Το χατ-τρικ του αιώνα!

Ο λόγος φυσικά για την αλησμόνητη αναμέτρηση μεταξύ των δύο πιο πετυχημένων εθνικών ομάδων της υφηλίου (5 παγκόσμιους τίτλους η Βραζιλία και 4 η Ιταλία) στο “Σαρία” της Βαρκελώνης, η οποία επέφερε την μεγαλύτερη έκπληξη στο Μουντιάλ του 1982 και αποτελεί all time classic θέμα συζήτησης των φανατικών ποδοσφαιρόφιλων.

Αιτία το γεγονός ότι σε εκείνο το ματς ανατράπηκε κατά μία έννοια η ποδοσφαιρική λογική, με την πιο θεαματική “σελεσάο” όλων των εποχών και άξια διάδοχο της υπερομάδας της Βραζιλίας του 1970 να πέφτει θύμα της άριστης οργάνωσης, της εξαιρετικής τακτικής και του υπέρμετρου πείσματος των Ιταλών, που έστειλαν μήνυμα σε όλο τον κόσμο ότι… “impossible is nothing”.

Ποιά ήταν όμως τα δεδομένα γύρω από τις δύο ομάδες πριν από τη μεταξύ τους κόντρα με έπαθλο μία θέση στα ημιτελικά του Μουντιάλ;

Από τη μία πλευρά, ο κόσμος έβλεπε μία Βραζιλία να “κεντάει” στον αγωνιστικό χώρο, έχοντας μεσαία γραμμή και επίθεση να “πετούν φλόγες” με τους Σόκρατες (αρχηγός), Φαλκάο, Σερέζο, Ζίκο και Έντερ (μοναδική παραφωνία ίσως σε εκείνο το κομμάτι του γηπέδου ο “χασογκόλης” Σερτζίνιο), και τα γκολ να “πέφτουν βροχή” στους αγώνες που έδωσε στην φάση των ομίλων.

Τρεις νίκες σε ισάριθμους αγώνες ήταν ο απολογισμός για τους “βιρτουόζους” του Τέλε Σαντάνα με αντιπάλους-θύματα κατά σειρά τις Σοβιετική Ένωση (2-1), Σκωτία (4-1) και Νέα Ζηλανδία, με το ξεκίνημα του δευτέρου γύρου να τους βρίσκει εξίσου καταιγιστικούς, επικρατώντας άνετα 3-1 της “άσπονδης αντιπάλου” Αργεντινής.

Σε όλα αυτά θα πρέπει να συνυπολογίσει κανείς ότι οι “καριόκας” έκαναν ανατροπή στα δύο πρώτα παιχνίδια τους ενώ κατά γενική ομολογία οι εμφανίσεις τους αποτελούσαν την ατραξιόν της διοργάνωσης, με τα στάδια “Ραμόν Σάντσεθ Πιθχουάν” και “Μπενίτο Βιγιαμαρίν” της Σεβίλλης να γεμίζουν ασφυκτικά για να μη χάσουν την επίδειξη υψηλής τεχνικής και την αποθέωση της φαντασίας και του μπρίου από πλευράς Βραζιλιάνων.

Απογείωση για Βραζιλία, χαμηλές πτήσεις για Ιταλία

Στον αντίποδα, η Ιταλία έμοιαζε να τρεκλίζει στην πρώτη φάση των ομίλων, όπου δεν μπόρεσε να πάρει ούτε μία νίκη στη Γαλικία, όμως η “Θεά τύχη” είχε χαμογελάσει πλατιά στο συγκρότημα του Έντσο Μπέαρτζοτ.

Και αυτό γιατί κατάφερε να πάρει το εισιτήριο για τον επόμενο γύρο ως 2η του ομίλου της, πίσω από την Πολωνία, χάρη σε τρεις ισοπαλίες (0-0 με Πολωνία, 1-1 με Περού και 1-1 με Καμερούν), την ώρα που το Καμερούν αποκλείστηκε έχοντας και αυτό τρεις ισοπαλίες όπως οι “ατζούρι”.

