Διάβαζα στοGoalένα θέμα για τις απολύσεις προπονητών στην Ελλάδα – πολύ καλογραμμένο και εμπεριστατωμένο: η γενική πρόβλεψη είναι ότι θα έχουμε ρεκόρ απολύσεων προπονητών φέτος και μάλλον κατάρριψη της περσινής επίδοσης που ήταν αξιοθαύμαστη.

Πέρυσι παρέλασαν από τους πάγκους συνολικά 38 προπονητές. Φέτος ήδη έχασαν τη δουλειά τους 8 σε 7 αγωνιστικές και κανα δυο – τρεις κινδυνεύουν στην 8η. Η εξέλιξη μου θυμίζει μια από τις πλέον αποτυχημένες προ διετίας εκτιμήσεις μου. Εγραφα ότι λόγω κρίσης, οι προπονητές, και δη οι Ελληνες, θα έχουν μεγαλύτερα περιθώρια, αφού λεφτά για αποζημιώσεις δεν περισσεύουν: δε συνέβη κάτι τέτοιο, αλλά το αντίθετο! Επειδή τους πληρώνουν λιγότερα, τους απολύουν ευκολότερα! Και χωρίς αποζημίωση πολλές φορές.

Μεγάλωσε η φασαρία

Ενας λόγος που απολύονται πλέον ασταμάτητα οι προπονητές είναι ότι έχει μεγαλώσει ο επικοινωνιακός θόρυβος και στις τοπικές κοινωνίες. Πλέον στο Ηράκλειο π.χ μπορεί να γκρινιάζουν για τη δουλειά ενός προπονητή οπαδοί και δημοσιογράφοι από κάμποσα μέσα, τα οποία οι διοικήσεις αφουγκράζονται. Το αστείο είναι ότι τις πιο πολλές φορές η κριτική (και η γκρίνια…) στους προπονητές βασίζεται σε διάφορα κλισέ, που ειπωμένα την κατάλληλη στιγμή δημιουργούν την εντύπωση μιας σοβαρής ετυμηγορίας.

Όπως είχα γράψει κάποτε, αμέσως μετά την πρόσληψη ενός προπονητή θα μπορούσε να γραφτεί ο λόγος της αποτυχίας του, αρκεί κάπως να γνωρίζεις το χαρακτήρα και τα προηγούμενα του. Με άλλα λόγια τα κείμενα με τις κατηγορίες εναντίον των προπονητών, δηλαδή μια σειρά από περισπούδαστες κλισαρισμένες αναλύσεις, είναι γραμμένα από πριν. Όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά σχεδόν σε ολόκληρο τον κόσμο.

Μέχρι το 1992 στις εφημερίδες σπανίως γράφονταν με τί διάταξη παίζει μια ομάδα. Τότε θυμάμαι είχα γράψει ότι η Μίλαν του Σάκι παίζει 4-4-2 και ένας πολύ σοβαρός συνάδελφος με είχε ρωτήσει πως τα γράφω αυτά ενώ δεν είμαι στα αποδυτήρια της ομάδας».

Η αλφαβήτα της κριτικής

Πλέον το να κατηγορείς έναν προπονητή αν τα πράγματα δεν πάνε καλά, είναι ευκολότερο από το να πεις την αλφαβήτα. Αν ο προπονητής διδάσκει ένα συγκεκριμένο σύστημα είναι «κολλημένος, ξεροκέφαλος και δεν είναι καλός στρατηγός γιατί δεν κοιτάζει τι κάνει ο αντίπαλος και παίζει πάντα με τον ίδιο τρόπο» π.χ ο Σόλιντ.

Αν μεταβάλλει τη διάταξη της ομάδας μελετώντας και τον αντίπαλο, τότε η ομάδα του «στερείται αγωνιστικής ταυτότητας», ο ίδιος είναι καιροσκόπος και παρουσιάζει ομάδες με παίκτες που μπαίνουν μέσα στο γήπεδο και μοιάζουν να μην ξέρουν τι πρέπει να κάνουν με τη μπάλα στα πόδια». Οταν κερδίζει είναι απλά τυχερός γιατί έχει παικταράδες. Π.χ Σάντος!

Αν ο προπονητής έχει έρθει στην ομάδα κουβαλώντας πολλούς τίτλους, τότε είναι κορεσμένος, δεν έχει φιλοδοξίες και ήρθε για το εφάπαξ (π,χ Κούπερ, Τεν Κάτε κτλ).

Αν είναι νέος ή δεν έχει κερδίσει τίτλους και πρωταθλήματα είναι «άπειρος, κάνει πειράματα πάνω στην ομάδα και μαθαίνει σε βάρος των παικτών, των οπαδών και των παραγόντων» (π.χ Δώνης στην ΑΕΚ και στον ΠΑΟΚ, Αναστασίου φέτος κτλ).

Αν ο προπονητής κάνει σκληρή προπόνηση, τότε «είναι ένας δυνάστης που δεν κάνει τίποτα να προσεγγίσει τους παίκτες» π.χ Στέφενς.

