Όταν μιλάς με τον Γιώργο Καραγκούνη συμβαίνουν δύο πράγματα. Το πρώτο είναι πως μεταφέρεσαι στο χρόνο. Σε παίρνει μαζί του εκείνος, γιατί θυμάται κάθε σταθμό της καριέρας του λες και έγινε χθες κι όταν τα διηγείται τα ζει ξανά, με την ίδια ένταση. Χειρονομεί, παθιάζεται, χρωματίζει τη φωνή του, τσαλακώνει το πρόσωπό του με κάθε έκφραση. Δεν είναι υπάρχει αδιάφορο θέμα, δεν υπάρχει "πάει, πέρασε"¨. Όλα είναι σημαντικά, όλα μετράνε, λες κι ο ένας αγώνας ήταν χθες κι αύριο ακολουθεί ο επόμενος.

Το δεύτερο που συμβαίνει είναι πως όλα όσα έχεις δει από εκείνον στο γήπεδο είναι πλέον πιο κατανοητά. Ο τρόπος παιχνιδιού, οι μονομαχίες, τα χέρια σηκωμένα να ζητάνε την μπάλα, να δίνουν οδηγίες, να διαμαρτύρονται, να γκρινιάζουν, να απαιτούν. Όλα ήταν αποτέλεσμα της ίδιας νοοτροπίας, ενός απλού "μπορούμε να τους νικήσουμε όλους, άρα πρέπει να κάνουμε τα πάντα για να τα καταφέρουμε".

Όταν μου είπε για το Euro του 2008, έκανα το λάθος να του πω ότι "εντάξει, με τη Γερμανία στους 8 ήμάσταν τελειωμένοι" για να εισπράξω ένα "τι λες, τελειωμένοι δεν ήμασταν ποτέ". Όταν φτάσαμε στο 2014, τον είδα να σκέφτεται πως μετά την Κόστα Ρίκα θα μπορούσαμε να αποκλείσουμε και την Ολλανδία, να πάμε στον ημιτελικό του Μουντιάλ.

Δεν έκανα το ίδιο λάθος, να τον αμφισβήτησω. Απλώς τον ρώτησα, "καλά, θα περνούσαμε και την Ολλανδία, δηλαδή εσύ για καμία ομάδα δεν είπες ότι δεν γίνεται;"

Η απάντησή του είναι όλος ο Καραγκούνης σε μια παράγραφο. Όπως και όλη η συνέντευξη, όσα είπε όταν βρεθήκαμε στην αγαπημένη του Βουλιαγμένη.

Τον γυρίζω στα πρώτο διάστημα μετά την αποχώρηση. Τότε άρχισε να παίζει και να σκοράρει με την ομάδα των παλαιμάχων της Ίντερ. Όταν όμως κάποιος του είπε “ρε Γιωργάρα, τι γκολ έβαλες με τους παλαίμαχους της Ίντερ” η απάντηση ήταν κλασικός Κάρα. “Όχι παλαίμαχοι, legends”.

“Ε ναι, σωστά, καλά είπα, το παλαίμαχοι δεν είναι τόσο ωραία λέξη, καλύτερη το legends. Κι είπαμε με όλα τα παιδιά να πούμε 2004 legends και τη δική μας ομάδα. Γιατί εντάξει, δεν είμαστε πρωταθλητές Ευρώπης μόνο στη χώρα μας. Είμαστε πρωταθλητές Ευρώπης παντού. Και να είσαι πρωταθλητής Ευρώπης με την Εθνική Ελλάδας είναι σαν να είσαι πρωταθλητής Κόσμου και όλα μαζί. Όπου κι αν πάμε, αυτό αντιμετωπίζουμε, σε κάθε γωνιά της γης.

Και ξέρεις, όσο περνάει ο καιρός, τόσο μεγαλώνει αυτό το επίτευγμα, γιατί δεν έχουμε δει άλλη Ελλάδα ακόμα. Και δεν είναι εύκολο να δούμε. Αν και τώρα δίνεται η ευκαιρία στις μικρότερες χώρες να το διεκδικήσουν πιο εύκολα, όταν περνάει ο τρίτος από τον όμιλο. Έχει ένα γύρο παραπάνω μετά, αλλά είναι νοκ-άουτ, ένα ματς.

Έχει διαφορά να περάσεις από όμιλο με γηπεδούχο Πορτογαλία, με Ισπανία κι αυτή γηπεδούχο, στη διπλανή χώρα, με Ρωσία και να ξέρεις ότι περνάνε μόνο δύο ομάδες. Έχει διαφορά. Η Πορτογαλία πήρε το Ευρωπαϊκό με τρεις ισοπαλίες στον όμιλο. Είχα δει αργότερα τον Ντι Μπιάτζιο, τον προπονητή της Αλβανίας, και μου λέει ‘δεν περάσαμε εμείς που είχαμε νίκη και πέρασαν αυτοί με τρία Χ’.

Δεν ξέρουμε αν θα έχουμε άλλη Ελλάδα, δύσκολα. Γιατί η κατάκτηση κάνει μεγάλη διαφορά, τεράστια. Αν δεν το παίρναμε, τίποτα δεν θα ήταν ίδιο. Και πάλι θα ήταν μεγάλο πράγμα, αλλά άμα δεν το έχεις πάρει είναι αλλιώς, είσαι ένα σκαλί κάτω.

Μετά το Euro, όταν μπήκα στα αποδυτήρια της Ίντερ, είπαν 2-3 μεγάλοι παίκτες, δεν θέλω να σου πω ποιοι, ‘παιδιά, τώρα ο,τι πει ο Κάρα αυτό είναι, πρωταθλητής Ευρώπης’. Όταν κάνεις κάτι τόσο μεγάλο, θεωρούν ότι είσαι εκεί, ψηλά, τέλος. Έχεις παράσημο. Ο,τι πεις, σου δίνουν σημασία, σε ακούν και παράλογο να είναι. Αλλά, πρέπει να το πάρεις”.

Κάπως σαν το Γουέμπλεϊ, που φέτος συμπλήρωσε 50 χρόνια αυτή η τρομερή πορεία. Δεν το πήρε ο Παναθηναϊκός και λέμε “το Γουέμπλεϊ”, το όνομα του γηπέδου. Ενώ για την Ελλάδα λέμε “το Euro, το 2004”, όπως λέμε και “το Ευρωμπάσκετ, το 1987”.

“Ναι, έτσι ακριβώς. Ήταν τεράστιο αυτό που έγινε κι όσο περνάει γίνεται ακόμα πιο τεράστιο, γιατί βλέπεις, δεν το κάνει άλλος, δεν μπορεί μικρός να ξεπεταχτεί. Η Ουαλία πήγε ημιτελικό, πολύ σημαντικό, αλλά μέχρι εκεί, και είχαν και τον Μπέιλ.

Και γι’αυτό είναι η μεγαλύτερη έκπληξη το 2004, ο μεγαλύτερος άθλος στο ποδόσφαιρο. Δεν λέω παντού, δεν ξέρω την ιστορία όλων των αθλημάτων. Τότε με τη Λέστερ έλεγα ότι ίσως είναι η δική τους κατάκτηση, επειδή είναι μια σεζόν ολόκληρη, 38 παιχνίδια. Αλλά, τελικά είχαν τον Καντέ, που από τότε τα έχει πάρει όλα ο άνθρωπος, μήπως τελικά είχαν τον καλύτερο στον κόσμο στο κέντρο και δεν ήταν τόσο μεγάλη έκπληξη, αφού όταν παίζει αυτός η ομάδα του είναι σαν να παίζει με 12;” αναρωτιέται και γελάει.

"Θέλω να πω πως ένας σύλλογος μπορεί να κάνει μεταγραφές, να πάρει παίκτες απ’αλλού, ακόμα και χωρίς λεφτά μπορείς να βρεις παικταράδες, σκάουτινγκ, ανάλυση, κτλ. Εμείς ήμασταν όπως ήμασταν.

