Τα επικίνδυνα καιρικά φαινόμενα είναι πλέον συχνά, βάζοντας σε κίνδυνο περιουσίες αλλά και ανθρώπινες ζωές. Το λογικό είναι, όταν αναμένουμε επικίνδυνα καιρικά φαινόμενα με έντονες καταιγίδες ή χιονοπτώσεις, να περιορίζουμε τις μετακινήσεις μας στις απολύτως αναγκαίες.

Τι κάνουμε όμως στις περιπτώσεις που η μετακίνηση είναι απαραίτητη; Ας δούμε μερικές βασικές συμβουλές για το πώς θα προετοιμαστούμε κατάλληλα και τι πρέπει να προσέξουμε όταν οδηγούμε σε δρόμους με έντονη βροχόπτωση, χιόνι ή πάγο.

ΟΔΗΓΗΣΗ ΜΕ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΚΑΙΡΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ

Όταν οι Αρχές μας έχουν ενημερώσει πως αναμένονται επικίνδυνα καιρικά φαινόμενα, αποφεύγουμε τις άσκοπες μετακινήσεις. Αν η κακοκαιρία μας βρει ενώ οδηγούμε προσέχουμε τα εξής:

• Μεταβάλλουμε αν είναι εφικτό το πρόγραμμα της μετακίνησής μας ώστε να αποφύγουμε την αιχμή των καιρικών φαινομένων.
• Ταξιδεύουμε κατά τη διάρκεια της ημέρας, προτιμώντας τις κεντρικές αρτηρίες και όχι τους δυσπρόσιτους και ερημικούς δρόμους.
• Αποφεύγουμε τους πλημμυρισμένους δρόμους και δεν περνάμε ποτέ με ταχύτητα μέσα από λιμνάζοντα νερά.
• Δεν διασχίζουμε χειμάρρους και ρέματα, τόσο κατά τη διάρκεια των καταιγίδων και των βροχοπτώσεων, αλλά και για αρκετές ώρες μετά το τέλος της εκδήλωσής τους.
• Αποφεύγουμε τη διέλευση κάτω από μεγάλα δέντρα, κάτω από αναρτημένες πινακίδες και γενικά από περιοχές, όπου αντικείμενα μπορεί να αποκολληθούν και να πέσουν στο έδαφος.
• Όταν η οδήγηση είναι αδύνατη, λόγω π.χ. ορατότητας, ακινητοποιούμε το όχημα σε ασφαλές σημείο και μένουμε μέσα. Δεν βγαίνουμε από το αυτοκίνητο, παρά μόνο όταν βεβαιωθούμε ότι η καταιγίδα πέρασε.
• Σε περίπτωση έντονης κεραυνικής δραστηριότητας, ακινητοποιούμε το όχημα στην άκρη του δρόμου και μακριά από δέντρα που ενδέχεται να πέσουν πάνω του. Μένουμε μέσα στο όχημα και να ανάβουμε τα προειδοποιητικά φώτα στάσης (φώτα έκτακτης ανάγκης-αλάρμ) μέχρι να κοπάσει η καταιγίδα.
• Ακολουθούμε πιστά τις οδηγίες των κατά τόπους αρμοδίων φορέων, όπως Τροχαία κλπ.. Ενημερωνόμαστε τακτικά για την εξέλιξη των έκτακτων καιρικών φαινομένων στα τακτικά δελτία καιρού της ΕΜΥ (www.emy.gr), αλλά και για την κατάσταση και την βατότητα του οδικού δικτύου από τις ανακοινώσεις της ΕΛ.ΑΣ. (www.astynomia.gr).
• Σε περίπτωση ανάγκης, επικοινωνούμε με το 100 (Ελληνική Αστυνομία), το 199 (Πυροσβεστική), το 166 (Ε.Κ.Α.Β.), ή τον ευρωπαϊκό αριθμό έκτακτης ανάγκης 112.

