Από το κουρείο στην κορυφή της Ευρώπης
ΤοSport24.gr θυμάται στιγμές του Εουσέμπιο τον οποίο ο προπονητής του ανακάλυψε μέσω μιας επίσκεψης στο κουρείο. Δείτε βίντεο που θυμίζει το μεγαλείο του ανθρώπου πίσω από τον ποδοσφαιριστή.
Το άγαλμα του Εουσέμπιο, που βρίσκεται έξω από το στάδιο Ντα Λουζ της Λισαβόνας, έχει σχεδόν καλυφθεί από κασκόλ, λάβαρα, αλλά και κάθε λογής αναμνηστικά που αφήνουν τις τελευταίες ώρες οι φίλοι της Μπενφίκα και όχι μόνο καθώς δεν υπήρχε και δεν υπάρχει άνθρωπος που να λατρεύει το ποδόσφαιρο και να μην έβγαζε το καπέλο σε αυτόν τον γητευτή της μπάλας, που έφυγε από τη ζωή στα 72 του χρόνια, 20 μέρες μόλις πριν τα γενέθλιά του.
Τελικός κυπέλλου πρωταθλητριών, το 1968 στο Γουέμπλεϊ με την αρμάδα του Μάτ Μπάσμπι, την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ να είναι το μεγάλο φαβορί κόντρα στην Μπενφίκα. Οι Βρετανοί προηγούνται με 1-0, οι Πορτογάλοι ισοφαρίζουν, ενώ ο Εουσέμπιο που αποτελεί τον βασικό αμυντικό στόχο στα πλάνα του Μπάσμπι , έχει ένα σουτ στο δοκάρι. Στο τελευταίο λεπτό του αγώνα και ενώ όλοι ετοιμάζονται στο Γουέμπλεϊ για παράταση, οι φίλοι της Μάντσεστερ παγώνουν στις εξέδρες, βλέποντας τον «Μαύρο Πάνθηρα» να ξεχύνεται προς την περιοχή τους. Ο τελικός κρέμεται σε μια κλωστή και ο Πορτογάλος εξαπολύει μια από τις γνωστές βολίδες του, αλλά αυτό το στάδιο δεν τον…πήγαινε. Ο Αλεξ Στέπνεϊ κάνει την απόκρουση του αγώνα, μπλοκάροντας μάλιστα τη μπάλα. Ο Εουσέμπιο, πάει κοντά του και τον περιμένει να διώξει την μπάλα για να τον χειροκροτήσει , στο 90λεπτό τη στιγμή που του στερεί ουσιαστικά το κύπελλο Πρωταθλητριών !
«Απλά θα πω ότι ήταν τιμή να παίζεις αντίπαλός του. Αυτό που έκανε τότε δεν θα το ξεχάσω ποτέ. Στην αρχή όταν ήρθε κοντά μου λόγω και της έντασης του αγώνα δεν είχα καταλάβει τίποτε. Μετά είδα που χειροκρότησε και έμεινα άφωνος. Ο άνθρωπος ήταν μεγαλείο» αποδίδει φόρο τιμής στον Πορτογάλο ο βετεράνος κήπερ των «Μπέμπηδων». Δείτε την απίστευτη αυτή φάση:
ΟΛΑ ΞΕΚΙΝΗΣΑΝ ΣΕ ΕΝΑ ΚΟΥΡΕΙΟ…
Πάντως ο Εουσέμπιο, ευτυχώς, είχε προλάβει να στεφθεί πρωταθλητής Ευρώπης, στον αξέχαστο τελικό του 1962 στο Αμστερνταμ κόντρα στη Βασίλισσα Ρεάλ Μαδρίτης που σάρωνε τα πρώτα κύπελλα Πρωταθλητριών. Για πολλούς αυτός παραμένει ο κορυφαίος τελικός όλων των εποχών. Η Ρεάλ προηγήθηκε 2-0 και 3-2 με τον Φέρεντς Πούσκας να κάνει τη διαφορά, αλλά όταν οι Πορτογάλοι ισοφάρισαν (3-3) πήρε τη σκυτάλη ένας άγνωστος στο ευρύ κοινό 20χρονος παίκτης από τη Μοζαμβίκη. Μέσα σε ένα τρίλεπτο (65’ & 68’) με δύο…φωτοβολίδες από φάουλ και πέναλτι έκρινε τον τελικό δίνοντας στη Μπενφίκα το τρόπαιο (5-3). Ο ιδιόρρυθμος Ούγγρος τεχνικός της Μπενφίκα, Μπέλα Γκούντμαν, έχοντας πάρει το δεύτερο συνεχόμενο Πρωταθλητριών ζήτησε αύξηση από τη διοίκηση, αλλά δεν έγινε δεκτό το αίτημά του και παραιτήθηκε. Φεύγοντας εκστόμισε τη φράση: «Η Μπενφίκα δεν θα ξαναπάρει ευρωπαϊκό τρόπαιο για 100 χρόνια» ! Είναι αλήθεια ότι ο μισός αιώνας (52 χρόνια για την ακρίβεια) πέρασε και από τότε που ο Ούγγρος (με ισραηλινές ρίζες) είχε κάνει αυτή την προφητεία η Μπενφίκα έχει χάσει επτά τελικούς κυπέλλων Ευρώπης !