Πρωταθλητές Ευρώπης χωρίς κανονικό προπονητικό κέντρο, αυτό ήμασταν

Πως ήμασταν; Πρωταθλητές Ευρώπης χωρίς κανονικό προπονητικό κέντρο, αυτό πρέπει να αρκεί για να καταλάβεις πως ήμασταν. Χωρίς προπονητικό κέντρο, χωρίς τίποτα. Το 2004 είχα βρει την Gazzetta Dello Sport στην προετοιμασία πριν το Euro. Ήξερα λίγα ιταλικά και διάβαζα, είχαν ολόκληρο δισέλιδο το τι παίρνουν οι Ιταλοί μαζί τους στην Πορτογαλία.

Μάγειρες, φυσικοθεραπευτές, πράγματα. Εμείς ούτε λάδι για τη σαλάτα” λέει και ξεκαρδίζεται.

“Τα διάβαζα στα άλλα παιδιά και γελούσαμε. Βέβαια, εντάξει, μετά το 2004 βελτιωθήκαμε και εμείς, γίναμε πιο οργανωμένοι. Αλλά, το 2004 δεν είχαμε μαζί μας τίποτα. Ο Τοπαλίδης μόνος του έκανε τον βοηθό προπονητή, τον μεταφραστή, τον γυμναστή, τον προπονητή τερματοφυλάκων, πόσα άλλα να πω;

Αφού ο άνθρωπος μετά το Euro λιποθύμησε, έπεσε κάτω, διαλύθηκε. Εντάξει, σ’αυτό έπαιζε ρόλο κι ο Γερμανός, που δεν ήθελε πολλά άτομα, δεν είχε εμπιστοσύνη. Ήταν old school. Αλλά πραγματικά, έτσι πήγαμε στην Πορτογαλία.

Όταν πήγαμε στο Ρίο Άβε για το 3ο ματς, οι τραυματίες έπρεπε να πάνε στο γυμναστήριο. Και πήγανε στο γυμναστήριο της πόλης, με τον κόσμο της γειτονιάς μαζί, το καταλαβαίνεις;

Αλλά δεν τα κοιτούσαμε αυτά, είχαμε ψυχολογία στα ύψη. Είχαμε 15 παιχνίδια αήττητοι, σου δίνει πολλά η νίκη, το να μην τρως γκολ. Και χάσαμε στην Ολλανδία στο φιλικό, αυτήν την ψευτο-τεσσάρα. Ε, ναι ψεύτικη. Κανένας δεν κατάλαβε τι είχε γίνει. Νόμιζαν όλοι ότι επειδή φάγαμε τέσσερα θα πάμε στο τουρνουά και θα ξεφτιλιστούμε.

Ενώ το ημίχρονο ήταν 0-0 και ο Ρεχάγκελ έκανε έξι αλλαγές. Ίσως ήθελε να μην πάρουμε και πολύ αέρα. Αλλά, ο Τύπος δεν το είχε διαβάσει καλά το ματς. Όχι ότι αυτοί που μπήκαν δεν ήταν καλοί παίκτες, αλλά με έξι αλλαγές δεν υπάρχει πλέον ματς, δεν υπάρχουν συμπεράσματα, το 0-0 στο ημίχρονο έλεγε άλλα.

Κάθισα και είδα πάλι όλα τα παιχνίδια στο lockdown, που ήμασταν μέσα. Από το άγχος μας φαίνονταν μεγάλες οι ευκαιρίες των αντιπάλων. Με την Τσεχία επειδή είχαν ένα δοκάρι σε μακρινό σουτ και 1-2 στιγμές στην αρχή έμεινε ότι μας έκαναν και μας έδειξαν. Όχι, δεν νομίζω, το έχω πει πολλές φορές. Δεν είναι ότι σωθήκαμε από θαύμα, καμία σχέση.

Με την Πορτογαλία στην πρεμιέρα, έχουμε μπει φοβερά. Έχουμε ευκαιρία πριν το γκολ, έχουμε κι άλλες μετά, με τον Ζήση και τον Άγγελο. Το πρώτο ημίχρονο που έχουμε κάνει είναι ασύλληπτο, τους έχουμε αιφνιδιάσει πλήρως, δεν είναι ότι βάλαμε ένα γκολ. Πρες ψηλά, κλεψίματα, δεν περνάνε τη σέντρα.

Τα θυμάμαι τα ματς, τα έχω δει τόσες φορές, αλλά μου έκανε πάλι εντύπωση το πως παίζαμε σαν ομάδα. Οι αλληλοκαλύψεις, το πως παίζαμε ο ένας για τον άλλον, είναι κάτι το συγκλονιστικό.

Κι αλήθεια είναι πως σε κάθε ματς όλοι οι παίκτες μας είναι φανταστικοί. Με τέτοιους αντιπάλους, έστω κι ένας να μην κάνει μεγάλο ματς, είναι πρόβλημα. Με τέτοιους παικταράδες απέναντί σου, με τέτοιες προσωπικότητες, για να κάνεις τέτοιες νίκες πρέπει κάθε ένας να κάνει το τέλειο ματς, δεν γίνεται αλλιώς".

Ο Ζήσης έκανε ραμπόνα στον τελικό, ρε συ

Θυμάμαι τον Δέλλα, να τον στριμώχνει ο Φίγκο στο κόρνερ κι ο Τραϊανός, αντί να πετάξει την μπάλα όπου νά’ναι, έχει την ψυχραιμία και την κλάση να τη σηκώσει πάνω από το κεφάλι του Πορτογάλου.

“Ναι, ναι, η αυτοπεποίθηση όλων ήταν στα ύψη. Ο Ζήσης έκανε ραμπόνα στον τελικό, για λίγο δεν μπήκαμε στην περιοχή, να κάνουμε φάση με ραμπόνα του Βρύζα. Ραμπόνα στον τελικό, ρε συ”.

Εντάξει οι παίκτες, αλλά το στιλ μας; Το πως παίζαμε; Έχουν περάσει 17 χρόνια κι ακόμα υπάρχει γκρίνια, κι από το εξωτερικό κι από το εσωτερικό. Από την άλλη, ακόμα και μεγάλες ομάδες στα τουρνουά κάνουν το ίδιο, η Γαλλία που πήρε το Μουντιάλ, η Πορτογαλία που πήρε το τελευταίο Euro. Ο Κάρα χαμογελάει και ξεκινάει ήρεμα και στακάτα. Στην πορεία πατάει το γκάζι, μιλάει και χτυπάει το χέρι στο τραπέζι.

“Τα γεγονότα μιλάνε από μόνα τους. Εμείς δεν πήραμε παιχνίδι στα πέναλτι και πήραμε ένα στην παράταση. Η Πορτογαλία με τον Ρονάλντο και όλους αυτούς τους παίκτες και στα 90 λεπτά έκανε μία νίκη, με την Ουαλία στον ημιτελικό. Δεν πήραν κανένα άλλο ματς στα 90 λεπτά. Δεν μπορώ να ξέρω γιατί κάποιοι κρίνουν εμάς και δεν με ενδιαφέρει, πραγματικά. Η ιστορία έχει γράψει. Πολύ αντρίκια, πολύ παλικαρίσια, πήραμε το ευρωπαϊκό, τελεία.

Παίξαμε στον πιο δύσκολο όμιλο του Euro, με διαφορά από τον 2ο. Αντιμετωπίσαμε το Νο1 φαβορί, τη Γαλλία, και μετά το Νο2, την Τσεχία, την πιο φορμαρισμένη ομάδα του τουρνουά, τη μοναδική με 4/4 νίκες και στον τελικό τους γηπεδούχους Πορτογάλους. Που για μένα η Πορτογαλία εκείνη ήταν βάσει ονομάτων και προσωπικοτήτων η κορυφαία ομάδα που είχαν ποτέ.

Αν είχαμε κι εμείς άλλους παίκτες, θα παίζαμε αλλιώς. Αλλά, βλέπουμε και τις ομάδες που τους έχουν. Πως παίζει η Γαλλία, η Πορτογαλία.

