Η Γιουγκοσλαβία ή αλλιώς "χώρα των νότιων Σλάβων", καθώς "jug" στα Σλάβικα σημαίνει "Νότος" αποτέλεσε σημείο αναφοράς και κοιτίδα του μπάσκετ μέχρι την οριστική διάλυση της το 1992.

Έως τότε ο φίλοι του αθλήματος είχαν την τύχη να παρακολουθούν να αγωνίζονται στην ίδια ομάδα παίκτες, όπως ο Ντίνο Ράτζα, Τόνι Κούκοτς, Βλάντε Ντίβατς, Γιούρι Ζντοβς και πολλοί άλλοι, το ταλέντο των οποίων έφτανε και περίσσευε για να μετατρέψουν τα σαράντα αγωνιστικά λεπτά στην απόλυτο ψυχαγωγικό θέαμα...

Το Sport24.gr... ελέω της παρουσίας των έξι χωρών που απάρτιζαν την Γιουγκοσλαβία (Σερβία, Κροατία, ΠΓΔΜ, Μαυροβούνιο, Σλοβενία, Βοσνία), αλλά και την μεγάλη των "πλάβι σχολή" στο Ευρωμπάσκετ της Λιθουανίας θυμίζει τα χρόνια που όλα τα δάχτυλα ήταν ενωμένα σε μία γροθιά...

Το χρονικό της διάσπασης

Από το 1945 ο Τίτο κράταγε την Σοσιαλιστική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας (όνομα που της δόθηκε οριστικά το 1963) ένα σώμα με... πολλές ψυχές. Σλοβένοι, Κροάτες, Σέρβοι, Βόσνιοι ζούσαν ήσυχα μεταξύ τους, σε έναν συνδυασμό που έβγαζε "εκρηκτικά" αποτελέσματα σχεδόν σε κάθε αθλητική δραστηριότητα. Το μπάσκετ δεν θα μπορούσε να γλιτώσει. Θα αποτελούσε, μάλιστα έως ένα βαθμό και τη "ναυαρχίδα" της χώρας στον ομαδικό αθλητισμό.

Μνημείο της εποχής Τίτο εις μνήμην των θυμάτων του Β' παγκοσμίου πολέμου...

Στις αρχές της δεκαετίας του 80' εμφανίστηκε η πρώτη διαμαρτυρία των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου που ζητούσαν την ανακήρυξη της περιοχής ως αυτόνομη δημοκρατία, κάτι που τελικά δεν έγινε. Δύο χρόνια αργότερα παρουσιάστηκε το δεύτερο κρούσμα, όταν μία ομάδα μουσουλμάνων ακτιβιστών με αρχηγό του Αλίγια Ιζετμπέκοβιτς καταδικάζονται για διάδοση του εθνικισμού.

Την ίδια ώρα το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα της χώρας δεν σταματά να κερδίζει χειροκροτήματα και εντυπώσεις σε κάθε παιχνίδι που έδινε. Την τριετία 1986-1989 ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς στηρίζει ανοιχτά ένα εθνικιστικό πρόγραμμα, ενώ παράλληλα οι διαμαρτυρίες αυξάνονται.

Ο Μιλόσεβιτς τον Ιούνιου του 1989 με την ευκαιρία των εορτασμών 600 χρόνων από τη μάχη του Κοσσυφοπεδίου τάσσεται υπέρ των Σέρβων και τα πάντα αρχίζουν... Αποτέλεσμα των συγκρούσεων ήταν η απόσχιση των Κροατίας, Σλοβενίας, ΠΓΔΜ και Βοσνίας από το 1991 μέχρι το 1992, ενώ το Μαυροβούνιο ήταν το τελευταίο που ανεξαρτητοποιήθηκε το 2006.

Αποτέλεσμα με την διάλυση της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας ήταν να αλλάξει το τοπίο στον βαλκανικό χάρτη, κάτι που συνέβη και στο μπάσκετ. Χώρες, όπως η Κροατία, η Σερβία και η Σλοβενία ξεπρόβαλαν, οι οποίες διαθέτουν μεγάλη μπασκετική παιδεία και κρατούν ψηλά το... λάβαρο της πάλαι ποτέ Γιουγκοσλαβίας.

"Ντούντα" ο τελευταίος κόουτς...

Τελευταίος προπονητής της εθνικής ομάδας πριν την διάσπαση ο Ντούσαν Ίβκοβιτς που οδήγησε την Γιουγκοσλαβία στην κορυφή της Ευρώπης στο Ευρωμπάσκετ του 1991. Παρακάτω σας παρουσιάζουμε μερικά βίντεο από τα κατορθώματα των μεγάλων "πλάβι".

Γιουγκοσλαβία - Σοβιετική Ένωση 1988...

Τελικός Μουντομπάσκετ 1990...

Κεντάκι - Γιουγκοσλαβία 1986...

Ιταλία - Γιουγκοσλαβία Ευρωμπάσκετ 1991...

