Ηρθε το καλοκαίρι και μαζί του φέρνει και τους Γερμανούς τουρίστες με τη σαγιονάρα και την άσπρη κάλτσα. Η Μέρκελ εξακολουθεί να μας παίρνει τα λεφτά και τώρα, με τους διάφορους Κλοπ και Σβαϊνστάιγκερ, θέλει να μας πάρει και το ποδόσφαιρο. Εντάξει, δεν είναι ακριβώς δικό μας το άθλημα, αλλά «εμείς δώσαμε τα φώτα», «έτρωγαν βελανίδια» και στην τελική μη με αναγκάσετε να σας θυμίσω τον επίσκυρο.

Τέλος πάντων, ας αφήσουμε τα ζητήματα αισθητικής και οικονομικοπολιτικής φύσεως για άλλους (τους δήθεν, τους μεγάλους που λέει και το άσμα). Ας δούμε πόσο ξαφνικά ξαναήρθαν οι Γερμανοί στο ποδοσφαιρικό προσκήνιο. Πώς έφτασαν να κάνουν πλάκα στο Τσάμπιονς Λιγκ και να θεωρούνται από αρκετούς το μεγάλο φαβορί για κατάκτηση του Μουντιάλ;

Ηταν απλά τυχεροί; Τα έκανε όλα η ντόπα; Είναι ένα ύπουλο σχέδιο της Μέρκελ; Ή μήπως τη διαφορά την έκαναν ένα μακροπρόθεσμο πλάνο, η δουλειά, η γνώση, η πίστη, η υπομονή, η «αντιγραφή», τα λάθη και… η κατάρρευση ενός κολοσσού;

Έλλειψη ταλέντου και χρημάτων

Στο Euro 2000 οι Γερμανοί αποχαιρέτησαν από την πρώτη φάση με μόλις ένα βαθμό. Αυτή η αποτυχία ήρθε να προστεθεί στον αποκλεισμό από τα προημιτελικά του Μουντιάλ του 1998. Κοιτάζοντας στις μικρές ηλικίες ήταν φανερό πως δεν υπήρχε αρκετό ταλέντο, ενώ την ίδια στιγμή ο αριθμός των ξένων που αγωνίζονταν στην Μπουντεσλίγκα αυξανόταν (50% το 2000 από 37% που ήταν το 1997. Σήμερα είναι στο 38%).

Λίγα χρόνια αργότερα ακολούθησε και η κατάρρευση του τηλεοπτικού κολοσσού του Κιρχ. Από το 2002 τα χρήματα που καρπώνονταν από τα τηλεοπτικά δικαιώματα οι ομάδες της Μπουντεσλίγκα μειώθηκαν απότομα και ο κίνδυνος διάλυσης για αρκετές ήταν ορατός. Κάτι που ανάγκασε τους συλλόγους να σταματήσουν να επενδύουν σε ακριβές μεταγραφές από το εξωτερικό.

Ένα θέμα που για παράδειγμα αποτελεί πρόβλημα για τους Αγγλους. Οι οποίοι με την εισβολή Ρώσων, Αράβων και Αμερικανών στο πρωτάθλημά τους, στηρίζονται σχεδόν αποκλειστικά στα λεφτά, χωρίς να έχουν κάποιο σχέδιο. Αν προσθέσουμε και την κόντρα που υπάρχει μεταξύ συλλόγων και ομοσπονδίας το πρόβλημά τους γίνεται ακόμα μεγαλύτερο.

Επενδύσεις

Στη Γερμανία λοιπόν, στις αρχές της χιλιετίας η ομοσπονδία έδωσε το στίγμα και έγιναν οι αλλαγές που έπρεπε να γίνουν. Δημιούργησε 121 ποδοσφαιρικά κέντρα, καθένα από τα οποία είχε 2 προπονητές πλήρους απασχόλησης. Εκεί, παιδιά ηλικίας 10 έως 17 ετών θα προπονούνταν δίνοντας έμφαση στο τεχνικό κομμάτι.

