Τα περίφημα 15 λεπτά δημοσιότητας που ο κάθε άνθρωπος δικαιούται (κατά τον Άντι Γουόρχολ), τα έχει ξεπεράσει κατά πολλού. Σαν σήμερα (18/06) πριν από δώδεκα χρόνια, όμως, ο Μπάιρον Αλντεμάρ Μορένο Ρουάλες χτύπησε «τζακ - ποτ» με θύμα την Ιταλία και ευνοημένη τη Νότιο Κορέα.

Στη γείτονα χώρα ακόμα μιλούν για την «σφαγή της Νταετζεόν», από έναν διαιτητή που στη συνέχεια πήρε μέρος σε σατιρική εκπομπή της ιταλικής τηλεόρασης, κράτησε 13 λεπτά καθυστερήσεις σε ένα ματς γιατί έτσι γούσταρε και κατέληξε να κάνει φυλακή για είκοσι μήνες, επειδή βρέθηκαν στην κατοχή του έξι κιλά ηρωίνης!

Με αφορμή το σκάνδαλο διαφθοράς που ξέσπασε πρόσφατα στην FIFA, η εφημερίδα «Corriere dello Sport» επανέφερε στην επιφάνεια μια διαιτησία που είχε σημαδέψει για χρόνια το ιταλικό ποδόσφαιρο, τους παίκτες - θύματα, κυρίως όμως τον ίδιο τον ρέφερι που «έσφαξε» την εθνική ομάδα της χώρας, υποστηρίζοντας, επί της ουσίας, πως ήταν «στημένος».

Ο διαιτητής Μπάιρον Μορένο από το Κίτο του Εκουαδόρ, θεωρούνταν από τους πλέον ανερχόμενους ρέφερι της Νοτίου Αμερικής. Έκανε το επαγγελματικό του ντεμπούτο σε ηλικία τριάντα ετών και, στα 33 του, σφύριζε σε Παγκόσμιο Κύπελλο. Τι το ήθελε;

Στον αγώνα Ιταλίας - Νοτίου Κορέας, για την φάση των «16» του Μουντιάλ που συνδιοργάνωσαν οι Νοτιοκορεάτες με την Ιαπωνία, έδωσε το δικό του «ρεσιτάλ»: Επέτρεψε το σκληρό παιχνίδι των Ασιατών, απέβαλε αδίκως τον Φραντσέσκο Τότι, μετατρέποντας ένα εις βάρος του πέναλτι σε δεύτερη κίτρινη κάρτα για «βουτιά» και ακύρωσε λανθασμένα «χρυσό» γκολ του Νταμιάνο Τομάζι, ύστερα πάντως από υπόδειξη ενός εκ των βοηθών του.

Η Ιταλία κατήγγειλε συνομωσία της FIFA ώστε να προχωρήσει η Νοτίος Κορέα στην διοργάνωση (τα «όργια» που ακολούθησαν στο ματς με την Ισπανία για τα προημιτελικά, μάλλον την δικαιώνουν), ενώ υπήρξαν δημοσιεύματα που στέκονταν στην κόντρα του προέδρου Σεπ Μπλάτερ με τον τότε αντιπρόεδρο της FIFA και πρώην πρόεδρο της ιταλικής ομοσπονδίας, Αντόνιο Ματαρέζε.

Ο Μορένο, ο οποίος ήταν γνωστός ως «εκδικητής» για την συνήθειά του να τιμωρεί τους ποδοσφαιριστές με κόκκινες κάρτες, έβγαλε από τα ρούχα τους, τους Ιταλούς ποδοσφαιριστές, με τον Φραντσέσκο Τότι να δηλώνει πως «του περισσεύουν είκοσι κιλά, δεν μπορεί να τρέξει και είναι πάντα μακριά από τις φάσεις» (δείτε τα βίντεο για του λόγου τ' αληθές).

