Στη Θεσσαλονίκη βρίσκεται η μία από τις δύο μοναδικές ενεργές ποδοσφαιρικές ομάδες τυφλών στη χώρα. Συναντήσαμε τους παίκτες της στην καθιερωμένη προπόνησή τους στο ανακαινισμένο γήπεδο της Μίκρας και κουβεντιάσαμε για την αγάπη τους για το ποδόσφαιρο, τα διαλείμματα στο σχολείο που έπαιζαν μπάλα μέσα σε μια σακούλα, τα επικά ντέρμπι με τον Κεραυνό και την ελπίδα να μπουν όσο το δυνατόν περισσότερα τυφλά παιδιά στην ομάδα.

Οι εγκαταστάσεις της Μίκρας βρίσκονται περίπου μισή ώρα έξω από την πόλη της Θεσσαλονίκης. Ο οδηγός του ταξί που πρόκειται να με οδηγήσει στο σημείο λατρεύει το ποδόσφαιρο και κυρίως τον ΠΑΟΚ. Στο ραδιόφωνο παίζει δυνατά μια αθλητική εκπομπή ενός τοπικού σταθμού. "Η ομάδα είναι πολύ ασταθής φέτος. Δεν ξέρω πως θα τα πάμε την Κυριακή στο ντέρμπι" μου λέει και ξεφυσάει. Του εύχομαι καλή επιτυχία και κατεβαίνω απ’ το αυτοκίνητο. Ούτε που ξέρω πώς πέρασε τόσο γρήγορα η ώρα με την ποδοσφαιρική ανάλυση του δρόμου.

Μπροστά μου βρίσκεται το αθλητικό κέντρο της Μίκρας που είναι πολύ μεγάλο σε έκταση, σε σημείο που χάνεσαι. Γύρω μου υπάρχουν γήπεδα ποδοσφαίρου, μπάσκετ, τένις, κλειστά γυμναστήρια. Ο προορισμός μου, όμως, είναι συγκεκριμένος: το γήπεδο στο οποίο αγωνίζεται ο Πυρσός Θεσσαλονίκης, η μοναδική ποδοσφαιρική ομάδα τυφλών στην πόλη και μία από τις δύο ενεργές σ’ ολόκληρη τη χώρα.

Ο ήχος από τα κουδούνια που βρίσκονται μέσα στις ειδικά διαμορφωμένες μπάλες για να παίζουν το άθλημα οι τυφλοί ποδοσφαιριστές, μου υποδεικνύει το σημείο. Στο γήπεδο απόψε βρίσκονται τρεις παίκτες της ομάδας και ο προπονητής. Δυστυχώς, ο κορονοϊός χτύπησε πριν από μερικές μέρες την πόρτα του Πυρσού, με αποτέλεσμα οι περισσότεροι απ’ τους ποδοσφαιριστές να μπουν σε καραντίνα και να μην έρθουν για μπάλα. Η προπόνηση, όμως, πρέπει να γίνει όπως και να ‘χει.

Οι μπάλες με τα καπάκια και οι άπιαστοι Βραζιλιάνοι

Η ομάδα του Πυρσού Θεσσαλονίκης δημιουργήθηκε το 1996 και μέχρι σήμερα λειτουργεί ανελλιπώς. Ένας από τους ανθρώπους που βρίσκεται στο σύλλογο από την ίδρυσή του είναι ο Μπάμπης Τοκατλίδης, ο οποίος μπορεί να έχει πατήσει ήδη την έκτη δεκαετία της ζωής του, ωστόσο, συνεχίζει να παίζει ακόμα ποδόσφαιρο.

Ο ίδιος, από τότε που ‘χει αναμνήσεις, θυμάται τον εαυτό του να κλωτσάει μια μπάλα. Οι συνθήκες, όμως, για έναν τυφλό ποδοσφαιριστή στα 80s δεν έχουν καμία σχέση με σήμερα. "Τότε δεν υπήρχαν ειδικές μπάλες. Βάζαμε, λοιπόν, το τόπι μέσα σε μια σακούλα και το κλωτσούσαμε. Από τον ήχο που έκανε προσπαθούσαμε να καταλάβουμε προς τα πού κινείται. Αργότερα βρήκαμε μια άλλη πατέντα. Παίρναμε τα καπάκια από τα αναψυκτικά και τα δέναμε έξω από τη σαμπρέλα. Όταν, όμως, πήγαινε να την πιάσει ο τερματοφύλακας, έτσουζαν τα χέρια του" λέει γελώντας.

