Η ιστορία των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων – Part I

Οι 21οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες του Βανκούβερ απέχουν πλέον μόνο λίγες ώρες. Απόψε το βράδυ (Σάββατο στις 4 τα ξημερώματα ώρα Ελλάδας) θα απολαύσουμε την πρώτη τελετή έναρξης σε κλειστό στάδιο σε ολόκληρη την Ολυμπιακή ιστορία και στις 15 μέρες που θα ακολουθήσουν όλοι οι φίλοι των χειμερινών σπορ θα παρακολουθήσουν τους κορυφαίους αθλητές της υφηλίου και τις προσπάθειές τους στα 15 διαφορετικά αθλήματα που θα φιλοξενηθούν στις Ολυμπιακές εγκαταστάσεις του Βανκούβερ.

Οι χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες όπως και οι θερινοί, αποτελούν μια αθλητική διοργάνωση παγκόσμιας εμβέλειας, που συγκεντρώνει χιλιάδες αθλητές σε μια συγκεκριμένη πόλη, κάθε τέσσερα χρόνια. Ο όρος «χειμερινοί αγώνες» παραπέμπει σε αθλήματα που διεξάγονται στο χιόνι και στον πάγο, όπως το αλπικό σκι, το σκι ανωμάλου δρόμου, το καλλιτεχνικό πατινάζ, τα αγωνίσματα του έλκηθρου, το χόκεϊ επί πάγου και άλλα.



Οι πρώτοι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες διεξήχθησαν το 1924 στο Chamonix της Γαλλίας και από τότε η διοργάνωση επαναλήφθηκε κάθε 4 χρόνια μέχρι και το 1936, αφού στη συνέχεια ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος σταμάτησε κάθε αθλητική δραστηριότητα. Οι αγώνες άρχισαν ξανά το 1948 και διεξάγονταν την ίδια χρονιά με τους θερινούς, μέχρι και το 1992. Από το 1994 στο Lillehammer, οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί τοποθετήθηκαν χρονικά ακριβώς στη μέση της θερινής Ολυμπιάδας, κάτι που ισχύει μέχρι και σήμερα.



Δέκα είναι τα κράτη που στο παρελθόν έχουν φιλοξενήσει σε πόλεις τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες: η Γαλλία, η Ιταλία, οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία, η Αυστρία, η Ελβετία, η Νορβηγία, η Γιουγκοσλαβία, ο Καναδάς και η Γερμανία. Τη μερίδα του λέοντος έχουν οι ΗΠΑ με 4 διοργανώσεις (Lake Placid 1932 και 1980, Squaw Valley 1960 και Salt Lake City 2002) και η Γαλλία με 3 (Chamonix 1924, Grenoble 1968 και Albertville 1992).



Ακολουθούν με 2 η Ιταλία (Cortina d’ Ampezzo 1956 και Torino 2006), η Ιαπωνία (Sapporo 1972 και Nagano 1998), η Αυστρία (Innsbruck 1964 και 1976), η Ελβετία (St. Moritz 1928 και 1948), η Νορβηγία (Oslo 1952 και Lillehammer 1994), ενώ στην ίδια κατηγορία θα μπει και ο Καναδάς με τη διοργάνωση του 1988 στο Calgary και φυσικά την φετινή στο Vancouver. Τέλος, από μία διοργάνωση έχουν η Γερμανία (Garmisch Partenkirchen 1936) και η Γιουγκοσλαβία (Sarajevo 1984).




Τα Αθλήματα



Τα 15 αθλήματα των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων χωρίζονται σε 3 μεγάλες κατηγορίες. Στην πρώτη ανήκουν τα λεγόμενα σπορ του πάγου (ice sports): bobsled, luge, skeleton, ice hockey, figure skating, speed skating, short track speed skating και curling. Στη δεύτερη ανήκουν τα αθλήματα του αλπικού σκι (alpine skiing) και της χιονοσανίδας (snowboarding): alpine, freestyle και snowboarding, ενώ η τρίτη κατηγορία περιλαμβάνει τα λεγόμενα βορεινά αθλήματα (Nordic events): biathlon, cross country skiing, ski jumping και Nordic combined.



