Οι αλλαγές στα προκριματικά του Europa League από το 2021, ύστερα από την προσθήκη στο καλεντάρι του Europa Conference League, έκαναν ακόμα πιο δύσκολη την εκτίμηση της εικόνας των ομάδων που θα διεκδικήσουν θέση στους ομίλους του θεσμού.

Όταν δε τα εγχώρια πρωταθλήματα βρίσκονται σε εξέλιξη, είναι ασαφές ακόμα και σε ποιον γύρο θα βρεθεί κάθε ομάδα. Για παράδειγμα, η Ελλάδα δικαιούται μια θέση στον προκριματικό γύρο που θα πάρει ο κάτοχος του εισιτηρίου για τον κυπελλούχο, όμως θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι θα "προβιβαστεί" στα playoffs και ουσιαστικά θα εξασφαλίσει ευρωπαϊκούς ομίλους στον Ολυμπιακό ή στον ΠΑΟΚ.

Υπενθυμίζεται ότι αν μια ομάδα αποκλειστεί στα playoffs του Europa League, τότε καταλαμβάνει θέση στη φάση των ομίλων του Europa Conference League και εξασφαλίζει ευρωπαϊκή παρουσία μέχρι τον Δεκέμβριο!

Τι ισχύει με το ελληνικό εισιτήριο του Europa League

Η 15η θέση στην οποία τερμάτισε η Ελλάδα στην κατάταξη της UEFA τη σεζόν 2021-2022 της δίνει πέντε ευρωπαϊκά εισιτήρια για τη σεζόν 2023-2024: δύο εξ αυτών στα προκριματικά του Champions League, δύο εξ αυτών στα προκριματικά του Europa Conference League και ένα εξ αυτών στον προκριματικό γύρο του Europa League.

Το τελευταίο εισιτήριο αφορά στον Κυπελλούχο Ελλάδας, όμως αν δεν το χρειάζεται, τότε παραχωρείται στην 3η ομάδα των playoffs. Με τα τρέχοντα δεδομένα, αν η ΑΕΚ κατακτήσει το κύπελλο, τότε δεν χρειάζεται το εισιτήριο γιατί θα αγωνιστεί στα προκριματικά του Champions League κι έτσι η 3η θέση των playoffs αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία.

Αντιθέτως, αν ο ΠΑΟΚ κατακτήσει το κύπελλο, τότε παίρνει αυτομάτως και το εισιτήριο των προκριματικών του Europa League, ανεξαρτήτως πλασαρίσματος στο πρωτάθλημα και ο Ολυμπιακός μαζί με Άρη ή Βόλο θα αγωνιστούν στο Europa Conference League.

Οι ημερομηνίες που ενδιαφέρουν

Ο κάτοχος του εισιτηρίου του Κυπελλούχου Ελλάδας (είτε τελικά είναι κυπελλούχος είτε όχι) θεωρητικά αρχίζει τις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις του από τον προκριματικό γύρο του Europa League (πλέον δεν υφίσταται 1ος, 2ος ή 3ος προκριματικός, υπάρχει μόνο ένας γύρος συν τα playoffs) την Πέμπτη 10 Αυγούστου, με το δεύτερο παιχνίδι να διεξάγεται την Πέμπτη 17 Αυγούστου (κλήρωση στις 24 Ιουλίου).

Αν προχωρήσει στα playoffs, τότε θα αγωνιστεί πρώτη φορά την Πέμπτη 24 Αυγούστου και θα διεκδικήσει θέση στους ομίλους του θεσμού την Πέμπτη 31 Αυγούστου (η κλήρωση θα πραγματοποιηθεί στις 7 Αυγούστου).

Η κλήρωση της φάσης των ομίλων θα διεξαχθεί την 1η Σεπτεμβρίου και οι αγώνες αρχίζουν την Πέμπτη 21 Σεπτεμβρίου. Όμως αυτός ο προγραμματισμός ίσως να μην ισχύσει, αφού η ελληνική ομάδα μπορεί να ευνοηθεί από τις φετινές εξελίξεις στις διεθνείς διοργανώσεις.