Μας έλεγαν και μας λένε αμυντική ομάδα. Στην πρεμιέρα ήμασταν μπροστά 1-0 στο ημίχρονο. Δεν είχαμε βρεθεί ποτέ να έχουμε τέτοιο σκορ σε τελική φάση. Οι Πορτογάλοι βάζουν αλλαγή τον Ρονάλντο. Και στα πρώτα λεπτά, ανεβαίνει ο Γιούρκας στην πλευρά του και ο Ρονάλντο του κάνει πέναλτι. Αντί να μας τρέξει αυτός, τον τρέχουμε εμείς.

Αν δεν γινόταν το 0-2 με το πέναλτι του Άγγελου, δύσκολα θα παίρναμε νίκη, θα το τρώγαμε στο τέλος, όπως και το φάγαμε. Και όλοι θα μας έλεγαν μπράβο, αλλά εμείς παίξαμε για τη νίκη, για το δεύτερο γκολ.

Στη φάση του γκολ με τη Γαλλία είμαστε τέσσερις παίκτες και το ματς είναι στο 0-0. Δεν είναι ότι χάνουμε και βγήκαμε μπροστά. Έχει την μπάλα ο Τεό, ο Κατσούρ κόβει στο πρώτο δοκάρι, πίσω από τον Άγγελο είμαι εγώ και ο Λάκης είναι μέσα, δίπλα στον Ζαγοράκη. Κι ο Ζαγοράκης παίζει δεξί μπακ στο ματς και κάνει τη σέντρα στη γραμμή της περιοχής, όχι γιόμα από χαμηλά.

Τι άλλο να κάνουμε; Η Ελλάδα είμαστε, που μέχρι τότε δεν είχε νίκη και παίζουμε με τη Γαλλία. Η νίκη μένει, η πρόκριση, η κατάκτηση. Ξέρεις τι έλεγε ο Ότο; ‘Δεν υπάρχει μοντέρνα ήττα, μόνο η νίκη υπάρχει’. Ξέραμε τι θέλουμε να πετύχουμε και ποιος ήταν ο τρόπος.

Αν είχαμε κι εμείς άλλους παίκτες, θα παίζαμε αλλιώς. Αλλά, βλέπουμε και τις ομάδες που τους έχουν. Πως παίζει η Γαλλία, η Πορτογαλία.

Η Πορτογαλία έχει τον Ντίας, τον καλύτερο παίκτη της Premier League, πήρε το βραβείο. Έχει τους δύο δημιουργούς μπροστά, τον Φερνάντες και τον Μπερνάρντο Σίλβα, έχει τον Ρονάλντο στην κορυφή. Τόσους έχει, στο καλύτερο πρωτάθλημα του κόσμου. Και τους βλέπεις τώρα στο τελευταίο φιλικό με την Ισπανία και παίζουν πίσω από την μπάλα.

Και θα πούμε σαν Ελλάδα ότι είχε κάτι το στιλ μας; Αυτό που θα πω εγώ είναι ότι ήμασταν για πάνω από τέσσερα χρόνια πάνω από το Νο8 στην παγκόσμια κατάταξη. Αυτό μόνο.

Αν στον προημιτελικό παίζαμε πχ με την Ελβετία αντί για τη Γαλλία, θα έλεγα οκ, εκεί είχαμε τύχη στον αντίπαλο. Αλλά όταν παίζεις με όλους αυτούς, τι να συζητήσουμε; Η νίκη που κάναμε με τη Γαλλία είναι για μένα η μεγαλύτερη νίκη του ελληνικού ποδοσφαίρου, σε όλα τα επίπεδα, εθνικό και συλλογικό, δεν τη συγκρίνω με τίποτα.

Γιατί είναι η Γαλλία. Αυτοί οι παίκτες ήταν πρωταθλητές Ευρώπης και κόσμου, είχαν κάνει το νταμπλ. Νικήσαμε τον Ζιντάν, τον Ανρί. Δεν έχαναν ποτέ, ειδικά στα νοκ-άουτ. Ο Ανρί ήταν στην ακμή της καριέρας του. Και είδες, μετά επανήλθαν και πήγαν στον τελικό του Μουντιάλ το 2006, τον έχασαν όπως τον έχασαν, στα 120’ ήταν και λίγο καλύτεροι από την Ιταλία.

Και αυτήν την ομάδα την αποκλείσαμε εμείς. Πετάξαμε έξω αυτήν την ομάδα και κάναμε και το καλύτερο μας παιχνίδι στο τουρνουά. Αυτή είναι η μεγαλύτερη νίκη, ούτε μέσα στην Ισπανία στα προκριματικά, ούτε τα δύο ματς με την Πορτογαλία στην έδρα τους. Εκεί, μετά τη Γαλλία είπαμε μεταξύ μας στην ομάδα ότι τώρα μένει να το πάρουμε”.

Του θυμίζω τη φάση με τον Ζιντάν, που ο Γάλλος του έκανε φάουλ και πήρε κίτρινη. Ασήμαντη φάση, αλλά εμβληματική, χαρακτηριστική. Ο μεγάλος αντίπαλος που αρχικά δεν μπορεί να μας περάσει και στη συνέχεια δεν μπορεί να μας σταματήσει.

“Ναι, δεν είναι σημαντική στιγμή, μια φάση στο κέντρο είναι. Την κάνει σημαντική ότι είναι ο Ζιντάν, ο καλύτερος παίκτης στον κόσμο, μεγάλη προσωπικότητα, τα έχει πάρει όλα. Είναι η αυτοπεποίθηση που είχαμε, ο καθένας ξεχωριστά και όλοι μαζί, το πόσο πιστεύαμε στην ομάδα και στον προπονητή.

Όταν ήρθε το ματς με τη Γαλλία, όλοι μας το βλέπαμε ως μεγάλη στιγμή. Αλλά, έλεγα τότε ‘παιδιά, εδώ μπορεί να μην ξαναφτάσουμε ποτέ. Τώρα σου δίνεται η ευκαιρία, τώρα θα πρέπει να κάνεις τα πάντα για να την αρπάξεις από τα μαλλιά. Ας είναι η Γαλλία, ας είναι ο Ζιντάν. Θα πρέπει να μπούμε μέσα και να κερδίσουμε’, αυτό είπα πριν το παιχνίδι.

Δεν ξέραμε αν θα βρεθούμε ποτέ ξανά στους 8. Το κάναμε τελικά το 2012, με την υπέρβαση της υπέρβασης, αλλά δεν σου έχει υπογράψει κανείς συμβόλαιο ότι θα βρεθείς ξανά σε προημιτελικό. Εδώ δεν ξέρεις αν θα πας καν στα τελικά, πόσο μάλλον στους οκτώ. Οπότε είπα ναι, φτάσαμε εδώ και μπράβο μας, αλλά τώρα είναι η ευκαιρία, τώρα, μπορεί να μην ξανασυμβεί ποτέ. Να κάνουμε τα πάντα, να εκμεταλλευτούμε τη στιγμή μας. Και το κάναμε.

Έλεγα μέσα μου, ποια Τσεχία;

Όταν ήρθε ο ημιτελικός και πηγαίναμε στο γήπεδο, ξέρεις τι έλεγα μέσα μου; Ποια Τσεχία; Τους σεβόμουν, πάρα πολύ καλή ομάδα, φανταστικό ποδόσφαιρο, ναι. Αλλά, αυτό έλεγα στον εαυτό μου, ποια Τσεχία; Έτσι, λαϊκά, καφενειακά, μόνος μου. Θα μπορούσαμε να χάσουμε, εννοείται, αλλά έτσι ένιωθα. Αυτή η νίκη με τη Γαλλία, η φανέλα που κερδίσαμε, όλα παίζουν ρόλο, άλλη αυτοπεποίθηση, ψυχολογία.

Ποια Τσεχία, θα τους νικήσουμε, έτσι έλεγα”.

Ο Κάρα είναι χείμαρρος, μιλάει και έχει πιάσει τα μπράτσα του και τα σφίγγει, χειρονομεί λες και βρίσκεται τώρα στα αποδυτήρια πριν τη Γαλλία, τωρα στο πούλμαν, στη διαδρομή για το Ντραγκάο. Του θυμίζω μια λεπτομέρεια. Ότι οι Τσέχοι έχασαν νωρίς τον Νέτβεντ, έβαλαν τον Σμίτσερ στη θέση του και μέχρι το 105’ δεν έκαναν άλλη αλλαγή.

