Η ιστορία μας ξεκινά όχι από τις 19/5 του 1994 (Μεγάλη Τρίτη), αλλά από το καλοκαίρι του 1993, όταν ο Ολυμπιακός ξεκίνησε αυτό που θα εξελισσόταν σε πέντε διαδοχικούς τίτλους πρωταθλητή Ελλάδος. Ο Γιάννης Ιωαννίδης καλεί τον Ρόι Τάρπλεϊ να κάνει παρέα στο Ζάρκο Πάσπαλι. Ο Αμερικανός είναι γνωστός για το ιδιαίτερο του χαρακτήρα του. Ο "ξανθός" δηλώνει βέβαιος πως έχει τον τρόπο να κάνει... τη σκύλα, αρνάκι. Κρατήστε το αυτό και προχωράμε.

Κατά τη διάρκεια της σεζόν 1993-94 και έως το Final Four του Τελ Αβίβ, που ήταν η έξοδος του... χωριάτη που ήταν πρώτος στο χωρίο, αλλά είχε έλθει η ώρα να δει τι γίνεται και στην πόλη, ο Ιωαννίδης έδειχνε να 'ζει δαμάσει τον ατίθασο χαρακτήρα του Τάρπλεϊ. Ας μείνουμε όμως, στο γεγονός ότι αυτή ήταν η πρώτη φορά που οι "αιώνιοι" συναντήθηκαν στο τέλος της διαδρομής, στην κορυφαία ευρωπαϊκή διοργάνωση σε συλλογικό επίπεδο. Ο ανταγωνισμός τους δεν αφορούσε μόνο τις ομάδες και το σπορ, αλλά και το θεαθήναι, αφού εκτεινόταν από το πώς είχαν στηθεί τα γραφεία Τύπου έως τα περίπτερα των ομάδων και τι παρείχαν αυτά. Έκτοτε προφανώς και κάτι έκαναν καλά, αν σκεφτείτε ότι έφεραν στη χώρα εννέα τρόπαια!

Τα καράβια που ναυλώθηκαν (και το λιμάνι που ανταμώθηκαν)

Το Final Four φιλοξενήθηκε στο "Yad Eliyahu", αυτό που πλέον είναι γνωστό ως Nokia Arena. Όταν οι εκπρόσωποι μας συμπλήρωσαν το bracket με τους φιναλίστ, οι διοικούντες τους οργανισμούς ενημέρωσαν πως οι ενδιαφερόμενοι να ταξιδέψουν για το Ισραήλ, δεν είχαν παρά να δηλώσουν συμμετοχή... για τα καράβια που εκείνοι θα πλήρωναν. Πέντε χιλιάδες, δέχθηκαν και την πρόκληση και έκαναν το ταξίδι. Πριν λύσουν τα καράβια, ο Γιώργος Λιάνης, Υφυπουργός Αθλητισμού, στο Υπουργείο Πολιτισμού (την πρώτη δόση από το 1993 έως το 1996), κάλεσε τους κ.κ. Σωκράτη Κόκκαλη και Παύλο Γιαννακόπουλο (ή Παύλο Γιαννακόπουλο και Σωκράτη Κόκκαλη) και τους ζήτησε να κάνουν ό,τι μπορούν, προκειμένου να διασφαλίσουν το ομαλό των ταξιδιών και το κόσμιο των συμπεριφορών.

Εξυπακούεται πως η κάθε ομάδα, είχε το δικό της πλοίο (και κάθε... γκρουπ τα δικά του συνθήματα με σχετικό αντικείμενο). Όλα ωστόσο, έδεσαν στο ίδιο λιμάνι: αυτό της Χάιφα. Το ξύλο άρχισε από εκεί και τελείωσε, όταν έφτασαν οι οπαδοί στο γήπεδο. Εκεί, δεν άνοιξε μύτη. Φρόντισε η Μοσάντ για αυτό. Παρεμπιπτόντως, εκπρόσωποι της είχαν παρακολουθήσει τη συνάντηση των "αιωνίων", για το ελληνικό πρωτάθλημα, που προηγήθηκε -μια εβδομάδα- αυτής στο Final Four -μαζί με τη FIBA και τους λοιπούς αρμοδίους.

