Για πλείστους όσους λόγους θα μείνει στην ιστορία και θα μνημονεύεται εις τους αιώνας των αιώνων ο Μάικ Σιζέφσκι, ο οποίος το Σάββατο, στο all-time classic ντέρμπι Ντιουκ-Νορθ Καρολάινα θα περάσει για τελευταία φορά το κατώφλι του Cameron Indoor Stadium ως εν ενεργεία προπονητής.

Εν ενεργεία προπονητής, έγραψα; Λάθος και το διορθώνω αμέσως. Ως εν ενεργεία προπονητής και ως ζωντανός θρύλος του μπάσκετ!

Θα μνημονεύεται εσαεί για τα πέντε κολεγιακά πρωταθλήματα του (1991, 1992, 2001, 2010, 2015), που παρεμπιπτόντως είναι όσα και τα παιδιά του!

Θα μνημονεύεται Για τις 12 συμμετοχές του σε Final Four του NCAA. Θα μνημονεύεται για τις μέχρι τούδε 1170 νίκες του σε 1531 αγώνες με δυο σχολεία της Α’ κατηγορίας (Army West Point, Duke). Θα μνημονεύεται για τους τρεις τίτλους του καλύτερου προπονητή της χρονιάς...

Θα μνημονεύεται για τα πέντε χρυσά ολυμπιακά μετάλλια που έχει στο παλμαρέ του, τρία ως πρώτος προπονητής και άλλα δυο ως assistant coach.

Θα μνημονεύεται για τα δυο χρυσά και τα δυο χάλκινα μετάλλια του σε Παγκόσμια Πρωταθλήματα, μάλιστα στα δυο δεύτερα ενυπάρχει ελληνικός δάκτυλος!

Θα μνημονεύεται για τον συρφετό των παικτών τους οποίους ανακάλυψε, στρατολόγησε, διέπλασε, ανέδειξε και γαλούχησε.

Θα μνημονεύεται για την κρυστάλλινη φιλοσοφία του στην άμυνα και στην επίθεση...

Θα μνημονεύεται για την αφοσίωση και την αιώνια πίστη του στο Duke στην τεχνική ηγεσία του οποίου παρέμεινε επί 42 συναπτά έτη...

Και last, but not least: θα μνημονεύεται για το επώνυμο του που είναι η επιτομή του γλωσσοδέτη!

Το κοκομπλόκο, ο "Coach K" και εκείνος με το "Νο 4"

Διάβολε άντε να προσπαθήσεις να προφέρεις σωστά το επώνυμο κάποιου που γράφεται Krzyzewski και να μην πάθεις κοκομπλόκο, που έλεγε και ο Φώτσης!

Γι' αυτό λοιπόν μερίμνησε εκείνος ο ευρηματικός τύπος που τον βάφτισε "Coach K" και σπατσάραμε συλλήβδην!

Ο λεγάμενος κατεβαίνει από τη σκηνή και βάζει τους τίτλους τέλους σε μια μακρά, λαμπρή και δαφνοστεφή σταδιοδρομία στους πάγκους, όντας δίχως αμφιβολία ο τελευταίος μεγάλος γκουρού του κολεγιακού μπάσκετ...

Τον ξέρουμε καλά τον Μάικ, αλλά, διάβολε, μας ξέρει κι αυτός. Εντάξει δεν τα κατάφερνε πάντοτε με την αποστήθιση των ονομάτων, όπως στη συνέντευξη Τύπου μετά τον ημιτελικό του Μουντομπάσκετ στη Σαϊτάμα, όπου αναφερόταν κολακευτικά "στο Νο 4, ο οποίος έστηνε αλλεπάλληλα pick n' roll".

Διάβασε κι έμαθε όμως, γι αυτό κιόλας εξαγνίστηκε τον Αύγουστο του 2010 (στο περιθώριο του Dream Game στο ΟΑΚΑ), που δεν αναφέρθηκε μονάχα στον Παπαλουκά, στον Διαμαντίδη και στον Σπανούλη, αλλά κόντεψε να αναστορηθεί και τον Παταβούκα!

