Τα Προολυμπιακά τουρνουά ολοκληρώθηκαν, τα φαβορί, όπως ορίζονταν από ένα μέτρο συγκριτικών κανόνων καταποντίστηκαν, τα αουτσάιντερ θριάμβευσαν και η Ελλάδα, γνώρισε κάτι και από τα δύο συναισθήματα. Αναγνώριση και θαυμασμό για τη νίκη της επί της Τουρκίας και την πρόκριση στον τελικό του τουρνουά που έγινε στον Καναδά. Απογοήτευση, στεναχώρια, εκνευρισμό μετά την (με κάτω τα χέρια) ήττα από την Τσεχία στο ματς πρόκρισης στους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Τις επόμενες ημέρες θα γίνουν πολλές αναλύσεις. Για τον μπασκετικό Θεάνθρωπο της Σλοβενίας, Λούκα Ντόντσιτς, για τον Κοκόσκοφ, που "τελικά μήπως δεν είναι και τόσο σπουδαίος;”, για τον Καναδά των 8 NBAers, για τη Γερμανία του νεαρού μάγου Μο Βάγκνερ. Είναι λογικό. Υπάρχει όμως και κάτι το οποίο δε χωρά αμφισβήτηση: Κι αυτό είναι τα επιμέρους μηνύματα που διασπείρονται μετά τα τέσσερα τουρνουά σε Κροατία, Καναδά, Λιθουανία και Βικτόρια.

Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά

Είναι ικανοποιημένη η FIBA από το γεγονός ότι το σύστημα διεξαγωγής των Παραθύρων, στέρησε ή απέτρεψε από κάποιους πολύ σημαντικούς παίκτες να αγωνιστούν και να προσφέρουν στις Εθνικές ομάδες τους; Προφανώς έλειψαν οι παίκτες των 4 ομάδων που προκρίθηκαν στους τελικούς των Περιφερειών του ΝΒΑ, παίζοντας για την πρόκριση στον τελικό του ΝΒΑ, ταυτό χρονα με τις Εθνικές ομάδες.

Μπορούσε να κάνει κάτι διαφορετικό η Παγκόσμια Ομοσπονδία; Είναι αυτονόητο πως κάθε φορά, όταν υπάρχουν απουσίες, η αξία και το κύρος, όσο και ο ανταγωνισμός ενός τουρνουά, πλήττεται. Οι προετοιμασίες των Εθνικών έγιναν με απουσίες σε πολλές χώρες, καθώς την ίδια στιγμή εξελίσσονταν τα εγχώρια πρωταθλήματα ή οι αγώνες του ΝΒΑ. Αρα, πράγματι οι ομάδες είχαν λίγο καιρό να προετοιμαστούν, γεγονός που σαφώς μπορεί να θεωρηθεί και ως ευεργετικός παράγοντας για τα αουτσάιντερ.

Το ερώτημα είναι αν μπορούσε να γίνει κάτι διαφορετικό και η απάντηση είναι: Η απάντηση είναι όχι. Οταν προγραμματίστηκαν τα Προολυμπιακά τουρνουά δεν υπήρχε στη ζωή όλου του πλανήτη η καταστροφική πανδημία. Πέρσι οι αγώνες αναβλήθηκαν και φέτος, έπρεπε να βρεθεί μία φόρμουλα που να ικανοποιεί τους πάντες.

Έτσι, η FIBA προγραμμάτισε τα Προολυμπιακά, όσο πιο αργά γινόταν σε συνεργασία με τη ΔΟΕ, καθώς αν περνούσαν 1-2 μέρες, η FIBA δε θα είχε το δικαίωμα να ζητήσει από τη διοργανώτρια αρχή των Αγώνων την έκδοση διαπιστεύσεων για τις νικήτριες ομάδες. Κι αυτή είναι μία πάρα πολύ σημαντική παράμετρος. Όλες οι παγκόσμιες ομοσπονδίες ήταν υποχρεωμένες, ακριβώς ένα μήνα πριν, να δηλώσουν τις συμμετοχές τους στην τοπική οργανωτική επιτροπή.

Μετά από διαπραγματεύσεις με τη ΔΟΕ η FIBA, προκειμένου να ορίσει τα Προολυμπιακά τουρνουά, όσο πιο αργά γινόταν, για να ευνοήσει τη συμμετοχή όσο περισσότερων παικτών μπορούσε, πάτησε πιο μακριά από τον μήνα που είχε περιθώριο. Ετσι, περιόρισε τη “χασούρα” των παικτών του ΝΒΑ, μόνο σε αυτούς που θα αγωνίζονταν στις 4 ομάδες των περιφερειακών τελικών του ΝΒΑ.

Ταυτόχρονα, έπειτα από σκληρές διαπραγματεύσεις με τον Άνταμ Σίλβερ, κατάφερε να πετύχει τη μείωση της κανονικής σεζόν (όλοι ξέρουμε τι σημαίνει για το ΝΒΑ να αφαιρείται έστω κι ένας αγώνας από το καλεντάρι του) από τους 82, στους 72 αγώνες, ώστε οι παίκτες να είναι όλοι διαθέσιμοι για τους Ολυμπιακούς αγώνες.

