Καθαρίσαμε, λοιπόν, την τσέχικη μπουγάδα και πάμε σήμερα να κάνουμε τη λάτρα και στην Ολλανδία (26/2, 20:30, Novasports 4/ΕΡΤ3 και LIVE από το SPORT24)…

Στην Ολλανδία και μάλιστα όχι όπου κι όπου, αλλά στη Χάγη με την ελπίδα πως τα πράγματα θα κυλήσουν ομαλά και δεν θα χρειασθεί, σε πείσμα των μαζεμένων απουσιών, να προσφύγουμε στο Διεθνές Δικαστήριο που εδρεύει εκεί!

Δεν θα χρειασθεί καν να ζητήσει challenge ο Βασίλης Σπανούλης για κάποια κρίσιμη αμφισβητούμενη φάση!

Για πρώτη φορά στη Χάγη

Πλάκα πλάκα έχουν το χάζι τους αυτοί οι αγώνες των προκριματικών φάσεων των εθνικών ομάδων…

Το έχουν διότι συν τοις άλλοις εμπλουτίζουν τις γεωγραφικές γνώσεις και τις ταξιδιωτικές εμπειρίες!

Όλα αυτά τα (88) χρόνια που η Εθνική σεργιανίζει ανά τον πλανήτη πέρασε από το Ντεν Χέλντερ, το Σουστ, το Xρόνιγκεν, το Άμστερνταμ και το Ρότερνταμ, αλλά δεν είχε παίξει ποτέ στη (διοικητική πρωτεύουσα της Ολλανδίας και έδρα του βασιλιά Γουλιέλμου-Αλέξανδρου) Χάγη, η οποία εισέρχεται για πρώτη φορά στην ατζέντα της και ελπίζω να μην αποδειχθεί αφιλόξενη…

Τα γενέθλια του Ιωαννίδη και το σχήμα των τριών γκαρντ

Α, για να μην το ξεχάσω: σαν σήμερα, στις 26 Φεβρουαρίου του 1945, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη ο συχωρεμένος ο Γιάννης Ιωαννίδης που θα βλέπει από εκεί ψηλά την Εθνική και θα θυμάται βεβαίως τον αγώνα του Challenge Round του EuroBasket του 1981 στην Κωνσταντινούπολη, στον οποίο η Εθνική υπό τις οδηγίες του είχε επιβληθεί με 105-94, ποιούσης της αήττητης προέλασης (8-0).

Ήταν τότε που ο "Ξανθός" λάνσαρε περισσότερο εξ ανάγκης και λιγότερο από μπασκετική κουλτούρα το σχήμα με τους τρεις γκαρντ, ώστε να χωρέσουν στην πεντάδα ο Τάκης Κορωναίος, ο Νίκος Γκάλης και ο Παναγιώτης Γιαννάκης!

Η ρεπετισιόν του 1989

Αμ το άλλο;

Κατά μία σατανική σύμπτωση στην τρέχουσα προκριματική φάση με προορισμό τη Λευκωσία η Εθνική ξαναβρίσκει απέναντι της grosso modo τις τρεις ομάδες τις οποίες είχε αντιμετωπίσει στην αντίστοιχη του EuroBasket του 1989: την Ολλανδία, την Αγγλία που τώρα συμμετέχει ως Μεγάλη Βρετανία και την Τσεχία η οποία τότε αγωνιζόταν ως ενιαία Τσεχοσλοβακία.

Τότε η Εθνική που υπερασπιζόταν τα σκήπτρα του ’87 είχε "σκουπίσει" τον όμιλο με 6-0, το αυτό επιθυμεί και δύναται να καταφέρει και τώρα…

Τους Ολλανδούς τους είχαμε χάσει εδώ και εννέα χρόνια: τους ανταμώσαμε για 23η και τελευταία φορά στις 10 Σεπτεμβρίου του 2015, στον τελευταίο αγώνα της Α’ φάσης του EuroBasket στο Ζάγκρεμπ και μάλιστα μας έβγαλαν τα συκώτια μέχρι να τους ρίξουμε στο κανναβάτσο (68-65) προτού φτιάξουμε τις βαλίτσες για το ταξίδι στη Λιλ…

"Βλέπε τον Σπανούλη να μαθαίνεις"

Τότε στον πάγκο της βρισκόταν ο μυστακοφόρος Τουν φαν Χέλφτερεν, μια εμβληματική φυσιογνωμία του ολλανδικού μπάσκετ, ενώ ο Βασίλης Σπανούλης εκείνο το βράδυ έμεινε στα πιτς, λόγω ενός προβλήματος τραυματισμού…

Είχε φροντίσει, ωστόσο, να "παίξει" όχι στο γήπεδο, αλλά στο… στόμα του Φαν Χέλφτερεν, ο οποίος (θα) του προκάλεσε λόξιγκα!

