Σε πολλούς φαίνονται παράλογα όσα γίνονται συνολικά στον Παναθηναϊκό μετά τον κομβικό τραυματισμό του Μπεργκ, ειδικά στον όμιλο του Europa League. Στα δικά μου μάτια όχι τόσο πολύ.

Δεν εννοώ την ήττα στο Εστορίλ, η οποία λόγω… της «ελληνικής» προϊστορίας της πόλης (Σάντος – «καρπούζια» κ.ο.κ.) και της δυναμικότητας της ομάδας, θα μείνει για πολλά χρόνια χαραγμένη στο μυαλό όλων (δεν ξέρω αν το έχουν καταλάβει αυτό στον Παναθηναϊκό, γιατί οι Ελληνες είναι άπειροι και οι ξένοι δεν γνωρίζουν τι σημαίνει το Panathinaikos στην ελληνική ποδοσφαιρική κοινότητα).

Η εμφάνιση και η ήττα στην Πορτογαλία είναι ένα μικρό μέρος του «κάδρου». Ασφαλώς θα μπορούσε να είχε νικήσει ο Παναθηναϊκός αυτή την ομάδα, φάνηκε μετά το 1-0 και ακόμη περισσότερο μετά την αλλαγή προσώπων και διάταξης σε 4-4-2. Όμως αυτό το ματς είναι το «ειδικό». Το «ένα». Το οποίο, για να εξάγουμε συμπεράσματα σαφή, ωφέλιμο είναι να μπει στο συνολικό κάδρο.

Ας μιλήσουμε πρωτίστως για το «συνολικό» λοιπόν, για να εξειδικεύσουμε εν συνεχεία.

1. Ο Παναθηναϊκός πάει εφέτος μετά την ατυχία του Μπεργκ με λιγότερα όπλα σε περισσότερες και δυσκολότερες μάχες συγκριτικά με πέρυσι (χωρίς ευρωπαϊκά παιχνίδια)! Δεν έχει το γκολ, το πρέσινγκ, την κίνηση χωρίς τη μπάλα του Σουηδού, ο οποίος εκτός όλων των άλλων όπλιζε και με αυτοπεποίθηση τους συμπαίκτες του. Χωρίς να το επιδιώκει. Με τις προσπάθειες και τα γκολ του. Ηταν το Νο 1 σημείο αναφοράς. Μαζί μ’ αυτά, ούτε απέκτησε παίκτη που «κάνει τη διαφορά» (είτε στην αμυντική είτε στη μεσαία γραμμή), ούτε αντικατέστησε έναν Αμπεϊντ που δεν ήταν ο… παικταράς, αλλά έκανε πολλές δουλειές οι οποίες ταίριαζαν απόλυτα στη νοοτροπία και την αγωνιστική φιλοσοφία που έχτισε ο Αναστασίου σ’ αυτόν τον Παναθηναϊκό. Εύηχο το «είμαστε ομάδα, δεν στηριζόμαστε σε πρόσωπα» που επαναλαμβάνει συχνά ο κόουτς. Θα… ήθελε να είναι έτσι. Μα δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, όπως αποδεικνύεται στο γήπεδο. 1 γκολ σε 645 λεπτά ο Καρέλης, 1 σε 580 ο Πέτριτς. Πάλι καλά για τον Παναθηναϊκό που ανεβάζει στροφές ο βελτιωμένος Ατζαγκούν και μπήκε στο χορό (και των γκολ) εφέτος ο Ντίνας…