Την επόμενη χρονιά, στη Σαραγόσα οι υπεύθυνοι ασφαλείας ήταν πιο έτοιμοι για τα χάλια μας. Η ισπανική αστυνομία χρησιμοποίησε ΚΑΙ ελικόπτερα για να περιορίσει -και να καταστείλει- τον... επιθετικό οίστρο των οπαδών μας. Είχε βέβαια, και έφιππους, αλλά και το know how από το '90 και την κάθοδο των οπαδών του Άρη, στην πόλη.

Αυτό πώς το μεταφράζουν;

Η αντίστροφη μέτρηση για το Final Four ξεκίνησε με την παραδοσιακή συνέντευξη Τύπου των πρωταγωνιστών. Σε αυτή, ο -χαλαρός, αφού άλλος είχε τον τίτλο του φαβορί- Κώστας Πολίτης, είπε ενώπιον διεθνούς κοινού πως " είθισται έπειτα από τον όποιο αγώνα, ο ηττημένος να δίνει το χέρι στον νικητή. Περιμένω λοιπόν, από τον Γιάννη να μου δώσει το χέρι του". Η απάντηση του "ξανθού" άφησε άναυδη τη μεταφράστρια του Ολυμπιακού, Δήμητρα Κατσαφάδου (κόρη του πάλαι ποτέ αρχηγού του Ολυμπιακού, Μάκη Κατσαφάδου), διότι δεν ήξερε πώς ακριβώς να μεταφέρει στον ξένο τον κόσμο το " όταν ήμουν στο σχολείο, ο δάσκαλος μας ζήτησε να γράψουμε μια έκθεση με θέμα "τα λίγα λόγια ζάχαρη και τα καθόλου μέλι"".

Στην ίδια συνέντευξη Τύπου, πέραν του άνετου Πολίτη και του... τέρμα αγχωμένου Ιωαννίδη, ήταν ο γεμάτος κέφι και χιούμορ Αϊτο Ρενέσες (της Μπαρτσελόνα) και ο ψύχραιμος Ζέλικο Ομπράντοβιτς (του αουτσάιντερ που λεγόταν Μπανταλόνα). Συνεχίζουμε.

Ανέβηκε η θερμοκρασία...

Το θερμόμετρο έδειχνε 30 βαθμούς Κελσίου, με την αποστολή του Ολυμπιακού να ζει... υπ' αυτές τις συνθήκες για πέντε ημέρες (ήταν η πρώτη που κατέφθασε, με τους υπόλοιπους να αρκούνται στις τρεις ημέρες προσαρμογής και προετοιμασίας). Ο Ιωαννίδης δεν παρέλειψε να πάει στα Ιεροσόλυμα, μηδέ να επισκεφτεί τον Πατριάρχη Διόδωρο, για να πάρει την ευλογία του. Κατά τη διάρκεια της ψαλμωδίας, ακούστηκε το "κατατρόπωσον τους βαρβάρους", γιατί δεν γνώριζε πως και η αντίπαλος του Ολυμπιακού ήταν ελληνική ομάδα. Όπως δεν γνώριζε φατσικά τον "ξανθό", τον μπέρδεψε με τον συνεργάτη του και πλησιάζοντας, του είπε " επειδή σε ακούω τόσα χρόνια, χαίρομαι που αντέχεις μέχρι τώρα". Λεπτομέρειες θα μας πείτε. Θα προσθέσουμε άλλη μία: ο Παύλος Γιαννακόπουλος δώρισε την ίδια χρονιά στο Πατριαρχείο, 30 εκάτ. δραχμές, για να ανακαινίσει το ιερό τέμπλο.