«Μας συμπεριφέρονταν σαν να ήταν ανώτερος από εμάς, πολύ σνομπ, την ώρα που με τους Κορεάτες ήταν πολύ ευγενικός» θυμάται ο Άντζελο Ντι Λίβιο για την συμπεριφορά του ρέφερι από το Εκουαδόρ, για ένα ματς που ξεκίνησε με (σωστό) πέναλτι που απέκρουσε ο Τζανλουίτζι Μπουφόν στον Αν Γιουνγκ Χβαν και, ειρωνεία, ολοκληρώθηκε με «χρυσό» γκολ (υπήρχε τότε) στο 117' του τότε επιθετικού της Περούτζια (2-1), ο οποίος δεν ξανάπαιξε στην Ιταλία, αφού ο πρόεδρος των «γκριφόνι», Λουτσιάνο Γκαούτσι, τον «τελείωσε» εκείνο το βράδυ: «Πλήγωσε την περηφάνια των Ιταλών και δεν πρόκειται να ξαναπατήσει το πόδι του στην Ιταλία»!

«Η διαιτησία ήταν ντροπιαστική, απίστευτα σκανδαλώδης» είπε ο Φράνκο Φρατίνι, ο τότε Υπουργός Δημόσιας Τάξεως της ιταλικής κυβέρνησης, την επομένη του αγώνα, με τις ιταλικές εφημερίδες να χρησιμοποιούν κατά κόρον λέξει όπως «ντροπή», «σκάνδαλο» και «κλέφτες», με την πρώτη σε κυκλοφορία εφημερίδα, την «Gazzetta dello Sport», να χαρακτηρίζει τον Μορένο ως «τον χειρότερο διαιτητή όλων των εποχών»!

Οι «αμαρτίες» (και μη) του Μορένο

- Κίτρινη με το «καλημέρα»: Μόλις στο τρίτο λεπτό, κίτρινη στον Φραντσέσκο Κόκο για ένα δυναμικό τάκλιν, αλλά όχι σκληρό στον Παρκ Γι Σουνγκ.

- Πέναλτι: Στο πέμπτο λεπτό, σφυρίζει (σωστά) πέναλτι υπέρ της Νοτίου Κορέας, σε τράβηγμα του Σεόλ Κι Χιούν από τον Κριστιάν Πανούτσι. Ο Τζανλουίτζι Μπουφόν αποκρούει το σουτ του Αν Γιουνγκ Χβαν.

- Κίτρινη κάρτα: Στο 22', ο Φραντσέσκο Τότι αντικρίζει κίτρινη κάρτα για φάουλ στον Κιμ Ναμ Ιλ. Είναι μια κάρτα που στη συνέχεια του αγώνα θα σημαδέψει την μοίρα των Ιταλών.

- Συγχώρεση αποβολής: Στο 62', απλά κάνει παρατήρηση στους Κιμ Τάε Γιουνγκ και Αλεσάντρο Ντελ Πιέρο, για μια μεταξύ τους μονομαχία. Το ριπλέι δείχνει ότι ο Κορεάτης έχει χτυπήσει με το μπράτσο τον Ιταλό και θα έπρεπε να αποβληθεί, αφού είχε κίτρινη κάρταα από το 17'.

- Αποβολή: Στο 13ο λεπτό της παράτασης, ο Τότι φέρεται να ανατρέπεται μέσα στην περιοχή από τον Σονγκ Τσονγκ Γκουγκ. Αν δεν είναι πέναλτι, σίγουρα δεν είναι «θέατρο». Του δείχνει την δεύτερη κίτρινη κάρτα και τον αποβάλλει, αφήνοντας την Ιταλία με δέκα.

- Ακύρωση «χρυσού» γκολ: Στο 115', ο Νταμιάνο Τομάζι σκοράρει από κανονική θέση, ένα τέρμα που θα έδινε την πρόκριση στην Ιταλία, αφού τότε ίσχυε ο κανονισμός του «χρυσού» γκολ. Ο Μορένο, ύστερα και από υπόδειξη του βοηθού του, Αργεντινό Χόρχε Ραταλίνο, ακυρώνει το γκολ.