Παράλληλα, όλοι οι σύλλογοι της πρώτης και της δεύτερης κατηγορίας του γερμανικού ποδοσφαίρου υποχρεώθηκαν να λειτουργούν ακαδημίες υψηλών προδιαγραφών, ώστε να αποκτήσουν άδεια συμμετοχής στα πρωταθλήματα. Μεγάλο βάρος έπεσε και στους προπονητές. Αυτή τη στιγμή η Γερμανία διαθέτει 10πλάσιους προπονητές με διπλώματα αναγνωρισμένα από την UEFA, σε σχέση με την Αγγλία.

Τους νέους ποδοσφαιριστές τους διδάσκουν πλήρως καταρτισμένοι τεχνικοί, που ακολουθούν τις επιταγές του πλάνου της ομοσπονδίας. Η οποία όχι μόνο επένδυσε χρήματα και δημιούργησε νέες εγκαταστάσεις, αλλά συνεργάστηκε με τις ομάδες (οι οποίες κάθε χρόνο διαθέτουν πάνω από 120 εκατομμύρια στην ανάπτυξη νέων ταλέντων) και άλλαξε όλη την ποδοσφαιρική φιλοσοφία των Γερμανών.

Αλλαγή φιλοσοφίας

Η μελέτη διαφορετικών μοντέλων (γαλλικού, ισπανικού), αλλά και του ίδιου του ποδοσφαίρου γενικότερα, οδήγησε τους Γερμανούς εδώ που είναι σήμερα. Παίρνοντας μαθήματα από άλλες χώρες και προσαρμόζοντας τις ιδέες τους στην ιδιοσυγκρασία τους και στα δικά τους χαρακτηριστικά, άλλαξαν πρώτα τον τρόπο που σκέφτονται οι προπονητές τους και μετά τον τρόπο που παίζουν οι παίκτες τους, άρα και οι ομάδες τους.

Μέχρι πριν από μια δεκαετία το βάρος έπεφτε στη δύναμη και στην αντοχή, πλέον μεγάλο κομμάτι των όσων διδάσκονται οι νέοι ποδοσφαιριστές αφορά στην τεχνική και την κατανόηση του παιχνιδιού. Μέχρι την ηλικία των 10 ετών τα παιχνίδια μεταξύ των ομάδων γίνονται μόνο σε 4x4. Με αυτόν τον τρόπο οι πιτσιρικάδες βελτιώνουν την τεχνική τους, αποκτούν μεγαλύτερη φαντασία και μαθαίνουν να διαβάζουν το παιχνίδι καλύτερα.

Οι Γερμανοί κατά κάποιο τρόπο είδαν την επιτυχία του ισπανικού ποδοσφαίρου πριν ακόμα τη δει όλος ο πλανήτης και φρόντισαν να δουλέψουν πάνω σε ένα πλάνο που θα τους έφερνε σε θέση οδηγού τη μέρα που οι Ιβηρες θα άρχιζαν να είναι πιο ευάλωτοι.

Η προσαρμογή, η ευελιξία και η πολυπολιτισμικότητα ήταν τα μεγαλύτερα όπλα των Γερμανών σε αυτή τους την πορεία προς την κορυφή. Η χώρα τους ήταν γεμάτη με μετανάστες για δεκαετίες. Η αύξηση της ελαστικότητας σχετικά με τους δικαιούχους γερμανικής υπηκοότητας, αύξησε τον αριθμό των διαθέσιμων παικτών και βοήθησε τους Γερμανούς να αναμείξουν διαφορετικές (ποδοσφαιρικές) κουλτούρες και στυλ. Δεν είχαν πρόβλημα να έχουν πολλούς μετανάστες στην εθνική τους ομάδα, δεν είχαν πρόβλημα να πάρουν ποδοσφαιρικά στοιχεία από τους Ισπανούς.