Όμως για να γίνουν πιο κατανοητά, εμείς θα τα χωρίσουμε σε δυο πιο απλές κατηγορίες, τα αθλήματα του χιονιού (7) και τα αθλήματα του πάγου (8). Στη διάρκεια των Ολυμπιακών θα γίνουν 86 αγωνίσματα και θα δοθούν τα ανάλογα χρυσά μετάλλια. Αναλυτικά τα αθλήματα είναι τα εξής:




Αθλήματα χιονιού:




• αλπικό σκι (alpine skiing)


• δίαθλο (biathlon)


• σκι ανωμάλου δρόμου (cross country skiing)


• ελεύθερο σκι (freestyle skiing)


• βορινό σύνθετο (Nordic combined)


• άλμα με σκι (ski jumping)


• χιονοσανίδα (snowboarding)




Αθλήματα πάγου:




• ελκηθροδρομία μπόμπσλεντ (bobsled)


• κέρλινγκ (curling)


• καλλιτεχνικό πατινάζ (figure skating)


• χόκεϊ επί πάγου (ice hockey)


• ελκηθροδρομία λούτζ (luge)


• μικρή πίστα στον πάγο (short track speed skating)


• ελκηθροδρομία σκέλετον (skeleton)


• παγοδρομία ταχύτητας (speed skating)



Το καλλιτεχνικό πατινάζ, το χόκεϊ επί πάγου, τα βορεινά αθλήματα (σκι ανωμάλου δρόμου, άλμα με σκι και βορινό σύνθετο) και οι παγοδρομίες ταχύτητας περιλαμβάνονται στο Ολυμπιακό πρόγραμμα από την πρώτη διοργάνωση του 1924. Τα υπόλοιπα αθλήματα προστέθηκαν στη συνέχεια, καθώς οι χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες εξελίσσονταν στην πορεία των χρόνων. Κάποια από αυτά μάλιστα ήταν προσωρινά στο Ολυμπιακό πρόγραμμα, ενώ κάποια άλλα όπως το σκι ταχύτητας, το μπάντι και το σκιγιόρινγκ ήταν αγώνες επίδειξης σε προηγούμενες διοργανώσεις, αλλά ποτέ δεν εντάχθηκαν στο επίσημο Ολυμπιακό πρόγραμμα.

Πριν την πρώτη Ολυμπιάδα



Η πρώτη μεγάλη διεθνής συγκέντρωση των χειμερινών σπορ ήταν τα λεγόμενα Nordic Games που διοργανώθηκαν το 1901 στην Σουηδία από τον Victor Gustaf Balck. Επαναλήφθηκαν το 1903 και το 1905 και στη συνέχεια κάθε τέσσερα χρόνια μέχρι το 1926. Ο Balck ήταν ιδρυτικό μέλος της ΔΟΕ και πολύ καλός φίλος του ιδρυτή των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων, Pierre de Coubertin και ήταν αυτός που επέμενε να ενταχθούν στο Ολυμπιακό πρόγραμμα κάποια αγωνίσματα όπως το καλλιτεχνικό πατινάζ, πράγμα που έγινε τελικά το 1908 στο Λονδίνο.



Τρία χρόνια αργότερα, ο Ιταλός Eugenio Brunetta d’ Usseaux πρότεινε στην ολομέλεια της ΔΟΕ να υπάρξει μια εβδομάδα χειμερινών σπορ στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Στοκχόλμης (1912). Όμως οι υπόλοιποι εναντιώθηκαν για δύο λόγους: ήθελαν να διασφαλίσουν την αυτοτέλεια των χειμερινών αθλημάτων και πίστευαν ότι η αβεβαιότητα των καιρικών συνθηκών ήταν ένα πολύ σημαντικό εμπόδιο. Τελικά, το 1920 στην Αμβέρσα εντάχθηκαν στο Ολυμπιακό πρόγραμμα το καλλιτεχνικό πατινάζ και το χόκεϊ επί πάγου.



Ένα χρόνο αργότερα, στο συνέδριο της ΔΟΕ, αποφασίστηκε ότι το Παρίσι, το οποίο θα φιλοξενούσε τους θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1924, θα ήταν υπεύθυνο και για τη φιλοξενία αθλητών χειμερινών αθλημάτων μια εβδομάδα στις Άλπεις, κάτι που ολοκληρώθηκε με πολύ μεγάλη επιτυχία. Αυτή η παράλληλη διοργάνωση ονομάστηκε «Διεθνής Χειμερινή Αθλητική Εβδομάδα» και όταν η ΔΟΕ αποφάσισε να δώσει συνέχεια στον συγκεκριμένο θεσμό, την μετονόμασε σε «Πρώτους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες».