Η πάσα του Παταβούκα και το καλάθι του Γαλακτερού

Θα έπρεπε, ο αγαπητός Μάικ να θυμάται και τον Κωστάκη από εκείνο το αλησμόνητο alley- oop με τον Γαλακτερό στην τελευταία φάση της κανονικής διάρκειας του αγώνα Ελλάδα-ΗΠΑ στο Μουντομπάσκετ του 1990 στη Βίγια Μπαγεστέρ του Μπουένος Αϊρες.

Τον θυμάμαι να τρέχει κι αυτός αλλόφρων προς το τραπέζι της γραμματείας για να φωνάξει στον Ουρουγουανό κομισάριο Ράε, ότι το καλάθι του Νάσου ήταν εκπρόθεσμο και με τα πολλά το κατάφερε!

Παρεμπιπτόντως τον Γαλακτερό ο Σιζέφσκι δεν τον έμαθε εκείνο τα βράδυ, αλλά τον ήξερε από πριν...

Τρία χρόνια πριν όταν ο Νάσος πετάχτηκε για μια χρονιά στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού για να φοιτήσει και να παίξει στο λύκειο του Μάσουκ στο Κονέκτικατ, είχε υποπέσει στα ραντάρ του Σιζέφσκι ο οποίος προσπάθησε να τον στρατολογήσει στο Ντιουκ...

"Ειιιι εσύ, νεαρέ, σε περίμενα και δεν ήρθες"

Ο τότε νεανίας και φέρελπις παίκτης του Αμύντα δεν ανταποκρίθηκε σε εκείνη την πρό(σ)κληση, επέστρεψε στην Ελλάδα όπου είχε στηθεί ένας χορός γύρω του και εντέλει μεταγράφηκε στην ΑΕΚ...

Την παραμονή του θρίλερ, μετά την προπόνηση της Εθνικής και προτού μπουν στο γήπεδο οι Αμερικανοί, ο Παναγιώτης Γιαννάκης και ο Παναγιώτης Φασούλας χαιρέτησαν τον Σιζέφσκι, που με την άκρη του ματιού του είδε και τον Νάσο να κάθεται στην εξέδρα...

"Ειιι, εσύ, νεαρέ. Σε περίμενα και δεν ήρθες", του φώναξε.

"Κώλωσα τότε και αισθάνθηκα κάπως", μου είχε πει ο Γαλακτερός στη συνέντευξη του στο SPORT24.

"Είχα ντραπεί να σηκωθώ να τον χαιρετήσω μαζί με τους δυο Παναγιώτηδες, αλλά όταν μου μίλησε σηκώθηκα και πήγα να τον χαιρετήσω. Μάλιστα όλα τα παιδιά έπαθαν πλάκα και απορούσαν από πού κι ως πού γνωριζόμασταν και πώς μου μίλησε".

Το τρίγωνο του διαβόλου και ο μέντορας Μπόμπι Νάιτ

Την προηγούμενη ημέρα η ταπεινότης μου τον είχε συναντήσει για πρώτη φορά, στο λόμπι του ξενοδοχείου Sheraton, όπου διέμεναν οι αποστολές...

Μας σύστησε ο τότε προπονητής της Εθνικής, Ευθύμης Κιουμουρτζόγλου, ο οποίος τον γνώριζε από την προτεραία θητεία του στο μπασκετικό "Τρίγωνο του διαβόλου", που ορίζεται ανάμεσα στο Τσάπελ Χιλ (Νορθ Καρολάινα), στο Ράλεϊ (Νορθ Καρολάινα Στέιτ) και στο Ντούραμ (Ντιουκ).

Εκτός από γνωστοί από την εποχή, κατά την οποία ο Ευθύμης θήτευσε δίπλα στον Ντιν Σμιθ, τους συνέδεε και το ίδιο παρατσούκλι, το '|Coach Κ" απόρροια της αντικειμενικής δυσκολίας που παρουσιάζουν τα επώνυμα τους...

Ο Σιζέφσκι δεν λογιζόταν ως πνευματικό τέκνο του αοίδιμου Ντιν Σμιθ, αλλά του Μπόμπι Νάιτ, πάλι καλά που δεν κληρονόμησε από τον μέντορα του όλα τα στραβά του χαρακτήρα του: δεν πέταγε καρέκλες σε διαιτητές, δεν χαστούκιζε παίκτες, δεν όρμαγε σε αντιπάλους!