“Δεν μπήκε άλλος παίκτης, ε; Δεν το θυμάμαι. Ναι, δεν είχαν plan b. Είχαμε ψηθεί περισσότερο εμείς, είχαμε χρησιμοποιήσει περισσότερους παίκτες. Εκείνοι είχαν το 4/4, τους πήγαιναν όλα καλά. Έφτασαν όμως σε ένα παιχνίδι που το ‘πρέπει’ ήταν πιο μεγάλο από ποτέ κι ήταν το φαβορί. Το ‘πρέπει’ είναι πολύ δύσκολο, δεν είναι απλή υπόθεση.

Και θυμάσαι τι τους κάναμε στην παράταση, τι ματς κάναμε. Ο Ότο βάζει Γιαννακόπουλο, βάζει Τσιάρτα, σου λέει πάμε να το πάρουμε. Κάποιος άλλος θα έλεγε ‘όλα καλά παιδιά, κρατάμε, πάμε στα πέναλτι, 50-50’. Κι αυτός δίνει το σύνθημα, πάμε να νικήσουμε. Δεν παίζαμε για το 0-0, δεν παίζαμε με το ρολόι, να περάσει η ώρα, καμία σχέση”.

Δεν γίνεται να μη ρωτήσω για την κίτρινη που του στέρησε τον τελικό. Οι διηγήσεις λένε πως στις μέρες που μεσολάβησαν, ο Κάρα γυρνούσε σαν τρελός στο ξενοδοχείο και έπιανε όποιον άνθρωπο της ΕΠΟ έβρισκε μπροστά του, να του πει μήπως μπορεί να γίνει κάτι, μήπως υπάρχει κάποιος τρόπος να παίξει. Ήξερε ότι δεν γινόταν, αλλά αυτό δεν σήμαινε πως μπορούσε να το αποδεχθεί.

“Τελικά τον άλλαξαν τον κανονισμό και πλέον δεν χάνεις τελικό. Κι όμως, θα σου πω ότι πιο πολύ με πείραξε η κίτρινη με τη Ρωσία το 2012, παρά εκείνη με την Τσεχία το 2004. Ο τελικός είναι τελικός και όλοι θέλουν να παίξουν σε ένα τέτοιο ματς, ειδικά εγώ που ήμουν σε όλα τα ματς και στα προκριματικά. Ήταν άδικο να χάσω εκείνον τον τελικό, αλλά κερδίσαμε όμως και τέλος, το ξέχασα. Αν είχαμε χάσει, θα με είχε πειράξει πάρα πολύ".

Η πρόκριση και η κίτρινη το 2008 με τη Ρωσία

Η κάρτα με την Τσεχία φέρνει την κουβέντα σε μια άλλη κάρτα, αυτή με τη Ρωσία. Από το 2004 πάμε στο 2012. Πρεμιέρα 1-1 με την Πολωνία, ήττα 2-1 από την Τσεχία, θέλουμε μόνο νίκη για να πετάξουμε έξω τους Ρώσους στο τελευταίο ματς. Ο Κάρα κάνει το 1-0 και στο δεύτερο ημίχρονο αντί να πάρει πέναλτι, δέχεται κάρτα που του στερεί τη συμμετοχή από τον προημιτελικό. Ο αρχηγός θα πει την ιστορία από την αρχή, σαν να έγινε χθες.

“Ήμασταν στο αεροπλάνο μετά την ήττα 2-1 με την Τσεχία. Κι είχε καθυστέρηση, περιμέναμε στον διάδρομο για να απογειωθούμε. Το άλλο ματς, Πολωνία - Ρωσία ήταν στο 70’, 1-1. Άκουγα διάφορες συζητήσεις γύρω μου, να κερδίσει η Ρωσία, να μη θέλει το τελευταίο ματς και τέτοια, ελληνικά. Εγώ παρακαλούσα να λήξει έτσι, ώστε στο τελευταίο ματς να εξαρτιόμαστε μόνο από εμάς, όχι και από το άλλο ματς.

Γυρίζω σε όλους στο αεροπλάνο, στα παιδιά που ήταν κοντά μου και τους λέω ‘περάσαμε’

Παρόλο που η Ρωσία ήταν πολύ ισχυρή, 17 ματς αήττητη, ήθελα να λήξει έτσι. Λίγο πριν φύγουμε, τελειώνει το ματς και πλέον θέλουμε νίκη με τη Ρωσία και περνάμε, δεν μας νοιάζει τίποτα άλλο. Και προλαβαίνω και παίρνω τηλέφωνο την οικογένειά μου και τους λέω ‘ελάτε όλοι στο παιχνίδι με τη Ρωσία’, παρότι δεν ήθελα να έρχονται στα ματς.

Γυρίζω σε όλους στο αεροπλάνο, στα παιδιά που ήταν κοντά μου και τους λέω ‘περάσαμε’. Αφού είμαστε ακόμα ζωντανοί, αφού μας δίνεται αυτή η ευκαιρία, κάτι θα γίνει και θα περάσουμε. Πίστευα ότι αφού έχουμε έναν τελικό και εξαρτιόμαστε από εμάς, μπορούμε να τα καταφέρουμε.

Είχα μεγάλη πίστη στην ομάδα, πολύ μεγάλη. Το είχαμε δείξει. Στην πρεμιέρα, στην έδρα των διοργανωτών. Μείναμε πίσω στο σκορ, χάσαμε τον Αβραάμ με χιαστό, μείναμε με δέκα στο 44’ και το γυρίσαμε, το κάνουμε 1-1, χάνω πέναλτι και βάζουμε κι άλλο γκολ που με VAR θα μετρούσε τώρα. Στην ουσία έχουμε γυρίσει ένα ματς με δέκα παίκτες, εκτός έδρας, με ελάχιστο δικό μας κόσμο στις κερκίδες.

Πρώτη φορά είχα τέτοια διαίσθηση πριν το ματς με τη Ρωσία, έφτασα να πω στην οικογένειά μου να έρθουν στο ματς. Και βάζω το γκολ, πάω για 2ο και τρώω κάρτα. Στη 2η καλύτερη ενέργεια που έχω κάνει ποτέ ως παίκτης, μετά από εκείνη που είχα κάνει με την Ίντερ. Έχω παίξει τρία Euro, σε κανένα δεν είχα κάνει τέτοια ενέργεια, να περάσω τρεις παίκτες, να μπω έτσι στην περιοχή.

Και εντάξει, δεν δίνεις το πέναλτι, αλλά μη δίνεις κίτρινη, μη με καταδικάζεις

Μιλάμε για το πιο άδικο σφύριγμα όλων των εποχών. Ένας δικός μας διαιτητής, δεν θυμάμαι αν είναι ο Κάκος ή ο Σιδηρόπουλος, μου έχουν πει ότι έχει δείξει τη φάση ο Κολίνα σε συνέδριο διαιτησίας, 180 διαιτητές, όλοι είπαν πέναλτι, μόνο ο Σουηδός επέμενε στην απόφασή του. Και εντάξει, δεν δίνεις το πέναλτι, αλλά μη δίνεις κίτρινη, μη με καταδικάζεις.

Μόλις είχε γίνει η κλήρωση των ομίλων, τα είχα δει και λέω ‘με τη Γερμανία στους 8, που δεν έχουμε παίξει μέχρι τώρα, αυτό το παιχνίδι θέλω να το παίξω’. Βάζω γκολ, περνάμε και χάνω το ματς με τη Γερμανία, για μια εντελώς άδικη απόφαση, από όλες τις απόψεις. Με VAR τώρα θα ήταν 100% πέναλτι. Λέει ένας ‘έχει βάλει λέει πριν το πόδι ο αμυντικός’, θα τρελαθώ.

Πάω να βάλω το γκολ της καριέρας μου, έχω λόγο να πέσω; Είναι 1-0 με δικό μου γκολ, πάω να βάλω και δεύτερο γκολ στην κανονική ροή του αγώνα, όχι με φάουλ, δύο γκολ σε παιχνίδι Εθνικής και σε τι ματς, για την πρόκριση στους οκτώ, με τον αντίπαλο να θέλει δύο αποτελέσματα”.