Η αγάπη τους, όμως, για το ποδόσφαιρο τους έκανε να μην τα παρατήσουν αλλά αντ’ αυτού να δημιουργήσουν τη δικιά της ομάδας και να λάβουν μέρος με την εθνική Ελλάδος σε δεκάδες τουρνουά σ’ όλο τον κόσμο. "Έχουμε παίξει παντού. Στη Βραζιλία, στην Αργεντινή. Αυτοί οι Βραζιλιάνοι, όμως, δεν πιάνονταν με τίποτα" προσθέτει.

Ο Πυρσός σήμερα τροφοδοτεί με οκτώ παίκτες την εθνική ομάδα που λαμβάνει ανελλιπώς μέρος σ’ όλες τις τελικές φάσεις των ευρωπαϊκών και παγκόσμιων πρωταθλημάτων. Η πιο μεγάλη διάκριση στην ιστορία της, ήταν στους Παραολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004, όταν έφτασε μια ανάσα από το μετάλλιο, κατακτώντας τελικά την τέταρτη θέση στο τουρνουά.

Ένας από τους ποδοσφαιριστές που βρίσκεται στην ομάδα εδώ και είκοσι χρόνια είναι ο Δήμος Ζαχαρός. Ο ίδιος δεν γεννήθηκε τυφλός και πρόλαβε να παίξει μερικά χρόνια ποδόσφαιρο στη Θεσσαλονίκη ως βλέπων. "Μια μέρα πήγα στη Σχολή Τυφλών. Τα περισσότερα από τα παιδιά τα ήξερα από πριν και με βοήθησαν να προσαρμοστώ στο νέο περιβάλλον. Θέλει λίγη τρέλα να μπεις και να παίξεις, δεν αντιλέγω. Πρέπει να αποβάλλεις τον φόβο της επαφής. Δεν είναι εύκολο, αλλά δεν είναι και ακατόρθωτο. Όλα, όμως, είναι θέμα εξάσκησης και πίστης" εξηγεί ο Δήμος.

Τι είναι, όμως, αυτό που κάνει το ποδόσφαιρο τυφλών να είναι τόσο ξεχωριστό και σε ποιους κανόνες διαφέρει από ‘κεινο που βλέπουμε στην τηλεόραση; Σύμφωνα με τους επίσημους κανονισμούς της Παραολυμπιακής Επιτροπής, το ποδόσφαιρο τυφλών παίζεται από δέκα ποδοσφαιριστές, πέντε από τη μία ομάδα και πέντε από την άλλη. Ανάμεσα σ’ αυτούς βρίσκεται πάντοτε δύο βλέποντες, οι τερματοφύλακες, οι οποίοι οδηγούν την ομάδα μέσα στο γήπεδο.

Οι αγώνες διαρκούν πενήντα λεπτά, οι παίκτες φορούν πάντοτε οφθαλμεπίδεσμο ή μάσκα, για να διασφαλίζεται η ισότητα μεταξύ των αθλητών, ενώ στην περίμετρο κάθε αγωνιστικού χώρου υπάρχουν προστατευτικά κάγκελα προκειμένου να αποφευχθεί κάποιος τραυματισμός κατά τη διάρκεια των ματς.

Τα προβλήματα και οι μπάλες που δεν αντέχουν

Στο προσφάτως ανακαινισμένο γήπεδο της Μίκρας, τα προστατευτικά πρόκειται να τοποθετηθούν μέσα στο άμεσο χρονικό διάστημα. Ο χλοοτάπητας, οι πάγκοι και οι κερκίδες λάμπουν, ωστόσο, όπως εξηγούν οι ποδοσφαιριστές του Πυρσού, η εικόνα ήταν εντελώς διαφορετική πριν από δύο χρόνια.

