OPINIONS

Φάρος στη μέση του ωκεανού

Φάρος στη μέση του ωκεανού

Από τη Μαρία Κάλλας και τον Μανώλη Αγγελόπουλο στον Τσακ Μπέρι και στη Γιώτα Γιάννα. Ο Κώστας Καίσαρης υποκλίνεται στο μεγαλείο της τελευταίας λαϊκής τραγουδίστριας

Τέλη Οκτωβρίου. Στην παραλία του Ορνού. Στη Μύκονο. Και δέκα μποφόρ να έχει στο πέλαγος, η θάλασσα είναι λάδι. Κολυμπήθρα. Ο κόσμος, πλέον, λίγος. Ελάχιστος. Κι εκλεκτός. Εμείς κ εμείς: Ο Διαμαντής, ο Γιώργος ο Σκαμνός.

Τις τελευταίες μέρες μια κυρία γύρω στα 60 σκάει μύτη. Μόνη. Αφού κάνει μπάνιο, για τριάντα λεπτά τουλάχιστον, βγαίνει και αράζει στην πολυθρόνα. Σε μια άλλη πολυθρόνα βάζει τα πόδια της και διαβάζει ένα βιβλίο, απολαμβάνοντας το σιγαρέτο της. Άκρα σωπή, με τους ελάχιστους παρευρισκόμενους να απολαμβάνβουν τη φύση, αγναντεύοντας το πέλαγος.

Κάποια στιγμή, ένα από τα κινητά της παρέας άρχισε να παίζει μουσική. Μαρία Κάλας, παρακαλώ, που σε συνδυασμό με την ησυχία, που επικρατούσε ακουγόταν ευκρινέστατα. Όπως αρμόζει σε όσους είναι ευγενείς κι έχουν καλούς τρόπους, απευθυνθήκαμε στην (άγνωστη) κυρία:

- Μήπως σας ενοχλούμε;

- Σας παρακαλώ. Κάθε άλλο.

Το επόμενο τραγούδι, ήταν Αγγελόπουλος. Όχι της Ελένης Καραΐνδρου, από ταινία τουΘόδωρου Αγγελόπουλου. Του Μανώλη Αγγελόπουλου: "Ποιος σε έμαθε εντέλει να χορεύεις τσιφτετέλι". Η κυρία όπου φύγει-φύγει. Σβήνει άρον-άρον το σιγαρέτο της, αφήνει το βιβλίο και ξαναβουτάει στη θάλασσα. Τόσο αγενής της εφάνη η μεταπήδηση. Από την Σκάλα του Μιλάνου στην Αγία Βαρβάρα.

Όλος αυτός ο πρόλογος για να αναδείξουμε το αυτονόητο. Οτι εαν σου αρέσει η μουσική, σου αρέσουν όλα. Όχι μόνο τα "ποιοτικά" και τα "έντεχνα". Ακόμα κι ο Φλωρινιώτης, κάτι έχει να πει. Πολύ περισσότερο ο Μανώλης Αγγελόπουλος. Κάπως έτσι φτάνουμε στο συνδυασμό Τσακ Μπέρι και Γιώτας Γιάννα. Μπλούζμαν ο ένας, λαϊκή τραγουδισίτρια η άλλη. Παγκόσμια φίρμα ο Τσακ, στα στενά ελληνικά όρια η Γιώτα.

Κοινό στοιχείο; Και οι δυο ύστερα από τόσες καλλιτεχνικές δεκαετίες και είναι ζωντανοί. Όχι μόνο βιολογικά, αλλά και καλλιτεχνικά. Γεννημένος το 1926 στο Μιζούρι ο Τσακ, μέχρι πέρσι έκανε περιοδείες και ζωντανές εμφανίσεις. Μπορεί, πλέον, να μην έχει τη δυνατότητα να κάνει το κόλπο με το βηματισμό της χήνας, παίζοντας την κιθάρα του αλλά έχει τα γκατα να ανεβαίνει στη σκηνή. Ζωντανό μνημείο.

Όπως ακριβώς. η Γιώτα Γιάννα. Και όχι μάλιστα σε συναυλίες, μια φορά στο τόσο, αλλά σε "καθημερινή" καλλιτεχνική δράστηριότητα. Το καλοκαίρι του 2013 τραγούδησε στο προαύλειο της ΕΡΤ.