ΟΔΗΓΗΣΗ ΣΤΟ ΧΙΟΝΙ

• Έλεγχοι πριν την οδήγηση

Προετοιμασία του οχήματος: Στο αυτοκίνητο θα πρέπει να έχουμε οπωσδήποτε ειδική ξύστρα για τον καθαρισμό του παρμπρίζ από τον πάγο, αδιάβροχο, γάντια εργασίας και αλυσίδες ή χιονοκουβέρτες. Αν πρόκειται να ταξιδέψουμε θα πρέπει να πάρουμε μαζί μας επίσης μπότες, φακό, κουβέρτες, νερό, κουτί πρώτων βοηθειών, πρόχειρο φαγητό και μια σφυρίχτρα. Πριν ξεκινήσουμε, ελέγχουμε την κατάσταση του αυτοκινήτου μας και καθαρίζουμε τα τζάμια από το χιόνι.

Σωστή ενημέρωση: Φροντίζουμε να ενημερωθούμε για τον καιρό που θα συναντήσουμε και την κατάσταση του οδικού δικτύου που πρόκειται να κινηθούμε. Ενημερωνόμαστε τακτικά για την εξέλιξη των έκτακτων καιρικών φαινομένων στα τακτικά δελτία καιρού της ΕΜΥ (www.emy.gr), αλλά και για την κατάσταση και την βατότητα του οδικού δικτύου από τις ανακοινώσεις της ΕΛ.ΑΣ. (www.astynomia.gr). Αν οι συνθήκες είναι δύσκολες, καλό είναι να αναβάλουμε τη μετακίνησή μας.

Γεμάτο ρεζερβουάρ: Στην περίπτωση που σε ταξίδι κολλήσουμε σε χιόνια ή ακινητοποιηθούμε μαζί με άλλα οχήματα επειδή έκλεισε ο δρόμος, θα πρέπει να έχουμε τον κινητήρα και το καλοριφέρ σε λειτουργία για να μην κρυώνουμε. Αυτό σημαίνει πως θα πρέπει να υπάρχει καύσιμο στο ρεζερβουάρ, γιατί αυτό μπορεί να πάρει και ώρες, όπως έχει συμβεί άλλωστε στο παρελθόν στην εθνική οδό.

Πιέσεις και κατάσταση ελαστικών: Σε δύσκολες συνθήκες πρόσφυσης, τα ελαστικά έχουν ακόμη πιο δύσκολο έργο. Θα πρέπει λοιπόν να έχουν τις σωστές πιέσεις που προτείνει ο κατασκευαστής, αλλά και να βρίσκονται σε καλή κατάσταση. Να μην είναι δηλαδή φθαρμένα ή σχισμένα. Το ελάχιστο νόμιμο βάθος των αυλακώσεων στο πέλμα είναι 1,6 χιλιοστά, αλλά καλό είναι όταν το συγκεκριμένο νούμερο πέσει κάτω από 3 mm να αλλάζουμε ελαστικά. Σε περιοχές όπου χιονίζει συχνά, ενδείκνυται η αντικατάστασή τους με χειμερινά λάστιχα που έχουν βαθύτερες αυλακώσεις και ειδική σύνθεση γόμας για να συμπεριφέρονται καλύτερα σε αντίστοιχες συνθήκες.

Αλυσίδες χιονιού: Δεν νοούμε να ξεκινήσουμε μια διαδρομή στην οποία πρόκειται ή χιονίζει ήδη, χωρίς αλυσίδες ή κουβέρτες χιονιού για τους τροχούς. Προσοχή στο νούμερο: θα πρέπει να αντιστοιχεί στις διαστάσεις των τροχών του αυτοκινήτου μας. Επίσης σημαντικό: κάνουμε πρόβα στην τοποθέτησή τους πριν ξεκινήσουμε το ταξίδι μας. 'Ετσι θα γλιτώσουμε ταλαιπωρία στο κρύο και στα χιόνια.

Οι αλυσίδες τοποθετούνται στους κινητήριους τροχούς, αν και σε πισωκίνητα καλό είναι να έχουμε και στους τέσσερις για να έχουμε και καλύτερη συμπεριφορά του συστήματος διεύθυνσης (τιμόνι). Στα τετρακίνητα θα πρέπει απαραίτητα να βάζουμε αλυσίδες σε όλους τους τροχούς. Σε κάθε περίπτωση, ακολουθούμε τις οδηγίες του κατασκευαστή, τόσο του οχήματος όσο και των αλυσίδων.