Λεπτομέρεια: στον τελικό εμφανίστηκαν εκπρόσωποι του Πατριαρχείου, με τον αστικό μύθο να θέλει τον Γιάννη Ιωαννίδη να απαιτεί την έξοδό τους από το γήπεδο, όταν θυμήθηκε πως δεν ήταν στις εξέδρες, στον ημιτελικό.

...και η πίεση

Όταν ολοκλήρωσε ο Ιωαννίδης το πρόγραμμα του (επίσκεψη στα Ιεροσόλυμα, συνέντευξη Τύπου), επέστρεψε στο ξενοδοχείο για να ενημερωθεί ότι ο Ρόι Τάρπλεϊ είχε δημιουργήσει μια ένταση, ενθυμούμενος κάτι πριμ που έπρεπε να έχουν ήδη κατατεθεί στο λογαριασμό του, αλλά... δεν είχαν εμφανιστεί. Οι καθ' ύλην αρμόδιοι τον διαβεβαίωσαν πως ουδένα πρόβλημα είχε και κάπου εκεί τελείωσε το θέμα. Για λίγο. Όχι για πάντα.

Ο ημιτελικός των "αιωνίων"

Η χαρά που έγινε εκπομπή SOS

Ο Oλυμπιακός είχε "περάσει" τον "αιώνιο" και είχε φτάσει στον τελικό της Μεγάλης Πέμπτης, όταν επρόκειτο να συναντήσει την Μπανταλόνα. Παραμονή του ματς που θα έδινε τίτλο, ξέσπασε ο κακός χαμός στο ξενοδοχείο των Πειραιωτών. Τι είχε γίνει; Μετά τα επινίκια, ο -ελαφρώς μεθυσμένος- Τάρπλεϊ είχε πάθει κρίση, την οποία χρόνια μετά αιτιολόγησε ως εξής: δεν άντεξε την πίεση υπό την οποία ζούσε -και την επέβαλε, κατά τα δικά του λεγόμενα, ο "ξανθός". Ο τελευταίος αποκάλυψε επίσης αφού είχε περάσει καιρός πως " όλα τα άσχημα τον έπιασαν το βράδυ που νικήσαμε τον Παναθηναϊκό. Ήταν το στρες, η πίεση, η απεξάρτηση από ναρκωτικά και αλκοόλ. Έμοιαζε σαν θηρίο. Κανείς δεν ήξερε τι να κάνει μαζί του".

Ο Αμερικανός, είχε τσακωθεί αγρίως με τον Μπάμπη Παπαδάκη, διότι λέει θυμήθηκε ότι στην αρχή της σεζόν, όταν ο Ιωαννίδης ρώτησε στα αποδυτήρια τους παίκτες του ποιος -κατά την άποψη τους- δεν παίζει βάσει του συμβολαίου του, ο Παπαδάκης είχε δείξει αυτόν. Η μια κουβέντα, έφερε την άλλη, ώσπου πιάστηκαν στα χέρια και χρειάστηκε η επέμβαση των συμπαικτών τους, για να "χωρίσουν". Η φάση τελείωσε με την -οργισμένη- έξοδο του Τάρπλεϊ από το ξενοδοχείο και προς άγνωστη κατεύθυνση. Κινητά τηλέφωνα δεν υπήρχαν, με τον "ξανθό" να καλεί τον συνεργάτη του "Ολλανδό" να τον ψάξει στο Τελ Αβίβ, με την εντολή να είναι ξεκάθαρη: "Αν δεν τον βρεις, μη γυρίσεις". Τον βρήκε (μεθυσμένο) και γύρισε, με τον Αμερικανό να βάλει κατά του προπονητή του και τον Σωκράτη Κόκκαλη να παρεμβαίνει για να λήξει το επεισόδιο. Είχε ήδη ξημερώσει η ημέρα του τελικού.