Ολοζώντανη. Εξήντα χρόνια στη νύχτα, δεν έχει σταματήσει ποτέ να δουλεύει, να εμφανίζεται.Την Τετάρτη 1η Απριλίου επιστρέφει στην Πλάκα. Δεν είναι ψέμματα. Στην Απανεμιά, για μια και μοναδική εμφάνιση.Ύστερα από 40 χρόνια. Όταν το 1975 είχε ανοίξει το δικό της μαγαζί: Τα χρυσά κλειδιά.

Την έχουν αποκαλέσει "Ελληνίδα Τζάνις Τζόπλιν". Ή "Πασιονάρια της Εθνικής Οδού". Αστοχίες. Η Γιώτα Γιάννα δεν έχει ανάγκη από κοσμητικά (και άλλα) επίθετα. Είναι η Γιώτα Γιάννα. Αυτό αρκεί και περισσεύει. Ο κάθε άνθρωπος, ή έτσι η αλλιώς, είναι μοναδικός. Πολύ περισσότερο η Γιώτα Γιάννα.

Πάνω από εξήντα χρόνια στη νύχτα. Ζωντανή. Όρθια. Η φλόγα που βγάζουν τα μάτια της σε καίει. Αν σε ακουμπήσει, όταν τραγουδάει, νομίζεις ότι νιώθεις τον ηλεκτρισμό. Την ενέργεια που βγάζει από μέσα της. Διαμάντι που αφήνει χαρακιές. Δυο λέξεις μόνο: Θαυμασμός και δέος. Ο συνδυασμός ευγένειας και μαγκιάς, όταν μιλάει, μοναδικός. Ανεπανάληπτος.

Η διαύγεια πνεύματος σε αιφνιδιάζει. Μόνη της, όλα αυτά τα χρόνια. Σήμερα σε αυτή τη ηλικία είναι κάθε βράδυ έξω. Σε θεατρικές και μουθσικές παραστάσεις. Σε καλλιτεχνικά στέκια. Όπου τραγουδάει, το βγάζει το μεροκάματο καμε το παραπάνω.

Έχει δικό της κοινό που την ακολουθεί. Ο Γιώργος Χρονάς της έβγαλε τον πρώτο της δίσκο στα 80 της. Η Γιώτα Γιάννα είναι η τελευταία λαϊκή τραγουδίστρια. Ο χρόνος είναι ανίκητος. Τα λαϊκά μαγαζιά, που δούλευαν εφτά μέρες την εβδομάδα δεν υπάρχουν πια.

Τα στέκια άλλαξαν. Εδώ και πολλά χρόνια, ούτε τα μαγαζιά της Εθνικής Οδού υπάρχουν, ούτε η πιάτσα του Αιγάλεω, με το Σου Μου, ούτε η Πλάκα. Οι παλιοί μπουζουξήδες έχουν φύγει. Φεύγουν ακόμα και οι νεότεροι: Μπάμπης Γκόλες, Χρήστος Κωνσταντίνου. Η Γιώτα Γιάννα είναι ανίκητη.

Μοναδική που έχει απομείνει από ένα άλλο κόσμο που δεν υπάρχει πια. Όρθια. Γερή. Ένας φάρος μέσα στον ωκεανό. Που επιμένει να αναβοσβήνει στη μέση του πουθενά και του τίποτα: Η Γιώτα Γιάννα. Να έχει τις Κυριακές και τις Δευτέρες του Ιανουαρίου κι έξω να ρίχνει χιόνι, εκεί που τραγούδαγε εφέτος, πενήντα κι εβδομήντα άτομα (Κυριακές και Δευτέρες παρακαλώ). Που την ακολουθούν για την βλέπουν να παίζει τη φυσαρμόνικά της και να τραγουδάει: Να τραγουδάει το "το ρομάντζο μας". "Της Ταβέρνας το ρολόι". "Μα όποιον δρόμο". Το "είναι αργά" και το "αν σε χάσω". Όπως μόνο η Γιώτα Γιάννα ξέρει να τα λέει: Κάθε Σάββατο, στον "Αγγελο" στα Εξάρχεια. Η Μαρία Κάλλας της αθηναϊκής νύχτας.

(Όποιον δρόμο κι αν πήρα, σε μουσική Στέλιου Χρυσίνη και στίχους Νίκου Μουρκάκου)

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