Ο Μάικλ Κοξ υπογραμμίζει ότι τα δύο πρώτα γκολ της Ισπανίας αποτελούν επίδειξη ατόφιου ποδοσφαιρικού μεγαλείου, το οποίο ξεφεύγει από τα όρια του "τίκι-τάκα" που καταλογίζουν στην Ισπανία.

Η Ισπανία έκανε με διαφορά την καλύτερη της εμφάνιση στη διοργάνωση και κέρδισε εύκολα τον τελικό.

Κι οι δύο ομάδες παρατάχθηκαν όπως αναμενόταν. Ο Βιθέντε Ντελ Μπόσκε έκανε μια μόνη αλλαγή: έβαλε τον Σεσκ Φάμπρεγκας στην κορυφή της επίθεσης αντί του Αλβάρο Νεγρέδο.

Ο Τσέζαρε Πραντέλι έκανε κι αυτός μια μόνο αλλαγή: έφερε τον Ιγνάθια Αλμπάτε στα δεξιά, με τον Φεντερίκο Μπαλζαρέτι να περνάει στον πάγκο. Ο Τζόρτζιο Τσιελίνι συνέχισε ως αριστερό μπακ, παρότι αντικαταστάθηκε νωρίς από τον Μπαλζαρέτι.

Η Ισπανία ήταν πολύ καλύτερη και μάλιστα με μεγάλη διαφορά. Δεν αρκέστηκαν στην κυριαρχία τους στην κατοχή της μπάλας, αλλά επιτέθηκαν με ταχύτητα και αποφασιστικότητα κάνοντας μια επίδειξη υψηλής ποδοσφαιρικής ποιότητας.

Η μάχη του κέντρου

Ήταν μια ενδιαφέρουσα πρόκληση για την Ισπανία, η οποία συνήθως εξασφαλίζει την υπεροχή στο κέντρο, αν και τώρα κλήθηκε να αντιμετωπίσει μια ισχυρή μεσαία γραμμή αποτελούμενη από τέσσερις παίκτες, που ήταν έτοιμοι να παλέψουν. Ο Ντελ Μπόσκε ανήσυχος για την έκβαση αυτής της αριθμητικής μάχης , ζήτησε από τον Αντρές Ινιέστα και τον Νταβίδ Σίλβα να βοηθήσουν.

Ο Ινιέστα ξεκίνησε στα δεξιά κι ο Σίλβα στα αριστερά, αντίθετα από ότι συνήθως, παρότι άλλαξαν μετά από περίπου 10 λεπτά. Αυτό δεν ήταν ιδιαιτέρως σημαντικό, όπως ήταν εν προκειμένω οι θέσεις που πήραν κι η κίνηση που είχαν. Αμυντικά σχημάτισαν μια δεύτερη τετράδα, με τον Τσάβι να βρίσκεται εμφανώς μπροστά τους. Κι οι δύο επέστρεψαν γρήγορα πίσω και έπαιζαν το ρόλο του τέταρτου και του πέμπτου κεντρικού, γύρω από τον Πίρλο, κάτι που σήμαινε ότι η Ισπανία υπερίσχυε αριθμητικά και μπορούσε οπότε να επιβληθεί.

Ρόντο

Αυτό, βέβαια, δεν αρκούσε από μόνο του κι ένας επίσης σημαντικός παράγοντας ήταν η ταχύτητα στις πάσες της Ισπανίας, που ήταν κάτι διαφορετικό από ότι συνέβαινε στα προηγούμενα παιχνίδια του τουρνουά. Έπαιξαν εκπληκτικό ποδόσφαιρο αλλάζοντας τη μπάλα "με τη μια", έχοντας περισσότερη κίνηση από ότι συνήθως. Ο Ρικάρντο Μοντολίβο, ο οποίος έσπασε το ρυθμό της Γερμανίας στον ημιτελικό, δεν μπορούσε να πλησιάσει ούτε τον Τσάμπι Αλόνσο, ούτε τον Σέρζιο Μπουσκέτς κι έτσι οι Ιταλοί δεν μπορούσαν να σχηματίσουν με άνεση το διαμάντι, με αποτέλεσμα να χαλάει ο σχηματισμός τους.

Η πίεση της Ιταλίας ήταν δραματικά λιγότρο αποτελεσματική από αυτή της Πορτογαλίας απέναντι στην Ιταλία στον άλλον ημιτελικό. Ίσως επειδή ήταν τέτοιο το παιχνίδι των αριθμών: η Ιταλία είχε 4-εναντίον-3, το οποίο γινόταν 4-εναντίον-5 με τους παίκτες να μη γνωρίζουν πλήρως τις αρμοδιότητες τους. Η Πορτογαλία πίεσε 3-εναντίον-3, οπότε κάθε παίκτης γνώριζε εκ των προτέρων ποιον παίκτη έπρεπε να μαρκάρει.