Για την ιστορία

Σε συνέντευξη που είχε δώσει το 2005 ο Τάρπλεϊ, είχε δηλώσει πως " επέστρεψα το 2001 στην πατρίδα μου, διότι αυτό έκρινα πως θα έπρεπε να κάνω μετά την τρομοκρατική επίθεση στους Δίδυμους Πύργους. Από τότε προσπαθώ να μείνω καθαρός. Πέρασαν δυο χρόνια από το τελευταίο μου ποτέ. Δέκα χρόνια, από την τελευταία φορά που έκανα χρήση ναρκωτικών". Από το 1996 και έως το 2003 είχε πάει φυλακή (45 ημέρες), ενώ είχε κατηγορηθεί για βία και κακοποίηση από τη σύντροφο του (έως το 1998), η οποία σκοτώθηκε σε αυτοκινητικό δυστύχημα, ενώ τσακωνόταν μαζί του στο κινητό. Λίγο αργότερα, καταδικάστηκε σε δυο χρόνια φυλάκιση με αναστολή, για την κακοποίηση που είχε κατηγορηθεί. Το 2000 ανακοίνωσε χρεοκοπία και το 2003 κατέθεσε έφεση για να ανασταλεί ο ισόβιος αποκλεισμός που του είχε επιβάλει το ΝΒΑ. Πέρασε τα αμέτρητα τεστ στα οποία τον επέβαλε το ΝΒΑ και το 2005 έκανε αίτηση επανένταξης, με το ΝΒΑ να την απορρίπτει... γιατί έτσι (δεν είπε ποτέ το λόγο). Η μήνυση του (το 2007) προς τους Mavs (για 6.8 εκάτ.δολ.), που στηριζόταν στην τροπολογία για άτομα με αναπηρίες -κατηγορία στην οποία ανήκουν πρώην αλκοολικοί και ναρκομανείς που έχουν "καθαρίσει"- κατέληξε το 2009 σε συμβιβασμό.

Πίσω στον τελικό

Μια ημέρα πριν τον τελικό (πριν τα συμβάντα), ο Γιάννης Ιωαννίδης δήλωνε ότι "αυτή η Μπανταλόνα δεν θα μου βάλει 60 πόντους. Τόσους επιθετικούς έχω. Θα βάλω 60 και θα νικήσω". Η Μπανταλόνα όντως, δεν έβαλε 60 (σκόραρε 59), αλλά ο Ολυμπιακός αρκέστηκε στους 57. Βλέπετε, από τη λίστα με τους επιθετικούς διεγράφη ένας (ναι, ο Τάρπλεϊ), ο οποίος με λίγες ώρες ύπνο, άντεξε ένα ημίχρονο και μετά άρχισε η κάτω βόλτα. Σε 38' είχε 12π. (5/16 διπ.), 14 ριμπ. και 5 λάθη. Οι Ισπανοί έκαναν την αντεπίθεση τους, ο Ολυμπιακός έμεινε για 7.30 χωρίς καλάθι και ο Κορνίλιους Τόμπσον -ο κύριος που είχε στερήσει από τον Άρη την πρόκριση στον τελικό του Κόρατς το 1985΄, οδηγώντας εκεί τη Βαρέζε- έδωσε το τρόπαιο στην Μπανταλόνα.

Το δευτερόλεπτο που διήρκεσε μια αιωνιότητα

Χρονομέτρης του τελικού ήταν ένας πρώην διαιτητής, ονόματι Ντέιβιντ Ντάγκαν. Αυτός λοιπόν, πέρασε στην ιστορία και ως ο τύπος που "κράτησε" ένα δευτερόλεπτο (μετά το σουτ του Τόμπσον), περί... το δίλεπτο. Για την ακρίβεια, μέσα σε αυτό το ένα δευτερόλεπτο αστόχησε ο Τόμιτς, πήρε το ριμπάουντ ο Ολυμπιακός, για να χάσει σουτ ο Πάσπαλι και φόλοου ο Τάρπλεϊ. Βλέπετε να βγαίνουν τα μαθηματικά; Χιλιάδες ζευγάρια μάτια είδαν τους Φραγκίσκο Αλβέρτη και Νίκο Οικονόμου να πανηγυρίζουν τη νίκη της Μπανταλόνα (τότε αμφότεροι ήταν μικρά παιδιά) και τον Μπάμπη Παπαδάκη να πέφτει λιπόθυμος. Τον συνέφερε ο Χρήστος Σκορδής, (συγχωρεμένος πια) γιατρός τότε του Παναθηναϊκού.