Αν και πετύχαινε λοιπόν γκολ με το… σταγονόμετρο (μόλις 2) στα τρία πρώτα παιχνίδια της, η Ιταλία άφησε πίσω τους Αφρικανούς λόγω καλύτερης… επίθεσης, και ταυτόχρονα έγραψε ιστορία, ούσα η πρώτη ομάδα στα 52 χρόνια ζωής του Μουντιάλ που προχωρούσε στον δεύτερο γύρο χωρίς νίκη.

Στον δεύτερο γύρο, η Ιταλία “έκανε σεφτέ” την πλέον κατάλληλη στιγμή, νικώντας με 2-1 την κάτοχο του τροπαίου Αργεντινή (Ταρντέλι και Καμπρίνι οι σκόρερ), παρόλα αυτά κατέβαινε στον “τελικό” με τη Βραζιλία από μειονεκτική θέση.

Τρεις ημέρες αργότερα (2 Ιουλίου) η Βραζιλία επιβλήθηκε και αυτή με τη σειρά της επί της Αργεντινής αλλά με μεγαλύτερο σκορ (3-1) κάτι που σήμαινε ότι η “σκουάντρα ατζούρα” ήθελε ΜΟΝΟ νίκη κόντρα στην ομάδα-επιτομή του “beautiful game” για να περνούσε εκείνη στους “4”.

Επειδή όμως κανένα παιχνίδι δεν είναι “χαμένο” προτού καν ξεκινήσει, οι Ιταλοί μπήκαν αποφασισμένοι στο γήπεδο να πουλήσουν ακριβά το τομάρι τους και με το άγχος να αποτελεί άγνωστη λέξη στο λεξιλόγιό τους (ποιός θα μπορούσε να τους κατηγορήσει άραγε αν δεν νικούσαν την καλύτερη και πιο θεαματική ομάδα από τις 24 συνολικά του τουρνουά;) έγραψαν ιστορία.

Η καλή ημέρα για τη “σκουάντρα ατζούρα” φάνηκε μάλιστα από το… πρωί, αφού βρήκαν δίχτυα μόλις στο 5ο λεπτό…

Ο πλέον προικισμένος τεχνικά άσος εκείνης της ομάδας, Μπρούνο Κόντι, κουβάλησε εξαιρετικά τη μπάλα για περίπου 30 μέτρα στη δεξιά πτέρυγα πριν την δώσει στο απέναντι άκρο για τον Καμπρίνι, ο τελευταίος έβγαλε σέντρα-λουκούμι στην αντίπαλη περιοχή και ο Πάολο Ρόσι την έστειλε με καρφωτή κεφαλιά στη δεξιά γωνία της βραζιλιάνικης εστίας.

Το γκολ αυτό ήταν ουσιαστικά η (πρώτη) λυτρωτική πράξη για τον 26χρονο τότε επιθετικό, που προερχόταν από διετή αποκλεισμό από τα γήπεδα εξαιτίας της εμπλοκής του ονόματός του στο στοιχηματικό σκάνδαλο Tottonero, αλλά και από άκρως αποκαρδιωτικές εμφανίσεις στα τέσσερα προηγούμενα ματς της Ιταλίας στο τουρνουά.

Οι περισσότεροι τον αποκαλούσαν μέχρι τότε “φάντασμα” και ασκούσαν αμείλικτη κριτική στον Μπεαρτζότ που τον είχε πάρει μαζί του στην Ισπανία (αφήνοντας εκτός αποστολής τον πρώτο σκόρερ του Καμπιονάτο τις δύο προηγούμενες σεζόν, Ρομπέρτο Προύτσο!) και τον εμπιστευόταν στην ενδεκάδα, όμως μέσα σε 90 λεπτά έμελλε να σιωπήσουν για πάντα.

Ο Ρόσι έβαλε φωτιά στον “τελικό”

Μετά το 1-0 από τον Ρόσι, η Βραζιλία ανέβασε φυσικά στροφές και μετά από μία κραυγαλέα χαμένη ευκαιρία του Σερτζίνιο, έφτασε στην ισοφάριση μόλις στο 12′.

