Η Γουινέα-Μπισάου συγκαταλέγεται στις 20 φτωχότερες χώρες στον κόσμο.

Επλήγη από έναν οδυνηρό εμφύλιο πόλεμο στα τέλη της δεκαετίας του '90 όπουχιλιάδες άνθρωποι σκοτώθηκαν,τραυματίστηκαν ή αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους.

Στην τελευταία κατηγορία ανήκε και ο Ρικάρντο Βαζ Τε, ο οποίος αν και γεννήθηκε στην Λισαβόνα εντούτοις πέρασε τα παιδικά του χρόνια στη μικροσκοπική χώρα της δυτικής Αφρικής.

Απέδρασε από την εμπόλεμη ζώνη της Μπισάου το 1998. Εκείνη η μέρα έμοιαζε... αιώνας στα μάτια του 12χρονου τότε Ρικάρντο.

«Έβλεπες παντού να πέφτουν βόμβες και το μόνο που σκεφτόσουν ήταν πως θα φύγεις από εκεί» δηλώνει ο πρώην παίκτης του Πανιωνίου.

Οι πορτογαλικές αρχές είχαν στείλει ένα καράβι από την Σενεγάλη προκειμένου να διασωθούν όσοι συνδέονταν συγγενικά με την χώρα της Ιβηρικής. Ο Βαζ Τε ήταν ένας από αυτούς.

Οι γονείς του βρίσκονταν σε διάσταση και η μητέρα του τον έστειλε στη Γουινέα Μπισάου προκειμένου ο πατέρας του να αναλάβει την κηδεμονία του.

Εκείνη την μέρα αναζητούσε ένα σωσίβιο στο κατάστρωμα. Χάρη στην ανδρεία του καπετάνιου το πλοίο απέπλευσε με προορισμό την Σενεγάλη.

« Ήμουν με την θεία μου, τους γιους της και τον αδερφό μου. Δεν ήταν επιβατικό πλοίο. Ουσιαστικά επρόκειτο για εμπορικό καράβι με πετρέλαιο στα αμπάρια.

Δεν υπήρχε καμία ασφάλεια. Τα παιδιά θα μπορούσαν να πέσουν. Ήταν κάτι εξωφρενικό.

Μας πήρε μία μέρα για να ξεφύγουμε αλλά έμοιαζε με αιωνιότητα. Πήγαμε στη Σενεγάλη και από εκεί πήραμε το αεροπλάνο για την Πορτογαλία. Είχα πολλούς συγγενείς που έχασαν τα πόδια τους στον πόλεμο, ενώ κάποιοι πέθαναν. Είμαι πολύ ευγνώμων που βρισκόμουν στο πλοίο».

Ο παππούς της μητέρας του Βαζ Τε ήταν Βραζιλιάνος, έτσι αισθάνεται πως είχε «την δύναμη ενός Αφρικανού, την νοημοσύνη ενός Ευρωπαίου και το ταλέντο ενός Νοτιαμερικανού».

Πραγματοποίησε το ντεμπούτο του με την Μπόλτον στην Πρέμιερ Λιγκ στα 17 του, ενώ αγωνίστηκε βασικός σε ηλικία μόλις 18 ετών κόντρα στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στο «Ολντ Τράφορντ». Ήταν εκστασιασμένος, ο κόσμος του ποδοσφαίρου βρισκόταν στα πόδια του.

«Στο ποδόσφαιρο, σε σέβονται μόνο όταν αγωνίζεται και ειδικά όταν παίζεις καλά. Εάν δεν αγωνίζεσαι χάνεις τη φωνή σου και είναι δύσκολο να τα καταφέρεις. Έφτασα κοντά στο να κρεμάσω τα παπούτσια μου λέγοντας: ‘Ποτέ ξανά’. Είπα στον ατζέντη μου πως δεν θέλω να παίξω» σημειώνει ο 26χρονος φορ για να προσθέσει:

«Δοκιμάστηκα σε διαφορετικά μέρη. Απέτυχα σε ιατρικά τεστ. Δοκιμάστηκα σε ομάδα όπου ήξερα πως οι ποδοσφαιριστές με κοιτούσαν σκεπτόμενοι:

‘Ποιος είναι αυτός ο τύπος’; Είναι φρικτό. Δεν σε σέβονται, σε κοιτάζουν υποτιμητικά. Για να φτάσω σήμερα σε αυτό το επίπεδο βρέθηκα πολύ χαμηλά. Είναι τρελή αυτή η κατάσταση, μπορεί να σε οδηγήσει ακόμη και σε αυτοκτονία».

