«Όταν παίρνει φόρα και σουτάρει, τα πάντα τελειώνουν. Είσαι νεκρός». Η περιγραφή του παλαίμαχου τερματοφύλακα της Λιόν, Γκρεγκορί Κουπέ, για την μυσταγωγία των εκτελέσεων φάουλ του Ζουνίνιο Περναμπουκάνο ακούγεται υπερβολική, αλλά δεν είναι. Ο «Mr. Φάουλ» γιορτάζει τα 41α γενέθλιά του και, ταυτόχρονα, τα δύο χρόνια από την στιγμή που αποφάσισε να μας χαζεύει με τις ασύλληπτες εκτελέσεις του.

Ο Ζουνίνιο Περναμπουκάνο, όπως έγινε γνωστός στον ποδοσφαιρικό κόσμο λόγω καταγωγής (από το Ρεσίφε του Περναμπούκο) και για να μην τον μπερδεύουν με τον Ζουνίνιο Παουλίστα, έμαθε την μπάλα στο ποδόσφαιρο σάλας, όπου οι περιορισμένοι χώροι τον υποχρέωναν να δουλεύει παραπάνω στην ακρίβεια της πάσας και, βεβαίως, του σουτ. Αυτή τον έκανε διάσημο σε όλο τον πλανήτη, σε σημείο που να θεωρείται από πολλούς ως ο κορυφαίος εκτελεστής φάουλ όλων των εποχών!

Δεν το λέμε εμείς, αλλά ο Άγγλος φυσικός Κεν Μπρέι, από το Πανεπιστήμιο του Μπαθι, ο οποίος φρόντισε να αναλύσει τις εκτελέσεις του Ζουνίνιο στο βιβλίο του «Πώς να σκοράρεις: Επιστήμη και ωραίο παιχνίδι».

Λεζάντα: Τα «μυστικά» του Ζουνίνιο για τα φάουλ: Οι κόρες του Ζιοβάνα, Κλάρα, Ραφαέλα, ο γούρικος αριθμός του («8») και η σύζυγός του, Ρενάτα

Όπως εξηγεί ο καθηγητής, ο Ζουνίνιο ξεχώριζε γιατί εκτελούσε με την ίδια ικανότητα τα φάουλ με τρεις διαφορετικούς τρόπους: Με «topspin», χτύπημα όπως στο τένις, όπου η μπάλα παίρνει ύψος και κατεβαίνει με δύναμη, με αποτέλεσμα να μην μπορεί εύκολα ο τερματοφύλακας να την αποκρούσει. Με «sidespin», το πιο σύνηθες χτύπημα, με φάλτσο και το «knuckleball», το οποίο έχει λίγο φάλτσο αλλά ενίοτε παίρνει απρόβλεπτη πορεία, μοιάζοντας περισσότερο με χτύπημα μπέιζμπολ.

Το σήμα - κατατεθέν του Ζουνίνιο, βεβαίως, ήταν το «top spin», γνωστό στην Βραζιλία ως «folha seca» (ξερό φύλλο), μια εκτέλεση που κάνει πολύ δύσκολη την ζωή των γκολκίπερ και βοήθησε τον εορτάζοντα Βραζιλιάνο να φτάσει τα 75 (!) γκολ από φάουλ σε μια καριέρα γεμάτη τίτλους, διακρίσεις, αλλά και απογοητεύσεις.

Η πρώτη ήρθε στην αγαπημένη του Βάσκο ντα Γκάμα, με την οποία κατέκτησε σχεδόν τα πάντα στην πρώτη του θητεία, με το Κόπα Λιμπερταδόρες του 1998 να ξεχωρίζει. Η απογοήτευση είχε να κάνει με το γεγονός ότι ο Ρομάριο, είδωλο και αρχηγός του, δεν τον άφηνε να εκτελεί τα φάουλ και τα έκανε όλα εκείνος.