Δυο εβδομάδες νωρίτερα στο Τουρνουά Ακρόπολις, στο ΟΑΚΑ, η Ολλανδία είχε ηττηθεί από την Ελλάδα με 92-80 και την παραμονή του μεταξύ μας αγώνα στο Ζάγκρεμπ, ο Ολλανδός προπονητής αναφερόμενος στην απειρία της ομάδας του είχε χρησιμοποιήσει τον Μπίλη ως μαθησιακό αντικείμενο για τους παίκτες του!

"Μερικές φορές χρειάζεται να τους κάνω παρατηρήσεις σε έντονο ύφος για να καταλάβουν τι πρέπει να κάνουν. Να, τις προάλλες που ήμασταν στην Αθήνα για το Τουρνουά Ακρόπολις, είπα σε κάποιον το εξής: “Αφού δεν παίζεις και κάθεσαι στον πάγκο, τουλάχιστον πρόσεχε τι κάνει ο Σπανούλης για να μαθαίνεις”. Ελπίζω ότι θα έμαθε κάτι"!

Φυλακισμένοι επί 26 χρόνια!

Πριν από το EuroBasket του 2015 τα επονομαζόμενα "Πορτοκαλί Λιοντάρια" είχαν μείνει φυλακισμένα στα κλουβιά τους επί 26 συναπτά έτη, καθώς η αμέσως προηγούμενη συμμετοχή τους χρονολογούνταν το 1989.

Έκτοτε εξαφανίστηκαν από προσώπου γης και γύριζαν από ‘δω κι από ‘κει όχι σαν τον ιπτάμενο Ολλανδό (όπως θα της ταίριαζε κιόλας) αλλά σαν τον… περιπλανώμενο Ιουδαίο!

Μαύρα μάτια κάναμε, λοιπόν, για να ξαναδούμε τους Ολλανδούς οι οποίοι στα καθ’ ημάς ουδέποτε υπήρξαν ιπτάμενοι, ούτε λανσάρισαν (όπως οι ευρεσιτέχνες συμπατριώτες τους στο ποδόσφαιρο) το "Total Basketball".

Παρ’ όλα αυτά έχουν διανύσει μια μακρά διαδρομή στο μπάσκετ και ανέδειξαν κάμποσους παίκτες ολκής με κορυφαίο όλων τον γίγαντα των 224 εκατοστών, Ρικ Σμιτς ο οποίος επί 12 συναπτές σεζόν υπήρξε η κολώνα των Ιντιάνα Πέισερς.

Το ιστορικό αντάμωμα του 1949 στο Κάιρο

Συν τοις άλλοις τους οφείλουμε ένα "ευχαριστώ" διότι είναι αυτοί που -με το συμπάθιο για την αγοραία έκφραση-μας… ξεσκάτωσαν και μας έμαθαν το "στράτα στρατούλα" πριν από 75 χρόνια!

Το ημερολόγιο έδειχνε 15 Μαΐου του 1949 και στην Ηλιούπολη του Καΐρου, κάτω από τον καυτό ήλιο που δεν μπορούσαν να κρύψουν οι πυραμίδες του Χέοπος, η Εθνική έκανε το ντεμπούτο της σε ένα Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα…

Είχε απουσιάσει από τις προηγούμενες πέντε διοργανώσεις (του ’35 στη Γενεύη, του ’37 στη Ρίγα, του ’39 στο Κάουνας, του ’46 πάλι στη Γενεύη και του ’47 πάλι στην Πράγα), αλλά ήλθε το πλήρωμα του χρόνου να πάρει κι ελόγου της το βάπτισμα του πυρός στην κορυφαία ηπειρωτική διοργάνωση...

Η πρεμιέρα και ο Ματθαίου

Μ’ αυτά και μ’ αυτά, λοιπόν, η Εθνική ταξίδεψε στο Κάιρο για να συμμετάσχει σε αυτό το κολοβωμένο EuroBasket (των επτά ομάδων, εκ των οποίων οι δύο προέρχονταν από την Ασία και η οικοδέσποινα από την Αφρική!) και στην πρεμιέρα αντιμετώπισε την πολύ πιο περπατημένη Ολλανδία, που είχε ήδη λάβει μέρος στις προηγούμενες δυο διοργανώσεις, καταλαμβάνοντας την 6η και την 11η θέση αντιστοίχως.