Αν δεν κάνει σκληρή προπόνηση, τότε «η ομάδα έχει γίνει τσίρκο, οι παίκτες τού έχουν πάρει τον αέρα και στις προπονήσεις όλα θυμίζουν παιδική χαρά» π.χ Ζαρντίμ

Αν ο προπονητής είναι αυστηρός και λάτρης της πειθαρχίας τότε «βάζει το εγώ του παραπάνω από τους παίκτες, είναι ψυχρός και απόμακρος και δεν μπορεί να συνεννοηθεί με τις βεντέτες»: για την ακρίβεια δεν ξέρει να δουλεύει με μεγάλους ποδοσφαιριστές π.χ Μπάγεβιτς.

Αν ο προπονητής είναι «cool τύπος και μιλάει πολύ με τους παίκτες, τότε δεν έχει το ανάστημα που πρέπει για να τον τρέμουν και δεν μπορεί να τους επιβληθεί» π.χ Μίτσελ.

Αν θέλει συγκεκριμένους παίκτες στην ομάδα πιθανότατα είναι μιζαδόρος – ισχύει για όλους όσους κάποιον ζητάνε, εκτός από τον Τσιώλη που δεν ζητάει κανένα. Αν δε θέλει και υποδεικνύει απλώς σε ποιες θέσεις πρέπει η ομάδα να ενισχυθεί, τότε «δεν έχει το σθένος να χτυπήσει το χέρι στο τραπέζι και είναι yesman του προέδρου» - όπως λένε για τον Τσιώλη όταν χάνει ένα ματς.

Λίγος και χωρίς φαντασία

Τελευταία στις κατηγορίες εναντίον των προπονητών, αρχίζουν να προστίθενται και νέες πιο διασκεδαστικές.

Αν ο προπονητής μιλάει με τους δημοσιογράφουςείναι «δημοσιοσχετίστας και κοιτάει την πάρτη του», π.χ ο Δώνης στην ΑΕΚ. Αν δε μιλάει, δεν εξηγεί σε κανέναν τι κάνει, «είναι απόμακρος και ψυχρός και αφήνει την ομάδα απροστάτευτη από τα λαμόγια τους δημοσιογράφους» π.χ ο Δώνης στη Λάρισα.

Αν εξηγεί πού έγιναν τα λάθη και χάθηκε το ματς, όπως π.χ ο Δώνης, όταν ήταν στον ΠΑΟΚ, «ρίχνει την ευθύνη στους παίκτες του για να τη βγάλει καθαρή ο ίδιος». Αν δεν εξηγεί, «είναι ένας καβαλημένος που ποτέ δεν κάνει αυτοκριτική και δεν τολμάει να πει στους παίκτες τίποτα γιατί θα του την πέσουν» όπως π.χ πάλι ο Δώνης στον ΠΑΟΚ σύμφωνα με άλλους.

Αν ο προπονητής παρουσιάζει ομάδες που παίζουν επιθετικά αγνοεί ότι τις μεγάλες νίκες τις δίνει πάντα η άμυνα, π.χ ο Βαλβέρδε.

Αν παρουσιάζει ομάδες που παίζουν προσεχτικά στα μετόπισθεν, είναι φοβιτσιάρης και δεν παίρνει κανένα ρίσκο, π.χ ο Ζαρντίμ (πάλι)

Αν αλλάζει συχνά την ενδεκάδα είναι ανασφαλής. Αν δεν την αλλάζει συχνά, έχει παιδιά και αποπαίδια και δεν δίνει ευκαιρίες στους αναπληρωματικούς. Αν χρησιμοποιήσει ένα ποδοσφαιριστή σε μια θέση που αυτός προηγουμένως δεν έπαιζε, «πάει να του καταστρέψει την καριέρα του παιδιού». Αν βάζει πάντα τους παίκτες στη θέση τους είναι λίγος και χωρίς φαντασία.

Το αναγκαίο κακό

Εβαλα δίπλα τα ονόματα των τεχνικών, που έχουν αντιμετωπίσει τέτοιες κατηγορίες, όχι γιατί τις πιστεύω, αλλά για να φανεί ότι όλα αυτά ίσχυαν για όλους αυτούς πολύ πριν οι ομάδες τους δώσουν το τιμόνι (και μετά τους απολύσουν).

Ακριβώς επειδή όλα αυτά ήταν και είναι γνωστά (σε σημείο που να είναι κλισέ διαπιστώσεις) δεν μπορεί να χρησιμοποιούνται για να κάνεις σε κάποιον κριτική: το ότι ο Σόλιντ π.χ παίζει πάντα 4-3-3 είναι τόσο δικό του όσο και το ότι είναι Νορβηγός. Αν θες να κάνεις κριτική σε κάποιον, πρέπει να εστιάζεις στο τι λάθος κάνει, ενώ έμοιαζε να μπορεί να κάνει το σωστό! Να λες π.χ ποιο είναι το λάθος στην εφαρμογή του 4-3-3 είναι κριτική – να τον κριτικάρεις γιατί παίζει μόνο 4-3-3 είναι μπουρδολογία.

Ξέρετε γιατί απολύουν ασταμάτητα προπονητές; Γιατί συνήθως δεν ξέρουν για ποιο λόγο τους προσλαμβάνουν. Τους θεωρούν «αναγκαίο κακό». Κάποιους, που όπως λέει κι ο Κομπότης «είναι χρήσιμοι, μόνο αν δεν κάνουν καμιά ζημιά – πράγμα για αυτούς δύσκολο»….