Πέντε Πρωταθλητριών (2-1 από τη Μίλαν το 1963, 1-0 από την Ιντερ το 1965, 4-1 από την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στην παράταση το 1968, 6-5 στα πέναλτι από την Αϊντχόβεν το 1988 και 1-0 από τη Μίλαν το 1990), ένα κύπελλο Ουέφα (2-1 από την Αντερλεχτ το 1983) και ένα Γιουρόπα Λίγκ (2-1 από την Τσέλσι το 2013). Ο Γκούντμαν έχει πεθάνει το 1981 αλλά οι πιο προληπτικοί στην Πορτογαλία λένε ότι η κατάρα του κρατάει ακόμα και μέσα από τον τάφο (!)
Όπως και να έχει όμως, το Παγκόσμιο ποδόσφαιρο και περισσότερο η Μπενφίκα χρωστάει πολλά στον τεχνικό που είχε περάσει και από τον πάγκο του Παναθηναϊκού (1967) ως μια από τις 26 ομάδες που άλλαξε στα 40 χρόνια της προπονητικής του καριέρας.
Και του χρωστάει όχι μόνο για τα δύο πρωταθλητριών που χάρισε στους «αετούς», ούτε επειδή καθιέρωσε (μαζί με τον Μάρτον Μπούκοβι και τον Γκούστας Σέβες) το περίφημο 4-2-4 που λάτρεψαν οι φίλοι του ποδοσφαίρου και το χρησιμοποίησε η μεγάλη Βραζιλία του 1958.
Ο Ούγγρος έδωσε στο ποδόσφαιρο το «διαμάντι από τη Μοζαμβίκη» έστω και αν δεν το είχε ουσιαστικά ανακαλύψει ο ίδιος.
Ο ήρωας της Λισαβόνας
Εχοντας κατακτήσει το πρώτο κύπελλο Πρωταθλητριών της Μπενφίκα, με το 3-2 επί της Μπαρτσελόνα στη Βέρνη το 1961 ο Γκούντμαν ήταν εθνικός ήρωας στη Λισαβόνα. Όπου πήγαινε, στα περισσότερα μαγαζιά δεν τον άφηναν να πληρώνει έστω και αν τους έλεγε ότι είναι δύσκολο να επαναλάβουμε αυτό το κατόρθωμα. Μια μέρα την ώρα που κάθεται στην καρέκλα ενός κουρείου στη Λισαβόνα, δίπλα βρίσκει τον καλό του φίλο από τη θητεία του στη Βραζιλία, τον προπονητή Ζοζέ Κάρλος Μπάουερ, που βρίσκεται με τη Σάο Πάολο (πρώην ομάδα του Γκούντμαν) σε περιοδεία στην Πορτογαλία.
«Μπέλα, πρέπει να πας στη Μοζαμβίκη να δεις ένα αυθεντικό ταλέντο, ακατέργαστο διαμάντι» του λέει ο Μπάουερ, που πριν από την Πορτογαλία είχε βρεθεί σε αντίστοιχη περιοδεία στη Μοζαμβίκη και ο Γκούντμαν ταξιδεύει αμέσως, προλαβαίνοντας να υπογράψει τον νεαρό (19χρονο το 1961) Εουσέμπιο, παίρνοντάς τον μέσα από τα χέρια της Σπόρτιγκ Λισαβόνας που τον παρακολουθούσε.
