ΣΤΗΛΕΣ

Με ηγέτη τον Φαν Χάαλ

Με ηγέτη τον Φαν Χάαλ

Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ συνήθως είναι βαρετή και ο Φαν Χάαλ έχει κάνει αρκετά λάθη. Ο football philosopher γράφει όμως πως ο Ολλανδός όμως μαθαίνει στους Κόκκινους Διαβόλους να παίζουν το ποδόσφαιρό του κι επαναφέρει το πνεύμα νικητή.

Η Manchester United πραγματοποιεί μια πολύ κακή σεζόν ή η Manchester United βρίσκεται δύο βαθμούς πίσω από τη δεύτερη Manchester City; Η Manchester United που το καλοκαίρι έδωσε τα περισσότερα λεφτά για μεταγραφές ή η Manchester United που φτιάχνει καινούρια ομάδα; Ή όλα αυτά μαζί; Τα πάντα είναι θέμα οπτικής, αντιλήψεων, νοοτροπίας.

Εγώ ας πούμε, πιστεύω πως ο Louis van Gaal είναι ένας εκ των κορυφαίων προπονητών. Και το κατέχει ακόμα το θέμα, δεν τον έχει ξεπεράσει το ποδόσφαιρο. Πιστεύω όμως ότι θα μπορούσε/έπρεπε να τα έχει πάει και καλύτερα στο ξεκίνημά του με την United. Από την άλλη, δεν μπορούσα να μη γελάω κάθε φορά που γινόταν σύγκριση με το πέρασμα του Moyes από τους Κόκκινους Διαβόλους (παρεμπιπτόντως, έτσι για να συνεισφέρω σε αυτή την άκυρη κουβέντα, η United χρειάζεται 6 βαθμούς για να ξεπεράσει την περσινή της συγκομιδή).

Είχα μια δυσκολία να κατανοήσω όσους μετά από ένα μήνα (!) είχαν απαυδήσει με τον Ολλανδό. Ειδικά όταν σκεφτόμουν ότι κάποιοι εξ αυτών, από το Ολλανδία – Ισπανία 5-1 και μέχρι την έναρξη των επίσημων αγώνων της United, ήταν σίγουροι ότι ο LvG θα οδηγήσει την ομάδα στην κατάκτηση του Champions League. Πριν ακόμα κερδίσει μια θέση στο Champions League. Ήταν τόσο ισχυρό το φαινόμενο, που κάποια στιγμή είχα αρχίσει να αναρωτιέμαι γιατί οι στοιχηματικές δεν τη συγκαταλέγουν ανάμεσα στα φαβορί. Τα πάντα είναι θέμα οπτικής.

Μετάβαση

Ποια μπορεί να είναι η οπτική του van Gaal; Στο δικό μου μυαλό, ο Ολλανδός σε γενικές γραμμές είναι η ίδια προσωπικότητα, ο ίδιος προπονητής που ήταν και όταν βρισκόταν στον Ajax. Λίγο πιο μαλακωμένος πιθανότατα, με τα περάσματα από AZ Alkmaar και εθνική Ολλανδίας να τον έχουν ίσως οδηγήσει στο να μην αναζητά πάντα το ιδανικό, να συμβιβάζεται καμιά φορά με κάτι λιγότερο για χάρη και των αποτελεσμάτων. Στα 63 του υποθέτω θα τον βασανίζουν άλλες σκέψεις. Μπορεί να έχουν ενισχυθεί/αποδυναμωθεί και κάποιες αντιλήψεις. Γενικά όμως, νομίζω ότι έχουμε να κάνουμε με τον ίδιο άνθρωπο, με τη διαφορά πως είναι πλέον μεγαλύτερος. Και ο χρόνος αναπόφευκτα επηρεάζει τα πάντα. Ακόμα και αν δεν αλλοιώνει τον πυρήνα σου.

Αυτό, στην περίπτωση της σχέσης του van Gaal με την United, μεταφράζεται σε μερικές δόσεις βαρεμάρας παραπάνω. Με άλλα λόγια οι πιθανότητες να έχει ο 60άρης τη φρεσκάδα, τη ζωντάνια και την έμπνευση που είχε στα 40, δεν είναι πολλές. Ακόμα κι αν οι ικανότητες είναι αυξημένες. Κάποια στιγμή, προσπαθώντας να μπω και στη θέση του van Gaal, σκεφτόμουν ότι μπορεί πράγματι να θέλει η ομάδα του να είναι βαρετή. Ίσως μια αρκετά λογική επιλογή δηλαδή.