Ήμουν μέσα στο γήπεδο σ’εκείνο το ματς. Οι κάμερες δεν έπιασαν ούτε τα μισά από όσα έκανε ο Καραγκούνης μετά την κίτρινη. Πέρασε έξαλλος μπροστά από τον τέταρτο διαιτητή ενώ το παιχνίδι παιζόταν, έβριζε, χειρονομούσε, εκτός εαυτού για πολλή ώρα, μέχρι που έκανε νόημα για αλλαγή.

“Δεν άντεχα, θα έπαιρνα κόκκινη. Έμεινα 5-10 λεπτά ακόμα κι έκανα νόημα στον πάγκο. Δεν μπορούσα να συγκρατηθώ με τίποτα. Γιατί το ήξερα, ήξερα ότι θα περάσουμε, ήξερα ότι θα πάρουμε μια μεγάλη πρόκριση, ήξερα ότι θα παίξουμε με τη Γερμανία, έγιναν όλα και να χάσω αυτό το παιχνίδι τόσο άδικα. Στο λέω, αυτό με πείραξε πιο πολύ από τον τελικό του 2004.

Γιατί το χάσαμε το ματς με τη Γερμανία, ενώ τον τελικό τον πήραμε. Αν έπαιζα με τη Γερμανία, θα ήταν διαφορετικά”.

Τελειωμένοι; Τελειωμένοι δεν ήμασταν ποτέ!

Τον προημιτελικό τον είδε από την εξέδρα, με τη φόρμα της Εθνικής. Καθόμασταν πολύ κοντά, αλλά δεν του μίλησα ούτε μια στιγμή. Όση καλή πρόθεση κι αν έχεις, δεν πλησιάζεις άνθρωπο που βράζει στο ζουμί του, που βλέπει τη μάχη που είχε ονειρευτεί να γίνεται χωρίς εκείνον.

“Ήταν άδικο και για μένα και για τους συμπαίκτες μου. Όσο να πεις, είναι αλλιώς να έχεις μέσα τον αρχηγό σου. Δεν ξέρουμε τι θα γινόταν αν έπαιζα, δεν το ξέρεις”.

Δεν μπορώ να μη διακόψω. Εντάξει, με τη Γερμανία παίζαμε. Δεν είναι δα ότι θα τους περνούσαμε αν έπαιζε, ομαδάρα είχαν. Ταβάνι μας ήταν οι οκτώ, τελειωμένοι ήμασταν με τη Γερμανία. Καλύτερα να του έλεγα πως η κίτρινη με τη Ρωσία ήταν σωστή.

“Τελειωμένοι; Τι λες; Τελειωμένοι δεν ήμασταν ποτέ! Δεν ήμασταν με τη Γαλλία τελειωμένοι, θα είμαστε με τη Γερμανία; Δεν λέω ότι είναι μικρότερη ομάδα, αλλά τι τελειωμένοι; Εννοείται ότι θα μπορούσαμε να περάσουμε. Όχι μόνο με τη Γερμανία, αλλά με τον οποιονδήποτε”.

Ναι, οκ, αλλά κι εμείς δεν ήμασταν όπως το 2004.

“Ναι, εντάξει, αλλά αυτό μέσα στο γήπεδο φαίνεται. Δεν ξέρω τι θα γινόταν αν ήμασταν όλοι μέσα. Με τη Ρωσία θέλαμε μόνο νίκη, την καταφέραμε, 17 παιχνίδια αήττητοι. Ήταν 3ο φαβορί στις στοιχηματικές τότε, είχε πάει στα ημιτελικά στο Euro του 2008. Νικήσαμε αυτούς, γιατί όχι τη Γερμανία;”

Ο Βάλνερ, η κακή παρένθεση το 2008 και η ατάκα του Ρεχάγκελ

Κάναμε ένα άλμα, αλλά προσπεράσαμε το 2008. Πήγαμε στο Ευρωπαϊκό ως κάτοχοι και γυρίσαμε με τρεις ήττες. Κάποιοι το βρήκαν ως ευκαιρία για πολύ σκληρή κριτική, ίσως γιατί δεν χώνεψαν ποτέ ότι οι παίκτες που δεν εκτιμούσαν έγιναν πρωταθλητές Ευρώπης το 2004.

“Κοίτα, το επόμενο τουρνουά είναι πάντα δύσκολο. Οι ομάδες που έχουν πετύχει, όχι μόνο αποτυγχάνουν, αλλά και άσχημα. Η Γαλλία το 2002 δεν βγήκε από τον όμιλο, η Ιταλία το 2010 τα ίδια, η Ισπανία τα πήρε όλα και το 2014 έφαγε πέντε από την Ολλανδία στην πρεμιέρα, η Γερμανία το πήρε στη Βραζιλία και στο Μουντιάλ της Ρωσίας δεν βγήκε από τον όμιλο, έχασε από Μεξικό και Νότια Κορέα. Συμβαίνει.

Μας πείσμωνε το να μη μας πιστεύουν. Αλλά ναι, μπορεί τότε για κάποιους να ήταν ένας τρόπος εξιλέωσης, σε εισαγωγικά, να ένιωσαν πως δικαιώθηκαν. Η ιστορία όμως έδειξε ότι δεν δικαιώθηκαν, το έδειξε η συνέχεια. Αυτοί οι λίγοι δεν δικαιώθηκαν. Δικαιώθηκε ο κόσμος ο πολύς, που χάρηκε τόσο το 2004 και μας στήριζε πάντα.

Χάρηκαν για 10 χρόνια, τρομερές επιτυχίες, συνεχόμενα τουρνουά, πήγαμε δύο φορές σε Μουντιάλ και τις δύο φορές σε μπαράζ, τρομερά δύσκολα παιχνίδια, με τεράστια πίεση. Περάσαμε δύο φορές από τον όμιλο, μία σε Euro και μία σε Μουντιάλ, οπότε τι ήταν το 2008; Τίποτα, μια κακή παρένθεση”.

Ίσως κι απλώς έπρεπε να κλείσει ο κύκλος της ομάδας του 2004, ώστε να φτιαχτούν οι επόμενες.

“Ναι, ίσως ήταν αυτό, αλλά ήταν και η υπόθεση Βάλνερ, που επηρέασε πολύ το κλίμα. Είχαμε και τραυματισμούς. Ξέρεις, στα τουρνουά παίζει ρόλο πως είσαι την κατάλληλη στιγμή. Όλοι θυμούνται την τελική φάση, αλλά ξεχνούν πως πήγαμε εκεί.

Σε όμιλο με 12 ματς, πήραμε 31/36 βαθμούς, ρεκόρ βαθμών. Η Ισπανία πέρασε με 28, η Κροατία και η Ιταλία με 29. Τέτοια συγκομιδή μπορεί να μην ξανακάνουμε ποτέ, είναι δύσκολο ακόμα και για πολύ μεγάλες ομάδες, το πετυχαίνουν σπάνια.

Αν γινόταν το Euro όπως ήμασταν τότε, θα πηγαίναμε καλά και σε αυτό. Έγινε η υπόθεση Βάλνερ, χάλασε το κλίμα, κάποιοι παίκτες έχασαν τη φόρμα τους, εγώ ήμουν τραυματίας, σε όλο το τουρνουά δεν έκανα ούτε μία προπόνηση. Ακόμα κι έτσι, χωρίς καλό κλίμα, το παλέψαμε, στις λεπτομέρειες, κανάμε και λάθη.

Έπρεπε να γίνει, για να πάμε παρακάτω. Κάθε εμπόδιο για καλό, το είδα πάρα πολλές φορές, και σε ομαδικό και σε ατομικό επίπεδο.

Δεν πήγαμε καλά, αλλά δεν χάσαμε το κίνητρο μας. Θέλαμε να πάμε και σε ένα Μουντιάλ, εμείς δεν είχαμε πάει, είχαν πάει οι παλιοί το 1994. Θέλαμε να τα δώσουμε όλα για να πάμε. Και πάμε στα μπαράζ με την Ουκρανία, φέρνουμε 0-0 το πρώτο ματς και μας είχαν όλοι 90-10 ότι έχουμε αποκλειστεί.