Το rebalancing που ευνοεί την Ελλάδα

Η πρακτική είναι πάγια, όμως με την προσθήκη άλλης μιας διοργάνωσης πολλαπλασιάστηκαν οι μετακινήσεις ομάδων από έναν προκριματικό γύρο σε έναν ανώτερο για να καλύψουν κενά. Τα τελευταία δύο χρόνια μάλιστα έχει σημειωθεί και "προβιβασμός" σε διοργάνωση, με μία ομάδα από το Europa Conference League τελικά να αγωνίζεται στο Europa League.

Οι μετακινήσεις προκαλούνται κατά κύριο λόγο από τις κατακτήσεις των ευρωπαϊκών διοργανώσεων της προηγούμενης σεζόν. Το απευθείας εισιτήριο για τη φάση ομίλων του Champions League που θα πάρει ο φετινός πρωταθλητής Ευρώπης, αν δεν το χρειαστεί επειδή θα έχει εξασφαλίσει θέση μέσω του εγχώριου πρωταθλήματος, θα δοθεί σε μία ομάδα των playoffs, προκαλώντας ντόμινο (ή πιο επίσημα rebalancing) προς τους πιο χαμηλούς προκριματικούς γύρους.

Ομοίως, ο κάτοχος του Europa League θα πάρει εισιτήριο για το επόμενο Champions League, προκαλώντας κι αυτός ανακατατάξεις. Ο κάτοχος του Europa Conference League εξασφαλίζει θέση στους ομίλους του επόμενου Europa League. Αν οι κάτοχοι των δύο συγκεκριμένων διοργανώσεων δεν χρειαστούν αυτήν την επιβράβευση διότι έχουν κατακτήσει κάτι αντίστοιχο μέσω του πρωταθλήματος, θα γίνει το rebalancing που προβλέπει η UEFA, με συγκεκριμένους κανόνες και προτεραιότητες.

Αμέτρητοι οι συνδυασμοί

Στην πράξη, οι συνδυασμοί κατάκτησης των τριών φετινών διασυλλογικών διοργανώσεων και εγχωρίων πλασαρισμάτων είναι άπειροι και τα σενάρια πολλά.

• Οι Ίντερ, Μίλαν, Ρεάλ και Μάντσεστερ Σίτι που βρίσκονται στα ημιτελικά του Champions League μπορούν να προκριθούν μέσω των πρωταθλημάτων τους σε φάση ομίλων του Champions League (πχ. Μάντσεστερ Σίτι και Ρεάλ), φάση ομίλων του Europa League (πχ. Ίντερ ή Μίλαν), playoffs του Europa Conference League (πχ. Ίντερ ή Μίλαν) ή ακόμα και να μείνουν εκτός Ευρώπης (πχ. Ίντερ, Μίλαν)
• Οι Σεβίλλη, Γιουβέντους, Ρόμα και Λεβερκούζεν που βρίσκονται στα ημιτελικά του Europa League μπορούν να προκριθούν μέσω των πρωταθλημάτων τους σε φάση ομίλων του Champions League, φάση ομίλων του Europa League, playoffs του Europa Conference League ή ακόμα και να μείνουν εκτός Ευρώπης (πχ. Σεβίλλη)
• Οι Βασιλεία, Φιορεντίνα, Άλκμααρ και Γουέστ Χαμ που βρίσκονται στα ημιτελικά του Europa Conference League μπορούν να προκριθούν μέσω των πρωταθλημάτων τους σε 2ο ή 3ο προκριματικό γύρο του Champions League (πχ. Άλκμααρ), playoffs του Europa League, φάση ομίλων, playoffs, 2ο ή 3ο προκριματικό του Europa Conference League ή ακόμα και να μείνουν εκτός Ευρώπης (πχ. Γουέστ Χαμ)

Η Ολλανδία προκρίνεται, η Ελλάδα ακολουθεί

Στην πράξη, η Ελλάδα χρειάζεται η εκπρόσωπος της Ολλανδίας που βρίσκεται στα playoffs να προβιβαστεί στη φάση των ομίλων, ώστε να πάρει τη θέση της για να καλύψει το κενό. Αυτό προκύπτει από πολλά σενάρια, αρχίζοντας από ντόμινο που αφορά τα προκριματικά του Champions League.

