Κοσμοϊστορικό. Και πως να μην είναι όταν πρώτο παιχνίδι Νοεμβρίου βρήκε τον Άγιαξ ουραγό στην Eredivisie. Ήταν μόλις πριν 42 ημέρες, με τον «Αίαντα» να υποδέχεται τη Βόλενταμ στο "Αρένα", όντας στον πάτο της κατάταξης με μόλις 5 βαθμούς ύστερα από 8 αγωνιστικές.

Χρωστούσε δύο παιχνίδια σε σχέση με τη Βίτεσε, η οποία και οριοθετούσε την έξοδο από την επικίνδυνη ζώνη, αλλά μόνο και μόνο η χρήση των λέξεων "ουραγός", "επικίνδυνη ζώνη", αναδεικνύει την κατάσταση στην οποία βρίσκονταν τότε οι τετράκις πρωταθλητές Ευρώπης.

Και μη χειρότερα για την ακρίβεια. Είχε προηγηθεί το σκάνδαλο και τα όσα συνόδευσαν την αποπομπή του Γερμανού τεχνικού διευθυντή Σβεν Μίσλινταντ, με τον προπονητή που χρεώθηκε την κατρακύλα του Άγιαξ τον Μόρις Στέιν να ακολουθεί λίγο αργότερα, όπως και κατοπινά απανωτές αποχωρήσεις διοικητικών στελεχών.

"Βουνό". Επιστρατεύτηκε ο εμβληματικός πρόεδρος μιας εκ των «χρυσών» εποχών του Άγιαξ, ο Μίχαελ βαν Πράαχ, ακολούθησε σε ρόλο συμβούλου η επάνοδος και του Λουίς βαν Χάαλ. Χρειάζονταν όμως και κάτι ανάλογο, κάτι που να… θυμίζει Άγιαξ και στον πάγκο. Καταλληλότερος τη δεδομένη στιγμή από τον επονομαζόμενο και Mister Ajax, τον Τζον Βαν’τ Σχιπ δεν υπήρχε.

Ο αλλοτινός εκλέκτορας της Εθνικής δέχτηκε τη δουλειά με την προϋπόθεση να είχε ισότιμα στο πλευρό του τον επί χρόνια συνεργάτη του, το δεξί του χέρι, τον Μιχάλη Βαλκάνη, ο οποίος τότε ήταν στα ηνία της Χάποελ Τελ Αβίβ. Η λύση βρέθηκε για την αποδέσμευσή του Έλληνα τεχνικού και έτσι το δίδυμο αντάμωσε ξανά στο Άμστερνταμ.

Λίγες μέρες προπονήσεων μετρούσαν μόνο όταν σε εκείνο το πρώτο παιχνίδι του Νοεμβρίου ο Άγιαξ υποδέχονταν τη Βόλενταμ. Σε αυτή την κατάσταση που, συνοπτικά, σκιαγραφήθηκε. Σε καθεστώς ελεύθερης πτώσης, πολυεπίπεδης κρίσης.

Με το καλημέρα, η πρώτη πρώτη ενδεκάδα, η πρώτη πρώτη επιλογή, «μύρισε» Άγιαξ, ό,τι δηλαδή από το καλοκαίρι «φώναζε» στο κάθε τι στην καθημερινότητα του συλλόγου πως λείπει. Σε μια από τις θέσεις που είχαν ταλαιπωρήσει αρκετά ως εκείνο το σημείο αγωνιστικά, σε αυτή του αριστερού μπακ, Βαν’τ Σχιπ και Βαλκάνης στράφηκαν στον παντοτινό θησαυρό του «Αίαντα», τις ακαδημίες του και έχρισαν αμέσως βασικό τον 20χρονο Αργιάνι Μάρτα, δίνοντας του την πρώτη συμμετοχή της καριέρας του στην πρώτη ομάδα.

Τόσο απλά, τόσο καθαρά, τόσο σεβάσμια στο dna του συλλόγου και στον τρόπο που παραδοσιακά λειτουργεί. Τόσο συμβολικά του τι έρχονταν και της προσέγγισης με την οποία θα επιχειρούνταν η ανάκαμψη.

Ο Άγιαξ επικράτησε με 2-0 κάνοντας την πρώτη του νίκη στο ολλανδικό πρωτάθλημα μετά την πρεμιέρα της 12ης Αυγούστου και γενικά την πρώτη του, σε όλες τις διοργανώσεις, μετά τις 24 Αυγούστου. Ο Μάρτα ήταν ο κορυφαίος της αναμέτρησης.

Ποδόσφαιρο Άγιαξ

Από τότε ως και απόψε που Άγιαξ και ΑΕΚ (14/12, 22:00, COSMOTE SPORT 6 HD, LIVE SPORT24) κοντράρονται για δεύτερη φορά στο φινάλε της φάσης των ομίλων του Europa League διεκδικώντας στο Άμστερνταμ την ευρωπαϊκή συνέχειά τους, πολλά έχουν αλλάξει στην ολλανδική ομάδα. Πόσο μάλλον σε σχέση με το πρώτο ραντεβού των δυο τους, στις αρχές Οκτωβρίου στην OPAP Arena.

