Μέχρι πρόσφατα το όνομα Ζιελόνα Γκόρα δεν έλεγε τίποτα στην μπασκετική Ευρώπη. Μέσα σε λίγα χρόνια, όμως τα πάντα άλλαξαν κι από μία ομάδα της γειτονιάς ο Πολωνικός σύλλογος έφτασε να αγωνίζεται στην κορυφαία διασυλλογική διοργάνωση της Ευρώπης και να αποτελεί ένα μεγαθήριο στο πρωτάθλημα της χώρας της.

Η Ζιελόνα Γκόρα πρωτοακούστηκε στα μέρη μας το 2012 όταν στο πλαίσιο του Eurocup αντιμετώπισε τον Πανιώνιο, ενώ οι Έλληνες την έμαθαν ακόμα καλύτερα όταν το 2014 ο Ολυμπιακός χρειάστηκε ένα buzzer beater του Βαγγέλη Μάντζαρη για να την κερδίσει.

Τι εστί, όμως, Ζιελόνα Γκόρα και πως έφτασε από το... μηδέν να συμμετέχει στην κορυφαία διασυλλογική διοργάνωση της Ευρώπης; Το Euroleague Greece σας παρουσιάζει την... ομάδα που μεταφράζεται ως "πράσινο βουνό"!

Η ιστορία του "πράσινου βουνού"

Στην πραγματικότητα το όνομα Ζιελόνα Γκόρα μεταφράζεται ως "πράσινο βουνό" και είναι μία πόλη που βρίσκεται στη δυτική Πολωνία στην περιφέρεια του Λούμπους κι απέχει μόλις 60 χιλιόμετρα από τα γερμανικά σύνορα. Η πόλη διαθέτει ένα μικρό αεροδρόμιο που την συνδέει με την Βαρσοβία και τον Γκντανσκ, όμως οι περισσότερες ομάδες προτιμούν το αεροδρόμιο του Βερολίνου που δεν απέχει ιδιαίτερα. Η σχέση των περίπου 119 χιλιάδων κατοίκων με τα σπορ όλα αυτά τα χρόνια ήταν κυρίως με τον μηχανοκίνητο αθλητισμό και ειδικά με τους αγώνες μοτοσυκλέτας όπου έχουν και την ομάδα Falubaz.

Η ιστορία του μπασκετικού συλλόγου ξεκινά το 1946 όταν και αγωνιζόταν σε τοπικά πρωταθλήματα του Πόζναν. Η πρώτη μετάλλαξη ξεκίνησε στις αρχές του 1960 όταν όντας μία από από τις καλύτερες ομάδες της περιοχής ξεκίνησε να δουλεύει στην παραγωγική διαδικασία. Τα αποτελέσματα δεν άργησαν να φανούν κι έτσι το 1967 υπό την ονομασία Zastal ο σύλλογος έλαβε για πρώτη φορά μέρος σε διοργάνωση εθνικού επιπέδου.

Η Zastal του 1984

Οι βάσεις είχαν μπει και το 1984 υπό τις προπονητικές οδηγίες του Ταντέους Αλεξαντρόβιτς η Zastal έφτασε να αγωνίζεται στην κορυφαία κατηγορία της χώρας. Μέχρι το 2000 είχε σταθερή παρουσία, όμως εκείνη τη σεζόν ήρθε ο υποβιβασμός και χρειάστηκε να περάσουν 10 χρόνια μέχρι να επιστρέψει στην πρώτη κατηγορία (επέστρεψε το 2010).

Με την ομάδα υποβιβασμένη το μέλλον της ήταν αβέβαιο κι έτσι ο Ραφαέλ Τσαρκόφσκι ηγήθηκε μίας ομάδας μπασκετικών φιλάθλων αναλαμβάνοντας τον σύλλογο. Το μεράκι των διοικούντων επιβραβεύτηκε το 2010 όταν και με προπονητή τον Τόμας Χερκτ πήραν την δεύτερη θέση στο πρωτάθλημα της δεύτερης κατηγορίας επιστρέφοντας έτσι στην TBL. Την σεζόν 2011-12 έφτασε μέχρι τον τελικό του Κυπέλλου Πολωνίας τερματίζοντας παράλληλα στην τέταρτη θέση του πρωταθλήματος.

Όντας φιναλίστ του Κυπέλλου πήρε το εισιτήριο για το Eurocup κι έτσι την σεζόν 2012-13 αγωνίστηκε για πρώτη φορά σε ευρωπαϊκή διοργάνωση. Η παρθενική ευρωπαϊκή σεζόν τράβηξε το ενδιαφέρον των χορηγών κι έτσι το καλοκαίρι του 2012 η ομάδα μετονομάστηκε από Zastal σε Stelmet Ζιελόνα Γκόρα.