Οι μετακινήσεις σε αυτήν τη διοργάνωση ευνοούν Ουκρανούς, Ελβετούς, Τσέχους, Τούρκους και Κύπριους, αν ο φετινός πρωταθλητής Ευρώπης εξασφαλίσει "εισιτήριο" Champions League και μέσω πρωταθλήματος. Το ντόμινο αυτό επηρεάζει και τα προκριματικά του Europa League, λόγω του αριθμού των ομάδων που αποκλείονται από το Champions League και αλλάζουν διοργάνωση.

Ο αριθμός των ομάδων στα playoffs του Europa League πρέπει να είναι ζυγός κι έτσι θα πρέπει να προβιβαστεί η εκπρόσωπος της χώρας που βρίσκεται πιο ψηλά στην κατάταξη της UEFA, ήτοι η ολλανδική ομάδα. Όταν συμβεί αυτό, προκαλείται αντίστοιχο ντόμινο στα προκριματικά του Europa League, που φέρνει την ελληνική ομάδα στα playoffs. Μάλιστα, αυτό το ντόμινο επηρεάζει και τα προκριματικά του Europa Conference League στέλνοντας τους κατόχους εισιτηρίου κυπελλούχου από Δανία και Νορβηγία στα προκριματικά του Europa League, αλλάζοντας διοργάνωση προς τα πάνω.

Κατ' αυτόν τον τρόπο, σύμφωνα με την ιστοσελίδα kassiesa.net/uefa, η οποία εξειδικεύεται εδώ και δύο δεκαετίες σε θέματα ranking, πλασαρισμάτων, ευρωπαϊκών εισιτήριων και μετατοπίσεων από γύρο σε γύρο και εσχάτως από διοργάνωση σε διοργάνωση, η Ελλάδα ευνοείται και σε διάφορα άλλα σενάρια, όπως αν πχ. ο φετινός πρωταθλητής Ευρώπης κερδίσει εισιτήριο για τους ομίλους του επόμενου Europa League, σε συνδυασμό με ορισμένα ζητούμενα από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές διοργανώσεις.

Η περίπλοκη κλήρωση των playoffs

Σε περίπτωση παρουσίας της ελληνικής ομάδας στα playoffs, δεν θα παίξει ρόλο ο συντελεστής της στην κλήρωση. Το νέο (και περίπλοκο) σύστημα περιλαμβάνει τέσσερα γκρουπ προτεραιοτήτων, κάθε ένα εκ των οποίων περιλαμβάνει ομάδες από διαφορετικές... πηγές. Ανάλογα με τις συνολικές ανακατατάξεις, είναι πιθανό τα γκρουπ στην κλήρωση της 7ης Αυγούστου να μοιάζουν κάπως έτσι:

• Το γκρουπ 1ης προτεραιότητας περιλαμβάνει τους κατόχους εισιτηρίου κυπελλούχου από Βέλγιο, Σκωτία, Αυστρία, Σερβία, Ελβετία και την 3η ομάδα της Ουκρανίας (αφού λόγω του πολέμου ακυρώθηκε το φετινό εγχώριο κύπελλο)
• Το γκρουπ 2ης προτεραιότητας περιλαμβάνει τις έξι ηττημένες από τον 3ο προκριματικό γύρο του Champions League και το μονοπάτι πρωταθλητών. Σε αυτό το γκρουπ ενδέχεται να βρεθεί και ο πρωταθλητής Ελλάδας (Παναθηναϊκός ή ΑΕΚ), αν αποκλειστεί στο πρώτο εμπόδιο που θα συναντήσει στα προκριματικά της κορυφαίας διασυλλογικής διοργάνωσης
• Το γκρουπ 3ης προτεραιότητας περιλαμβάνει τις πέντε νικήτριες από τον προκριματικό γύρο του Europa League στο μονοπάτι των πρωταθλητών
• Το γκρουπ 4ης προτεραιότητας περιλαμβάνει τις νικήτριες από το μονοπάτι πρωταθλητών του προκριματικού γύρου του Europa League και τους κάτοχο εισιτηρίου κυπελλούχου από την Ελλάδα