1. Ολυμπιακοί Αγώνες 1924, Chamonix (Γαλλία)




Οι πρώτοι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες φιλοξενήθηκαν στο Chamonix, ένα μικρό χωριό στους πρόποδες του Λευκού Όρους. Οι αγώνες διήρκεσαν 11 ημέρες (25/1 – 5/2) και σημείωσαν πολύ μεγάλη επιτυχία, αφού στο κάλεσμα της Γαλλικής Ολυμπιακής Επιτροπής ανταποκρίθηκαν περισσότεροι από 200 αθλητές (προερχόμενοι από 16 χώρες), που πήραν μέρος σε 16 συνολικά αγωνίσματα. Οι γυναίκες σε αυτούς τους αγώνες ήταν λιγότερες από 15 και συμμετείχαν όλες στο καλλιτεχνικό πατινάζ. Στα μετάλλια κυριάρχησαν οι Φιλανδοί και οι Νορβηγοί αθλητές.




Ολυμπιακές στιγμές:



Ο Αμερικανός Charles Jewtraw ήταν αυτός που πήρε το πρώτο χρυσό μετάλλιο στην ιστορία των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων, κερδίζοντας τα 500 μέτρα στην παγοδρομία ταχύτητας. Λίγες μέρες αργότερα, ο Σουηδός Gillis Grafstrom κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στο καλλιτεχνικό πατινάζ και έγινε θεωρητικά ο πρώτος αθλητής με χρυσό σε θερινούς και χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες, αφού είχε κερδίσει το χρυσό μετάλλιο και στην Αμβέρσα το 1920. Η 11χρονη Sonja Henie ήρθε τελευταία στο καλλιτεχνικό πατινάζ των γυναικών, όμως κατάφερε να ξεσηκώσει τους θεατές με τις φιγούρες της.




2. Ολυμπιακοί Αγώνες 1928, St. Moritz (Ελβετία)




Η ΔΟΕ έδωσε τη διοργάνωση των 2ων Ολυμπιακών Αγώνων στο St.Moritz της Ελβετίας (11-19/2/1928). Αρκετοί θεωρούν ότι αυτοί είναι οι πρώτοι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες, αφού διοργανώθηκαν εξ ολοκλήρου από την ίδια πόλη. Σε σχέση με τους Αγώνες του Chamonix αυξήθηκαν σημαντικά οι συμμετοχές (438 άνδρες και 26 γυναίκες από 25 χώρες που πήραν μέρος σε 14 αγωνίσματα). Οι καιρικές συνθήκες που επικράτησαν, χάραξαν και την πορεία των Αγώνων. Η τελετή έναρξης έγινε με χιονοθύελλα, ενώ στο υπόλοιπο της διοργάνωσης επικράτησαν υψηλές θερμοκρασίες που προκάλεσαν προβλήματα. Εξ αιτίας των καιρικών συνθηκών, στα 10.000 μέτρα της παγοδρομίας ταχύτητας, οι αθλητές υποχρεώθηκαν σε εγκατάλειψη και τελικά ο αγώνας ακυρώθηκε, χωρίς να υπάρξει νικητής. Επίσης, στα 50 χιλιόμετρα του σκι ανωμάλου δρόμου ο αγώνας αμφισβητήθηκε, αφού δημιουργήθηκαν σοβαρά προβλήματα με το χιόνι, το κέρωμα των πέδιλων και την θερμοκρασία να φτάνει τους 25 βαθμούς.




Ολυμπιακές στιγμές:



Η Sonja Henie που είχε πάρει την τελευταία θέση στους Ολυμπιακούς του Chamonix κατέκτησε το πρώτο της χρυσό μετάλλιο σε ηλικία 15 χρόνων, στο καλλιτεχνικό πατινάζ και έγινε η νεότερη χρυσή Ολυμπιονίκης (ρεκόρ που κράτησε 74 ολόκληρα χρόνια). Η Νορβηγία με τους Ivar Ballangrud (5.000 μέτρα) και Clas Thunberg (500 και 1.500 μέτρα) που κέρδισαν τρία χρυσά, έφτασε τα 6 και για δεύτερη φορά κυριάρχησε στον πίνακα των μεταλλίων, έχοντας σχεδόν τα τριπλάσια σε αριθμό από οποιαδήποτε άλλη χώρα.




3. Ολυμπιακοί Αγώνες 1932, Lake Placid (ΗΠΑ)




Οι 3οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες φιλοξενήθηκαν για πρώτη φορά εκτός Ευρώπης, στο Lake Placid των ΗΠΑ (βόρεια της Νέας Υόρκης) και είχαν αρκετά μικρότερη συμμετοχή (231 άνδρες και 21 γυναίκες από 17 χώρες), αφού η οικονομική κρίση της εποχής, τα αυξημένα έξοδα για τους περισσότερους αθλητές και γενικότερα η απουσία οικονομικής υποστήριξης από τις χώρες τους, δεν επέτρεψαν σε πολλούς να ταξιδέψουν. Και εδώ υπήρξαν προβλήματα από την έλλειψη του χιονιού και τις θερμοκρασίες. Την έναρξη των αγώνων κήρυξε ο κυβερνήτης της Νέας Υόρκης, Franklin Delano Roosevelt.