Εννοώ για ένα κλαμπ που το καλοκαίρι άλλαξε κάμποσους από τους παίκτες του ρόστερ και τον προπονητή. Αφού είχε διαφοροποιηθεί σε σημαντικό βαθμό η δυναμική της και το περιβάλλον της. Η United δεν ήταν έτοιμη για τη μετάβαση στη μετά Ferguson εποχή και τα πρώτα στάδια τα χειρίστηκε άσχημα. Όταν έμεινε εκτός Ευρώπης συνειδητοποίησε πως πραγματικά πρέπει να φτιάξει καινούρια ομάδα. Να στήσει όλο το σκηνικό από την αρχή. Συνέχισε να κάνει (κι) άτσαλες κινήσεις, αλλά πλέον σταθμίζοντας καλύτερα τα δεδομένα.

Το θέμα είναι πως όταν βρίσκεσαι σε μεταβατική περίοδο, συχνά θολώνει τα πράγματα η προηγούμενη εποχή, ειδικά όταν είναι ιστορική, επιτυχημένη, χαρούμενη. Κι έχεις να ξεκαθαρίσεις πολλά. Ο van Gaal είχε να ασχοληθεί με μπόλικα ερωτηματικά. Ποιοι έρχονται, ποιοι φεύγουν, ποιοι κάνουν, ποιοι δεν κάνουν, ποια τα δεδομένα του νέου περιβάλλοντος, της νέας χώρας; Και πάει λέγοντας. Η κουλτούρα και οι αντιλήψεις που επικρατούν στο ποδόσφαιρο της Αγγλίας ήταν και είναι εμπόδια για όλους τους μεγάλους προπονητές.

Ο LvG στην United δεν έχει ακόμα και όλα τα κομμάτια για να φτιάξει το πάζλ που θέλει. Ειδικά τους 4 πρώτους μήνες που σχεδόν σε κάθε ματς ήταν εκτός περίπου η μισή ομάδα. Και παρεμπιπτόντως, το γεγονός πως στη συνέχεια μειώθηκαν πολύ οι τραυματισμοί, θαρρώ πως είναι ακόμα μια ένδειξη ότι γίνεται (συγκεκριμένη) σοβαρή δουλειά. Επομένως σε μια σοκαρισμένη ομάδα μετά την περσινή σεζόν, με αρκετές αλλαγές στο ρόστερ, με δύσκολες συνθήκες για κατάλληλες προπονήσεις τους πρώτους μήνες και σε ένα περιβάλλον με διαφορετικό τρόπο σκέψης, δεν τα έχει πάει άσχημα ο Ολλανδός ως τώρα.

Βαρετή

Βλέποντας την ομάδα να μην μπορεί να είναι ταυτόχρονα καλή σε όλες τις φάσεις του παιχνιδιού, η επιλογή του ήταν να παίξει χωρίς ρίσκα. Προσπάθεια για αποφυγή λαθών, de Gea, και οι πολλοί επιθετικοί που βρίσκονταν συνήθως στην 11άδα θα βρουν την ευκαιρία να σκοράρουν. Βαρετή. Πολύ. Μέχρι να φτιάξει πρώτα την άμυνα, να έρθουν και καλά αποτελέσματα, να ανέβει η ψυχολογία, να γίνει δουλειά, να μάθει η ομάδα και μετά να απελευθερωθεί και η επίθεση.

Και η άμυνα έφτιαξε αρκετά γρήγορα σε ικανοποιητικό βαθμό ( όπως λένε και οι αριθμοί δεν τα έκαναν όλα η τύχη και ο de Gea). Στην πραγματικότητα η United μετά το πρώτο δίμηνο είναι σταθερά μέσα στις 2-3 πιο συμπαγείς ομάδες της Premier League (μόνο Chelsea και Southampton έχουν δεχτεί λιγότερα γκολ εξάλλου). Εδώ κι αρκετό καιρό καμία ομάδα στην πρώτη κατηγορία της Αγγλίας δεν πρεσάρει όσο καλά το κάνει η United (με εξαίρεση ίσως τη Southampton). Καμία δεν ανακτά την κατοχή της μπάλας τόσο γρήγορα. Το επιβεβαιώνουν και οι αριθμοί.

