόνο, ώστε να τους προκαλέσουν να παραδώσουν την κατοχή ψηλά και μετά, με γρήγορες κάθετες πάσες (εκμεταλλευόμενοι το χώρο πίσω από την αντίπαλη άμυνα) έφτανε στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Έτσι σκόραραν οι Ολλανδοί το δεύτερο γκολ με τη Χιλή, στη φάση των ομίλων. Ομολογουμένως, η ονομασία που έδωσε στο σύστημα να είναι ένας ευφημισμός του ποδοσφαίρου με αντεπιθέσεις, που στα αυτιά των Ολλανδών ακούγεται ως βρισιά, αλλά σημασία πάντα έχει το αποτέλεσμα. Αυτό που δεν είχε με την Manchester United, αλλά φαίνεται να αποκτά.

Εν κατακλείδι, πολλά μπορεί να του προσάψει κάποιος, εκτός του ότι έχει εμμονές και πως είναι "κολλημένος" σε συγκεκριμένα συστήματα -ανεξάρτητα από το αν λειτουργούν ή όχι. " Η μεγαλύτερη δυνατότητα που έχω είναι να παίρνω το εξτρά 10% από κάθε παίκτη. Αλλά για να το κάνω αυτό, πρέπει να είμαστε στην ίδια συχνότητα", έχει επισημάνει και προφανώς έχει ένα δίκιο.

Κάποια από όσα έχει πει

" Συγχαρητήρια που υπογράψατε τον καλύτερο προπονητή του κόσμου" -όταν προσελήφθη στον Ajax

" Είμαι αυτός που είμαι: έχω αυτοπεποίθηση, έπαρση, είμαι κυρίαρχος, ειλικρινής, πρωτοπόρος και δουλεύω σκληρά" -για τη νοοτροπία του, όταν παρουσιάστηκε από την FC Bayern.

" Ποιος έχει την καλύτερη άμυνα; Η FC Bayern. Ποιος έχει την καλύτερη επίθεση; Η FC Bayern. Και για αυτό είμαστε πρωταθλητές. Για αυτό είμαστε οι καλύτεροι στη Γερμανία και σύντομα θα είμαστε οι καλύτεροι στην Ευρώπη" -μετά τον τίτλο του 2010.

" Ο στόχος είναι να επιστρέψει η Manchester United στο Νο1, το συντομότερο, γιατί εκεί ήταν υπό τις οδηγίες του Sir Alex Ferguson. Είναι ο μεγαλύτερος σύλλογος στον κόσμο, υπό την έννοια του marketing, αλλά και του budget. Πρέπει να τερματίσει ψηλά" -όταν ανακοινώθηκε από τους Άγγλους.

" Να με κρίνετε έπειτα από τρεις μήνες" -όταν πήγε στη Manchester United. Τρεις μήνες μετά, είπε "θα χρειαστώ τρία χρόνια".

" Με τον Ajax πέτυχα σε έξι χρόνια, περισσότερα από όσα έκανε η Barcelona σε 100 χρόνια" -για τις επιτυχίες του.

" Η πάσα από το σημείο Α στο σημείο Β, δεν είναι απλά μια πάσα. Είναι μια τεχνική δυνατότητα. Στην πραγματικότητα, υπάρχει ένας άνθρωπος πίσω από την πάσα και αυτός ο άνθρωπος επηρεάζεται από το μυαλό του".

" Ποτέ δεν είμαι "ψυχρός". Το αίμα μου καίει, αυτό είναι κάτι που ομολογεί και η γυναίκα μου. Πάντα κοιμάται κολλητά σε εμένα". -για την επιθετικότητα του.

" Κλαίω σχεδόν κάθε μέρα. Πάντα υπάρχει κάτι που με αγγίζει" -για το συναισθηματικό εαυτό του.

" Ο Louis Van Gaal δεν έχει κάτι να μάθει" -για την εκπαίδευση του.

" Είσαι πολύ αδύναμος για να είσαι αμυντικός της Barcelona" -στον 14χρονο Gerard Pique.

" Φυσικά και άκουσα αυτό που λέτε. Δεν είμαι κουφός. Αυτή είναι η άποψη του κοινού, αλλά δεν θα μείνουν απογοητευμένοι" -για τις αποδοκιμασίες του κόσμου, στο Old Trafford.

" Αυτός είναι ο κόσμος του ποδοσφαίρου. Πριν δυο εβδομάδες ήμουν Βασιλιάς και τώρα είμαι ο Διάβολος της Manchester".