Σε επτά αγωνιστικές που ακολούθησαν στην Eredivisie ο Άγιαξ παραχώρησε μόλις μια ισοπαλία (συμπεριλαμβάνονται και τα 9 λεπτά που απέμειναν στο παιχνίδι με τη Βάαλβαϊκ, το οποίο είχε διακοπεί λόγω της κατάρρευσης του τερματοφύλακα Ετιέν Βέσεν με τον «Αίαντα» να κερδίζει τότε, όπως και παρέμεινε μέχρι τέλους, με 3-2) και από ουραγός έχει φτάσει στην 5η θέση.

Πλασάρισμα που εξ αρχής, μετά την αλλαγή στον πάγκο, ο Βαν’τ Σχιπ δημοσίως είχε οριοθετήσει ως πρώτο, απτό στόχο μέχρι τη διακοπή για τις διακοπές των Χριστουγέννων. Και παράλληλα βάση για τον επόμενο, τη διεκδίκηση δηλαδή μιας θέσης στην τριάδα (ο Άγιαξ βρίσκεται στο -9 από τις ισόβαθμες ΑΖ και Τβέντε) και τη διεκδίκηση ενός τροπαίου.

Θεαματικές αλλαγές, όχι, δεν έχουν συντελεστεί. Απλά, μικρά, καθημερινά πράγματα, κάθε μία να «κουμπώνει» με την άλλη και όλες να εδράζουν αποκλειστικά στην επιστροφή στις ποδοσφαιρικές ρίζες του Άγιαξ, στις αρχές που ορίζει η ταυτότητα του συλλόγου.

Πρώτα και κύρια η επιστροφή στο επιθετικό ποδόσφαιρο, up tempo, πιεστικό, με τα ευανάγνωστα αγωνιστικά χαρακτηριστικά που συνθέτουν την ξεκάθαρη αγωνιστική φιλοσοφία του «Αίαντα». Είτε κόντρα σε υποδεέστερους αντιπάλους εντός των συνόρων είτε στο «Βελοντρόμ» κόντρα στη Μαρσέιγ, χωρίς να αλλάξει προσέγγιση ακόμη και παίζοντας με αριθμητικό μειονέκτημα για μισή ώρα, είτε στο Άμστερνταμ κόντρα στην Μπράιτον.

Ανεξαρτήτως αποτελεσμάτων, ο Άγιαξ δημιουργεί περισσότερο, σκοράρει ευκολότερα, βάζοντας περισσότερους ποδοσφαιριστές στο επιθετικό κομμάτι του παιχνιδιού και απελευθερώνοντας τους κατά τεκμήριο ποιοτικότερους και επιφορτισμένους με αυτό το κομμάτι της δημιουργίας και της εκτέλεσης ποδοσφαιριστές του.

Και έτσι αφενός ικανοποιεί την πάντα απαιτητική εξέδρα του «Αρένα», η οποία θέλει (και είναι μαθημένη) να βλέπει ακριβώς τέτοιο στιλ ποδοσφαίρου αλλάζοντας και το κλίμα στην κοινή γνώμη, αφετέρου καλύπτει και την επισφαλή ανασταλτική λειτουργία του. Η λογική δεν (μπορεί να) είναι ποτέ «μισό-μηδέν». Αντίθετα, αυτή που πλέον υπηρετείται και πάλι είναι να βρεθεί τουλάχιστον ένα γκολ περισσότερο στην επίθεση.

Σημασία, προσοχή και ρόλος σε όλους

Το δεύτερο μέλημα μετά την αλλαγή στον πάγκο είχε να κάνει με την ψυχολογία. «Ποιότητα υπάρχει. Στον Άγιαξ βρισκόμαστε», μια από τις πιο ενδεικτικές, δημόσιες ατάκες του Βαν’τ Σχιπ, με διπλό – όταν ανέλαβε – αποδέκτη. Τόσο τους φιλάθλους, απογοητευμένους απ’ όσα έβλεπαν όσο και τα αποδυτήρια που αδυνατούσαν να σηκώσουν κεφάλι και να σταματήσουν την ανατροφοδότηση της αρνητικής κριτικής και την αλυσίδα των κακών αποτελεσμάτων.

Ο Ολλανδός τεχνικός με την καταλυτική και σε αυτό το επίπεδο συμβολή του Βαλκάνη υιοθέτησαν την πρακτική που οι Έλληνες διεθνείς γνωρίζουν καλά μιας και είχε εφαρμοστεί και επί ημερών τους στην Εθνική. Καθημερινά, συνεχόμενα, αδιάλειπτα, ολιγόλεπτα τετ-α-τετ, σταδιακά με όλους τους ποδοσφαιριστές του ρόστερ. Όλους. Βασικούς, αναπληρωματικούς, πρότερα εκτός πλάνων, νιόφερτους στο rotation, τους πάντες.