• Τι προσέχουμε κατά την οδήγηση

Ζεσταίνουμε τον κινητήρα: Αν η εξωτερική θερμοκρασία είναι πολύ χαμηλή, καλό είναι μόλις βάλουμε μπρος τον κινητήρα να τον αφήσουμε να λειτουργήσει για 1 λεπτό και στη συνέχεια να ξεκινήσουμε την οδήγηση με χαμηλή ταχύτητα και ήπιες επιταχύνσεις, μέχρι αυτός να φτάσει στη σωστή θερμοκρασία λειτουργίας.

Επιλέγουμε κεντρικούς δρόμους: Προτιμούμε να κινούμαστε σε κεντρικούς δρόμους και αρτηρίες που η κίνηση των οχημάτων δυσκολεύει το χιόνι να στρωθεί στο οδόστρωμα αλλά και καθαρίζονται συχνότερα από τις αρμόδιες αρχές. Μεγάλη προσοχή στις γέφυρες, οι οποίες παγώνουν πολύ πιο γρήγορα από τους δρόμους.

Ταξιδεύουμε τη μέρα: Αν πρόκειται να ταξιδέψουμε, προτιμούμε να το κάνουμε κατά τη διάρκεια της ημέρας. Καλό είναι επίσης να έχουμε ενημερώσει τους οικείους μας για τη διαδρομή που θα ακολουθήσουμε. Στο δρόμο, ανοίγουμε κατά διαστήματα για λίγο τα παράθυρα για να μπει φρέσκος αέρας, καθώς η συνεχής υψηλή θερμοκρασία από το καλοριφέρ μπορεί να μας προκαλέσει υπνηλία.

Μειώνουμε ταχύτητα και αυξάνουμε αποστάσεις: Στο χιόνι και τον πάγο η απόσταση φρεναρίσματος μεγαλώνει αισθητά, λόγω χαμηλότερης πρόσφυσης. Μειώνοντας την ταχύτητα και αυξάνοντας την απόσταση από το προπορευόμενο όχημα, εξασφαλίζουμε ασφαλέστερο φρενάρισμα σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Σε δρόμο που δεν έχει καθαριστεί από τις αρμόδιες αρχές, ακολουθούμε τις ροδιές των προπορευόμενων οχημάτων.

Οδηγούμε πολύ ομαλά: Οδηγούμε όσο πιο ομαλά γίνεται και αποφεύγουμε τις απότομες αντιδράσεις καθώς κινδυνεύουμε να χάσουμε τον έλεγχο του αυτοκινήτου. Φρενάρουμε νωρίς και όχι δυνατά, ακόμα και αν το αυτοκίνητό μας έχει ABS και δεν αφήνουμε απότομα τον συμπλέκτη όταν αλλάζουμε ταχύτητα.

Αν το αυτοκίνητο γλιστρήσει, σηκώνουμε ήρεμα το πόδι από το γκάζι και πατάμε ήπια το πεντάλ φρένου, κατεβάζουμε ταχύτητα στο κιβώτιο και στρίβουμε απαλά το τιμόνι προς τη σωστή κατεύθυνση. Με αυτό τον τρόπο θα καταλάβει το ESP ποια είναι η σωστή πορεία έτσι ώστε να προσπαθήσει με τα φρένα να επαναφέρει το αυτοκίνητο σε αυτή.

Τι κάνουμε σε ανηφόρα και κατηφόρα: Σε ανηφόρα, ξεκινάμε με ελαφριά φόρα από νωρίς και διατηρούμε σταθερό γκάζι και ταχύτητα, προσέχοντας να μην σπινάρουν οι τροχοί μας. Η κατηφόρα θέλει επίσης προσοχή: πολύ χαμηλή ταχύτητα και μεγάλη απόσταση από τα υπόλοιπα οχήματα. Μη σηκώνετε το χειρόφρενο γιατί θα χάσετε τον έλεγχο του πίσω μέρους. Τα σύγχρονα αυτοκίνητα διαθέτουν συστήματα αυτόματης κατανομής του φρεναρίσματος αναλόγως της πρόσφυση κάθε τροχού ξεχωριστά.