Το "ζντο" και η ένσταση

Όταν όλα πια είχαν τελειώσει, ο Ιωαννίδης άναψε περί τα πέντε τσιγάρα (back to back), με τον Γιώργο Σιγάλα να καλεί τους συμπαίκτες του για το καθιερωμένο "ζντο". Κίνηση που δεν άρεσε στον "ξανθό", διότι όπως του είπε " τι "ζντο" ρε μαλάκα; Δεν έχεις καταλάβει πως τελειώσαμε;". Η απάντηση του "Ράμπο" ήταν πληρωμένη: " Δεν ξέρω τι λες, αλλά υπάρχει ακόμα το πρωτάθλημα και το κύπελλο και τα θέλουμε". Πιο ωχρός από ποτέ -άνθρωποι που τον έχουν ζήσει σε όλες τις στιγμές του, έχουν να λένε πως σε χειρότερη κατάσταση τον είχαν δει μόνο μετά το Eurobasket της Σουηδίας-, έλεγε σε πηγαδάκι " ήταν θέλημα Θεού".

Το χαρτάκι της αλλαγής

Ο αστικός μύθος (άλλος, όχι ο προηγούμενος) λέει πως μετά τις αποτυχίες σε Τελ Αβίβ και Σαραγόσα και ενώ ο Παύλος Γιαννακόπουλος βρισκόταν στο γραφείο του, στη ΒΙΑΝΕΞ, προσπαθώντας να βρει τρόπους να φτάσει ο Παναθηναϊκός στην κατάκτηση του ευρωπαϊκού, άνοιξε την πόρτα και όρμησε μέσα στο δωμάτιο ο γιος του, Δημήτρης, για να του δώσει το περιβόητο χαρτάκι " με αυτούς που θα σου δώσουν την κούπα". Παρεμπιπτόντως, τα ονόματα σε αυτό το χαρτάκι ήταν τρία (όχι πέντε, ένα), ενός Αμερικανού και δυο Ελλήνων. Το πρώτο ήταν ο Ντόμινικ Ουίλκινς και τότε ήταν που ξεκίνησε η διαδικασία ερχομού του στον ΠΑΟ -η οποία ολοκληρώθηκε δυο χρόνια αργότερα.

Τα χρωστούμενα που έγιναν... μπλόκο

Εξυπακούεται πως κατά τη διάρκεια των ανελέητων (και ατέρμονων) συμπλοκών, η αστυνομία του Τελ Αβίβ προέβη σε συλλήψεις, για να αρχίσει από τότε αυτή η κακή συνήθεια των διοικούντων των οργανισμών να σπεύδουν να ελευθερώσουν τους οπαδούς τους. Ένας διοικητικός ηγέτης αναφώνησε " αυτούς τους οπαδούς έχουμε, δεν μπορούμε να τους αλλάξουμε", άποψη που λίαν συντόμως ενστερνίστηκε και ο άλλος.

Το 1995 η γυναικεία ομάδα μπάσκετ του Παναθηναϊκού είχε μια ευρωπαϊκή υποχρέωση στο Ισραήλ, αλλά για να περάσουν από το αεροδρόμιο στη χώρα, χρειάστηκε κάτι: να αποπληρώσουν οι "πράσινοι" το χρέος που τους είχαν "ανοίξει" οι οπαδοί, κατά τη διάρκεια του Final Four (το αυτό ίσχυσε και για τους "ερυθρόλευκους"), διότι οι Εβραίοι σαφέστατα κατέγραψαν τις ζημιές και έστειλαν τα σχετικά "μπιλιετάκια" στις διοικήσεις των "αιωνίων".