Η United μετά το αρχικό διάστημα τρικυμίας είναι κάτι σαν τη Monaco της Αγγλίας: βαρετή μέχρι αηδίας αρκετές φορές, αλλά αποτελεσματική κι εσχάτως καλή συνολικά. Σταδιακά έκανε βήματα κι από το ματς με την Tottenham προχώρησε περισσότερο. Μπήκε για να παίξει. Με τόλμη. Με ρίσκα κι αυξημένη επιθετικότητα. Περισσότερο κάθετα. Με πιο πολλούς δημιουργικούς χαφ και λιγότερους φορ. Πιο σίγουρο, πιο δυναμικό, πιο γρήγορο, πιο ολοκληρωμένο παιχνίδι, με καλύτερο τέμπο. Μέχρι τότε ο υπερβολικός έλεγχος και η προσοχή κυριαρχούσαν.

Το ποδόσφαιρο του van Gaal βασίζεται πολύ στην πειθαρχία, στον έλεγχο, στα συγκεκριμένα μοτίβα, στις τοποθετήσεις (ένας λόγος που όταν δεν εκτελείται σωστά, μπορεί να οδηγήσει στην πλήξη). Αυτός ο δρόμος, ειδικά σε ό,τι έχει να κάνει με το επιθετικό κομμάτι θέλει αρκετό χρόνο και δουλειά. Ακόμα περισσότερο όταν δεν υπάρχει έτοιμος παίκτης στην άμυνα που θα προσφέρει τον έλεγχο από χαμηλά. Ο Ολλανδός έχει δώσει χρόνο σε πολλούς παίκτες, έχει δοκιμάσει πολλές 11άδες, έχει αλλάξει πολλούς σχηματισμούς γιατί έψαχνε τον τρόπο να παίξει η ομάδα με όλους τους κανόνες του.

Ψάξιμο κι αλλαγή ταχύτητας

Ναι, στην United υπάρχουν κάμποσοι ποιοτικοί παίκτες, αλλά υπάρχει κι ανισορροπία στο ρόστερ. Εκτός από το θέμα προσώπων στην άμυνα υπάρχουν και ποδοσφαιριστές με ικανότητα στο σκορ ή στη δημιουργία, αλλά χωρίς ταχύτητα (π.χ. Carrick, Van Persie). Υπάρχουν άλλοι που έχουν ταχύτητα, αλλά υστερούν σε δημιουργία κι εκτέλεση (π.χ. Young, Valencia). Υπάρχουν μεταγραφές που δεν έχουν βγει (π.χ. Shaw, Falcao).

Βέβαια ο Ολλανδός είναι και πεισματάρης, κολλάει κατά περιόδους με παίκτες/διατάξεις. Νομίζω ότι περισσότερες φορές δε μου άρεσε, παρά μου άρεσε 11άδα που κατέβασε. Δεν κατάλαβα γιατί δεν ξεκινούσε από την πρώτη στιγμή η 11άδα από τον Herrera (παρότι όπως παραδέχτηκε και ο ίδιος ο Ισπανός, χρειάστηκε χρόνος μέχρι να αφήσει τη λογική Bielsa/Valverde και να περάσει στη λογική του van Gaal, είναι ένας παίκτης που δίνει πολλά από όσα ζητάει ο Ολλανδός. Πιθανότατα κι εδώ έπαιξε ρόλο η επιθυμία για ελάχιστα ρίσκα και αργό τέμπο). Παρότι είχε κάποια λογική η προσπάθεια να χωρέσουν αρκετοί επιθετικοί (ειδικά σε ένα πρωτάθλημα όπως η Premier League), έχεις Blind, Carrick, Herrera, Mata, Di Maria κι αυτή πρέπει να είναι η βάση σου.