Εκεί ήταν και η μεγάλη κριτική, μετά το 0-0. Θυμάμαι για τον Ρεχάγκελ να γράφουν να μην ανέβει στο αεροπλάνο για τη ρεβάνς.

Και του μίλησα, του είπα ‘βγες να πεις κάτι, αυτό δεν είναι κριτική, είναι κάτι άλλο’. Και μου απαντάει ο Ότο ‘οι δημοσιογράφοι ούτε βάζουν γκολ, ούτε σώζουν γκολ στην εστία μας. Εμείς ο,τι κάνουμε, εμείς βάζουμε γκολ, εμείς σώζουμε την εστία’.

Κάτι πολύ απλό, με πολλή ουσία. Κι έτσι έγινε, πήγαμε εκεί, νικήσαμε, πήγαμε στο Μουντιάλ. Κι αμέσως θεός ο Ρεχάγκελ, θεοί οι παίκτες, θεοί όλοι, πανηγυρίζαμε στο αεροπλάνο της επιστροφής”.

Μου μεταφέρει την ατάκα του Ρεχάγκελ και σκέφτομαι πως θα μπορούσε κάλλιστα να είναι δική του. Νοοτροπία Κάρα, προσήλωση στον στόχο. Μήπως τελικά με τον Ρεχάγκελ είχαν πολλά κοινά ως άνθρωποι, στον τρόπο σκέψης;

“Δεν ξέρω. Ήταν σοφός σ’αυτά που έλεγε, γιατί είχαν δει πολλά τα μάτια του, είχε πολλές εμπειρίες και στο γήπεδο και εκτός. Τα περνούσε όλα αυτά σε εμάς. Το σημαντικό ήταν ένα. Ο Ότο έκανε λάθη. Κάποια βέβαια τα θεωρούσαμε λάθος τότε και τώρα, με καθαρό μυαλό, καταλαβαίνεις πόσο δίκιο είχε. Δεν θέλω να σου πω παραδείγματα, δεν έχει σημασία.

Εμείς όμως ξέραμε πως κάποια λάθη που έκανε, ίσως και τρανταχτά, δεν ήταν επειδή κάποιος του είπε κάτι. Για ελληνική ομάδα, για Έλληνες παίκτες, αυτό ήταν πολύ σημαντικό. Το έκανε γιατί έτσι το σκέφτηκε, τέλος. Για εμάς το είχε δει λάθος, αλλά μέχρι εκεί, αυτό. Όχι κάτι παραπάνω, κάτι από πίσω. Σκέφτηκε κάτι, δεν του βγήκε. Χωρίς κραδασμούς, το κλίμα έμενε το ίδιο.

Και μετά το 2004 και μας άκουγε και μας άφηνε μέσα στο ματς να πάρουμε πρωτοβουλίες. Ήξερε πια πως έχει να κάνει με μεγάλους παίκτες, αλλά και με προσωπικότητες. Οπότε, σε άφηνε να πάρεις πρωτοβουλία, να δοκιμάσεις και κάτι που εσύ βλέπεις διαφορετικά. Τεράστιο προσόν. Και πριν τα ματς μιλούσαμε, μας ρωτούσε. Βέβαια, αυτός έκανε πάντα το δικό του, δεν τον επηρέαζε κανένας

Και για τον Σάντος ισχύει ότι μας άκουγε. Δύο φορές στα προκριματικά για το 2012 και το 2014 ξεκινήσαμε να παίξουμε 4-4-2, τη μία φορά στην ευθεία, την άλλη σε ρόμβο. Το δοκιμάσαμε στα δύο πρώτα ματς στον όμιλο, δεν έβγαινε. Ο Σάντος δεν επέμεινε, να πει ‘αυτό θέλω, η ιδέα μου, να το δούμε και σ’άλλα ματς’. Όχι, γυρίσαμε σ’αυτό που μας ταίριαζε τελικά περισσότερο, γιατί σημασία έχει τελικά ο στόχος, να προκριθείς.

Δεν μετράει η ιδέα που είχες ή αν έκανες τελικά το αντίστροφο. Η πρόκριση μετράει και αυτές οι νίκες που κάναμε τόσα χρόνια, με τις θεωρητικά μικρότερες ομάδες, για να πάμε σε Euro και Μουντιάλ, αυτές έκαναν τη διαφορά. Δεν το καταλάβαινε ο κόσμος, αλλά είναι πολύ δύσκολες. Πρέπει να τις κάνεις όμως, συν ότι πρέπει να πετύχεις και μια μεγάλη νίκη για προκριθείς.

Περάσαμε πρώτοι με 31/36 βαθμούς, στείλαμε την Κροατία του Μόντριτς στα μπαράζ

Παίξαμε με την Κροατία στα προκριματικά για το Euro του 2012, αποδεκατισμένοι στα άκρα της άμυνας. Ο Ζαραδούκας αριστερό μπακ και ο Βύντρα δεξιά. Ήρθε η Κροατία του Μόντριτς για δύο αποτελέσματα και έχασαν στο Φάληρο 2-0, καθαρά και ξάστερα. Βρήκα μετά από χρόνια τον Μπίλιτς, μου λέει ‘κάναμε χίλια φάουλ και κόρνερ στην προπόνηση για να προετοιμαστούμε και τελικά μας βάλατε δύο από στημένες φάσεις’.

Υπήρχε μεγάλος σεβασμός, μας υπολόγιζαν, μας φοβόντουσαν. Γιατί ήταν η Ελλάδα, όχι μόνο του Euro, αλλά η Ελλάδα των τελικών φάσεων, των νικών σε μεγάλα παιχνίδια. Εμείς μεγαλώσαμε και βλέπαμε τους Κροάτες στις μεγάλες ομάδες, Μπόμπαν, Σαβίσεβιτς, Σούκερ. Και την ομάδα εκείνη του Μόντριτς την αφήσαμε 2η, περάσαμε πρώτοι και εκείνοι πήγαν στα μπαράζ".

Ο Σκολάρι, η αστεία γιορτή και άγχος το καλοκαίρι του 2012

Μας διακόπτουν τρεις φίλοι που θέλουν να βγάλουν φωτογραφίες. Ο Κάρα ποζάρει χαμογελαστός, του λένε διάφορα για το 2004 και εκείνος απαντάει με αμέτρητα ευχαριστώ. Θυμάμαι τον τελικό. Την αγωνία για το τι θα κάνουμε μόλις ο Σκολάρι βάλει και 2ο σέντερ φορ μετά το 1-0 και τελικά εκείνος έβγαλε τον Παουλέτα και έβαλε τον Νούνιο Γκόμεζ. Ο Κάρα τρελαίνεται αμέσως, μεταφέρεται στο Ντα Λουζ.

“Τι έκανε ο άνθρωπος; Τι έκανε, πανηγύριζα στην κερκίδα όταν έγινε η αλλαγή, λέω το πήραμε, τέλος. Εν τω μεταξύ, ο Σκολάρι το είχε κάνει με την Αγγλία και του βγήκε. Έβαλε τον Πόστιγκα, έπαιξε με δύο και ισοφάρισαν σε 1-1 στο τέλος και τελικά προκρίθηκαν. Το έκανε με την Αγγλία, γιατί δεν το έκανε με εμάς; Χάνεις τον τελικό στην έδρα σου, τελειώνει το τουρνουά και βγάζεις φορ για να βάλεις φορ;”

Ναι, ο Σκολάρι είχε παίξει με δύο για να ισοφαρίσει την Αγγλία στον προημιτελικό με την κεφαλιά του Πόστιγκα, αλλά είχε βγάλει τον Φίγκο. Κι ο Πορτογάλος αρχηγός είχε φύγει για τα αποδυτήρια ενοχλημένος. Μπορεί ο Σκολάρι να μην ήθελε να τον βγάλει στον τελικό.