Ανάβουμε τα φώτα: Ανάβοντας τα φώτα δεν εξασφαλίζουμε μόνο τη δική μας καλύτερη ορατότητα, αλλά βοηθάμε και τους υπόλοιπους οδηγούς στο δρόμο να μας βλέπουν. Σε συνθήκες χαμηλής ορατότητας, δεν ξεχνάμε να ανάψουμε τα φώτα ομίχλης, τα πίσω αλλά και τα εμπρός εφόσον υπάρχουν.

Πώς ξεθολώνουν τα τζάμια: Είναι συχνό το φαινόμενο να θολώνουν τα τζάμια του αυτοκινήτου όταν η εξωτερική θερμοκρασία είναι πολύ χαμηλή, περιορίζοντας την ορατότητα. Για να ξεθολώσουν ενεργοποιούμε τον κλιματισμό (AC ON), με τη θερμοκρασία στο ζεστό και τον αέρα στην ροή απ’ έξω (όχι στην ανακύκλωση). Έχετε υπόψη σας πως τα βρώμικα (από τη μέσα πλευρά) τζάμια θολώνουν πολύ πιο εύκολα, οπότε καλό είναι να τα καθαρίζουμε συχνά.

Τι κάνουμε σε συνθήκες χιονοθύελας: Τοποθετούμε αλυσίδες στο όχημα πριν δυσκολέψει πολύ η κατάσταση και οδηγούμε αργά και ομαλά. Αποφεύγουμε την οδήγηση σε δύσβατες ορεινές περιοχές. Αλλάζουμε πορεία αν οδηγούμε σε δύσβατο δρόμο και υπάρχει έντονη χιονόπτωση.

Προσοχή στον πάγο: Όταν ο δρόμος εμπρός μας γυαλίζει, είναι πολύ πιθανόν να έχει πιάσει πάγο. Η οδήγηση σε πάγο απαιτεί υψηλές δεξιότητες από τον οδηγό και οπωσδήποτε αλυσίδες στους τροχούς. Καλό είναι να αποφεύγεται γιατί είναι επικίνδυνη. Προσοχή, ακόμη και όταν λιώσουν τα χιόνια, στον λεγόμενο “μαύρο πάγο”. Είναι ο πάγος που δεν έχει λιώσει σε κάποια σημεία της ασφάλτου αλλά δεν φαίνεται, π.χ. στο εσωτερικό μιας στροφής που δεν το βλέπει ο ήλιος. Είναι πολύ πιθανό να γλιστρήσουμε αν έχουμε υψηλή ταχύτητα και να προκαλέσουμε ατύχημα.

Αν κολλήσουμε στο χιόνι: Παραμένουμε στο αυτοκίνητο, ενημερώνουμε την οδική βοήθεια ή τις αρμόδιες αρχές και τοποθετούμε στην κεραία ή σε άλλο εμφανές σημείο του αμαξώματος ένα ύφασμα με έντονο χρώμα, ώστε να μας εντοπίσουν οι ομάδες διάσωσης. Αν είναι εφικτό, δεν σηκώνουμε το χειρόφρενο για να μην παγώσουν οι ντίζες και δεν ξεμπλοκάρουν ύστερα, και σηκώνουμε τους υαλοκαθαριστήρες για να μην παγώσουν και κολλήσουν στο παρμπρίζ.

Προσπαθούμε να σταθμεύσουμε το όχημα μακριά από δέντρα, κολόνες, πινακίδες και οτιδήποτε μπορεί να παρασυρθεί από τον δυνατό αέρα ή το βάρος του χιονιού και να πέσει πάνω στο αυτοκίνητό μας. Μένουμε μέσα και ενεργοποιούμε τα προειδοποιητικά φώτα στάσης (φώτα έκτακτης ανάγκης-αλάρμ). Ανάβουμε τη μηχανή για 10 λεπτά ανά ώρα και διατηρούμε την εξάτμιση καθαρή από το χιόνι.

Σε περίπτωση ανάγκης: Επικοινωνούμε με το 100 (Ελληνική Αστυνομία), το 199 (Πυροσβεστική), το 166 (Ε.Κ.Α.Β.), ή τον ευρωπαϊκό αριθμό έκτακτης ανάγκης 112.

Πληροφορίες και οδηγίες αυτοπροστασίας από τα έντονα καιρικά φαινόμενα υπάρχουν την ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας (www.civilprotection.gr).