2. Στα «ευρωπαϊκά» ματς, καταργούνται τα δύο βασικά περυσινά «ελληνικά» πλεονεκτήματα του Παναθηναϊκού. Το επίπεδο έντασης/φυσικής κατάστασης και το επιθετικό πνεύμα στην ταυτότητα της ομάδας. Το πρώτο, επειδή οι ξένες ομάδες δεν είναι… ελληνικές. Τρέχουν, πιέζουν, μαρκάρουν, «απλώνονται» στο γήπεδο. Το δεύτερο έχει να κάνει με την ποιότητα του ρόστερ του Παναθηναϊκού. Το ίδιο ρόστερ, με την απόδοση επί της Σταντάρ Λιέγης, θα μπορούσε να νικήσει όλες τις ομάδες της Λίγκας. Αποκλείστηκε όμως από τους Βέλγους! Είναι πολύ ανώτερο το επίπεδο των αναμετρήσεων στην Ευρώπη από το αντίστοιχο ενός πρωταθλήματος του οποίου ο νυν πρώτος χάνει από την τελευταία του γαλλικού πρωταθλήματος και ο περυσινός πρωταθλητής από την «πρωτάρα» σε ομίλους πρωταθλήτρια Σουηδίας. Αρα, ο Παναθηναϊκός δεν μπορεί με αυτό το έμψυχο δυναμικό να παίξει «κυριαρχικά» σε πολλά ευρωπαϊκά ματς. Και το χειρότερο: δεν έχει μάθει πώς να παίζει σωστά «κλειστά» και με αντεπιθέσεις. Υπάρχει και αυτός ο δρόμος και είναι απολύτως θεμιτός. Αυτός ο Παναθηναϊκός, όμως, έχει μάθει πώς να παίζει με κατοχή μπάλας. Αντεπιθέσεις («υπεραπλουστευμένα» το λέω, χωρίς ανάλυση) μπορεί να παίξει μεθοδικά και αποτελεσματικά ΜΟΝΟ με τον Μπεργκ κι αυτό υπό πολλές προϋποθέσεις…

3. Αυτή η ομάδα δεν έχει ζήσει με αμφισβήτηση, πίεση και έντονη κριτική από οπαδούς και media. Και τώρα βιώνει για πρώτη φορά τη δεδομένη φθορά στην οποία υπόκεινται όλες οι ελληνικές ομάδες στα «εσωτερικά» τους όταν συμμετέχουν στην Ευρώπη. Διότι η Ευρώπη έχει και ήττες στο πρόγραμμα, μερικές βαριές στο στομάχι. Με εξαίρεση έναν μήνα: τον Σεπτέμβριο του 2013. Κατά τα λοιπά; Χειροκρότημα στις εντός έδρας αποτυχίες με Πανθρακικό, Ολυμπιακό, Ατρόμητο πέρυσι. Καταπληκτική πορεία από τον Φεβρουάριο ως το τέλος. Ελάχιστοι κραδασμοί, λίγοι κλυδωνισμοί. Και η ισορροπία μεταξύ του «χάνω και δεν κουνιέται φύλλο, δεν πειράζει» από το «έχουμε υγεία στην ομάδα, μας στηρίζουν στα δύσκολα» είναι λεπτή. Διότι τα άκρα δεν είναι ποτέ ωφέλιμα. Μέτρο χρειάζεται...

4. Για να εξηγήσεις και να ερμηνεύσεις κάτι σωστά, το πρώτο ζήτημα είναι το κριτήριο. Στα δικά μου μάτια, αυτό το ρόστερ -χωρίς τον Μπεργκ- πολύ μεγαλύτερες δυνατότητες σε «ανταγωνιστικά» ευρωπαϊκά ματς, με ομάδες επιπέδου Ντινάμο Μόσχας και PSV, δεν έχει. Άλλο πράγμα η Εστορίλ, θα το αναλύσουμε παρακάτω. Μήπως όμως και ο κόουτς – εκτός από ορισμένους παίκτες – έχει υπερεκτιμήσει τις δυνατότητες ποδοσφαιριστών και τα περιθώρια βελτίωσής τους από το προπονητικό τιμ; Διότι όταν στα 60-65 από τα 90 λεπτά με την Ντινάμο ο Παναθηναϊκός φαίνεται «μικρή» ομάδα σε όλα τα μήκη και πλάτη του γηπέδου και ο Αναστασίου λέει στην συνέντευξη Τύπου «στο πρώτο μέρος είχαμε δύο ευκαιρίες και η Ντινάμο δεν έκανε κάτι ιδιαίτερο, μια σέντρα – σουτ στο δοκάρι» ίσως να υπάρχει ένα πρόβλημα στο κριτήριο. Το πιθανότερο, βεβαίως, είναι πως και ο Αναστασίου μαθαίνει, «τρίβεται» απ’ αυτή τη διαδικασία. Ανοίγει το μυαλό του, πληθαίνουν οι εικόνες, οξύνεται το κριτήριο. Στα 41 του μόλις. Απειρος κι αυτός. Μην έχουμε τεράστιες απαιτήσεις και από τον προπονητή. Δεν είναι δα και ο Φαν Χάαλ. Την παραμονή του αγώνα με την Εστορίλ είπε κάτι που μάλλον έδειξε πως αρχίζει να αντιλαμβάνεται ρεαλιστικά τα πράγματα: «αυτός ο Παναθηναϊκός είναι ελαφρώς καλύτερη ομάδα από την Εστορίλ, αλλά θα πρέπει να το δείξουμε στο γήπεδο»: σωστός. «Ελαφρώς καλύτερη» χωρίς τον Μπεργκ. Γιατί… Κλέμπερ και Σέμπα δεν διαθέτει (επί παραδείγματι).