“Λες ρε συ, να μην έβαλε δεύτερο φορ γι’αυτό; Εντάξει, βγάλε άλλον, βγάλε αμυντικό και παίξε με τρεις, τελειώνει το τουρνουά και χάνεις το Κύπελλο στην έδρα σου, βάλε δεύτερο φορ, τι κάνεις; Ευτυχώς να λέμε και έμεινε το 1-0 και το πήραμε”.

Τον θυμάμαι με την τιάρα στο κεφάλι, να κάνει δηλώσεις στο ξενοδοχείο μετά το ματς. Απόλυτη ευφορία, το θυμάται και κλαίει από τα γέλια, αλλά το πρόσωπό του μαυρίζει γρήγορα.

Μας έκαναν αυτήν την αστεία γιορτή στο Καλλιμάρμαρο, δεν συγχωρώ τον εαυτό μου που δεν έκανα κάτι, δεν πήρα το μικρόφωνο

“Η τιάρα ήταν της γυναίκας του Κατσουράνη, κάποιας, δεν θυμάμαι. Την πήρα, την έβαλα και έκανε θραύση. Απίστευτες στιγμές, είχαμε τρελαθεί. Και μετά μας έκαναν αυτήν την αστεία τη γιορτή στο Καλλιμάρμαρο. Μιλούσε ο ένας, ο άλλος και εμείς κοιτούσαμε. Σε μια φάση είπα να σηκωθώ να πάρω το μικρόφωνο, να αρχίσω να τραγουδάω μόνος μου. Σε όλες τις χώρες μιλάνε οι παίκτες, γιορτάζουν, τραγουδάνε. Εμείς ήρθαμε εδώ και ακούγαμε τους άλλους, τρομερό.

Δεν το συγχωρώ ούτε στον εαυτό μου που δεν έκανα κάτι. Καθόμουν πίσω και δεν τόλμησα να το πάρω το μικρόφωνο. Τόσες ώρες περίμενε ο κόσμος, εμείς στον δρόμο, με κλειστό λεωφορείο, ούτε καν με ανοιχτό, και να μη γιορτάσουμε όπως πρέπει;”

Πριν πάμε στο Μουντιάλ της Βραζιλίας, στάση στο καλοκαίρι του 2012. Η Εθνική περνάει στους οκτώ, ο Καραγκούνης έχει βάλει το γκολ της πρόκρισης, αλλά η επιστροφή στην Ελλάδα τον βρίσκει χωρίς ομάδα. Ο Παναθηναϊκός δεν του ανανεώνει το συμβόλαιο, ο Αλαφούζος ακούει τον Ζεσουάλδο Φερέιρα και ο Καραγκούνης είναι ελεύθερος, χωρίς ομάδα στα 35 του. Το όνειρο να παίξει δύο ακόμα χρόνια και να σταματήσει με την Ελλάδα στη Βραζιλία τρίζει επικίνδυνα. Ο Κάρα δεν θέλει να μιλήσει για τους μήνες της αγωνίας μέχρι να πάει τελικά στη Φούλαμ στις αρχές Σεπτεμβρίου, θέλει να μιλήσει για το μετά.

“Τότε ο Παναθηναϊκός δεν με ήθελε, δεν είχα ομάδα. Αλλά, στο είπα, κάθε εμπόδιο για καλό. Στο 90’ και, στις καθυστερήσεις, βρέθηκε το καλύτερο, η Premier League. Το κερασάκι στην τούρτα, το να παίξω δύο χρόνια στο καλύτερο πρωτάθλημα του κόσμου. Ειδικά η πρώτη χρονιά ήταν φανταστική, 2ος καλύτερος παίκτης της ομάδας μου, να με κρατήσουν κι άλλον έναν χρόνο και να πάω στο Μουντιάλ μετά ήταν ο,τι καλύτερο μπορούσε να συμβεί για το τέλος της καριέρας μου.

Νιώθω πραγματικά ευλογημένος που είχα αυτό το φινάλε στην καριέρα μου

Να τελειώνεις στο πιο ψηλό σημείο. Premier League, Μουντιάλ, φάση των 16, παράταση και πέναλτι. Νιώθω πραγματικά ευλογημένος που είχα αυτό το φινάλε. Γιατί όνειρα κάνουν όλοι, αλλά δεν έρχονται τα πράγματα όπως θες. Το 2012 ήταν κοντά τα πράγματα να τελειώσουν, να έχω πχ τελευταίο ματς και γκολ αυτό με τη Ρωσία, που εντάξει, δεν θα ήταν άσχημο φινάλε με τέτοια πρόκριση.

Αλλά ήρθαν δύο ακόμα συναρπαστικά χρόνια κι ένα τέλος στα γήπεδα της Βραζιλίας. Εκεί που το ποδόσφαιρο λατρεύεται με άλλον τρόπο. Με την Εθνική, με επιτυχία, με άλλη μια πρόκριση κόντρα στα προγνωστικά”.

Πώς το κάναμε ξανά; Πως για δεύτερη σερί διοργάνωση περάσαμε στα νοκ-άουτ με νίκη στο τελευταίο ματς του ομίλου, νίκη που πέταξε έξω τον αντίπαλό μας Πως φτάσαμε να παίζουμε στα πέναλτι την πρόκριση στον προημιτελικό του Μουντιάλ;

“Θα σου πω κάτι. Το ματς με την Ακτή ήταν στη Φορταλέζα, βόρεια. Θα μπορούσαμε να μείνουμε στο Σάο Πάολο, σε ένα φοβερό ξενοδοχείο με όλες τις ανέσεις. Όμως, για το τελευταίο παιχνίδι θα έπρεπε να πάμε τρεισήμισι ώρες με το αεροπλάνο κι άλλη μιάμιση ώρα ήταν το ξενοδοχείο με το προπονητικό από το αεροδρόμιο. Έξι ώρες συνολικά θα ήμασταν στο δρόμο.

Και ερωτηθηκαμε ως αρχηγοί, τι προτιμάμε. Τις ανέσεις και τη χλιδή στο Σάο Πάολο ή να πάμε στο άσημο Αρακαζού, που το ξενοδοχείο είναι μέτριο, αλλά είναι πιο κοντά και βολεύει. Και είπαμε όχι, πάμε εκεί που θα είμαστε πιο φρέσκοι για το τελευταίο ματς. Όλα παίζουν ρόλο.

Και εντάξει, είχαμε ομάδα, ήμασταν φιλόδοξοι, θέλαμε να περάσουμε, να το κάνουμε κι αυτό. Και γι’αυτό τα δώσαμε όλα με 10 παίκτες, για 60’ με την Ιαπωνία. Το 0-0 αυτό μας κράτησε μέσα στο παιχνίδι. Πίστευα τότε ότι αφού δεν βγήκαμε έξω με δεύτερη ήττα, τώρα μπορούμε να περάσουμε.

Κι ας είχαν Ντρογκμπά, Τουρέ, Καλού, όλους αυτούς. Και το κάναμε στο 90’, που θα έπρεπε να έχει έρθει νωρίτερα. Κάναμε το καλύτερο ματς που έχουμε κάνει ποτέ σε Μουντιάλ, προηγηθήκαμε, είχαμε ευκαιρίες, δύο δοκάρια. Κι άσε να λένε για το πέναλτι, σωστό ήταν.

Προπονητής της Ακτής ήταν ο Λαμουσί, πρώην συμπαίκτης μου και φίλος. Πήγα μετά στα αποδυτήρια, χαιρέτησα τους παίκτες όλους και ο Λαμουσί μου είπε ‘συγχαρητήρια, ήσασταν καλύτεροι’. Αν μια ομάδα έπρεπε να περάσει απ’αυτό το ματς, ήμασταν εμείς.

Θα εκτελούσα το τελευταίο πέναλτι και πίστευα ότι μετά μπορούσαμε να περάσουμε και την Ολλανδία, 50-50 θα ήταν

Αυτές οι δύο προκρίσεις, με Ρωσία και Ακτή, στο τελευταία ματς, να θέλεις μόνο νίκη και ο αντίπαλος να περνάει με δύο αποτελέσματα, ήταν η κατάθεση του χαρακτήρα της ομάδας. Ότι θα περάσουμε εμείς, τέλος. Και αποκλείσαμε την Ακτή που είχε πάρει το Copa Africa.