Ολυμπιακές στιγμές:



Η 19χρονη πλέον Sonja Henie υπερασπίστηκε τον τίτλο της στο καλλιτεχνικό πατινάζ, κερδίζοντας το δεύτερο χρυσό μετάλλιο στην καριέρα της. Ο Eddie Eagan έγινε ο πρώτος αθλητής που πραγματικά πήρε χρυσό μετάλλιο σε θερινή (πυγμαχία) και χειμερινή Ολυμπιάδα (ελκηθροδρομία bobsled). Οι ΗΠΑ ανέβηκαν στην ψηλότερη θέση του πίνακα των μεταλλίων για πρώτη και τελευταία φορά σε Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες, συγκεντρώνοντας 6 χρυσά, 4 ασημένια και 2 χάλκινα.




4. Ολυμπιακοί Αγώνες 1936, Garmisch Partenkirchen (Γερμανία)




Με τον Αδόλφο Χίτλερ να κάνει τα πάντα ώστε τα φώτα της δημοσιότητας να στραφούν στην Γερμανία, η πόλη της Βαυαρίας Garmisch – Partenkirchen ήταν αυτή που φιλοξένησε τους 4ους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες (από 6-16 Φεβρουαρίου). Λίγους μήνες αργότερα διεξήχθησαν και οι θερινοί αγώνες στο Βερολίνο, αλλά αυτή ήταν η τελευταία χρονιά που θερινοί και χειμερινοί αγώνες έγιναν στην ίδια χώρα. Για πρώτη φορά εντάχθηκε στο ολυμπιακό πρόγραμμα το αλπικό σκι, όμως οι προπονητές όσων συμμετείχαν στους αγώνες απαγορεύτηκε να μπουν στο στάδιο, επειδή δήλωναν επαγγελματίες. Αυτή η κατάσταση υποχρέωσε τους Αυστριακούς και Ελβετούς αθλητές, που πολλοί από αυτούς αποτελούσαν την αφρόκρεμα του αθλήματος, να αρνηθούν την συμμετοχή τους στους αγώνες.



Οι αγώνες διοργανώθηκαν από το αθλητικό τμήμα του Γ’ Ράιχ, υπό την ηγεσία του Karl Ritter Von Halt που ήταν και ο πρόεδρος της αρμόδιας επιτροπής. Οι συμμετοχές των αθλητών και των αθλητριών υπερδιπλασιάστηκαν σε σχέση με το 1928, φτάνοντας τις 646 (566 άνδρες, 80 γυναίκες) από 28 κράτη. Για πρώτη φορά στην ιστορία υπήρξε και ελληνική συμμετοχή, με τον Δημήτρη Νεγρεπόντη να αγωνίζεται στο αλπικό σκι, στην ελεύθερη κατάβαση, στο σλάλομ και στα 18χλμ του δρόμου αντοχής. Τα μετάλλια που απονεμήθηκαν στους συγκεκριμένους αγώνες ήταν τα μεγαλύτερα και πιο βαριά που έχουν υπάρξει ποτέ, με το καθένα να έχει διάμετρο 10 εκατοστά, πάχος 4 χιλιοστά και να ζυγίζει 324 γραμμάρια!




Ολυμπιακές στιγμές:



Στην τελετή έναρξης έδωσαν το παρόν ο Αδόλφος Χίτλερ και ο Ρούντολφ Ές. Το αλπικό σκι έκανε ντεμπούτο σε αυτούς τους αγώνες με το σύνθετο, που ήταν ένας συνδυασμός της ελεύθερης κατάβασης και του σλάλομ (τεχνική κατάβαση). Ο Νορβηγός Ivar Ballangrud κατέκτησε τρία χρυσά μετάλλια, και έφτασε τα 4 συνολικά στην παγοδρομία ταχύτητας. Η Sonja Henie πήρε ένα ακόμα χρυσό μετάλλιο στο καλλιτεχνικό πατινάζ, φτάνοντας τα τρία συνεχόμενα χρυσά στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Η Νορβηγία για 3η φορά σε 4 διοργανώσεις συγκέντρωσε την μεγαλύτερη συγκομιδή μεταλλίων, με 7 χρυσά, 5 ασημένια και 3 χάλκινα.