" Ο σύλλογος έχει μεγάλες φιλοδοξίες. Εγώ έχω μεγάλες φιλοδοξίες. Είμαι σίγουρος πως μαζί θα γράψουμε ιστορία" -όταν προσελήφθη από τη Manchester United.

" Υπέγραψα συμβόλαιο με την εθνική Ολλανδίας έως το 2006, για να μπορώ να κερδίσω όχι μια, αλλά δυο φορές το Παγκόσμιο" -μετά τη συμφωνία, το 2000, πριν χάσει αυτό του 2002.

" Εγώ δίδαξα στον Sergio Romero πώς θα πιάνει πέναλτι, οπότε ναι, πονά" -μετά τον τελικό του World Cup του 2014, μεταξύ της Ολλανδίας και της Αργεντινής.

" Είμαι εγώ πολύ έξυπνος ή εσείς ηλίθιος;" -έπειτα από ερώτηση δημοσιογράφου, όταν ήταν στον Ajax.

" Μουρμούρισα 4 1/2 λέξεις και εσείς γράψατε 60 σελίδες" -για το πώς λειτουργούν τα βρετανικά media.

" Δεν είμαι από τους προπονητές που πηγαίνουν και αγοράζουν παίκτες, έτσι, για να αγοράσουν. Είμαι αυτός που θέλω και μπορώ να βελτιώσω τους παίκτες".

" Όταν πιστεύω ότι έχω κάνει λάθος, δεν μπορώ να κοιμηθώ. Ευτυχώς, αυτό συμβαίνει σπάνια".

" Ο Pep Guardiola ακολουθεί τη φιλοσοφία του van Gaal. Οπότε δεν εκπλήσσομαι που τον προσέλαβε η Bayern. Πάντα παίρνει τους καλύτερους προπονητές".

" Είμαι αυτός που είμαι και δεν είμαι εύκολος άνθρωπος. Αλλά δεν θα αλλάξω την προσωπικότητα μου, γιατί το θέλουν κάποιοι".

" Το τρέξιμο είμαι για τα ζώα. Χρειάζεσαι μυαλό και μπάλα, για να παίξεις ποδόσφαιρο".

" Το πιο σκοτεινό διάστημα της νύχτας είναι πριν το ξημέρωμα. Ο μόνος δρόμος από εδώ που είμαστε, είναι προς τα επάνω. Σκέφτομαι πάντα μακροπρόθεσμα. Θα ανταποκριθώ".

Κάποια από όσα έχουν πει για εκείνον

Johan Cruyff : "Αναρωτιέσαι αν έχει χάσει μια ή δυο "βίδες"

Hristo Stoichkov: "Δεν έχω τον παραμικρό σεβασμό για τον van Gaal. Είναι σκουπίδι, ως άνθρωπος".

Franck Ribery:"Δεν πέρασα καθόλου καλά στο γήπεδο, όταν έπαιζα για τον van Gaal. Το έκανα για μεγαλύτερο διάστημα, από όσο μπορούσα να αντέξω. Είχαμε προβλήματα, σε ανθρώπινο επίπεδο".

-Μετά την απόλυση του: "Δεν είναι σημαντικός για εμένα".

Luca Toni: "Ο Van Gaal απλά δεν ήθελε να δουλέψει μαζί μου. Φέρεται στους παίκτες, σαν να είναι ανταλλάξιμα αντικείμενα" -τον είχε τραβήξει από τα αυτιά, γιατί κοπάνησε την καρέκλα στο ομαδικό δείπνο και τον έκανε αναπληρωματικό.

Giovanni: "Ο Van Gaal είναι ο Hitler των Βραζιλιάνων παικτών. Είναι επηρμένος, υπερήφανος και έχει ένα πρόβλημα: δεν έχει ιδέα από ποδόσφαιρο. Είναι "άρρωστος", είναι τρελός".

Lucio: "Ο Van Gaal μου έκανε μεγαλύτερο κακό, από οποιονδήποτε άλλον στο ποδόσφαιρο. Δεν μου μιλούσε, πριν με ενημερώσει πως δεν του χρειάζομαι άλλο".

Javier Hernandez: "Ο Van Gaal μου είπε πως είχα 1% πιθανότητες να παίξω, οπότε έπρεπε να κάνει θαύματα. Πήγα λοιπόν, στην Bayer".

Zlatan Ibrahimovic: "Ο Van Gaal είναι δικτάτορας που δεν έχει την παραμικρή αίσθηση του χιούμορ".

Για το τέλος, αφήσαμε την ερώτηση που είχε γίνει προ του ματς με τη Stoke, για τον Rooney, ο οποίος δεν σηκώθηκε από τον πάγκο και... την αντίδραση του van Gaal. Καλές γιορτές.