Ιδανικές συνθήκες για δυναστεία

Κάπως έτσι, το ποδόσφαιρό τους σε εθνικό και συλλογικό επίπεδο έφτασε να είναι ένα από τα πιο ελκυστικά και πλέον μετά από αρκετές ανεπιτυχείς προσπάθειες να φτάσουν στην κορυφή, δείχνουν ικανοί να κυριαρχήσουν για αρκετά χρόνια. Οι ομάδες τους αγωνίζονται σε γεμάτα γήπεδα, οι οπαδοί (που στις περισσότερες περιπτώσεις είναι και οι μέτοχοι) αντιμετωπίζονται με σεβασμό νιώθουν ασφαλείς και αγοράζουν εισιτήρια σε λογικές τιμές (μπορείς να αποκτήσεις εισιτήριο διαρκείας με κάτι παραπάνω από 100 ευρώ), τα οικονομικά των ομάδων είναι συμμαζεμένα και πολλές από αυτές είναι κερδοφόρες.

Έχουν μια νέα γενιά προπονητών που γνωρίζουν το άθλημα, προσαρμόζονται και φτιάχνουν καλές ομάδες, αλλά και δεκάδες νεαρούς ταλαντούχους παίκτες που μπορούν να παίξουν γρήγορο, θεαματικό ποδόσφαιρο. Ο Γιούργκεν Κλοπ μπορεί να είναι αυτός που ξεχωρίζει και κέρδισε φέτος μεγάλη προσοχή, αλλά δεν είναι ο μόνος νέος ικανός Γερμανός τεχνικός. Οι Τούχελ, Στράιχ, Γκισντόλ, Κέλερ, Φινκ, αλλά και ο εκλέκτορας της εθνικής Γερμανίας, Γιοακίμ Λεβ είναι μερικοί από τους προπονητές της νέας εποχής του ποδοσφαίρου των Πάντσερ. Προπονητές με φρέσκιες ιδέες, διάθεση να μάθουν, ευελιξία και ικανότητα να χτίζουν ομάδες που παίζουν ωραίο ποδόσφαιρο.

Ομάδες που κατά βάση δε στηρίζονται σε ένα μεγάλο αστέρι, αλλά σε ομαδική δουλειά. Ακόμα και στην εθνική τους υπάρχουν παίκτες που ξεχωρίζουν, αλλά όχι ένας μεγάλος ηγέτης. Ισως αυτός είναι κι ένας από τους λόγους που δεν κατάφεραν τα τελευταία χρόνια, να κερδίσουν κάποιον τίτλο αν και βρίσκονταν πάντα ψηλά (είτε με τις Μπάγερν, Σάλκε και Ντόρτμουντ φέτος είτε σε Mundial και Euro). Μέσα από τους αποτυχίες όμως, οι παίκτες τους έγιναν/γίνονται πιο ώριμοι και σκληροί. Το Τσάμπιονς Λιγκ που κατέκτησε η Μπάγερν ίσως είναι η έξτρα ώθηση που χρειάζονταν για να κάνουν το επόμενο βήμα. Το οποίο για πολλούς είναι η δημιουργία δυναστείας ανάλογης των Ισπανών.

Η Μπάγερν και εθνική τους είναι δεδομένο πως θα παραμείνουν ψηλά για αρκετά χρόνια. Η Ντόρτμουντ είναι ικανή να φλερτάρει ξανά με την κορυφή, ενώ η Σάλκε και η Λεβερκούζεν θα επιχειρήσουν να κάνουν το δικό τους μπαμ. Την ίδια ώρα που ομάδες όπως η φετινή Φράιμπουργκ, μπορούν ξεπεταχτούν κάθε χρόνο. Μπορεί στην Μπουντεσλίγκα να υπάρχουν μόνο 3-4 ομάδες με λεφτά, αλλά λίγο-πολύ όλες έχουν και σχέδιο και οργάνωση και ταλαντούχους παίκτες.