Το.. ψεύτικο 9άρι

Μπροστά από τους μέσους υπήρχε ένας ακόμα, ο Φάμπρεγκας. Δεν είναι ένας γεννημένος σέντερ-φορ, αλλά ίσως να μην είσαι σωστό να τον αποκαλέσουμε κρυφό κυνηγό, καθώς η θέση του ήταν αυτή του κλασσικού επιθετικού: σπάνια επέστρεψε βαθιά στο χώρο του κέντρου. Η συμμετοχή του στην καλή κυκλοφορία της μπάλας ήταν πολύ σημαντική, αφού ο Φάμπρεγκας απλούστατα έπαιζε σαν επιθετικός, δημιουργώντας αρκετούς διαδρόμους μπροστά από την εστία. Έπαιξε πολύ ψηλότερα σε σχέση με τα άλλα παιχνίδια και έπαιρνε τη μπάλα λιγότερες φορές μακριά από το τέρμα.

Η κίνηση του στο πρώτο γκολ ήταν εκπληκτική: μπήκε πίσω από την άμυνα και έκοψε τη μπάλα στον Σίλβα. Ήταν ένας συνδυασμός μεταξύ του Ινιέστα, του Φάμπρεγκας και του Σίλβα, της προωθημένες τριπλέτας δηλαδή. Όλοι μέσοι, αλλά όλοι με έναν διαφορετικό ρόλο. Σε προηγούμενα ματς θα έμπαιναν κι οι τρεις να υποδεχτούν την πρώτη πάσα.

Τσάβι εναντίον Πίρλο

Πίσω από τον Φάμπρεγκας ήταν ο Τσάβι, που έκανε ένα εκπληκτικό παιχνίδι. Στο ματς της πρεμιέρας ο Τσάβι δεν φάνηκε, παίζοντας αρκετά πίσω σχεδόν στο πλάι του Μπουσκέτς και του Τσάμπι Αλόνσο. Παράλληλα δεν πίεζε ιδιαίτερα τον Πίρλο.

Τώρα σε αυτόν τον αγώνα ήταν πολύ καλύτερος, έμεινε αρκετά ψηλά όταν η Ιταλία είχε τη μπάλα κι έτσι το σχήμα της Ισπανίας έμοιαζε πολύ με 4-4-2. Ο Τσάβι ήταν υπεύθυνος έτσι ώστε ο Πίρλο να μην κουβαλάει τη μπάλα χωρίς να πιέζεται. Όταν η Ισπανία κέρδιζε τη μπάλα ο Τσάβι ήταν αυτός που θα περνούσε τη μπάλα μπροστά.

Η Ιταλία προσπάθησε να λύσει αυτό το πρόβλημα βάζοντας τον Ντανιέλε Ντε Ρόσι να μένει πιο πίσω, για να ελευθερώσει τον Πίρλο. Είδαμε ότι ο Ντε Ρόσι συχνά βρισκόταν δίπλα στα σέντερ-μπακ, από όπου έβγαζε μακρινές μπάλες μπροστά. Μπορεί να κάνει αυτή τη δουλειά, αλλά η Ιταλία θα προτιμούσε ο Πίρλο να επιχειρεί αυτές τις διαγώνιες μπαλιές. Η μοναδική μακρινή πάσα στον Μπαλοτέλι, μια τακτική που γινόταν συνέχεια στο παιχνίδι με την Αγγλία, ήρθε μετά από λάθος του Αλόνσο. Συνολικά βρισκόταν σε θέσεις αρκετά πίσω.

Τα full-backs της Ισπανίας

Το κέντρο ήταν το πρώτο πεδίο μάχης. Το δεύτερο ήταν η περιοχή γύρω από τα full-backs της Ισπανίας. Κι εκεί η ομάδα του Ντελ Μπόσκε υπερίσχυσε. Στα πλάγια, ο Αλβάρο Αρμπελόα ήταν συνεχώς αμαρκάριστος, το οποίο ήταν κάτι αναμενόμενο αφού δεν είχε κάποιον παίκτη απέναντι του, τη στιγμή που οι μέσοι της Ιταλίας προσπαθούσαν να πιέσουν.