Ο Βάλτερ Χοτζ ήταν η αποκάλυψη της Ζιελόνα το 2014. Τότε οι Πολωνοί είχαν παίξει με τον Πανιώνιο στο Eurocup

Η χρονιά 2013-14 ήταν ονειρική για την πολωνική ομάδα, καθώς στην Ευρώπη έφτασε μέχρι το ΤΟΡ 16 του Eurocup όπου αποκλείστηκε στην ισοβαθμία από την Σπαρτάκ Αγίας Πετρούπολης, ενώ κατέκτησε και για πρώτη φορά στην ιστορία της το πρωτάθλημα Πολωνίας αποκαθηλώνοντας με το επιβλητικό 4-0 την "αιώνια" πρωταθλήτρια, Πρόκομ.

Όντας πρωταθλήτρια το 2014 παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο κοινό της Euroleague. Με απολογισμό 2 νικών και 8 ηττών δεν κατάφερε να περάσει από τη φάση των ομίλων, όμως ξεχώρισε για την μαχητικότητα της. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ότι ο τότε πρωταθλητής Ευρώπης, Ολυμπιακός, δυσκολεύτηκε πολύ για να κάμψει την αντίσταση της και χρειάστηκε ένα τρίποντο του Βαγγέλη Μάντζαρη στο τέλος για να πάρει το ροζ φύλλο (79-77). Εκείνη η σεζόν ολοκληρώθηκε χωρίς κάποιο τρόπαιο κι έτσι πέρσι αγωνίστηκε στο Eurocup, όμως μέσα στη χρονιά φάνηκε αποφασισμένη για το come back. Για πρώτη φορά έκανε το double κερδίζοντας πρωτάθλημα και Κύπελλο κι έτσι επέστρεψε δυναμικά στην κορυφαία διασυλλογική διοργάνωση της Ευρώπης.

Το νικητήριο τρίποντο του Μάντζαρη κόντρα στη Ζιελόνα Γκόρα

Τα βήματα προς την ανάπτυξη

Πρόεδρος της ομάδας είναι ο Jerzy Kotarski, όμως ιδιοκτήτης και βασικός παράγοντας για όσα έχει καταφέρει η ομάδα είναι ο Janusz Jasiński, ο οποίος έχει στην χώρα σούπερ μάρκετ γνωστής ευρωπαϊκής αλυσίδας. Τα τελευταία χρόνια γίνεται μία προσπάθεια ώστε το οικονομικό πλάνο πάνω στο οποίο στηρίζεται η ομάδα να είναι χωρισμένο στα τρία. Η διοίκηση θέλει το μπάτζετ να προκύπτει κατά 1/3 από τα έσοδα που φέρνουν τα εισιτήρια των αγώνων, κατά 1/3 από τις χορηγίες και κατά 1/3 από την προσφορά της πόλης.

Το καλοκαίρι του 2013 η Ζιελόνα Γκόρα προσέλαβε στη θέση του general manager τον Walter Jeklin, ο οποίος δεν είχε καταφέρει να κερδίσει τίποτα ως GM της Πρόκομ, όμως παρ' όλα αυτά ο τότε πρόεδρος της ομάδας, Ραφαέλ Τσαρκόφσκι, τον πίστεψε και δεν έπεσε έξω. Ο Jeklin είχε παίξει μπάσκετ για περίπου μία δεκαετία στην Πολωνία, ενώ αφότου σταμάτησε ως πρόεδρος ηγήθηκε της Polonia 2011, η οποία ακολούθησε ένα μοντέλο που έδινε έμφαση στην παραγωγική διαδικασία. Προϊόν αυτών των υποδομών είναι και ο Ματέους Πόνιτκα, ο οποίος είναι από τα βασικά στελέχη της φετινής ομάδας αλλά και της Εθνικής Πολωνίας.

Το νεόδμητο "παλατάκι"

Η έδρα της ομάδας είναι το "Centrum Rekreacyjno Sportowe", το οποίο είναι ένα πολλαπλών χρήσεων κλειστό στάδιο, το οποίο εκτός από μπάσκετ μπορεί να φιλοξενήσει αγώνες χάντμπολ, βόλεϊ, ποδοσφαίρου σάλας και διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις. Η χωρητικότητα του είναι 5000 θέσεων, όμως διαθέτει και μία αναδιπλούμενη κερκίδα 1000 επιπλέον θέσεων. Το γήπεδο κτίστηκε το 2010 και αυτό που εντυπωσιάζει είναι ότι εντός του οικοδομήματος στεγάζεται πισίνα και ένα υδάτινο πάρκο ανοικτό για χρήση από το κοινό.