Όλα τα πρωταθλήματα ξεκίνησαν δειλά και με καθυστερήσεις, το ίδιο και το ΝΒΑ, που φέτος, σε μία και μοναδική περίπτωση που θα συμβεί αυτό, αλλά και με ψαλιδισμένη κανονική περίοδο, θα τελειώσει, στην καλύτερη των περιπτώσεων στις 20 Ιουλίου.

Υπάρχει κάτι άλλο, σε μία σεζόν που μαστίζεται από την πανδημία, που θα μπορούσε να κάνει η FIBA; Κάθε πρόταση θα μελετηθεί.

Παίζουν οι παίκτες του ΝΒΑ στις εθνικές ομάδες;

Η απάντηση προκύπτει από δύο αντιστρόφως ανάλογα παραδείγματα: Ο Λούκα Ντόντσιτς ήθελε σαν τρελός να παίξει και μάλιστα δήλωσε ότι θα προτιμούσε μία επιτυχία με την Εθνική ομάδα της χώρας του, από ένα δαχτυλίδι του ΝΒΑ. Ο Λούκα, πήγε στην προετοιμασία αμέσως μετά τη λήξη της σεζόν στο ΝΒΑ, πλήρωσε από την τσέπη του τα υψηλότατα ασφάλιστρα που απαιτούνταν για όλους τους παίκτες που αγωνίζονται στην από εκεί πλευρά του Ατλαντικού, πήρε από τη χέρι τη Σλοβενία και την έστειλε στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Αποκλείοντας και μάλιστα μέσα στο ίδιο τους το σπίτι, τους Λιθουανούς, που κατέβηκαν με πληρέστατη σύνθεση, και τους Βαλανσιούνας, Σαμπόνις πρώτα βιολιά.

Στην αντίπερα όχθη, ο Νίκολα Γιόκιτς, έχει κερδίσει τους πάντες με τα αγωνιστικά κατορθώματά του, αλλά για την ώρα χάνει τους συμπατριώτες του, που δεν μπορούν να δεχθούν ότι κατεβαίνει να παίξει στη χάση και τη φέξη, απουσιάζοντας από αυτό το Προολυμπιακό τουρνουά, που οι ίδιοι οι Σέρβοι θεωρούσαν τόσο σημαντικό, μίας και γινόταν στην έδρα τους.

Για τη φιλοξενία ενός Προολυμπιακού τουρνουά, κάθε διοργανώτρια πλήρωσε 2εκ ευρώ (2.3 ελβετικά φράγκα). Για να διοργανώσει το τουρνουά, όχι για να αγοράσει την πρόκριση. Και τελικά όλοι οι οικοδεσπότες και οι οικοδέσποινες αποκλείστηκαν.

Τα Προολυμπιακά τουρνουά αποτελούν ένα έσοδο για τη FIBA, κυρίως, όμως, υπάρχει δραστηριότητα κάποιων εθνικών ομάδων, οι οποίες θα κινδύνευαν να μείνουν άπραγες για δύο χρόνια μέσα σε έναν Ολυμπιακό κύκλο, αν δεν υπήρχε αυτή η δοκιμασία, κι από τη στιγμή που το Ευρωμπάσκετ, διεξάγεται πια κάθε 4 χρόνια.

Το πιο βασικό, όμως, είναι, ότι τα Προολυμπιακά τουρνουά δίνουν δεύτερες ευκαιρίες. Σε ισχυρούς κι ανίσχυρους, που δεν κατάφεραν να εξασφαλίσουν την πρόκρισή τους, μέσα από το ηπειρωτικό πρωτάθλημα (ευρωμπάσκετ για την Ευρώπη), ή το Παγκόσμιο κύπελλο. Είναι κακό να συμβαίνει αυτό; Ο καθένας έχει την άποψή του, αλλά σε γενικές γραμμές μία δεύτερη ευκαιρία, δεν κάνει ποτέ κακό.

Οι ομάδες των "παραθύρων"

Υπάρχει όμως και μία άλλη ουσιαστική πτυχή την οποία πρέπει να διακρίνουμε. Η Ελλάδα, ήταν μία κατεξοχήν ομάδα παραθύρων, αλλά το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα των ευεργετικών, για την ανάπτυξη του μπάσκετ, συνεπειών των αγώνων πρόκρισης των Εθνικών ομάδων είναι η Τσεχία.

Με τον βασικό κορμό να έχει παίξει στα περισσότερα ματς, των παραθύρων και τους Βέσελι-Σατοράσνκι να εμφανίζονται στους καλοκαιρινούς αγώνες, όταν ολοκληρώνοντας οι υποχρεώσεις με τις ομάδες τους, η Τσεχία μετατράπηκε από ένα φτωχό συγγενή του ευρωπαϊκού μπάσκετ σε μία άκρως υπολογίσιμη δύναμη. Οι αγώνες πρόκρισης έπαιξαν σημαντικό ρόλο, ώστε να δημιουργηθεί αυτή η αξιοζήλευτη χημεία που έριξε την Ελλάδα στο καναβάτσο.