5. Ολυμπιακοί Αγώνες 1948, St. Moritz (Ελβετία)




Η ΔΟΕ επέλεξε για δεύτερη φορά το St Moritz, για να διοργανώσει τους πρώτους μεταπολεμικούς αγώνες (30/1 – 8/2/1948), τους «αγώνες της ανανέωσης» όπως ονομάστηκαν, αφού η Ελβετία είχε μείνει ανέγγιχτη από τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο λόγω της ουδετερότητας. Συμμετείχαν αθλητές από 28 χώρες (592 άνδρες και 77 γυναίκες), κανείς από την Γερμανία και την Ιαπωνία, ενώ ο Φώτης Μαυροπίλης ήταν ο 2ος Έλληνας που εκπροσώπησε τα ελληνικά χρώματα σε αυτό το θεσμό και ο πρώτος που πήρε θέση κατάταξης (101ος στην ελεύθερη κατάβαση του αλπικού σκι).



Οι αγώνες στιγματίστηκαν από τις αντιπαραθέσεις και τις πολλές κλοπές που αναφέρθηκαν. Ανάμεσα σε άλλα, κλάπηκε και η Ολυμπιακή σημαία των Αγώνων του 1920 της Αμβέρσας και μόλις αντικαταστάθηκε, εξαφανίστηκε και η καινούργια. Ο λόγος για τον οποίο αυτοί οι αγώνες θεωρήθηκαν επιτυχημένοι, ήταν ο έντονος ανταγωνισμός, αφού εκπρόσωποι δέκα χωρών πήραν χρυσό μετάλλιο, κάτι που δεν είχε ξανασυμβεί μέχρι τότε. Πάνω από 800 δημοσιογράφοι προωθούσαν τα αποτελέσματα σε όλο τον κόσμο και περίπου 500 από αυτούς εργάστηκαν για την διοργάνωση. Στο St Moritz διαπιστώθηκε ότι οι ανάγκες της εποχής άλλαζαν, ότι η αύξηση της προβολής των αγώνων θα αποτελούσε μονόδρομο στη συνέχεια και ότι η τηλεόραση θα έμπαινε δυναμικά στους αγώνες. Η τεχνολογία της εποχής έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο και για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκαν το τηλέφωνο και οι τηλεγραφικές υπηρεσίες.




Ολυμπιακές στιγμές:



Ο Γάλλος Henri Oreiller κέρδισε και τα τρία μετάλλια στους άνδρες στο αλπικό σκι (χρυσά στην ελεύθερη κατάβαση και το σύνθετο, και χάλκινο στην τεχνική κατάβαση), ο πρώτος που πέτυχε κάτι τέτοιο. Στο bobsled η ομάδα των ΗΠΑ κατήγγειλε τις αρχές για σαμποτάζ στα έλκηθρα. Διαπιστώθηκε ότι είχαν πρόβλημα οι λάμες που εφάπτονταν με τον πάγο, όμως όλα διορθώθηκαν λίγο πριν την έναρξη των αγωνισμάτων. Για την ελκηθροδρομία σκέλετον ήταν η δεύτερη φορά που συμπεριλαμβανόταν στο Ολυμπιακό πρόγραμμα μετά το 1928 και εκεί ο Αμερικανός John Heaton πήρε το δεύτερο μετάλλιό του, 20 χρόνια μετά το πρώτο. Ο Ιταλός Nino Biddia πήρε το χρυσό, πετυχαίνοντας την 1η από τις 231 συνολικά νίκες της καριέρας του. Οι Ιταλοί τον τίμησαν στους αγώνες του Τορίνο το 2006 με μια στροφή στην πίστα που έφερε το όνομά του.



Στο καλλιτεχνικό πατινάζ η Barbara Ann Scott έγινε η πρώτη και μοναδική μέχρι σήμερα αθλήτρια από τον Καναδά που έχει πάρει χρυσό μετάλλιο. Κατά τη διάρκεια της προσπάθειάς της, ένα αεροπλάνο πραγματοποίησε χαμηλή πτήση, αλλά ήταν τόσο συγκεντρωμένη που δεν έχασε τον ειρμό της. Στους άνδρες ο Dick Button έγινε ο πρώτος αθλητής που κατάφερε να κάνει διπλό άξελ, με αποτέλεσμα να πάρει και το χρυσό μετάλλιο. Τέσσερα χρόνια αργότερα, ο ίδιος αθλητής κατάφερε να κάνει τριπλό άξελ και έτσι πήρε ακόμα ένα χρυσό. Η καριέρα του συνεχίστηκε στην τηλεόραση από τη θέση του σχολιαστή στα κανάλια ABC και NBC.