"Το γήπεδο ήταν σε άθλια κατάσταση πριν από την ανακαίνιση" εξηγεί ο προπονητής της ομάδας, Πασχάλης Αμπατζής. "Στις κερκίδες δεν μπορούσε να καθίσει κανένας, γιατί όλες οι θέσεις ήταν σπασμένες. Παίζαμε μέσα στις λάσπες. Δεν μπορούσαμε να κάνουμε προπόνηση ούτε εμείς, ούτε η εθνική ομάδα που κατέβαινε σε διεθνείς αγώνες. Στις άκρες του γηπέδου, η λάσπη έφτανε τους τρεις πόντους. Προσπαθούσαμε να προστατέψουμε τους ποδοσφαιριστές μην πέσουν πάνω και τραυματιστούν" συμπληρώνει.

Σήμερα η κατάσταση στο γήπεδο μπορεί να είναι καλύτερη, ωστόσο, το οικονομικό πρόβλημα είναι ακόμη μεγάλο. "Αυτές οι μπάλες που βλέπεις κοστίζουν 45 ευρώ η μία. Και δεν αντέχουν πολύ. Αν σκάσουν 10 φορές πάνω στο δοκάρι χαλάνε. Αλλά ακόμη κι έτσι εμείς δεν τις πετάμε. Τις χρησιμοποιούμε όσο μπορούμε. Πρέπει να κάνουμε διαχείριση υλικού για να τα βγάλουμε πέρα" εξηγεί ο Μπάμπης Τοκατλίδης.

Την ίδια ώρα, οι συνθήκες που επικρατούν στο εξωτερικό είναι πολύ καλύτερες. "Εμείς καλούμαστε να παίξουμε κόντρα σε χώρες και ποδοσφαιριστές επαγγελματίες. Στην Ισπανία, για παράδειγμα, υπάρχουν 16 ομάδες, ενώ στην Γερμανία 12" επισημαίνει. Οι οικονομικές δυσχέρειες είναι και ο λόγος, σύμφωνα με τον ίδιο, που όλα αυτά τα χρόνια υπάρχουν μόλις δύο ποδοσφαιρικοί σύλλογοι τυφλών στην Ελλάδα.

Τα ντέρμπι, οι αψιμαχίες και οι μπύρες

Ο Πυρσός κάνει δύο προπονήσεις την εβδομάδα, ενώ ο αριθμός τους αυξάνεται όταν πλησιάζει το ματς με τον Κεραυνό, την ομάδα της Αθήνας. Πρόκειται για έναν και μόνο αγώνα. Για έναν αγώνα που κρίνει κάθε χρόνο τον πρωταθλητή.

Όπως εξηγούν όλοι τους, τα ντέρμπι μεταξύ των δύο ομάδων είναι πάντοτε σκληρά. Αψιμαχίες, λογομαχίες, διαμαρτυρίες στους διαιτητές, ακόμη και επεισόδια. Μετά το τέλος του αγώνα, όμως, πηγαίνουν όλοι μαζί για μπύρες, λες και δεν έχει συμβεί τίποτα. "Δεν είναι παράξενο που συμβαίνει κάτι τέτοιο γιατί το κλίμα είναι παρεΐστικο. Όλοι μεταξύ μας γνωριζόμαστε και είμαστε φίλοι" εξηγεί ο Δήμος Ζαχαρός.

"Αυτό που λέμε στους γονείς που έχουν τυφλά παιδιά είναι να μην τα κρατούν μέσα στο σπίτι. Να ‘ρθουν τα παιδιά εδώ να παίξουν, να αθληθούν, να επικοινωνήσουν μ’ άλλα άτομα. Κι ας μην παίξουν ποδόσφαιρο. Υπάρχει το goalball, η σφαίρα, το τρέξιμο" συμπληρώνει.

Ένας από τους νεότερους αθλητές της ομάδας είναι ο Παρασκευάς Αμπατζής, ο οποίος σπουδάζει στη σχολή νηπιαγωγών του ΑΠΘ και παράλληλα παίζει παράλληλα ποδόσφαιρο και goalball. Ο ίδιος δεν μπορεί να διαλέξει ποιο άθλημα του αρέσει περισσότερο, ξέρεις, όμως, πώς του αρέσει να έρχεται στο γήπεδο να παίζει και να κάνει πλάκα με τους συμπαίκτες του. Κι αυτό δεν πρόκειται να το αφήσει, ούτε με όλα τα καλά του κόσμου.