Απαραίτητο προκειμένου οι δώδεκα καλοκαιρινοί νεοαποκτηθέντες – αριθμός αδιανόητος για τα δεδομένα του Άγιαξ – να αλλάξουν… ρότα και (επιτέλους για τη λειτουργία της ομάδας) να ενταχθούν, όσο περισσότερο γίνεται, αρχικά στο κλίμα και στη συνέχεια, χρηστικά και αποδοτικά στο παιχνίδι του «Αίαντα».

Το παράδειγμα και η αλλαγή του Τσούμπα Ακπομ, ο οποίος μέχρι και το ματς με τη Βόλενταμ δεν είχε σκοράρει φλερτάροντας με τα όρια του χλευασμού από την κοινή γνώμη είναι χαρακτηριστικό μιας και έκτοτε ο πρώην επιθετικός του ΠΑΟΚ, χωρίς να λογίζεται βασικός, αλλά πολύτιμα συμπληρωματικός, έχει σκοράρει 6 φορές.

Και δεν είναι μόνο ο Άγγλος στράικερ, μιας και αναβαθμισμένοι – σε σχέση με το αρχικό καταστροφικό ξεκίνημα – εμφανίζονται έχοντας βρει ρόλο (συνήθως βασικού), ο Κροάτης στόπερ Γιόζιπ Σούταλο, ο Γερμανός τερματοφύλακας Ντιάντ Ράμαϊ και ο Βόσνιος μέσος, Μπένγιαμιν Ταχίροβιτς, όλοι καλοκαιρινά μεταγραφικά αποκτήματα.

Ένα ακόμη καταλυτικό κομμάτι, απολύτως σύμφυτο με τα ποδοσφαιρικά γονίδια του Άγιαξ ήταν και η εμπιστοσύνη που προσφέρθηκε από το τεχνικό επιτελείο στον ποδοσφαιρικό μηχανισμό του «Αίαντα». Για να επιστρέψει ο Άγιαξ σε «ποδόσφαιρο Άγιαξ», θα έπρεπε να έχει… Άγιαξ στην ενδεκάδα, στον πάγκο, στα αποδυτήρια.

Οπότε, έγινε – χωρίς επιφυλάξεις – η βουτιά στα φυτωριακά τμήματα, χωρίς κανέναν ενδοιασμό ή σκέψη για το τι γράφουν οι ταυτότητες και οι ληξιαρχικές πράξεις γέννησης.

Πέραν του Μάρτα, σε αυτόν τον ενάμιση μήνα, κυρίαρχο ρόλο έχουν βρει ο 19χρονος Ισλανδός μεσοεπιθετικός Κρίστιαν Χλίνσον, ο 21χρονος Δανός δεξιός μπακ Άντον Γκάεϊ, φέρνοντας τον βασικό έτσι κι αλλιώς Ντεβάιν Ρενς πιο συχνά πλέον στην καρδιά της άμυνας, εκεί όπου μονιμοποιήθηκε (στη φυσική θέση του έτσι κι αλλιώς) το νέο wonderkid του Άγιαξ, ο 17χρονος Γιόρελ Χάτο, ο οποίος απόψε ελέω των απουσιών των εμπειρότερων Μπέρχβαϊν και Μπερχάους θα φορέσει το περιβραχιόνιο. Πόσο περισσότερο «Άγιαξ»;

Ακόμη ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: με την εξαίρεση των δύο τελευταίων Ολλανδών διεθνών και του Άκπομ, οι υπόλοιποι οκτώ που στελέχωσαν την ενδεκάδα στη φιλοξενία της Βίτεσε για το ολλανδικό πρωτάθλημα και οι τέσσερις που ήρθαν από τον πάγκο, θα είχαν – ηλικιακά - δικαίωμα συμμετοχής στην δεύτερη ομάδα του «Αίαντα».

Προβλήματα, εννοείται πως υπάρχουν και παραμένουν, είναι εμφανή (η προαναφερθείσα επισφαλής ανασταλτική λειτουργία, η «τρύπα» στο «6» και στο αριστερό άκρο της μεσοεπιθετικής τριπλέτας), από εκεί όμως που η σεζόν είχε μετατραπεί σε καθημερινό reality, κοντεύοντας να ναρκοθετήσει πολλές επόμενες, πλέον, σιγά σιγά, το τσιπάκι μοιάζει να έχει αλλάξει και από τη λογική του περιορισμού της έκτασης των ζημιών, στο Άμστερνταμ ανοιχτά συζητάνε για οφέλη που δυνητικά, ως το τέλος της αγωνιστικής χρονιάς, μπορεί να προκύψουν.

Η επιστροφή στις ρίζες, στα βασικά της σχολής του Άγιαξ, είναι ήδη το πρώτο.