Αλλά δεν μας έκατσε το ματς με την Κόστα Ρίκα. Πήγαμε μία και μοναδική φορά στα πέναλτι στην ιστορία και χάσαμε. Ήταν να εκτελέσω το τελευταίο πέναλτι, αλλά δεν φτάσαμε στο δικό μου. Δυστυχώς βρήκαμε τον Νάβας σε εκπληκτική βραδιά. Ήταν να γίνει, οι ευκαιρίες που χάσαμε, αυτή του Σάλπι στην αρχή και αυτή του Μήτρογλου στο τέλος είναι ευκαιρίες που δεν χάνονται εύκολα. Θα μπορούσαμε να το τελειώσουμε πριν πάει στην παράταση. Ένα σουτ στην εστία είχαν”.

Εντάξει, τόσα χρόνια στα κρίσιμα τα πράγματα μας κάθονταν. Ίσως ήταν η φορά να χάσουμε κι εμείς, να δούμε πως είναι να αποκλείεσαι απέναντι σε ομάδα που σε περιμένει πίσω από την μπάλα.

“Ναι, μπορεί, σωστό κι αυτό. Τόσα χρόνια κάναμε τόσες νίκες στα οριακά ματς, χάσαμε αυτό. Αλλά να σου πω και κάτι, κι αυτοί το άξιζαν. Πήγαν σ’έναν όμιλο με Αγγλία, Ιταλία, Ουρουγουάη και πέρασαν πρώτοι. Στο ένα ματς, αξίζαμε εμείς να περάσουμε. Αν το δούμε όμως συνολικά, μπορούμε να πούμε ότι το άξιζαν εκείνοι για την παρουσία τους. Και έμειναν έξω στα πέναλτι με την Ολλανδία.

Ήταν για μένα το καλύτερο φινάλε, να φύγω έτσι, αρχηγός, σε νοκ-άουτ Παγκοσμίου Κυπέλλου, να παίξω όλο το ματς και την παράταση. Θα ήταν ακόμα καλύτερο αν είχαμε περάσει, βέβαια. Γιατί πίστευα ότι θα μπορούσαμε να περάσουμε και την Ολλανδία μετά, θα ήταν εντελώς 50-50.

Είχαν τον Ρόμπεν, αλλά η δομή μας θα τους κόντραρε, είχαμε κι εμείς ταχύτητα με Μανωλά και Σωκράτη. Μπορούσαμε να τους αντιμετωπίσουμε”.

Ήταν έτσι η νοοτροπία μου, να παίξω με τους καλύτερους και να τους νικήσω

Ο Κάρα κάνει πάλι το ίδιο. Όπως και για το 2012 με τη Γερμανία, έτσι και για το 2014 με την Ολλανδία που ακολουθούσε. Μιλάει και όχι μόνο μεταφέρεται μέσα στο τουρνουά, αλλά συζητάει τις προκρίσεις που θα έρχονταν στα επόμενα ματς. Δεν θα κάνω το ίδιο λάθος, να του πω ότι δύσκολα θα περνούσαμε την Ολλανδία. Του λέω αυτό που σκέφτομαι. Και τη Γερμανία θα περνούσαμε, και την Ολλανδία, καλά, δεν υπήρξε ποτέ ομάδα που να είπε ‘δεν γίνεται’;

“Πάντα πίστευα, σε όλα τα ματς και Champions League, παντού. Σε όλα τα μεγάλα ματς, με τους πιο δύσκολους αντιπάλους, είχα πιο έντονο το αίσθημα του ‘να τα καταφέρουμε εδώ, να τα καταφέρουμε με αυτούς, τους καλύτερους’.

Από μικρός, στο χωριό, ήθελα την ομάδα με τα λιγότερα παιδιά, για να κερδίσουμε τους άλλους που ήταν περισσότεροι, τους θεωρητικά ανώτερους, το φαβορί. Ήταν έτσι η νοοτροπία μου, να παίξω με τους καλύτερους και να τους νικήσω”.

Αυτό είναι. Ο Καραγκούνης σε μια παράγραφο, σε τέσσερις προτάσεις. Η τελευταία ερώτηση δεν μπορεί παρά να αφορά το διάστημα μετά το τέλος της καριέρας του. Αυτά τα επτά χρόνια μετά το 2014, τι είναι πιο επίπονο, να βλέπεις έτσι τον Παναθηναϊκό ή την Εθνική. Αρχίζει να απαντάει και δεν ξέρω για ποια ομάδα από τις δύο μιλάει. Ο τόνος είναι τελείως διαφορετικός.

“Εντάξει τώρα, δεν περίμενα κι εγώ τέτοια εξέλιξη, τόσο άσχημα αποτελέσματα για την Εθνική. Τέτοια πτώση, τι να πω. Είδες, όλα είναι σε μια κλωστή. Το να πας πάνω και μετά πολύ κάτω. Το ποδόσφαιρο δεν έχει κουμπί. Αν βρεθείς πολύ κάτω, δεν μπορείς να πεις ξαφνικά ‘πάμε να κερδίσουμε τώρα, να πάρουμε αποτελέσματα’. Θέλει πολύ μεγαλύτερη προσπάθεια μετά για να χτίσεις και ανέβεις.

Το χτίσιμο είναι δύσκολο, το να τα ισοπεδώσεις όλα είναι το εύκολο, κατάλαβες; Δυστυχώς όλα αυτά τα χρόνια που πετυχαίναμε, κάποιοι έλεγαν εύκολα ματς, εύκολες κληρώσεις. Τίποτα δεν ήταν εύκολο, γιατί ο πήχης ήταν εκεί, εκεί, πολύ ψηλά. Όχι εδώ, κάτω”.

Φεύγουμε από τα δυσάρεστα. Μια τελευταία πινελιά για το Euro που αρχίζει τώρα.

“Σ’αυτό το Euro πιστεύω τη Δανία και η αγαπημένη μου Ιταλία είναι πολύ δυνατή. Διψασμένη, με τον πρώην προπονητή μου τον Μαντσίνι, έχει όλα τα φόντα. Ζορζίνιο, Βεράτι, Μπαρέλα στο κέντρο, συν τον Λουκατέλι, πολύ δυνατή. Τους βλέπω ορεξάτους, φιλόδοξους. Δώδεκα παιχνίδια χωρίς να δεχθείς γκολ; Είκοσι πέντε παιχνίδια αήττητη; Είναι νούμερα που κάτι δείχνουν.

Μετράνε για την ψυχολογία, την αυτοπεποίθηση της ομάδας. Σου δίνει πολλά η νίκη, το να μην τρως γκολ.

Όλες οι μεγάλες ομάδες είναι μέσα, ακόμα και οι Άγγλοι. Κι εντάξει, αν ο Καντέ είναι σ’αυτήν την κατάσταση, οι Γάλλοι είναι σαν να παίζουν με 12. Ο Ντεσάμπ έχει δείξει από την αρχή ότι αυτό θέλει, από το προηγούμενο Euro. Άμυνα, προσοχή, να μην φάνε γκολ και 1-0, κάποιο στημένο, κτλ. Κι αφού πήραν και το Μουντιάλ, γιατί να το αλλάξουν;

Το ίδιο και οι Πορτογάλοι. Έχει ελληνικό DNA η Πορτογαλία. Παίζει ρόλο η παρουσία του Σάντος, που πέτυχε μαζί μας πρώτα και μετά ανέλαβε την ομάδα της χώρας του. Και φαίνεται ότι τους το έχει μεταλαδαμπεύσει, το στιλ, την νοοτροπία”.

Η κουβέντα συνεχίζεται, γυρίζουμε πάλι στην Πορτογαλία. Του δείχνω στο κινητό το γκολ του Δέλλα με την Τσεχία από το βίντεο που τράβηξα από την κερκίδα. Το βλέπει ενθουσιασμένος, λες και έγινε χθες. Το σχολιάζει με τη χάρα που έχει ένας οπαδός, όχι ως πρωταγωνιστής εκείνης της ασύληπτης πορείας.

Πάντα οπαδός, πάντα παίκτης, πάντα τρελός με το ποδόσφαιρο.