Αυτή η κίνηση άλλαξε την ιστορία του πορτογαλικού ποδοσφαίρου, αλλά και της Μπενφίκα, με την οποία ο Εουσέμπιο σημείωσε 473 γκολ σε 440 παιχνίδια και κατέκτησε μαζί της ένα κύπελλο Πρωταθλητριών (1962), έντεκα πρωταθλήματα Πορτογαλίας (1961, 1963,1964, 1965, 1967, 1968, 1969, 1971, 1972, 1973, 1975) και πέντε κύπελλα (1962, 1964, 1969, 1970, 1972) ενώ αγωνίστηκε τελευταία φορά στην ομάδα της καρδιάς του στις 18 Αυγούστου του 1975.
ΤΟ «ΚΑΤΑΡΑΜΕΝΟ» ΓΟΥΕΜΠΛΕΙ ΚΑΙ ΟΙ ΜΕΓΑΛΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΓΚΟΥΝΤΙΣΟΝ ΠΑΡΚ
Το Γουέμπλεϊ ως ναός του ποδοσφαίρου ήταν ο ιδανικός χώρος για να παίξει ένας τόσο μεγάλος ποδοσφαιριστής, αλλά ο Εουσέμπιο μόλις άκουγε το όνομα του φημισμένου γηπέδου…άλλαζε δρόμο. Εκεί αν και σκόραρε, έχασε τα Πρωταθλητριών του 1963 (Μίλαν-Μπενφίκα 2-1) και του 1968 (Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ-Μπενφίκα 4-1) αλλά και τον ημιτελικό του Παγκοσμίου κυπέλλου του 1966 από την Αγγλία με 2-1, όπου και πάλι σκόραρε αλλά η ομάδα του η εθνική Πορτογαλίας ηττήθηκε. Η μοναδική του χαρά σε αυτό το γήπεδο δόθηκε στην ίδια διοργάνωση όταν η Πορτογαλία (και πάλι σκόραρε ο ίδιος) νίκησε με 2-1 τη Σοβιετική Ενωση και πήρε την καλύτερη θέση της ιστορίας της (3) σε Παγκόσμιο κύπελλο. Με εννέα γκολ ήταν πρώτος σκόρερ τότε ενώ συνολικά με την εθνική του ομάδα σημείωσε 41 γκολ σε 64 παιχνίδια.
Και όμως σε ένα άλλο γήπεδο στο Γκούντισον Πάρκ του Λίβερπουλ, είχε μεγαλουργήσει. Αρχικά είχε αποκλείσει σχεδόν μόνος του (δύο γκολ) την Παγκόσμια Πρωταθλήτρια Βραζιλία του Πελέ, η οποία από το 1958-1970 κατέκτησε τα 3 από τα 4 Παγκόσμια κύπελλα (1958, 1962, 1970) που συμμετείχε χάνοντας μόνο του 1966 ελέω των Βραζιλιάνων της Ευρώπης και του «Πελέ» της Πορτογαλίας. Οι Πορτογάλοι νίκησαν με 3-1 στο τελευταίο και κρίσιμο αγώνα του ομίλου, αλλά τον Εουσέμπιο «βοήθησε» ο Μοράις, που αποτελείωσε με δύο θανατηφόρα τάκλιν τον ήδη λαβωμένο (από τις κλωτσιές των Βούλγαρων Γκογανέλοφ και Πένεφ) βασιλιά Πελέ.
Στα προημιτελικά και πάλι στο Γκούντισον Πάρκ, η Πορτογαλία είχε θεωρητικά το πιο εύκολο έργο κόντρα στη Βόρεια Κορέα, η οποία όμως είχε αποκλείσει την Ιταλία στους ομίλους. Οι Βορειοκορεάτες προηγήθηκαν με 3-0 και οι Πορτογάλοι ήταν με το ένα πόδι στο αεροπλάνο. Ο μόνος που πίστευε στην ανατροπή ήταν ο Εουσέμπιο που σημείωσε τέσσερα συνεχόμενα γκολ( δύο με πέναλτι) και ανέτρεψε το σκορ (4-3) για να νικήσει τελικά η Πορτογαλία με 5-3. Όμως στον ημιτελικό έπεσε πάνω στη μετέπειτα Παγκόσμια πρωταθλήτρία Αγγλία και τον μεγάλο Μπόμπι Τσάρλτον ο οποίος συγκλονισμένος χθες τόνισε:
«Ο Εουσέμπιο ήταν ένας από τους καλύτερους παίκτες που είχα το προνόμιο να παίξω ως αντίπαλος. Και όχι μόνο μεγάλος παίκτης αλλά και πραγματικός σπόρτσμαν κάτι που είχε αποδείξει με την κίνησή του να χειροκροτήσει τον Στέπνεϊ όταν απέκρουσε το σουτ του στον τελικό του 1968. Τα ρεκόρ του στο σκοράρισμα είναι μοναδικά και αξιομνημόνευτα. Τον συνάντησα πολλές φορές αφότου οι ποδοσφαιρικές μας καριέρες είχαν ολοκληρωθεί και πάντα αντιπροσώπευε την ομάδα και τη χώρα του με μια μοναδική φινέτσα. Νοιώθω περήφανος που τον είχα τόσο αντίπαλο όσο κυρίως φίλο».