Το ίδιο και η Ιταλία, ενώ η Γερμανία πήρε σημαντικές βοήθειες από παίκτες που είχαν αγωνιστεί στα παράθυρα.

Γιατί όμως, θεωρούμε ότι ακόμα κι αν δεν υπήρχαν τα παράθυρα θα έπρεπε να τα εφεύρουμε; Αν συμφωνήσουμε ότι η θητεία του Πιτίνο στον πάγκο της Εθνικής και η νέα φιλοσοφία που ενέπνευσε, μας στέλνει το μήνυμα μίας υποχρεωτικής αλλαγής, είναι δεδομένο ότι η Ελλάδα πρέπει να δουλέψει πάνω σε αυτό. Και οι αγώνες των Παραθύρων, έστω κι αν η Εθνική δεν κατεβαίνει με το πληρέστερο ρόστερ, είναι το πιο κατάλληλο πεδίο για να δοκιμαστεί αυτή η αλλαγή.

Έφτασε η ώρα της αλλαγής

Οι αλλαγές δε γίνονται εύκολα πάνω στους επίσημους αγώνες. Όλες οι υπόλοιπες χώρες, έχουν μία κοινή φιλοσοφία, την οποία υπηρετούν όχι μόνο οι Εθνικές, αλλά και οι σύλλογοι. Στην Ελλάδα, ειδικά με την παρουσία του Γιάννη, αυτός ο γρίφος είναι δυσεπίλυτος. Για πολλά χρόνια το αποκαλούμενο σκεπτόμενο - δηλαδή αργό - μπάσκετ, ήταν αυτό που αποτελούσε την ταυτότητα της Ελλάδας.

Έφτασε η ώρα να συμφωνήσουμε ότι αυτό πρέπει, όχι να αλλάξει, αλλά να διαφοροποιηθεί. Η σκέψη και η εγκεφαλικότητα πρέπει να υπάρχει πάντα στον αθλητισμό, αλλά το τέμπο, η ταχύτητα, η αθλητική ικανότητα, δεν μπορούν να μένουν πίσω. Στην Ελλάδα είχε μείνει κι ερχόταν ο Γιάννης να μας θυμίσει κάθε καλοκαίρι ότι κάτι πρέπει να αλλάξουμε. Να τρέξουμε περισσότερο, να σουτάρουμε καλύτερα, να εμπιστευτούμε παιδιά με περισσότερο ταλέντο και αθλητικές ικανότητες. Τώρα που έφτασε και στους τελικούς του ΝΒΑ και μοιάζει ικανός να κατακτήσει και τον τίτλο με τους Μπακς, πρέπει να μας το βάλει στο μυαλό ακόμα περισσότερο και να πείσει και τους πλέον δύσπιστους,

Η Ελλάδα πρέπει να αλλάξει, αλλά δεν μπορεί να αλλάξει μέσα σε 20 ημέρες, όσο θα διαρκέσει η προετοιμασία για το προσεχές Ευρωμπάσκετ. Τα Παράθυρα έρχονται την κατάλληλη στιγμή, προκειμένου ο ομοσπονδιακός προπονητής, είτε αυτοπροσώπως, είτε μέσω του συνεργάτη που θα αναλάβει την Εθνική, θα έχει χρόνο σε αυτούς τους αγώνες πρόκρισης:

Να δώσει ευκαιρίες σε παιδιά τα οποία είναι αδύνατον να παίξουν για πρώτη φορά σε παιχνίδια όπου κρίνεται μία ολόκληρη επίσημη διοργάνωση. Να δοκιμάσουν, έστω στο αναπληρωματικό ρόστερ, μία νέα φιλοσοφία, η οποία θα τεσταριστεί, θα διαπιστωθούν οι αδυναμίες και όταν πια ενταχθούν οι σταρς (όποιους έχουμε τέλος πάντων), οι πυλώνες της εργασίας θα είναι συγκεκριμένοι.

Ακόμα κι αν ο Γιάννης, ο Ντόρσεϊ, ο Παπαπέτρου δεν καταφέρουν να παίξουν στα Παράθυρα, το γεγονός ότι θα βλέπουν μία ομάδα να προσπαθεί να παίξει διαφορετικά, θα γουστάρουν και θα περιμένουν πως και πως για να ενταχθούν κι αυτοί. Κι όταν το πρόγραμμα μίας Ομοσπονδίας δοκιμάζει μία τόσο μεγάλη αλλαγή, τότε μόνο ελκυστικό μπορεί να γίνει και να αποτελέσει κίνητρο για όλους να κατέβουν ακόμα και σε ένα ματς, το καλοκαίρι, ή το φθινόπωρο.

Το ελληνικό μπάσκετ έχει ανάγκη από νέους παίκτες, σαν κι αυτούς που πέτυχαν τη μεγάλη νίκη με την Τουρκία κι αν δεν υπήρχαν τα Παράθυρα κάποιοι από αυτούς δε θα είχαν φορέσει ούτε μία φορά τη φανέλα της Εθνικών Ανδρών. Και τα Παράθυρα είναι η απόλυτη ευεργεσία για το σημείο που βρισκόμαστε ως ελληνικό μπάσκετ.