Πάμε στο ειδικό, αφού καταγράψουμε ορισμένα δεδομένα για την Εστορίλ. Όχι για να… αναδειχθεί το μέγεθος της αποτυχίας. Αλλά για να στοιχειοθετήσουμε με αληθινά δεδομένα την εκτίμησή μας.

1. Ισως ήταν η πιο «light» έδρα στην ευρωπαϊκή ιστορία του Παναθηναϊκού! Από το 1980 και έπειτα μόνο με την έδρα της Γκόριτσα (0-1 το 1999, με γκολ Λυμπερόπουλου επί Κυράστα) μπορώ να την συγκρίνω. Πριν από το 1980, δεν ξέρω. Ταιριάζει το ερώτημα ενός φίλου: «Ρε, μήπως η Ζενές Ες το 1971, στην πορεία προς το Γουέμπλεϊ, να ήταν πιο… χαλαρή»;

2. Ο Ζοσέ Κουσέιρο παρέταξε την Εστορίλ χωρίς 6 βασικούς! Δεν συμπεριλαμβάνω τον γκολκίπερ Βάγκνερ (3 στα 3 έπιασε σε Πέτριτς, Καρέλη, Ατζαγκούν), γιατί κάνει rotation εφέτος στους τερματοφύλακες. Τους έχει πάρει από κάτω στο πρωτάθλημα (15 η Εστορίλ, με μία νίκη) και θέλουν οπωσδήποτε εκτός έδρας τρίποντο αύριο, επί της τελευταίας Ζιλ Βισέντε…

3. Οποιος είχε παρακολουθήσει τα παιχνίδια της Εστορίλ με την PSV (ήττα 1-0 στην Ολλναδία) και την Μπενφίκα (ήττα 2-3 την προηγούμενη Κυριακή) ή έστω είχε πάρει 30λεπτη «γεύση», θα διαπίστωσε ότι προχθές ήταν πολύ ΧΕΙΡΟΤΕΡΗ! Μπορούσε ένας αντίπαλος να την «πληγώσει» και στο κέντρο της άμυνας και στις πλάτες των ακραίων αμυντικών, δεν πρέσαρε «ψηλά», ήταν επιρρεπής στις λανθασμένες μεταβιβάσεις, δεν είχε υψηλή ένταση στο παιχνίδι της, ήταν πολύ αργή στο επιθετικό transition της, ειδικά στο α’ μέρος χωρίς τον Κλέμπερ μπορούσε να απειλήσει μόνο όταν έφτανε η μπάλα στους ακραίους Τοζέ – Σέμπα.

Παρ’ όλα αυτά… «historia – primeira vitoria»! Στην πραγματικότητα, έπεσε από το «α λα Ρίο» θεόρατο άγαλμα του Χριστού της Λισσαβώνας, σώθηκε και βρήκε και πορτοφόλι η Εστορίλ. Πρώτη νίκη της σε ομίλους του Europa League (πρωτάρα ήταν πέρυσι, 1 ισοπαλία – δύο ήττες εντός έδρας με καλύτερο σύνολο από εφέτος!). Πρώτο ματς (από οκτώ συνολικά) που δεν δέχεται γκολ. Με τη μισή αναπληρωματική αρχική ενδεκάδα. «Αν είναι κακός, μπορεί και να χάσει. Αν είναι καλός, θα νικήσει σίγουρα» μου είχε πει παραμονές του αγώνα ο Γιάμσινκο Βέλιτς. Ηταν κακός ο Παναθηναϊκός…