Ο Βαζ Τε συνεχίζει τον συγκλονιστικό μονόλογο του. «Όχι, ποτέ δεν θα αφαιρούσα την ζωή μου. Προέρχομαι από μία φτωχή οικογένεια, από μία οικογένεια που εργαζόταν σκληρά. Δεν θα μπορούσα να κάνω τέτοιες σκέψεις. Πάντα θα πάλευα για την επόμενη μέρα.

Αυτό όμως που θέλω να πω είναι πολύ εξευτελιστικό και ταπεινωτικό. Έχασα όλα τα χρήματα μου. Ξεκίνησα τον τζόγο στα τυχερά παιχνίδια. Έβγαινα κάθε βράδυ έξω. Το χρειαζόμουν γιατί ήθελα να νιώσω την αδρεναλίνη μου να ανεβαίνει κάτι που δεν γινόταν εκείνη την εποχή με το ποδόσφαιρο.

Όταν βγαίνεις έξω, ο κόσμος σε σέβεται. Πας στο εστιατόριο και είσαι πρώτος στη σειρά ακόμη και αν δεν έχεις κάνει κράτηση. Μικρά πράγματα φαίνονται σπουδαία».

Ο Πανιώνιος αποτέλεσε ένα σύντομο κεφάλαιο στην καριέρα του Πορτογάλου άσου. Στις 30 Ιουνίου 2010 υπέγραψε τριετές συμβόλαιο συνεργασίας με την ομάδα της Νέας Σμύρνης, όμως τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς οι δύο πλευρές αποφάσισαν να χωρίσουν τους δρόμους τους.

«Η ομάδα άλλαξε προπονητή, ο πρόεδρος αποχώρησε υπήρχαν οικονομικά προβλήματα. Δεν είχα πληρωθεί για τέσσερις μήνες» εξηγεί ο νυν άσος της Γουέστ Χαμ.

Από την Ελλάδα βρέθηκε στη Σκωτία για λογαριασμό της Χιμπέρνιαν. Στόχος του ήταν όμως να επιστρέψει στο αγγλικό ποδόσφαιρο. «Όλες οι ομάδες της Τσάμπιονσιπ με απέρριπταν. Δεν μπορούσα ούτε να δοκιμαστώ μέχρι το καλοκαίρι του 2011, όταν η Μπάρνσλεϊ μου πρόσφερε αυτή την ευκαιρία.

Έμεινα δύο εβδομάδες εκεί και υπέγραψα τελικά συμβόλαιο για ένα χρόνο. «Ήταν πολύ δύσκολο για μένα και θα μπορούσαν τα πράγματα να είναι σκληρότερα. Κοιτώντας πίσω όμως θα πρέπει να ευχαριστήσω τον Κιθ Χιλ (σ.σ.: πρώην προπονητής της Μπάρνσλεϊ).

Ήξερα που πήγαινα και δεν με ενδιέφεραν τα εμπόδια που θα αντιμετώπιζα. Όσο θα ήμουν υγιής θα τα ξεπερνούσα».

Ο Βαζ Τε, ο οποίος το 2003 είχε αποτελέσει προσωπική επιλογή του Σαμ Άλαρνταϊς στην Μπόλτον συνεργάστηκε ξανά με τον 58χρονο τεχνικό στη Γουέστ Χαμ.

Τα «σφυριά» πλήρωσαν £500.000 για να τον πάρουν από το Όκγουελ και την Μπάρνσλεϊ στις 31 Ιανουαρίου 2012. «Πιθανότατα να μην βρισκόμουν τώρα εδώ εάν δεν είχα περάσει δύσκολες στιγμές. Με έκαναν πιο ώριμο. Έμαθα τόσα πολλά και στα αλήθεια εκτιμώ όσα απέκτησα.

Για αυτό μάχομαι τόσο σκληρά. Έχει να κάνει με το τι θέλεις στη ζωή και πόσο προετοιμασμένος είσαι για να τα καταφέρεις».

Ο Βαζ Τε εν δράσει με την Γουέστ Χαμ