Ο Αρμπελόα είχε αρκετή ελευθερία από τη στιγμή που ο Ντε Ρόσι έπαιζε βαθιά στο κέντρο για να βοηθήσει τον Πίρλο, οπότε δεν υπήρχε κάποιος μπροστά του. Αυτό ήταν το πρόβλημα, καθώς ο Αντόνιο Κασάνο έπρεπε να κάνει τρεξίματα προς τα πίσω, έστω κι αν ο Πικέ είχες κάποιες νευρικές στιγμές όταν έπρεπε να τον μαρκάρει μακριά από το τέρμα σε φάσεις ένας-εναντίον-ενός. Ο Αρμπελόα από την άλλη ένιωθε καλά παίζοντας τόσο μακριά. Οι μακρινές διαγώνιες πάσες τον έβρισαν σε καλή θέση. Άλλαζε έτσι η γωνία της επίθεσης και καθώς η ιταλική άμυνα προσπαθούσε να κινηθεί για να προσαρμοστεί, υπήρχαν μεγάλα κενά για τους άλλους μέσους. Το πρώτο γκολ ήταν ένα τρανό παράδειγμα. Ο Σίλβα σκόραρε λίγα δευτερόλεπτα μετά τη μεγάλη διαγώνια πάσα του Τσάμπι Αλόνσο από τα αριστερά στα δεξιά.

Στην απέναντι πλευρά ο Άλμπα ήταν λιγότερο ελεύθερος, καθώς ο Κλαούντιο Μαρκίσιο ήταν σε πιο πλάγια θέση από τον Ντε Ρόσι. Το νέο αριστερό μπακ της Μπαρτσελόνα, ωστόσο, ήταν ιδιαίτερα άμεσος στις επεμβάσεις του. Είναι ο πιο σημαντικός παίκτης της Ισπανίας, διαχωρίζοντας τον όρο "καλύτερος" από τον "σημαντικότερο", με τα όσα έχει προσφέρει στην ομάδα του. Η Ισπανία δεν θα μπορούσε να σκοράρει το δεύτερο γκολ αν δεν ήταν αυτός. Όχι μόνο τέλειωσε τη φάση, αλλά προηγουμένως έκανε επίδειξη ταχύτητας περνώντας τρεις Ιταλούς πριν πάρει τη μπάλα από τον Τσαβι. Κανείς άλλος από αυτή την πλευρά δεν μπορούσε να κάνει το τρέξιμο, το οποίο είναι καθοριστικό για το "τίκι-τάκα" της Ισπανίας.

Τα προβλήματα της Ιταλίας

Το αποτέλεσμα προήλθε περισσότερο από το υπέροχο παιχνίδι της Ισπανίας και λιγότερο από το κακό της Ιταλίας. Τι πήγε στραβά όμως για την ομάδα του Πραντέλι; Υπήρχαν δύο σημαντικά θέματα: δεν μπορούσαν να ανταγωνιστούν στη μάχη του κέντρου και από την άποψη της κατοχής και της κινητικότητας. Δεύτερον, δεν μπορούσαν να περάσουν τη μπάλα στους επιθετικούς με ταχύτητα, κυρίως επειδή ο Πίρλο ήταν κλεισμένος.

Οι καλύτερες στιγμές της Ιταλίας ερχόντουσαν όταν τα μπακ έκαναν κούρσες και έβγαιναν μπροστά. Κι ο Αμπάντε κι ο Τσιελίνι κινήθηκαν καλά. Ακόμη κι όταν ο Τσιελίνι έδωσε τη θέση του στον Μπαλζαρέτι, αυτό δεν ήταν κακό για την Ιταλία, η οποία συνέχισε να χτυπάει από τα αριστερά με τον Μπαλζαρέτι να βγάλει την επικίνδυνη σέντρα στον Μπαλοτέλι, φάση την οποία εξουδετέρωσε ο Κασίγιας.