Και μαντέψτε. Στα δύο τελευταία ματς, μετά από 8 μήνες δουλειάς, με τους 4 πρώτους στην 11άδα και με ένα φορ, ο ρυθμός άλλαξε, ανέβηκε. Η δημιουργικότητα αυξήθηκε, οι συνεργασίες βελτιώθηκαν, υπήρχαν φάσεις που φώναζαν δουλειά στην προπόνηση, υπήρχε συγχρονισμός κι αρμονία. Το ότι η United θέλει να είναι η ομάδα που θα θέτει τους όρους του παιχνιδιού που θα ελέγχει το ματς, τον ρυθμό και την μπάλα ήταν κατανοητό από την αρχή. Και η αλήθεια είναι πως τα περισσότερα τα κατάφερνε ακόμα και στο χειρότερό της διάστημα. Βασικά καθόριζε τον ρυθμό. Κι επειδή για αρκετό καιρό δεν είχε σιγουριά κι αυτοπεποίθηση για να κάνει ολοκληρωμένο παιχνίδι, δεν ανέβαζε το τέμπο.

Το ανακάτεμα από τον van Gaal ήταν μεγάλο, αλλά από την αρχή ήταν φανερό που πάει. Τα λάθη του Ολλανδού αρκετά. Σημαντικά κάμποσα, αλλά δευτερεύουσας σημασίας. Ναι, λανθασμένες 11άδες, κακή επιλογή διάταξης, κακές αλλαγές, ό,τι θέλετε, μαζί σας. Λάθη που γίνονται όταν ξεκινάς να δημιουργείς κάτι σχεδόν από το μηδέν. Το βασικό είναι πως το πλάνο υπήρχε, η βασική δουλειά γινόταν. Πίσω από τα σύννεφα της βαρεμάρας και των κακών εμφανίσεων, υπήρχαν σημάδια που έδειχναν πως σιγά-σιγά η United γίνεται ομάδα του προπονητή της. Φανερό ότι κάτι δούλευαν στην προπόνηση. Από το αρκετά γρήγορο συμμάζεμα της άμυνας, μέχρι τη γνώση για το τι ζητάμε σε κάθε ματς κι από τη σταδιακή αλλαγή νοοτροπίας μέχρι τη βελτίωση παικτών.

«Είναι προπονητής που κάνει καλύτερους τους παίκτες. Αυτό είναι σπάνιο στις μέρες μας», είπε πρόσφατα ο Robben για τον συμπατριώτη του. Δείτε τους Young, Valencia, Fellaini. Φέτος για πρώτη φορά, ίσως και να μπορείς να κάνεις στα σοβαρά κουβέντα για το αν το δίδυμο Jones-Smalling μπορεί να πλησιάσει το Ferdinand-Vidic. Ο αριθμός των μικρών που έχουν πάρει ευκαιρία είναι άκρως ικανοποιητικός (από τον Blackett μέχρι τον Pereira και ο λόγος δεν είναι μόνο οι πολλοί τραυματισμοί).

Άλλη ψυχολογία

Ο van Gaal είχε δηλώσει πως θα χρειαστούν 3 βδομάδες για να αφομοιώσει τις ιδέες του η ομάδα. Στη συνέχεια τις 3 βδομάδες ουσιαστικά τις έκανε μια σεζόν. Διάστημα που είναι πιο λογικό εδώ που τα λέμε. Ήδη έχει αρχίσει να αναπαράγεται με ένταση το «ο Ολλανδός επιτέλους προσαρμόστηκε, κατάλαβε τι θέλει η ομάδα». Αν κάποια πλευρά άρχισε να προσαρμόζεται και να αφομοιώνει τα δεδομένα, αυτή είναι των παικτών. Ναι, και ο van Gaal έμαθε πράγματα. Όμως η διαφορά που φαίνεται πλέον, οφείλεται κυρίως στον μεγαλύτερο βαθμό αποδοχής κι εμπέδωσης των θέλω του προπονητή από τους παίκτες.

Πράγμα που δε θα μπορούσε να επιτευχθεί αν ο Ολλανδός δεν άλλαζε πρώτα το κλίμα και τον τρόπο σκέψης. Τα ρεπορτάζ από την Αγγλία αναφέρουν από την αρχή της σεζόν πως οι παίκτες είναι ικανοποιημένοι/χαρούμενοι που δουλεύουν με τον van Gaal. Τους αρέσει η αύρα του. Δεν υπάρχει η μιζέρια και η αρνητικότητα της προηγούμενης σεζόν. Έχει επανέλθει σε σημαντικό βαθμό η αίσθηση σιγουριάς, η αυτοπεποίθηση. Πράγμα που έχει παίξει τον ρόλο του στις νίκες σε ματς που η ομάδα ήταν χειρότερη από τον αντίπαλο.