Στα μέσα Νοεμβρίου του 2011 όταν στον αγώνα του Ντιουκ με το Μίσιγκαν Στέιτ ο Σιζέφσκι ξεπέρασε τον μέντορα του σε νίκες στο κολεγιακό πρωτάθλημα, ο Νάιτ ήταν εκεί...

Με το που είδε τον Σιζέφσκι, τον αγκάλιασε και του είπε "Just keep it going" (απλά συνέχισε), αλλά η αντιφώνηση του Μάικ ήταν όντως μια παρηγοριά για τον άνθρωπο, τον οποίο η μπασκετική πιάτσα λάτρευε να μισεί…

"Κόουτς, δεν είμαι σίγουρος ότι στο λένε συχνά, αλλά εγώ σε ευχαριστώ πολύ και σε αγαπώ για όσα έκανες για μένα"!

Το παιδί με το κακό σουτ και το ελαφάκι του Ντίσνεϊ

Ο Μπόμπι δεν άφησε αυτό το κομπλιμέντο να πέσει κάτω και με εκείνο το μοναδικό ύφος του, απάντησε: «Για ένα παιδί που δεν μπορούσε να σουτάρει, καλά τα 'χεις καταφέρει»!

Ο Σιζέφσκι ερμήνευσε αυτή την κουβέντα του παλιού δασκάλου του ως ανταπόδοση της φιλοφρόνησης και καλά έκανε, διότι με τον Νάιτ δεν τα βγάζεις εύκολα πέρα...

Εκείνη η βραδιά είχε και συνέχεια, διότι μετά τον Νάιτ, τον Σιζέφσκι τον περίμενε ο Τομ Αϊζο για να του πει τα συχαρίκια για το ρεκόρ με ένα ηχηρό high-five και με μια δήλωση που αποτελεί μνημείο αναγνώρισης...

«Δεν υπήρχε περίπτωση να νικήσω απόψε. Ένιωθα σαν τον παίκτη που είχε πετάξει την μπάλα στον Χανκ Ααρον, όταν έκανε το ρεκόρ στα home run ή σαν αυτόν που πυροβόλησε τον Μπάμπι (ΣΣ: το ελαφάκι του Ντίσνεϊ)»!!!

Σε αυτές τις σεζόν στην άκρη του πάγκου, πρώτα στην ομάδα της ... Σχολής Ευελπίδων των ΗΠΑ και εν συνεχεία (αδιαλείπτως από το 1980) στο Ντιουκ ο Σιζέφσκι τα πήρε όλα...

Τα πήρε όλα και φεύγει, έχοντας μάλιστα αρχίσει την καριέρα του στους πάγκους με losing record (11-14) στην πρώτη σεζόν του με το Army.

Αυτό είναι που λένε ότι τα φαινόμενα απατούν!

Όλα αυτά τα χρόνια ο Σιζέφσκι ανέδειξε, αλλά κυρίως γαλούχησε στρατιές από σπουδαίους παίκτες στους οποίους εμφύσησε τα ιδανικά που θα τους ήταν απαραίτητα όχι μόνο για να διακριθούν στο μπάσκετ, αλλά και να προχωρήσουν στη ζωή τους.

Έχει σημασία αυτό διότι πριν από 43 χρόνια, ο Μάικ είχε στους Αrmy Cadets, έναν παίκτη που μέσα σε ένα βράδυ έφαγε πιο πολλές καρπαζιές ακόμη κι από τον... Αλέκο Τζανετάκο στις παλιές ελληνικές κωμωδίες!

Το βράδυ της 2ας Δεκεμβρίου 1979 συνέβησαν δυο κοσμοϊστορικά γεγονότα στο μπάσκετ: στη Θεσσαλονίκη έκανε το ντεμπούτο του ο Γκάλης (Αρης-Ηρακλής) και στη Σάντα Κλάρα της Καλιφόρνια ένας γίγας ονόματι Ραλφ Σάμπσον οδηγούσε τη Βιρτζίνια στη νίκη επί της ομάδας του Στρατού, στο πλαίσιο του Cable Car Classic, με 74-60.

Οι 12 τάπες του Σάμπσον και ο πόλεμος με τον Σαντάμ

Το ματς δεν θα είχε την παραμικρή σημασία εάν ο ύψους 2.24 και Νο 1 στο ντραφτ του 1983, σέντερ δεν έκανε 12 τάπες, σχεδόν όλες πάνω στον Μπομπ Μπράουν, που τελείωσε το ματς με 5/20 σουτ...