Τα πράγματα είναι πιο ξεκάθαρα κατόπιν εορτής, αλλά ίσως ο Πραντέλι να μπορούσε να αλλάξει σε 3-5-2, όταν ο Μπαλζαρέτι πέρασε στο γήπεδο. Ήταν το σχήμα που η Ιταλία χρησιμοποίησε με επιτυχία στο παιχνίδι της πρεμιέρας και θα είχε λογική ο Ντε Ρόσι, που ούτως ή άλλως έπαιζε πολλές φορές εκεί, να έπαιρνε έναν κατ' εξοχήν ρόλο σέντερ-μπακ. Τα δύο full-backs, ο Αμπάτε κι ο Μπαζλαρέτι θα μπορούσαν να έχουν ανέβει πιο ψηλά και να κρατήσουν πίσω τους Άλμπα και Αρμπελόα, σταματώντας έτσι τις πλαγιοκοπήσεις της Ισπανίας. Είναι σχεδόν σίγουρο ότι δεν θα είχε αλλάξει αυτό το αποτέλεσμα, αλλά θα ήταν ενδιαφέρον να δούμε αν θα μπορούσε να γίνει αυτό που έλεγε ο Πραντέλι, ότι δηλαδή η ομάδα του μπορεί να αλλάξει εύκολα στο 3-5-2 κατά τη διάρκεια του αγώνα. Σε αυτή την περίπτωση θα είχε δώσει στον Ντελ Μπόσκε κάτι να προβληματιστεί.

Οι αλλαγές της Ιταλίας

Από τη στιγμή που βρισκόταν πίσω στο σκορ με 2-0, κάτι έπρεπε να κάνει. Η πρώτη αλλαγή ήταν λογική. Ο Ντι Νατάλε μπήκε στο γήπεδο αντί του Κασάνο, για να δοκιμάσει την ισπανική γραμμή του οφ-σάιντ. Άλλωστε έτσι είχε σκοράρει και το 1-1 στην πρεμιέρα. Είχε την καλύτερη φάση της Ιταλίας στο δεύτερο ημίχρονο, όταν σούταρε μετά την πολύ καλή μπαλιά του Μοντολίβο για να επέμβει ο Κασίγιας.

Η τρίτη αλλαγή του Πραντέλι, ωστόσο, (έχοντας ήδη βάλει τον Μπαζλαρέτι στο πρώτο μέρος) ήταν η μοιραία. Ο Μοντολίβο είχε κουραστεί και τον άλλε ο Μότα, ο οποίος άντεξε μόλις 5 λεπτά, καθώς βγήκε νοκ-άουτ από τραυματισμό στον δικέφαλο. Θα μπορούσε να κριτικάρει κάποιος τον Πραντέλι ότι χρησιμοποίησε τόσο νωρίς την τρίτη αλλαγή του; Ίσως. Αλλά είναι σίγουρο ότι έπρεπε να κάνει αλλαγές και μια τόσο άμεση αναποδιά είναι κάτι πολύ σπάνιο.

Η Ιταλία έμεινε με 10 παίκτες, αλλά δεν ήταν αυτό το μοναδικό πρόβλημα. Είχαν χάσει και τον "καταστροφέα ων επιθετικών", τον άνθρωπο που έχει για κύριο ρόλο να παίρνει πίσω τη μπάλα. Η Ιταλία δεν πήρε για πολύ ώρα τη μπάλα στα πόδια της και δεν θα μπορούσε να κάνει έτσι την ανατροπή. Ο Ζοσέ Μουρίνιο έδειξε πριν μερικά χρόνια το πως παίζεται το 4-3-2 στο ντέρμπι με τη Μίλαν, αλλά για να γίνει αυτό πράξη, θα έπρεπε ο αντίπαλος να έβγαινε μπροστά.

Οι αλλαγές της Ισπανίας

Η Ισπανία ήταν αρκετά εκνευριστική με την έλλειψη επιθετικότητας, ακόμη κι όταν το σκορ ήταν 0-0, το παιχνίδι τους ήταν να κρατήσουν τη μπάλα, να κουράσουν τον αντίπαλο και μετά να προσπαθήσουν να διεισδύσουν στην αντίπαλη άμυνα. Θα ήταν μια κλασσική κίνηση του Ντελ Μπόσκε να άλλαζε τους τρεις επιθετικούς, βάζοντας παίκτες που μπορούν να κουμαντάρουν τη μπάλα, όπως δηλαδή ο Σάντι Καθόρλα και τον Χάβι Μαρντίνεθ.

Αντ' αυτών όμως άλλαξε το επιθετικό τρίο, με τρεις πιο επιθετικογενείς παίτκες: τον Πέδρο Ροντρίγκεζ, τον Φερνάντο Τόρες και τον Χουάν Μάτα. Έδωσαν ενέργεια και αποφασιστικότητα μπροστά., ο Τόρες και ο Μάτα σκόραραν από ένα γκολ, ενώ ο Πέδρο έχασε μια καλή ευκαιρία. Η Ιταλία είχε αριθμητικό πρόβλημα, ήταν κουρασμένη και απογοητευμένη. Το ματς είχε τελειώσει, πριν το τελικό σφύριγμα.