6. Ολυμπιακοί Αγώνες 1952, Oslo (Νορβηγία)




Το Όσλο διοργάνωσε τους αγώνες του 1952 (14-25 Φεβρουαρίου) ως η πρώτη πρωτεύουσα κράτους που φιλοξένησε την μεγαλύτερη γιορτή των χειμερινών αθλημάτων. Σημειώθηκε αριθμός ρεκόρ ως προς τις συμμετοχές με 694 αθλητές (585 άνδρες 109 γυναίκες) από 30 χώρες που πήραν μέρος σε 22 αγωνίσματα. Η Ολυμπιακή φλόγα μεταφέρθηκε από 94 αθλητές που ήταν όλοι πάνω σε σκι. Την Ελλάδα εκπροσώπησαν ο Αλέξανδρος Βούξινος (72ος στην τεχνική κατάβαση), ο Αγγελος Λεμπέσης στην ελεύθερη κατάβαση και ο Αντώνιος Μιλιόρδος που έκλεψε την παράσταση με τον δικό του ξεχωριστό τρόπο. Τερμάτισε στην ελεύθερη και στην τεχνική κατάβαση, όμως στο τεχνικό αγώνισμα έπεσε 18 φορές και πέρασε τη γραμμή του τερματισμού με την πλάτη! Επανήλθαν στους αγώνες η Δυτική Γερμανία και η Ιαπωνία.




Ολυμπιακές στιγμές:



Η Αμερικανίδα Andrea Mead Lawrence κατέκτησε το χρυσό στην τεχνική και στην γιγαντιαία τεχνική κατάβαση. Έτσι έγινε ο πρώτος Αμερικανός, άνδρας ή γυναίκα, με δύο χρυσά στην ίδια Ολυμπιάδα. Στην παγοδρομία ταχύτητας ο Νορβηγός, Hjalmar Andrersen κατέκτησε τρία χρυσά μετάλλια, στα 1.500 μέτρα, στα 5.000 μέτρα και στα 10.000 μέτρα.




7. Ολυμπιακοί Αγώνες 1956, Cortina d’Ampezzo (Ιταλία)




Οι αγώνες στην Cortina d’ Ampezzo έγιναν από την 26η Ιανουαρίου μέχρι την 5η Φεβρουαρίου και στο κάλεσμα της Ιταλικής ολυμπιακής επιτροπής ανταποκρίθηκαν 821 αθλητές (687 άνδρες και 134 γυναίκες) από 32 χώρες που πήραν μέρος σε 24 αγωνίσματα. Ήταν οι πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες με τηλεοπτική κάλυψη και χορηγούς στην ιστορία. Ήταν οι μοναδικοί Χειμερινοί που μπορούσε κανείς να επισκεφθεί όλες τις εγκαταστάσεις με τα πόδια, αφού βρίσκονταν συγκεντρωμένες σε πολύ μικρή απόσταση και η τελευταία φορά που το καλλιτεχνικό πατινάζ διεξήχθη σε ανοιχτό στάδιο. Στην τελετή έναρξης, τελευταίος λαμπαδηδρόμος ήταν ο Guido Caroli, ο οποίος είχε μπει στο στάδιο φορώντας παγοπέδιλα. Λίγο πριν φτάσει στο βωμό, το πέδιλό του μπλέχθηκε σε ένα καλώδιο, έπεσε και έσβησε η φλόγα. Η Σοβιετική Ένωση έκανε αισθητή συμμετοχή της, παίρνοντας στο ντεμπούτο της τα περισσότερα μετάλλια από οποιαδήποτε άλλη χώρα. Οι αγώνες μεταδόθηκαν τηλεοπτικά σε 22 χώρες, ενώ οι αθλητές της Δυτικής και Ανατολικής Γερμανίας συμμετείχαν με κοινή ομάδα, κάτι που συνεχίστηκε μέχρι το 1964.