Το ματς πάλι δεν θα είχε καμιά σημασία, εάν ο Μπράουν, ο οποίος βεβαίως δεν φτούρησε στο μπάσκετ δεν γινόταν μετά από κάμποσα χρόνια ο αρχιστράτηγος του αμερικανικού στρατού, παρασημοφορημένος από τον πρόεδρο των ΗΠΑ και γενικός διοικητής στην επιχειρήσεις εναντίον του Σαντάμ Χουσέιν στο Ιράκ!

Στο τέλος εκείνης της σεζόν ο Σιζέφσκι εγκατέλειψε τη στρατιωτική ακαδημία και ενώ δέχτηκε πρόταση από την Αίοβα ανέλαβε τους "Μπλε Διαβόλους" του Ντιουκ, ο διευθυντής του οποίου ζήτησε τη γνώμη διαφόρων προπονητών προτού τον προσλάβει.

Ανάμεσα σε αυτούς ήταν ο (τότε προπονητής της Βιρτζίνια) Τέρι Χόλαντ που βεβαίως είχε νωπή στη μνήμη του το βράδυ με τις 12 τάπες του Σάμπσον.

"Μου φαίνεται ότι αυτός είναι ο άνθρωπος που ψάχνετε» είπε στον Τομ Μπάτερς. «Κάθε μέρα θα είναι σαν να πεθαίνει και να πηγαίνει στον παράδεισο"!

Τις πρώτες τρεις σεζόν στο Ντούραμ, ο Σιζέφσκι φαινόταν να (πεθαίνει και να) πηγαίνει στην κόλαση: είχε ρεκόρ 38 νίκες και 47 ήττες, αλλά ο έρωτας με την πρώτη ματιά ήταν πολύ δυνατός, ώστε να κρατήσει 42 χρόνια και να κάνει τον προπονητή με το δύσκολο επώνυμο πρώτο μάγκα στην κολεγιακή πιάτσα και έναν ζωντανό θρύλο στα χρονικά του παγκόσμιου μπάσκετ.

Η βαθιά υπόκλιση στον Γιαννάκη

Αυτός ο θρύλος υπήρξε παλαιόθεν και παραμένει - παρά το χουνέρι που του κάναμε στον ημιτελικό της 1^ης Σεπτεμβρίου του 2006 - καλός, πιστός και ειλικρινής φίλος του ελληνικού μπάσκετ...

Πέρα από τις σχέσεις του με πλείστους όσους Έλληνες τους οποίους φιλοξένησε κιόλας στο Ντούραμ και ανέπτυξε σχέσεις μαζί τους (βλέπε Παναγιώτης Γιαννάκης, Μάκης Δενδρινός, Λάκης Τσάβας, Χριστόδουλου Οικονομίδης, Νίκος Λινάρδος) ο Σιζέφσκι επιδαψίλευσε μια ύψιστη και σπάνια τιμή στον δήμιο του!

Οκτώ χρόνια μετά το αμερικανικό κάζο στη Σαϊτάμα ο Αμερικανός προπονητής διέκοψε τη συνέντευξη Τύπου μετά τον ημιτελικό των ΗΠΑ με τη Λιθουανία στη Βαρκελώνη μόλις είδε φάτσα κάρτα μπροστά του τον Παναγιώτη Γιαννάκη και τον αποθέωσε για τα pick n’ roll και την τακτική του στον ημιτελικό του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος του 2006.

Δήλωσε μάλιστα ιπποτικά ότι «ο κόουτς που βλέπετε εδώ μας δίδαξε πολλά και μας άλλαξε την κοσμοθεωρία μας».

Αυτό κι αν είναι παράσημο!

Το scouting για την Εθνική και το παπάκι του Δενδρινού

Είκοσι χρόνια νωρίτερα, τον Ιούλιο του 1994, στο περιθώριο του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος στο Τορόντο, κοντέψαμε να κάνουμε ντου στο άβατον του, αλλά τζίφος...

Θέλοντας και μη, σε εκείνο το μακρύ ταξίδι, μου έλαχε ο κλήρος να κάνω και τον... σκάουτερ!