Από εχθρός, γελωτοποιός

Οι Ιταλοί υποστήριζαν ότι, εντελώς τυχαία (;), ο Μορένο μετά το Παγκόσμιο Κύπελλο πήγε διακοπές στις Ηνωμένες Πολιτείες και, κατά την επιστροφή του στο Εκουαδόρ, αγόρασε ένα πολυτελές αυτοκίνητο. «Η ζωή μου είναι καθαρή. Πήρα τα ίδια χρήματα με όλους τους διαιτητές. Πράγματι, αγόρασα ένα Σεβρολέτ έναντι 12.500 δολαρίων, αλλά το ταξίδι μου στις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν προγραμματισμένο από τον Μάρτιο. Πέρασα δύο νύχτες στο Μαϊάμι Μπιτς, στο σπίτι της αδελφής μου και έχω στείλει όλες τις αποδείξεις στην FIFA» υποστήριξε ο Μορένο, για τον οποίο η διεθνής ομοσπονδία έκανε έρευνα (;), τα αποτελέσματα της οποίας δεν έδειξαν τίποτα μεμπτό, αν και αποφάσισε να τον τιμωρήσει σιωπηρά.

Ο διαιτητής από το Εκουαδόρ θεωρήθηκε ο νούμερο ένα εχθρός της Ιταλίας, στην οποία όμως δεν είχε κανένα πρόβλημα να βρεθεί, έξι μήνες μετά από την «σφαγή της Νταετζεόν». Ο λόγος; Πήρε μέρος στην σατιρική εκπομπή «Stupido Hotel», όπου υποδήθηκε έναν εκατομμυριούχο που διαχειρίζεται τους λογαριασμούς ενός ξενοδοχείου με οικονομικά προβλήματα.

Γι' αυτό, οργάνωσε ένα μεγάλο πάρτι, όπου εμφανίστηκε μεταμφιεσμένος, τραγούδησε και χόρεψε με γυναίκες που φορούσαν λίγα ρούχα και, στη συνέχεια, απάντησε στις ερωτήσεις του θρυλικού άλλοτε παίκτη των Μίλαν, Νάπολι και Γιουβέντους, Ζοσέ Αλταφίνι.

«Πήγα στην Ιταλία για να υπερασπιστώ τον εαυτό μου» έλεγε γι' αυτή την επιλογή του ο Μορένο, διαψεύδοντας ότι πήρε 25 χιλιάδες ευρώ για να κάνει τον γελωτοποιό. «Δεν ήταν εύκολο να τον πείσουμε, αλλά στην εκπομπή εμφανίζεται ο πραγματικός Μπάιρον Μορένο. Ψάχναμε έναν αρνητικό πρωταγωνιστή και εκείνος είναι ο πιο μισητός άνθρωπος στην χώρα μας» εξηγούσε ο παραγωγός της εκπομπής, Αντριάνο Αραγκοτσίνι, ο οποίος φρόντισε για την ασφάλεια του διαιτητή, αφού του είχε συνεχώς έξι αστυνομικούς (!) γύρω του. Σε ένα από τα σκετσάκια, πάντως, δεν γλίτωσε έναν κουβά νερό που τον έκανε μούσκεμα.

Ο Μορένο, εκτός από αυτό το ταξίδι, έκανε άλλα δύο στην Ιταλία, για να συμμετάσχει στο Καρναβάλι του Τσέντο ντι Φεράρα, όπου ο κόσμος τον αποδοκίμασε και τον «κατακεραύνωσε» με αυγά, αλλά και για να διευθύνει έναν αγώνα 7Χ7, όπου ένας θεατής του πέταξε ένα ποτήρι κρασί! Από εχθρός, για χάρη μερικών χιλιάδων ευρώ, είχε μετατραπεί σε γελωτοποιό.

Τα 13 λεπτά, ο θάνατος και η σύλληψη

Το πριν και μετά από την «σφαγή της Νταετζεόν» θυμίζει περισσότερο σενάριο κινηματογραφικής ταινίας. Τον Σεπτέμβριο του 1999, ο Μορένο τιμωρείται με αποκλεισμό είκοσι αγώνων, επειδή σε ματς πρωταθλήματος της Λίγκα Ντε Κίτο με την Μπαρτσελόνα Γουαγιακίλ κράτησε 13 λεπτά καθυστερήσεων (!), στα οποία η Λίγκα, ενώ έχανε 2-3, επικράτησε εν τέλει με 4-3.