Συμπέρασμα

Η Ισπανία δεν άπλωσε τους μέσους στα πλάγια, αλλά ήταν πιο συμπαγής για να κερδίσει τη μάχη του κέντρου και στη συνέχεια ανέβασε τα πλάγια μπακ για να αποκτήσει εύρος. Αυτό το κάνουν ούτως ή άλλως. Η διαφορά ήταν ότι το εφάρμοσαν πασάροντας πολύ γρήγορα τη μπάλα, κάνοντας συνεχώς τρεξίματα από πίσω. Ήταν σχεδόν ασταμάτητοι κι η ομορφιά των δύο πρώτων γκολ ήταν η διαφορά στο στυλ. Το γκολ του Σίλβα ήρθε μετά από 14 πάσες. Το γκολ του Άλμπα μετά από τέσσερις. Το γκολ του Σίλβα ήρθε μετά από 36 δευτερόλεπτα κατοχής, ενώ αυτό του Άλμπα μετά από 13. Η Ισπανία βρήκε τη σωστή ισορροπία, συνδυάζοντας την κατοχή με την διεισδυτικότητα.

Ο Ντελ Μπόσκε θα είναι σίγουρα χαρούμενος με αυτή τη νίκη και το κατόρθωμα της Ισπανίας που έπαιξε με έξι μέσους και τέσσερις αμυντικούς. Πριν το τουρνουά κάτι τέτοιο θα φαινόταν αδύνατο να γίνει πράξη, όμως η Ισπανία τελικά αποδείχτηκε ότι χρειαζόταν περισσότερη αποφασιστικότητα από τους πλάγιους παίκτες και πιο κατευθυνόμενο παιχνίδι στο κέντρο. Σε ότι αφορά το δυναμικό του, επέστρεψε στην 11άδα του 1-1 και θα είναι χαρούμενος που ο Σίλβα πέτυχε το γκολ, διότι έκανε μεγάλη προσπάθεια να τον συμπεριλάβει στο αρχικό σχήμα, ακόμη κι αν αυτό στοίχισε στην επιθετική πολυμορφία.

Ήταν εμφανές ότι ο Σίλβα κι ο Ινιέστα πάτησαν περισσότερο περιοχή, ενώ ο Φάμπρεγκας από την πλευρά του έκανε περισσότερες κούρσες στην πλάτη της άμυνας. Ο Άλμπα άνοιξε το γήπεδο στο πλάι, επιβεβαιώνοντας ότι έκανε ένα εξαιρετικό τουρνουά. Αποδείχτηκε ότι χρειάζεσαι κινήσεις και τρεξίματα στην πλάτη της άμυνας, το οποίο δεν έκαναν οι Ισπανοί στο μεγαλύτερο μέρος του τουρνουά. Εξαιτίας αυτού κέρδισαν την άδικη ταμπέλα του "βαρετού", που είναι λανθασμένη και προήλθε πιθανώς επειδή ο κόσμος περιμένε περισσότερα: πιο γρήγορες πάσες, πιο συχνές διεισδύσεις. Τα αρνητικά σχόλια τελικά λειτούργησαν θετικά, καθώς φάνηκε ότι η Ισπανία μπορεί να κάνει περισσότερα από τα να ταλαιπωρεί τη μπάλα. Απέδειξαν πολλά γιατί σήμερα ήταν μια από τις πιο εντυπωσιακές εμφανίσεις που έχουμε δει σε τελικό διεθνούς διοργάνωσης.

Τα δύο πρώτα γκολ της Ισπανίας είναι η κορωνίδα, δείγματα ατόφιας ποδοσφαιρικής μαγείας, που ουσιαστικά περιγράφει πλήρως το αγωνιστικό τους στυλ. Όλες οι μεγάλες ομάδες χρειάζονται ένα μονοπάτι. Ο κόσμος ξεχνάει την κυριαρχία της Βραζιλίας του '70, αλλά θυμάται το γκολ του Κάρλος Αλμπέρτο, που περικλείει όλο το μεγαλείο εκείνης της ομάδας. Τα γκολ του Σίλβα και του Άλμπα είναι αυτό ακριβώς. Όπως τόνισε πρώτος ο Ντελ Μπόσκε η επιτυχία της Ισπανίας έχει τις βάσεις της σε πολλά πράγματα: στη δομή του ποδοσφαίρου τους, στις ακαδημίες, στους καλούς προπονητές". Τα γκολ δεν ήταν τυπικό δείγμα της Ισπανίας του Euro 2012, αλλά σίγουρα δεν ήταν τυπικό δείγμα... τίκι-τάκα.