Όλα άλλαξαν στον ημιτελικό με την Ρίβερ Πλέιτ, όταν ο Ζουνίνιο μπήκε ως αλλαγή, επιστρέφοντας από τραυματισμό, και με μια εξαιρετική εκτέλεση φάουλ νίκησε τον Χερμάν Μπούργος, σημείωσε το γκολ που έστειλε την ομάδα του Ρίο ντε Τζανέιρο στον τελικό, όπου κόντρα στην Μπαρτσελόνα Γουαγιακίλ του Εκουαδόρ κατέκτησε τον πιο σημαντικό τίτλο στη Νότιο Αμερικής, σε επίπεδο συλλόγων.

Ήταν το πρώτο «διάσημο» φάουλ του Ζουνίνιο, αλλά θα ακολουθούσαν πολλά ακόμα. «Δεν ξέρω ποιος είναι καλύτερος, αμφότεροι είναι πολύ καλοί» έλεγε ο Ερίκ Αμπιντάλ, ο οποίος συνυπήρξε με τον Ζουνίνιο στην Λιόν, αλλά και με τον Ροναλντίνιο στην Μπαρτσελόνα.

Ο «Ζούνι» ή «Βασιλιάς» όπως τον βάφτισαν στην Βάσκο, δεν έπαιξε ποτέ σε μια ομάδα όπως η Μπάρτσα, αν και προτάσεις από τους «μεγάλους» της Ευρώπης δεν του έλειψαν. Ο Κακά τον είχε «φάει» για να τον ανταμώσει στην Μίλαν, αλλά ο ίδιος δήλωνε (και ήταν) πιστός στην Λιόν, όπου έπαιξε οκτώ χρόνια, κατέκτησε εφτά διαδοχικά πρωταθλήματα (!) και, όπως του άξιζε, πέτυχε το 100ό του γκολ (τα 44 με φάουλ!) στο τελευταίο του παιχνίδι.

«Ο δάσκαλός μου ήταν ο Ζουνίνιο, αλλά τα δικά μου χτυπήματα είναι διαφορετικά από τα δικά του» εξηγεί ο Μιραλέμ Πιάνιτς, ο οποίος θεωρείται ένας από τους καλύτερους σύγχρονους εκτελεστές και, όπως αποδεικνύει, έμαθε πολλά από τον Ζουνίνιο. «Εκείνος έκανε την μπάλα να χορεύει στον αέρα, όπως ο Πίρλο» συμπληρώνει ο Βόσνιος μεσοεπιθετικός της Ρόμα, αναφέροντας έναν ακόμα διάσημο θαυμαστή - μιμητή του πρωταγωνιστή μας.

Στην βιογραφία του «Σκέφτομαι, άρα παίζω», ο Ιταλός καλλιτέχνης (χωρίς εισαγωγικά) γράφει ότι «είμαι λίγο Βραζιλιάνος, νιώθω λίγο Πιρλίνιο». Για την ακρίβεια, «νιώθει» Ζουνίνιο, αφού μελετούσε για ώρες την τεχνική του Βραζιλιάνου για να προσπαθήσει να την εφαρμόσει στο γήπεδο. Και, σε μεγάλο βαθμό, τα κατάφερε.

«Αυτός ο άνθρωπος καθοδηγούσε την μπάλα ώστε αυτή να κάνει μερικά απίστευτα πράγματα. Δεν έκανε ποτέ λάθος. Ποτέ. Τσέκαρα τα στατιστικά του και συνειδητοποίησα ότι δεν μπορούσε να είναι τυχαίο» εξηγεί στο βιβλίο του ο Πίρλο. «Η αναζήτηση για το μυστικό του Ζουνίνιο μου έγινε εμμονή. Και τελικά το κατάλαβα: Είχε να κάνει με το πως χτυπούσε την μπάλα, όχι το που. Μόνο τρία από τα δάχτυλα του ποδιού του έρχονταν σε επαφή με την μπάλα, όχι όλο το πόδι» συμπληρώνει ο Αντρέα για τον «καθρέφτη» του στα φάουλ.

Ένας καθρέφτης που κόντεψε να σπάσει αρκετές φορές. Όταν πρωτοπήγε στη Λιόν, δεν μιλούσε την γλώσσα και διαπίστωσε ότι οι Ευρωπαίοι, σε αντίθεση με τους Βραζιλιάνους, στερούνται «ανθρώπινης ζεστασιάς» (σ.σ. εντάξει σενιόρ, δεν είναι όλοι ίδιοι!), αφού «ο Βραζιλιάνος, ακόμα και αν δεν μιλάει την γλώσσα του άλλου, θα τον βοηθήσει με χειρονομίες, όπως μπορεί».