Με τον τρόπο που θα πραγματοποιηθεί η κλήρωση, οι ομάδες του γκρουπ 4ης προτεραιότητας θα αντιμετωπίσουν ομάδες του γκρουπ 1ης προτεραιότητας. Κατά συνέπεια, δεν αποκλείεται η ελληνική ομάδα να κληθεί να αντιμετωπίσει ομάδες όπως η Ουνιόν, η Στουρμ, η Παρτίζαν ή η Ντινάμο Κιέβου. Σημειώνεται ότι επειδή η κλήρωση θα γίνει πριν ολοκληρωθούν οι προηγούμενοι προκριματικοί γύροι, η ελληνική ομάδα θα κληρωθεί με κάποιο ζευγάρι.

Το μπαλάκι στην UEFA

Η αρχική access list (εικόνα) που δημοσιεύει η UEFA υπόκειται σε πολλές αλλαγές κατά τη διάρκεια της σεζόν. Το πόσα εισιτήρια έχει κάθε χώρα και σε ποιον γύρο αντιστοιχούν συνιστούν δεδομένα που διαφοροποιούνται, όταν οριστικοποιούνται οι τελικές βαθμολογίες των χωρών, οι κυπελλούχοι, οι νικητές των διασυλλογικών διοργανώσεων και η διαδικασία αδειοδότησης των συλλόγων που κέρδισαν ευρωπαϊκή συμμετοχή.

Αυτό συμβαίνει μέχρι τον Ιούνιο και τότε η UEFA πραγματοποιεί μία συνεδρίαση για να οριστικοποιήσει το πλάνο των ευρωπαϊκών διοργανώσεων της επόμενης χρονιάς. Μέχρι τότε, δεν μπορεί να θεωρείται βέβαιο κάτι, ούτε καν η παρουσία του πρωταθλητή μιας χώρας στο Champions League. Οι φετινές περιπτώσεις της Μπαρτσελόνα και της Γιουβέντους που ερευνώνται από την UEFA και κινδυνεύουν ακόμα και με αποκλεισμό αποτελούν τρανό παράδειγμα.

Η πιο πρόσφατη εξέλιξη είναι η αναθεώρηση της access list στη συνεδρίαση της 4ης Απριλίου, ταυτόχρονα με την έναρξη της υποβολής αιτήσεων για τη συμμετοχή στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις της νέας σεζόν. Η UEFA ετοίμασε τη διαδικασία και παρουσίασε όλα τα κριτήρια με τα οποία κάποιος σύλλογος μπορεί να αιτηθεί τη συμμετοχή του σε κάποια από τις τρεις διοργανώσεις της νέας σεζόν και όταν συλλέξει όλα τα έγγραφα, θα εξετάσει ποιες ομάδες πληρούν τις προϋποθέσεις.

Στην ίδια συνεδρίαση γνωστοποιήθηκε (αλλά δεν έχει ανακοινωθεί επίσημα) ότι δεν θα γίνουν δεκτές αιτήσεις από ρωσικούς συλλόγους, κάτι που επιβεβαιώνει τον αποκλεισμό τους από τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις για δεύτερη σερί χρονιά.

Το βέβαιο είναι ότι μέχρι το φινάλε της σεζόν, η κατάσταση σχετικά με τις συμμετοχές θα γίνεται ολοένα και πιο ξεκάθαρη. Και εν ευθέτω χρόνω θα οριστικοποιηθεί η παρουσία του κατόχου του εισιτηρίου του Κυπέλλου Ελλάδας στα playoffs του Europa League.