Κατά σύμπτωση, εκείνη την εποχή, ο Μορένο, γεννημένος στο Κίτο, είχε κατέβει ως υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος στην πόλη του. Δεν εξελέγη και έφαγε βαριά «καμπάνα», αφού όχι μόνο κράτησε αδικαιολόγητα 13 λεπτά καθυστερήσεων, αλλά στο φύλλο αγώνα έγραψε ότι τα δύο τελευταία γκολ σημειώθηκαν στο 89ο και το 90ό λεπτό της αναμέτρησης!

Τον Ιούνιο του 2003 και αφού είχε τιμωρηθεί εκ νέου γιατί σε έναν αγώνα είχε αποβάλλει τρεις ποδοσφαιριστές της Σοσιεδάδ Ντεπορτίβα Κίτο, ο «εκδικητής» πήρε την κάτω βόλτα. Για ένα διάστημα έβγαλε τα προς το ζην ως σχολιαστής αγώνων σε ραδιόφωνο και τηλεόραση, αλλά ο γιος του αρρωσταίνει, οι γιατροί του βρίσκουν πρόβλημα στην καρδιά και, παρά την εγχείρηση στην οποία υποβάλλεται, πεθαίνει λίγους μήνες αργότερα.

Εκείνη την εποχή, πηγαινοέρχεται τακτικά στις Ηνωμένες Πολιτείες και αποκτά μεγάλα χρέη, τόσο λόγω της θεραπείας του γιου του, αλλά και της αποβολής, ούσα πέντε μηνών έγκυος, της γυναίκας του, ενός αρσενικού εμβρύου.

Αποκτά σχέσεις με τον υπόκοσμο, ο οποίος τον απειλεί να σκοτώσει τον Ντίλαν, γιο της συντρόφου του από παλαιότερη σχέση, αν δεν ξεχρεώσει. Απελπισμένος, δέχεται να λειτουργήσει ως «πακέτο», σε ένα από τα ταξίδια του στη Νέα Υόρκη.

Στις 20 Σεπτεμβρίου του 2010, δένει γύρω από το σώμα του 6,2 κιλά ηρωίνης, ως δια μαγείας περνάει τον έλεγχο στο αεροδρόμιο του Γουαγιακίλ, αλλά στο αεροδρόμιο «Τζον Φίτζεραλντ Κένεντι» της Νέας Υόρκης, δεν γλιτώνει. Η αστυνομία, πιθανότατα ύστερα από «καρφί», τον συλλαμβάνει.

«Έξι κιλά ηρωίνης; Δεν με εκπλήσσει. Και το 2002 τα κουβαλούσε, αλλά όχι μέσα στα ρούχα του, αλλά στον οργανισμό του» το σχόλιο του Τζίτζι Μπουφόν, όταν μαθαίνει για την σύλληψη του διαιτητή που του στέρησε το μουντιαλικό όνειρο, στα γήπεδα Νοτίου Κορέας και Ιαπωνίας.

Ο Μορένο περνάει από δίκη, κάποιοι μιλούν ακόμα και για ισόβια κάθειρξη, αλλά εν τέλει ο δικαστής τον καταδικάζει σε φυλάκιση τριάντα μηνών, σε σωφρονιστικό κέντρο στο Μπρούκλιν. Δείχνει παραδειγματική συμπεριφορά στην φυλακή, αναλαμβάνει να σιδερώνει τα ρούχα άλλων κρατουμένων και, λόγω καλής διαγωγής, η ποινή του μειώνεται στους είκοσι μήνες.

Στη συνέχεια επιστρέφει στο Εκουαδόρ, όπου έκτοτε προσπαθεί πλέον να βγάζει τα προς το ζην και, που και που, να σφυρίζει και κάποιο παιχνίδι. «Χρειάζομαι την διαιτησία, αποτελεί μέρος της ζωής μου. Το ότι έγινα διαιτητής ήταν ένα από τα καλύτερα πράγματα που έκανα ποτέ» εξομολογείται. Δεν έχουν την ίδια άποψη πάνω από 65 εκατομμύρια Ιταλοί σε όλο τον κόσμο, ύστερα από την αξέχαστη «σφαγή της Νταετζεόν».

Το «σόου» του Μορένο

Το συνολικό «σπρώξιμο» στη Νότιο Κορέα

Η σύλληψη του Μορένο

Ο πρώην διαιτητής σε σατιρική εκπομπή της ιταλικής τηλεόρασης