Μερικοί παίκτες "θρύλοι" που φόρεσαν τη φανέλα της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας

Ντράζεν Πέτροβιτς

Ο... αθάνατος Ντράζεν Πέτροβιτς είναι ένας από τους αθλητές που φόρεσαν τη φανέλα της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας πραγματοποιώντας εξαιρετικές εμφανίσεις και προσφέροντας ουσία και θέαμα σε κάθε λεπτό που βρισκόντουσαν στο παρκέ. Αμέσως μετά την διάσπαση συνέχισε να αγωνίζεται με τα χρώματα της εθνικής Κροατίας.

Ντίνο Ράτζα

Ο γνώριμος μας από τις θητείες του σε Παναθηναϊκό και Ολυμπιακό, Ντίνο Ράτζα μόνο φόβο προκαλούσε στο διάβα του. Ο Ράτζα εκτός από την εθνική ομάδα της Γιουγκοσλαβίας αποτελούσε και αναπόσπαστο κομμάτι της θρυλικής Γιουγκοπλάστικας. Το τέλος του πολέμου τον έφερε να φοράει τη φανέλα της Κροατίας.

Τόνι Κούκοτς

Ο Τόνι Κούκοτς... έκανε ότι ήθελε εντός παρκέ, οργανώνοντας άψογα το παιχνίδι της εκάστοτε ομάδας που αγωνιζόταν. Ο Κούκοτς έπαιξε με την εθνική ομάδα της Γιουγκοσλαβίας και ήταν και εκείνος ένας από τους πρωτεργάτες της Γιουγκοπλάστικας, προτού "μετακομίσει" στο ΝΒΑ από την Μπενετόν Τρεβίζο. Η διάσπαση τον έφερε στο αντιπροσωπευτικό συγκρότημα της Κροατίας.

Γιούρι Ζντοβς

Το "ξανθό σκυλί" ήταν από τους στυλοβάτες της εθνικής ομάδας της Γιουγκοσλαβίας και ο παίκτης που δεν πήρε μέρος στον τελικό του Ευρωμπάσκετ του 1991, καθώς το νεοσύστατο κράτος της Σλοβενίας δεν του επέτρεψε να αγωνιστεί. Αποτέλεσμα ο Γιούρι Ζντοβς να παρακολουθήσει το παιχνίδι από το ξενοδοχείο. Η Σλοβενία ήταν η ομάδα που είχε την "τύχη" να το βλέπει με τα χρώματα της.

Βλάντε Ντίβατς

Ο Βλάντε Ντίβατς διέθετε πολύ καλή τεχνική και αποτελούσε φόβητρο για τον εκάστοτε παίκτη που προσπαθούσε να τον μαρκάρει. Παίκτης "κλειδί" της εθνικής Γιουγκοσλαβίας με εξαιρετική αντίληψη. Ο Ντίβας αμέσως μετά το τέλος του πολέμου έπαιξε για την Γιουγκοσλαβία και μετέπειτα Σερβία.

Τα ονόματα δεν σταματάνε εκεί. Οι παίκτες είναι πάρα πολλοί. Ποιος μπορεί, άλλωστε να ξεχάσει τους Ζάρκο Πάσπαλι, Σάσα Τζόρτζεβιτς, Στόγιαν Βράνκοβιτς, Πρέντραγκ Ντανίλοβιτς, Ζέλιμιρ Ομπράντοβιτς, Ζόραν Ράντοβιτς, Ζόραν Σάβιτς, Άριαν Κόμαζετς και Βέλιμιρ Περάσοβιτς...

Εικόνα από τους Ολυμπιακού Αγώνες του 1972 μεταξύ Γιουγκοσλαβίας και Σοβιετικής Ένωσης...

Οι τίτλοι της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας

Η σοσιαλιστική Γιουγκοσλαβία ήταν μέλος της FIBA από το 1936 μέχρι το 1991 και την διάσπαση της. Οι "Πλάβι" μέσα στα 55 χρόνια κατάφεραν να θεωρηθούν ως μία από τις πιο επιτυχημένες ομάδες του κόσμου. Διαβάστε αναλυτικά τις διακρίσεις τους:

Ολυμπιακοί Αγώνες:

Χρυσό: 1980

Αργυρό: 1968, 1976, 1988

Χάλκινο: 1984

Ευρωμπάσκετ:

Χρυσά: 1973, 1975, 1977, 1989, 1991

Αργυρά: 1961, 1969, 1971, 1981

Χάλκινα: 1963, 1979, 1987

Παγκόσμια Πρωταθλήματα:

Χρυσά: 1970, 1978, 1990

Αργυρά: 1963, 1967, 1974

Χάλκινα: 1982, 1986

Η πάλαι ποτέ κραταιά Γιουγκοσλαβία δεν υπάρχει πλέον. Τη θέση της έχουν πάρει έξι χώρες, έξι λαοί, έξι αντιπροσωπευτικά συγκροτήματα που θα συναντηθούν και πάλι σε μία διοργάνωση. Η ιστορία απέδειξε ότι δεν ήταν τελικά αδέρφια, είναι όμως σίγουρα συγγενείς...