Σε εκείνη την καθ’ όλα ιστορική πρώτη εμφάνιση της στη διοργάνωση και παρά το τρακ της πρεμιέρας και το γεγονός ότι τρεις παίκτες έφτασαν καθυστερημένα στο Κάιρο, η ελληνική ομάδα επικράτησε ανέτως με σκορ 46-28 (ημίχρονο 21-11).

Η σύνθεση της Εθνικής, που είχε στον πάγκο της τον εκ Καναδά ορμώμενο Γιώργο Καρατζόπουλο: Φαίδων Ματθαίου 8, Τάκης Ταλιαδώρος 3, Στέλιος Αρβανίτης, Αλέκος Σπανουδάκης 2, Γιάννης Λάμπρου 4, Αλέκος Αποστολίδης 5, Σωκράτης Αποστολίδης 6, Θανάσης Κωστόπουλος, Νίκος Νομικός 8, Νίκος Μήλας, Μίσας Πανταζόπουλος 6, Νίκος Σκυλακάκης, Νίκος Μπουρνέλος.

Το ρόστερ των Ολλανδών, με προπονητή τον Ντικ Σμουλ απάρτιζαν οι: Χενκ Κόπερ, Γιουπ Κόπερ, Βιμ φαν Σόμερεν, Ταν Ενγκ Χάου, Γιαν Χίλε, Γιαπ φαν Βιν, Φρικ Μπραντ, Χενκ φαν ντε Μπρουκ, Τομ Λόσεκουτ, Μπομπ φαν ντερ Βαλκ.

Το στοιχειωμένο χάλκινο μετάλλιο

Μετά την Ολλανδία η Εθνική νίκησε με 45-36 τον Λίβανο, με 54-41 την Τουρκία και με 49-45 τη Συρία, ενώ ηττήθηκε από τη Γαλλία με 41-36 και από την Αίγυπτο με 50-39 και έφυγε από το Κάιρο έχοντας κατακτήσει το χάλκινο μετάλλιο, που έμεινε στοιχειωμένο για τα επόμενα τριάντα οκτώ χρόνια!

Από την πλευρά τους οι Ολλανδοί κατέλαβαν την πέμπτη θέση που αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη διάκριση τους μετά την 4η στο EuroBasket του 1983, στην Καν και στη Ναντ, με πρωταγωνιστές τον Νταν Κράμερ, τον Γιος Κούιπερς, τον Χενκ Πιέτερσε, τον Ρόναλντ Σχιλπ και τον Μίτσελ Πλατ, ερήμην του Κέες Ακερμπουμ, ο οποίος είχε αναδειχθεί πρώτος σκόρερ και μέλος της καλύτερης πεντάδας στη διοργάνωση του 1977.

Το 1949 η ελληνική ομάδα μόλις μάθαινε να... μπουσουλάει, χώρια που ολόκληρη η χώρα προσπαθούσε να συνέλθει και να ξανασταθεί στα πόδια της, μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τη γερμανική Κατοχή και τον εμφύλιο.

Το ξεπαρθένεμα και το 18-5

Μέχρι την πρεμιέρα της σε EuroBasket με την Ολλανδία στο Κάιρο η Εθνική είχε παίξει τέσσερα όλα κι όλα ματς, σε χρονικό διάστημα 13 ετών: το παρθενικό στην ιστορία της με την Τουρκία στις 25 Ιουνίου του 1936 στην Κωνσταντινούπολη (12-49), με την Αίγυπτο στις 20 Απριλίου 1940 στο Κάιρο (35-60), με την Τουρκία στις 16 Νοεμβρίου του 1946 στην Αθήνα (30-34) και πάλι με την Τουρκία στις 19 Μαρτίου του 1947 στην Κωνσταντινούπολη, όπου κατήγαγε κιόλας την πρώτη νίκη της στα χρονικά με σκορ 35-25.

Οι συμπατριώτες του Γιόχαν Κρόιφ μας… ξεπαρθένεψαν στις 15 Μαΐου του 1949 και στα 75 χρόνια που πέρασαν από τότε οι δυο ομάδες αναμετρήθηκαν 23 φορές με την Εθνική να έχει τη μερίδα του λέοντος στις νίκες με σκορ 18-5.

Σήμερα ξανασυναντιόμαστε στη Χάγη και μένει να φανεί εάν και ο Ισραηλινός νυν προπονητής των Ολλανδών, Αρικ Σίβεκ θα χρησιμοποιήσει κάποιον παίκτη της Εθνικής ως μοντέλο, όπως το είχε διαπράξει πριν από εννέα χρόνια ο Τουν φαν Χέλφτερεν με τον Σπανούλη…