Οι Σόκρατες και Ζίκο “έκρυψαν” τη μπάλα στο μισό γήπεδο της Ιταλίας (ο Τζεντίλε ακόμα… ψάχνει τον Ζίκο μετά την εκπληκτική ντρίμπλα που του έκανε), με τον μεγαλοπρεπή αρχηγό της Βραζιλίας να εφορμεί στην περιοχή και με ασύλληπτο χαμηλό σουτ στην κλειστή γωνία του Ντίνο Τζοφ να ισοφαρίζει.

Και πάλι όμως, η Ιταλία είχε τη λύση, που άκουγε στο όνομα Πάολο Ρόσι. Ο γεννημένος στο Πράτο φορ εκμεταλλεύτηκε στο 25′ μία παιδαριώδη συννενόηση Σερέζο-Ζούνιορ λίγο εξω από τη μεγάλη περιοχή και έκλεψε τη μπάλα, για να νικήσει με δυνατό δεξί σουτ από το ημικύκλιο τον Βαλντίρ Πέρες και να στείλει την ομάδα του στα αποδυτήρια για το ημίχρονο με την ψυχολογία στα ύψη (2-1).

Το δεύτερο ημίχρονο “έσπασε καρδιές”, με τη Βραζιλία να επιτίθεται κατά κύματα και να σφυροκοπάει ανελέητα την εστία του Τζοφ, και την επιβράβευση της επιθετικής φιλοσοφίας -που είχε εμφυσήσει ο Σαντάνα στους παίκτες του-, να έρχεται στο 68′.

Μετά από υπέροχη ατομική ενέργεια του Τζούνιορ, ο Φαλκάο έγινε κάτοχος της μπάλας λίγο έξω από τη μεγάλη περιοχή και σε θέση δεξιά, με μία ωραία προσποίηση “ακινητοποίησε” την ιταλική άμυνα που τον άφησε ανενόχλητο να σκεφτεί προσεκτικά την επόμενη κίνησή του, για να γράψει το 2-2 με αριστερή βολίδα από το ημικύκλιο.

Το γκολ αυτό και η ισοπαλία αρκούσαν πλέον στη Βραζιλία για να προκριθεί στα ημιτελικά που περίμενε ήδη η Πολωνία, όμως η “σελεσάο” δεν είχε την αμυντική τακτική στο dna της και συνέχισε να παίζει φουλ επιθετικά, κάτι που τελικά “πλήρωσε” πολύ ακριβά ελέω της επιπόλαιας άμυνας και του ανεπαρκή Πέρες.

Με το ρολόι να σημαδεύει το 74ο λεπτό η Ιταλία κέρδισε κόρνερ από τα δεξιά, οι Βραζιλιάνοι απέτυχαν να την βγάλουν εγκαίρως από την περιοχή τους, και ο Ρόσι τους τιμώρησε για τρίτη φορά νικώντας με κοντινή προβολή τον αντίπαλο γκολκίπερ.

Αυτό ήταν… Το τρίτο προβάδισμα που πήραν οι “ατζούρι” δεν βρήκε αυτή τη φορά απάντηση από τους φαντεζί Βραζιλιάνους, το 3-2 των Ευρωπαίων έμεινε μέχρι το τέλος και ο πιο ηχηρός ίσως αποκλεισμός ομάδας στην ιστορία του Μουντιάλ είχε μόλις ολοκληρωθεί.

Στις πληγές δε των Βραζιλιάνων έπεσε και άφθονο αλάτι, με το πούλμαν της ιταλικής αποστολής να μπλοκάρει εκείνο της Βραζιλίας μετά το παιχνίδι και τους ηττημένους να υποχρεώνονται να περιμένουν μία ώρα επιπλέον πίσω από το παλιό στάδιο της Εσπανιόλ μέχρι να ολοκληρωθούν οι πανηγυρισμοί των ποδοσφαιριστών της “σκουάντρα ατζούρα”.

Η οργή του Ζίκο & η υπερηφάνεια του Σόκρατες

“Η ήττα μας από την Ιταλία δεν ήταν κάτι το απλό. Ήταν σαν να επιτυγχάνεις την κατάκτηση της πιο όμορφης γυναίκας στον κόσμο, αλλά μετά να μην μπορείς να κάνεις αυτό που έχει σημασία.