Η Ρεάλ Μαδρίτης ανακοίνωσε πως ως φόρο τιμής στο μεγάλο αντίπαλο θα κρατηθεί απόψε στον αγώνα της με τη Θέλτα ενός λεπτού σιγή ενώ ο Πορτογάλος τεχνικός της Τσέλσι Ζοζέ Μουρίνιο τον οποίο λάτρευε ο Εουσέμπιο, επίσης συγκλονισμένος τόνισε:
«OΕουσέμπιο είναι ένας θρύλος και όλα αυτά που πέτυχε αποτελούν ένα μέρος του θρύλου γι΄αυτό και δεν ανήκει στην Πορτογαλία, στη Μπενφίκα ή σε ένα σύλλογο. Είναι πάνω απ’ όλους».
Ο πατέρας του Μουρίνιο, Φέλιξ, πρώην τερματοφύλακας θεωρείται ο ένας από τους τρεις που έχουν καταφέρει να αποκρούσουν χτύπημα πέναλτι του Εουσέμπιο, ενώ ο μεγάλος θρύλος του παγκοσμίου ποδοσφαίρου είχε αδυναμία στο μικρό Ζοζέ και του έστελνε (όπως αποκάλυψε ο ίδιος ο Μουρίνιο) κάθε χρόνο δώρο είτε μια μπλούζα, είτε ένα ζευγάρι παπούτσια είτε μια μπάλα.
Γεννημένος στη Μοζαμβίκη (25 Ιανουαρίου 1942) είχε χάσει σε ηλικία 8 ετών τον πατέρα του και έτσι μεγάλωνε με τη μητέρα του και έπαιζε ξυπόλητος με τους φίλους του μπάλα, την οποία έφτιαχναν από κουρέλια, κάλτσες και από κομμάτια εφημερίδας. Στην ομάδα τους που ονόμαζαν «Οι Βραζιλιάνοι» προς τιμήν της μεγάλης Βραζιλίας της δεκαετίας του 1950.
Σε ηλικία 15 ετών η μητέρα του δεν τον άφησε να πάει στη Γιουβέντους όπως είχε πει ο ίδιος για να μην τον αποχωριστεί. Που να φανταζόταν τότε, ότι λίγα χρόνια αργότερα θα σάρωνε τους τίτλους αλλά και τις ατομικές διακρίσεις.
Παίκτης της χρονιάς στην Ευρώπη το 1965 (και φιναλίστ το 1962 και 1966), χρυσό παπούτσι το 1968 και 1973 και πρώτος σκόρερ στα κύπελλα Πρωταθλητριών του 1965, 1966 και 1968. Άλλες επτά φορές πρώτος σκόρερ στο Πορτογαλικό πρωτάθλημα (1964, 1965, 1966, 1967, 1968, 1970, 1973).
Το κοινωνικό του έργο ήταν εξίσου σημαντικό αφού στάθηκε μια ζωή κοντά στη Μοζαμβίκη (ιδιαίτερα την μακρόχρονη περίοδο του εμφυλίου), παντρεύτηκε εκεί, ενώ γενικότερα συμμετείχε ως πρεσβευτής σε πολλά κοινωνικά προγράμματα κατά της φτώχειας.
Τα πρόσωπα έξω από το στάδιο Ντα Λουζ είναι όλα δακρυσμένα όπως τόσες φορές είχε δακρύσει από χαρά σε αυτό το χώρο και ο μεγάλος Εουσέμπιο. Μια φορά μόνο ήταν από μεγάλη πικρία, στον ιστορικό θρίαμβο της Ελλάδας επί της Πορτογαλίας (1-0) στον τελικό τουEuro2004.
Θα τον θυμόμαστε πάντα με τις καλύτερες αναμνήσεις.