Κόντεψε να σπάσει την τελευταία του χρονιά στην Λιόν, όταν οι «καλομαθημένοι» φίλαθλοι και Τύπος θεωρούσαν ότι είχε έρθει το ποδοσφαιρικό του τέλος και έπρεπε να αποχωρήσει. Είχε ακόμα έναν χρόνο συμβόλαιο, αλλά συμφώνησε με τον πρόεδρο Ζαν Μισέλ Ολάς να το λύσει. Αναζητώντας ηρεμία και λιγότερη πίεση, πήγε για δύο (γόνιμα) χρόνια στην Αλ Γκαράφα του Κατάρ και ένα εξάμηνο στους Ρεντ Μπουλς της Νέας Υόρκης.

Ενδιάμεσα των δύο «εξωτικών» εμπειριών, αλλά και μετά το σύντομο πέρασμα από τις Ηνωμένες Πολιτείες, η αγαπημένη του Βάσκο τον καλούσε. Έκλεισε την καριέρα του με την φανέλα της ομάδας της καρδιάς του, όχι όμως όπως θα ήθελε. Τα πόδια του δεν βοηθούσαν πλέον και, παραμονές των 39ων γενεθλίων του, με δάκρυα στα μάτια, έβαζε τέλος σε μια καριέρα γεμάτη ματς, τίτλους, διακρίσεις και, κυρίως, γκολ με φάουλ.

Με αυτόν τον τρόπο, βεβαίως, πέτυχε κόντρα στην Ελλάδα, στο Κύπελλο Συνομοσπονδιών του 2005, το πρώτο από τα εφτά γκολ του με την Εθνική Βραζιλίας. Το 2002 «κόπηκε» από την τελική λίστα της «Σελεσάο» που έμελλε να κατακτήσει το Παγκόσμιο Κύπελλο στα γήπεδα Ιαπωνίας και Νοτίου Κορέας.

«Ρέφαρε», εν μέρει, τέσσερα χρόνια αργότερα, στα γήπεδα της Γερμανίας. Η Γαλλία σταμάτησε την πορεία της Βραζιλίας στα προημιτελικά, αλλά ο Ζουνίνιο πρόλαβε να απολαύσει, ως βασικός, την συμμετοχή σε Μουντιάλ. Και, την ώρα της ανάκρουσης του εθνικού ύμνου, πριν από τον προημιτελικό με τους «τρικολόρ» του Ζινεντίν Ζιντάν, δεν άντεξε, τραγουδώντας τους στίχους με δάκρυα στα μάτια.

«Όταν ήμασταν μικροί και υπήρχαν εθνικές γιορτές, στο σχολείο σηκωνόμασταν και ακούγαμε τον ύμνο. Από εκείνη την εποχή, στα 12, στα 13, στα 14, στα 15, κάθε φορά που σηκωνόμουν να ακούσω τον ύμνο, με φανταζόμουν να παίζω στην εθνική ομάδα. Και, όταν πλέον τα κατάφερα, πέρασε από το μυαλό μου η εικόνα μου ως μαθητής και συγκινήθηκα. Συν τοις άλλοις, είμαι πολύ συναισθηματικός τύπος. Όλα τα κάνω με την καρδιά» συμπληρώνει ένας από τους πιο χαρισματικούς «εκτελεστές» που έβγαλε ποτέ το άθλημα.

«Σκέφτομαι την μπάλα, την θέση του τείχους, που βρίσκεται ο τερματοφύλακας, να βάλω σωστά το πόδι στήριξης. Ζωγραφίζω με το μυαλό μου την πορεία της μπάλας. Και την χτυπάω» εξηγεί για το πώς ξεδίπλωνε την τέχνη του. Α, τόσο απλό ήταν;

Τα 75 φάουλ - γκολ στην καριέρα του Ζουνίνιο

Και όμως, δεν έμπαιναν όλα!