Ανταγωνιστικό περιβάλλον

Όσο ισχυροί κι αν είναι όμως οι Γερμανοί, φαντάζει δύσκολο να κάνουν ανάλογα πράγματα με τους Ισπανούς. Οι Ιβηρες έκαναν επέλαση σε μια περίοδο που οι υπόλοιποι πιάστηκαν στον ύπνο. Κάτι τέτοιο δε συμβαίνει τώρα, που όλοι ψάχνονται για λύσεις εδώ και μερικά χρόνια, ενώ τα λεφτά των Αραβορώσων μοιράζονται σε περισσότερες ομάδες.

Αν και η πορεία προς την κορυφή της Γερμανίας φαίνεται πως είναι προϊόν ενός μεγάλου σχεδίου (της ομοσπονδίας κατά βάση), σε αντίθεση με αυτή των Ισπανών που ήταν αποτέλεσμα κυρίως μιας ομάδας (της Μπαρσελόνα), το περιβάλλον στο οποίο θα πρέπει να χτίσει την αυτοκρατορία της είναι πιο ανταγωνιστικό. Το να είναι όσο κυριαρχική ήταν η Ισπανία, με βάση τις κούπες, φαίνεται δύσκολο.

Αλλαξαν το άθλημα

Μπορεί όμως με μπροστάρη την Μπάγερν να οδηγήσει το ποδόσφαιρο στην επόμενη πίστα και να αλλάξει πάλι τους όρους του παιχνιδιού. Ηδη έχουν καταφέρει να πάρουν το στυλ των Ισπανών και να το εξελίξουν. Πλέον οι γερμανικές ομάδες είναι οργανωμένες και έχουν ως πρώτη σκέψη να επιτεθούν, ενώ διαθέτουν παίκτες που έχουν εξαιρετική τεχνική, που ξέρουν να διαβάζουν το παιχνίδι και να ελέγχουν τους χώρους. Πράγματα δηλαδή που χαρακτηρίζουν το παιχνίδι των Ισπανών. Οι Γερμανοί όμως σε όλα αυτά έχουν προσθέσει τα δικά τους χαρακτηριστικά: ύψος, δύναμη, ταχύτητα, έκρηξη.

Οι παίκτες που διαθέτουν τους επιτρέπουν να παίζουν επιθετικό, θεαματικό ποδόσφαιρο σε υψηλότερες ταχύτητες και με μεγαλύτερη ευελιξία και προσαρμοστικότητα. Το πιο ωραίο είναι πως όλα τα παραπάνω στοιχεία εκφράζονται με τον καλύτερο τρόπο στο πρόσωπο του Χάβι Μαρτίνεθ, ενός Ισπανού ποδοσφαιριστή που παίζει σε γερμανική ομάδα.

Οι Ισπανοί από το 2008 έως το 2012 σήκωσαν όλες τις κούπες, αλλά το πιο σημαντικό τους επίτευγμα ήταν πως άλλαξαν το ίδιο το άθλημα και ανάγκασαν τους υπόλοιπους να ακολουθήσουν/αντιδράσουν.

Οι Ιβηρες (πιο σωστά η Μπαρσελόνα) πριν από κάποιες δεκαετίες μελέτησαν τους Ολλανδούς, τους «έκλεψαν» τις ιδέες, τις ανακάτεψαν με τις δικές τους και οδήγησαν το ποδόσφαιρο σε νέα εποχή. Πλέον οι Γερμανοί κάνουν το επόμενο βήμα, βάζοντας τα δικά τους κομμάτια. Το πιθανότερο είναι σε λίγα χρόνια να γράφουμε πως κάποιος άλλος τους μελέτησε και οδήγησε το ποδόσφαιρο σε νέα εποχή. Κι αυτό είναι μεγαλύτερο επίτευγμα από οποιαδήποτε δυναστεία.

Τον Football Philosopher τον βρίσκετε (και αν θέλετε τον μπινελικώνετε) στο twitter ως @sokinside