Ολυμπιακές στιγμές:



Στην ελκηθροδρομία bobsled η Ιταλία που δεν είχε κερδίσει ούτε ένα μετάλλιο σε Ολυμπιακούς Αγώνες μέχρι τότε, κατάφερε να πάρει ένα χρυσό και δύο ασημένια. Στην παγοδρομία ταχύτητας οι αθλητές της Σοβιετικής Ένωσης κέρδισαν τα 7 από τα 12 μετάλλια του αγωνίσματος, σημείωσαν δύο παγκόσμια και ένα Ολυμπιακό ρεκόρ και είχαν τουλάχιστον έναν αθλητή σε κάθε απονομή. Ο Yevgeny Grishin ήταν ο κορυφαίος των Σοβιετικών με δύο χρυσά και δύο παγκόσμια ρεκόρ, ενώ ο Σουηδός Sigvard Ericsson κατέκτησε ένα χρυσό, ένα ασημένιο και σημείωσε ένα Ολυμπιακό ρεκόρ. Στο αλπικό σκι ο Αυστριακός, Toni Sailer κατάφερε να κερδίσει και τα τρία αγωνίσματα των αδρών με την Αυστρία να παίρνει τα εννέα από τα 18 μετάλλια. Στο Άλμα με σκι οι Φιλανδοί εισήγαγαν ένα νέο στιλ κατά τη διάρκεια της πτήσης, έχοντας τα χέρια δίπλα στον κορμό και όχι μπροστά από το κεφάλι. Έτσι οι Antti Hyvarinen και Aulis Kallakorpi έκαναν το 1-2 παίρνοντας χρυσό και ασημένιο.




8. Ολυμπιακοί Αγώνες 1960, Squaw Valley (ΗΠΑ)




Μετά από 28 χρόνια οι Αγώνες επανήλθαν στις ΗΠΑ και στο Squaw Valley της Καλιφόρνια. Συνολικά πήραν μέρος 665 αθλητές (521 άνδρες και 144 γυναίκες) από 30 χώρες σε 27 αγωνίσματα, που έγιναν από τις 18 μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου, χωρίς ελληνική συμμετοχή. Οι Αμερικάνοι μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα δημιούργησαν μια εντελώς διαφορετική πόλη, κατασκευάζοντας ξενοδοχεία, εστιατόρια, γέφυρες και όλες τις απαραίτητες αθλητικές εγκαταστάσεις για τους αγώνες. Ήταν μάλιστα οι πρώτοι αγώνες που είχαν Ολυμπιακό χωριό για την φιλοξενία των αθλητών.



Οι τελετές έναρξης και λήξης ήταν δημιούργημα του Walt Disney, χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά ηλεκτρονικοί υπολογιστές (ο πρωτοποριακός IBM 305 RAMAC), ενώ η τηλεόραση βοήθησε ώστε να δουν οι κριτές αν οι αθλητές του αλπικού σκι είχαν περάσει σωστά όλες τις πόρτες πριν την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων. Τα αγωνίσματα του ελκήθρου βγήκαν από το Ολυμπιακό πρόγραμμα για πρώτη και τελευταία φορά, αφού οι διοργανωτές θεώρησαν πολύ ακριβό το άθλημα.




Ολυμπιακές στιγμές:



O Σοβιετικός Yevgeny Grishin πήρε χρυσά στα 500 και 1500 μέτρα στην παγοδρομία ταχύτητας, ενώ στις γυναίκες η συμπατριώτισσά του Lidia Skoblikova πρόσθεσε ακόμα δύο χρυσά, στα 1500 και 3000 μέτρα. Ο Φιλανδός Veikko Hakulinen ήταν ο μοναδικός αθλητής που πήρε τρία χρυσά μετάλλια στο Squaw Valley. Μάλιστα στην σκυταλοδρομία, που αγωνίστηκε ως τελευταίος αθλητής για την ομάδα του, βρισκόταν πίσω από τον πρωτοπόρο γύρω στα 20 μέτρα και τελικά κέρδισε με διαφορά ενός μέτρου. Στο αλπικό σκι ο Γάλλος Jean Vuarnet κέρδισε την ελεύθερη κατάβαση και έγινε ο πρώτος που το κατάφερε με πέδιλα που είχαν μεταλλική λάμα. Στο δίαθλο που διεξήχθη για πρώτη φορά, ο Σουηδός Klas Lestander σημείωσε τον 15ο χρόνο, όμως κέρδισε τον αγώνα αφού ήταν απόλυτα εύστοχος στις 20 βολές.