Κι αυτή η αλλαγή δεν είναι κάτι εύκολο. Μπορεί η United για δύο δεκαετίες να είχε μάθει να νικάει, αλλά πέρυσι έμαθε να χάνει. Η παρουσία του van Gaal πρώτα από όλα κάλυψε ένα κενό ηγεσίας κι επαναφέρει το πνεύμα νικητή. Φέτος, αφού πέρασε ο πρώτος μήνας της μεγάλης αναμπουμπούλας, η United δε μοιάζει ομάδα που χάνει εύκολα. Μετά το τρελό 5-3 με τη Leicester, έχει 4 ήττες σε όλες τις διοργανώσεις, όλες στο γκολ. Πέρυσι είχε εντός έδρας 7 ήττες και 3 ισοπαλίες. Φέτος ακόμα κι αν χάσει τα 4 ματς που έχει να δώσει ακόμα στο Old Trafford, θα τελειώσει με 6 ήττες και 1 ισοπαλία. Καμία άλλη ομάδα της Premier League δεν έχει περισσότερους βαθμούς εντός έδρας. Στην United ανήκουν η καλύτερη διαφορά τερμάτων, η πιο παραγωγική επίθεση και η δεύτερη πιο αποτελεσματική άμυνα εντός έδρας (Chelsea και Arsenal έχουν ένα ματς λιγότερο).

Οι Κόκκινοι Διάβολοι μπαίνουν και πάλι στο γήπεδο για να αποκτήσουν την πρωτοβουλία, να επαναφέρουν το στοιχείο του φόβου, να μην αφήσουν τον αντίπαλο να πιστεύει πως θα νικήσει. Βρίσκεται σε εξέλιξη μια διαδικασία ανάκτησης της δυναμικής της εποχής Ferguson. Χτίζεται ομάδα με νοοτροπία κυριαρχίας.

Επιβάλλεται

Ναι, η United έδωσε 200 εκατομμύρια για μεταγραφές, αλλά το ποσό δεν είναι τόσο μεγάλο αν αναλογιστούμε την τρελή αγορά και το γεγονός πως η ομάδα βρισκόταν/βρίσκεται σε φάση ανοικοδόμησης. Ναι, στα Κύπελλα έπρεπε να κάνει κάτι καλύτερο. Και ναι, θα μπορούσε να έχει καλύτερη εικόνα στα περισσότερα ματς. Και σίγουρα το σημείο στο οποίο βρίσκεται τώρα, θα πρέπει απλά να είναι η αρχή για κάτι πολύ ανώτερο. Παρ’ όλα αυτά, ο στόχος της 4άδας είναι αρκετά κοντά και η δεύτερη θέση ακόμα ανοιχτή.

«Οι Κόκκινοι Διάβολοι περισσότερο από νίκες και κούπες, έχουν ανάγκη να αποκτήσουν και πάλι σταθερές, προσωπικότητα, σημεία αναφοράς», έγραψα τον Αύγουστο. Σε περίοδο αλλαγών, με αρκετά εμπόδια στην πορεία, σε ένα περίεργο περιβάλλον, με μια κουλτούρα που συχνά απορροφάει και τους καλύτερους, ο van Gaal καταφέρνει πλέον να επιβληθεί και να βάλει τις βάσεις για την επόμενη σεζόν. Είχε και τη βοήθεια της τύχης; Ναι. Πάντα χρειάζεται η άτιμη. Δεν είναι όμως αυτή που ως το τέλος της σεζόν θα έχει επαναφέρει την United ανάμεσα στις 2-3 πιο αξιόπιστες ομάδες της Αγγλίας. Είναι ο van Gaal, στο πρόσωπο του οποίου η United βρίσκει την ισχυρή προσωπικότητα που είχε ανάγκη η ομάδα μετά την αποχώρηση του Ferguson.

Τα λέμε και στο @ampalofilosofos

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