Γιατί; Διότι ενώ η ιδέα του Αναστασίου για ποδόσφαιρο «κατοχής μπάλας» σ΄ αυτό το ματς ήταν σωστή, δεν υποστηρίχθηκε ως ιδέα από τους παίκτες που επέλεξε. Με Πράνιτς, Πέτριτς, Μπαϊράμι, Ντίνα ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ στην ίδια ενδεκάδα, χωρίς τον «συντονιστή» Μέντες και τον τρεχαλατζή Λαγό, η πίεση, η ένταση, ο ρυθμός, όλα μειώνονται. Μόνο με τον Ζέκα και τον Ατζαγκούν να ανταποκρίνονται στα ΤΡΕΞΙΜΑΤΑ ενός «ευρωπαϊκού» αγώνα, ο Παναθηναϊκός έπρεπε να σκοράρει πρώτος από… μία φάση μπας και πάρει το πάνω χέρι. Γι’ αυτό και δεν δημιούργησε μισή φάση στα πρώτα 45 λεπτά. Στο β΄ μέρος όταν γύρισε πίσω η Εστορίλ και πήρε ενέργεια ο ΠΑΟ με τις αλλαγές, δημιούργησε (και έχασε ως συνήθως) τρεις καθαρές ευκαιρίες.

Ο δεύτερος βασικός λόγος (πέρα από δεκάδες λεπτομέρειες) έχει να κάνει με το μυαλό και τις ικανότητες των παικτών. Σίγουρα μπορούν περισσότερα απ΄ όσα έδωσαν στο ματς με την Εστορίλ. Χωρίς, μάλιστα, να έχουν κυριακάτικο ματς μπροστά τους! Αυτά τα δύο οι κεντρικές αιτίες, ως «πυρήνας» του κακού. Υπάρχουν πολλές άλλες «εξατομικευμένες».

Αίσθησή μου είναι ότι μέχρι τον Γενάρη, δεν θα πρέπει να περιμένουμε πολλά περισσότερα από μια ομάδα που βάζει ένα γκολ στη Νίκη Βόλου, τρώει δύο από τον Πλατανιά και από την Εστορίλ, χάνει από την Καλλονή. Πέρυσι, προϊόντος του χρόνου, ο Παναθηναϊκός στο πρωτάθλημα έχτισε μια ταυτότητα βάσει της οποίας αντιμετώπιζε δυσκολίες με μαζικές άμυνες και έπαιρνε ματς «κλειστά» λόγω της ισχυρής πίεσης στον αντίπαλο και της μεγαλύτερης ποιότητάς του. Όταν αντιμετώπιζε ακόμη και «μικρομεσαίες» ομάδες που όμως προτιμούσαν να παίζουν ανοιχτά, δεν είχε πρόβλημα. Τώρα για να σπάσει κλειστές άμυνες έχει περισσότερες δυσκολίες και για να νικήσει ομάδες που παίζουν ανοιχτά, πρέπει να βάλει 2 και 3 γκολ, που είναι δύσκολο.

Μ’ όλα αυτά, καταλήγω στην εκτίμηση ότι μέχρι τον Γενάρη, όταν θα πάρει 1-2 παίκτες και θα είναι πανέτοιμος ο Μπεργκ (μην περιμένει κανείς ότι θα επιστρέψει τέλη Νοέμβρη και θα αρχίσει να «μπουπουνάει» χατ τρικ σε κάθε ματς), ο ΠΑΟ χωρίς τον Σουηδό θα πηγαίνει κάπως έτσι. Με σκαμπανεβάσματα. Μια νίκη – μια γκέλα, 2 νίκες – μια αποτυχία, ή το αντίστροφο. Στην Ευρώπη ακόμη πιο δύσκολα. Θα καταφέρει να πάρει περισσότερες νίκες και θετικά αποτελέσματα στην Ευρώπη ΜΟΝΟ ΑΝ καταθέτει σε κάθε ματς το 100% ΑΝΤΟΧΩΝ – ΘΕΛΗΣΗΣ-ΜΥΑΛΟΥ. Όπως στα περυσινά ματς με ΟΣΦΠ και ΠΑΟΚ (τελικός) δηλαδή… Ιδού το προσεχές, πολύ βαρύτερο μενού, αν τελικά «φυτευτεί»… κάπου – κάπως - κάποτε η αναβληθείσα 6η αγωνιστική εναντίον του Παναιτωλικού.

Ημερομηνία Αντίπαλος Διοργάνωση

19/10 ΟΦΗ Πρωτάθλημα

23/10 Αϊντχόφεν* Europa League

26/10 Ολυμπιακός* Πρωτάθλημα

28/10 Παναιτωλικός Κύπελλο

2/11 Ατρόμητος Πρωτάθλημα

6/11 Αϊντχόφεν Europa League

9/11 ΠΑΟΚ* Πρωτάθλημα

Follow me on Twitter: Seretinio