9. Ολυμπιακοί Αγώνες 1964, Innsbruck (Αυστρία)




Η πόλη του Ίνσμπρουκ φιλοξένησε τους αγώνες του 1964, ξεπερνώντας για πρώτη φορά τους χίλιους αθλητές (1091 συνολικά, 892 άνδρες και 199 γυναίκες) από 36 χώρες οι οποίοι αγωνίστηκαν σε 34 αγωνίσματα από τις 29 Ιανουαρίου μέχρι τις 9 Φεβρουαρίου. Η ζέστη και η ελάχιστη χιονόπτωση, υποχρέωσαν τον Αυστριακό στρατό να μεταφέρει χιόνι και πάγο από την γύρω περιοχή, ώστε να διεξαχθούν τα αγωνίσματα. Ήταν η πρώτη φορά που το Luge μπήκε στο Ολυμπιακό πρόγραμμα, όμως το άθλημα συγκέντρωσε πολύ μικρό θεατών, επειδή λίγο πριν την έναρξη των αγώνων είχε σκοτωθεί ο Βρετανός Kazimierz Kay-Skrzypesky. Για πρώτη φορά είχαμε επίσημη λαμπαδηδρομία, με την φλόγα να ταξιδεύει από την αρχαία Ολυμπία μέχρι την Αθήνα και από εκεί αεροπορικώς στη Βιέννη και το Ίνσμπρουκ.




Ολυμπιακές στιγμές:



Η Ρωσίδα Lidia Skoblikova έγραψε ιστορία κερδίζοντας χρυσό σε τέσσερα αγωνίσματα στην παγοδρομία ταχύτητας και έτσι έφτασε τα 6 (ρεκόρ εποχής στην ιστορία των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων). Ο Ιταλός οδηγός του bobsled, Eugenio Monti, τιμήθηκε με το μετάλλιο Pierre de Coubertin επειδή βοήθησε τους Βρετανούς Toni Nash και Robin Dixon να διορθώσουν το μηχανικό πρόβλημα που είχαν και να πάρουν στη συνέχεια το χρυσό μετάλλιο. Στο σκι ανωμάλου δρόμου η Klavdiya Boyarskikh από την Σοβιετική Ένωση κατέκτησε τρία χρυσά μετάλλια.




10. Ολυμπιακοί Αγώνες 1968, Grenoble (Γαλλία)




Οι Ολυμπιακοί Αγώνες της Γκρενόμπλ ήταν οι πρώτοι που μεταδόθηκαν από την τηλεόραση με έγχρωμη εικόνα. Στη Γαλλική πόλη αγωνίστηκαν από τις 6 έως τις 18 Φεβρουαρίου 1158 αθλητές (947 άνδρες και 211 γυναίκες) από 37 χώρες σε 35 αγωνίσματα. Η πώληση των τηλεοπτικών δικαιωμάτων έφτασε τον αριθμό ρεκόρ των 2 εκατομμυρίων δολαρίων (έναντι 936.000 δολαρίων στο Ίνσμπρουκ). Οι αγώνες έγιναν σε διαφορετικές περιοχές γύρω από την πόλη, υποχρεώνοντας τους διοργανωτές να φτιάξουν τρία ολυμπιακά χωριά. Οι ίδιοι πάντως έλεγαν ότι αυτό έγινε για να αναδείξουν με τον καλύτερο τρόπο τις εγκαταστάσεις και τους αθλητές, με την βοήθεια της τηλεόρασης. Ήταν οι πρώτοι αγώνες που η Γερμανία αγωνίστηκε ως Ανατολική και Δυτική, αλλά και η πρώτη φορά που υπήρξαν έλεγχοι ντόπινγκ και φύλου στους αγωνιζόμενους. Επίσης ήταν οι πρώτοι Ολυμπιακοί με μασκότ (τον Schuss, έναν στιλάτο σκιέρ).




Ολυμπιακές στιγμές:



Η Νορβηγία μετά από αρκετό καιρό συγκέντρωσε τα περισσότερα μετάλλια, φτάνοντας τα 6 χρυσά, 6 ασημένια και 2 χάλκινα. Ο Γάλλος «γόης» Jean Claude Killy κέρδισε χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία τα δύο χρυσά, όμως στο τρίτο αγώνισμα ο Αυστριακός Karl Schranz τον εμπόδισε και ο αγώνας επαναλήφθηκε. Το άθροισμα των χρόνων στις δύο προσπάθειες έδινε νικητή τον Αυστριακό, όμως με απόφαση των κριτών, ο Schranz ακυρώθηκε με αποτέλεσμα η νίκη και το τρίτο χρυσό να καταλήξουν στον Killy. Στην ελκηθροδρομία Λούτζ η γυναικεία ομάδα της Ανατολικής Γερμανίας πήρε χρυσό, ασημένιο και μια τέταρτη θέση, όμως αποδείχτηκε ότι πριν τον αγώνα είχε ζεστάνει τις μεταλλικές λάμες και έτσι ακυρώθηκε.




Βίντεο: Το επίσημο διαφημιστικό τρέιλερ των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων του Βανκούβερ 2010