Ενώ η Εθνική βρισκόταν στη Ουάσινγκτον και έπαιζε φιλικά ματς στις εγκαταστάσεις του Τζορτζτάουν η Γερμανία που ήταν ο πρώτος αντίπαλος της στο Μουντομπάσκετ έδινε ένα αγώνα επίδειξης με τους Αμερικανούς στη Σάρλοτ.

Ο Κιουμουρτζόγλου ζήτησε από τον συνεργάτη του, Μάκη Δενδρινό να είναι παρών, αλλά επειδή δεν βρέθηκαν αεροπορικά εισιτήρια, προκρίθηκε η λύση του αυτοκινήτου.

Ο συχωρεμένος ο Βούδας δεν είχε δίπλωμα αυτοκινήτου, άλλωστε το μόνο όχημα που οδηγούσε στην Αθήνα ήταν το θρυλικό... παπάκι του!

Ανέλαβε λοιπόν τον ρόλο του οδηγού ο συνάδελφος Γιάννης Κουκουλάς, κάθισε μπροστά ο Δενδρινός και πίσω ο Γιάννης Καραλής και εγώ και μετά από δέκα ώρες και μπόλικες περιπλανήσεις στην αμερικανική ενδοχώρα φτάσαμε στη Σάρλοτ και "κατασκοπεύσαμε" όλοι μαζί τους Γερμανούς!

"Ντροπή να μην του πούμε μια καλημέρα"

Κατάκοποι από την "Οδύσσεια" κοιμηθήκαμε για τέσσερις ώρες σε ένα μοτέλ που βρήκαμε στο δρόμο και πήραμε τον δρόμο της επιστροφής που εξελίχθηκε σε μια νέα περιπέτεια, διότι ο Μάκης είχε τον κολεγιακό χαβά του και επέμενε να κάνουμε μια παράκαμψη από τον κεντρικό δρόμο και να πάμε στο Ντούραμ.

Για ποιο λόγο; "Ντροπή είναι ρε παιδιά να μην πάμε να πούμε μια καλημέρα στον Μάικ Σιζέφσκι"!

Καθένας με τον πόνο του, μαθές.

Όντως κάναμε την παράκαμψη και φτάσαμε στο Ντιουκ, αλλά ατυχήσαμε διότι ο Σιζέφσκι έλειπε εκείνη τη μέρα και το μόνο που έκανε ο Δενδρινός ήταν να του αφήσει ένα ιδιόχειρο σημείωμα!

Η γροθιά και ο Λινάρδος

Βεβαίως πολύ περισσότερα για τον Σιζέφσκι μπορεί να καταθέσει κάποιος που ούτω ή άλλως έχει αστείρευτες προσωπικές εμπειρίες, μαρτυρίες, αναμνήσεις και εικόνες από το προπονητικό μέγεθος, το modus lavorandi του και την σαγηνευτική προσωπικότητα του...

Όταν κρέμασε τη φανέλα με το Νο 11, ο Νίκος Λινάρδος μετακόμισε στο Ντούραμ, μαθήτευσε για δυο χρόνια (1997-1999) στο πλάι του Σιζέφσκι, που τον έχει κορώνα στο κεφάλι του και φωτογραφία στο προφίλ του στο Facebook!

Σε εκείνη τη διετία ο "Ξιφίας" έγινε κι ελόγου του μέρος της γροθιάς.

Τι ‘ν τούτο πάλι;

Το περιβόητο "fist" το οποίο λάνσαρε ως ορολογία, σε αυτό όμνυε καθ' όλο τον προπονητικό βίο του και έγινε κιόλας ο διαπρύσιος κήρυξ του: η γροθιά, όχι το σύστημα που παίζουν αρκετές ομάδες, αλλά τα πέντε προαπαιτούμενα που σύμφωνα με τη φιλοσοφία του, πρέπει να πληροί μια ομάδα για να πετύχει τους στόχους της,

Communication, Collective Responsibility, Caring, Trust, Pride…

Σε απλά ελληνικά, πάει να πει Επικοινωνία, Συλλογική Υπευθυνότητα, Φροντίδα, Εμπιστοσύνη, Υπερηφάνεια!

• ΥΓ: Καλά στερνά Μάικ Σιζέφσκι: το μπάσκετ σε ευγνωμονεί για όλα όσα κατέθεσες και εμείς οι Έλληνες σε ευχαριστούμε από βάθους καρδίας για τα ευγενή αισθήματα και τη φιλία σου...