Μπορεί όμως να συμβεί, στη ζωή και στον αθλητισμό”, ήταν ο γλαφυρός τρόπος με τον οποίο περιέγραψε το Βραζιλία-Ιταλία του ’82 ο αρχηγός Σόκρατες σε πρόσφατη συνέντευξή του.

“Κάποιοι λένε ότι ήμασταν η καλύτερη ομάδα από αυτές που δεν έχουν κερδίσει το Παγκόσμιο Κύπελλο. Μας το λένε ακόμα και σήμερα…

Ο κόσμος θυμάται την ομάδα μας επειδή χάσαμε, δεν κερδίσαμε. Ουδείς όμως προσπάθησε να αντιγράψει την Ιταλία, την ομάδα που σήκωσε το τρόπαιο. Η όμορφη ομάδα, με την τέχνη και τη δημιουργικότητα, έχασε”, κατέληξε ο αρχηγός εκείνης της σπουδαίας ομάδας.

“Παίξαμε καλλιτεχνικό ποδόσφαιρο γεμάτο ομορφιά, γκολ και επίθεση. Η Ιταλία ήταν το αντίθετο, κοίταζε αποκλειστικά το πως θα μας σταματήσει από το να παίξουμε ποδόσφαιρο”, ωρυόταν μετά το ματς ο Ζίκο, όμως τα λόγια αυτά ηχούσαν εκείνες τις ώρες στα αυτιά του “Παμπλίτο” ως μία… γλυκιά μπαλάντα.

Ο “ντροπιασμένος” για δύο ολόκληρα χρόνια από τα στοιχηματικά σκάνδαλα, Ρόσι, είχε γίνει ήρωας για ένα ολόκληρο έθνος μέσα σε λιγότερο από δύο ώρες, με την μοίρα να του φέρεται με το… γάντι και στη συνέχεια του τουρνουά.

Απόδειξη τα δύο γκολ που πέτυχε στον ημιτελικό με την Πολωνία και το πρώτο στον τελικό με τη Δ. Γερμανία, γεγονός που του χάρισε τον τίτλο του πρώτου σκόρερ (6 γκολ) και του MVP στη διοργάνωση, ενώ λίγο πριν τη δύση του 1982 αναδείχτηκε “Ευρωπαίος Ποδοσφαιριστής της Χρονιάς” και “Κορυφαίος Ποδοσφαιριστής στον Κόσμο”.

“Έκανα τη Βραζιλία να κλαίει”, είναι ο τίτλος του βιβλίου του Πάολο Ρόσι που κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο 2002 και η αλήθεια είναι πως είναι το ίδιο… εύστοχος όπως και ο Ιταλός άσος την 5η Ιουλίου του 1982.

Η σύγκρουση άλλωστε Ιταλίας και Βραζιλίας αποτέλεσε σταθμό για τη διοργάνωση: η πρώτη έχει να θυμάται πως έβαλε το τρίτο αστέρι στη φανέλα χάρη στην εκτελεστική δεινότητα του Ρόσι και στην συντηρητική τακτική, ενώ οι Βραζιλιάνοι μιλούν για άδικο αποκλεισμό μίας ομάδας χάρμα-ειδέσθαι και έχουν βαφτίσει τον αγώνα ως “η καταστροφή της Σαρία”.

Το φύλλο αγώνα

Βραζιλία (Τέλε Σαντάνα): Πέρες, Λεάντρο, Όσκαρ, Λουιζίνιο, Σερέζο, Τζούνιορ, Σόκρατες, Σερτζίνιο (69′ Ισίντορο), Ζίκο, Έντερ, Φαλκάο

Ιταλία (Έντσο Μπεαρτζότ): Τζοφ, Καμπρίνι, Κολοβάτι (34′ Μπέργκομι), Τζεντίλε, Σιρέα, Αντονιόνι, Οριάλι, Ταρντέλι (75′ Μαρίνι), Κόντι, Γκρατσιάνι, Ρόσι

Γήπεδο: Σαρία (Βαρκελώνη)

Διαιτητής: Άμπραχαμ Κλάιν (Ισραήλ)

Γκολ: 12′ Σόκρατες, 68′ Φαλκάο / 5′, 25′, 74′ Ρόσι

Κίτρινες κάρτες: Τζεντίλε (13′), Οριάλι (78′)