Ο Παναθηναϊκός ξεκίνησε για τη Μόσχα αναζητώντας το μίνιμουμ: μικρά σημάδια προόδου και μια ψυχολογική ένεση για το παιχνίδι της Παρασκευής. Γυρίζει στην Αθήνα έχοντας αποτύχει και στους δύο αυτούς στόχους .

Ένα νωθρό ξεκίνημα σε αγωνιστικές συνθήκες αυτού του επιπέδου συχνά κοστίζει παιχνίδια. Αρκεί μια ομάδα να δείξει σημάδια ελάχιστης αγωνιστικής σύγχυσης ή πνευματικής ανετοιμότητας και θα βρεθεί να κυνηγάει μια διαφορά που δεν θα μπορέσει ποτέ να ανατρέψει. Ο Παναθηναϊκός, από την πρώτη φάση του χθεσινού παιχνιδιού, έδειξε και τα δύο, σε γενναίες ποσότητες, και για μεγάλα χρονικά διαστήματα.

Φάνηκε από την αρχή

Η ομάδα του Pascual ξεκινάει το παιχνίδι προσπαθώντας να περάσει την μπάλα χαμηλά στον Βουγιούκα, πάνω στον οποίο πέφτει αμέσως double-team που οδηγεί σε εύκολο κλέψιμο και καλάθι στον αιφνιαδιασμό (η πρώτη από μια σειρά φάσεων με απογοητευτική αντιμετώπιση του double-team). Στην επόμενη επίθεση, ο Καλάθης επιχειρεί μια πάσα στον Denmon, ο οποίος μόλις έχει βγει από screen, αλλά ο Αμερικανός κινείται τόσο νωθρά, σχεδόν βαριεστημένα, που ο Rodriguez του κλέβει εύκολα την μπάλα και βάζει δεύτερο καλάθι σε ανοιχτό γήπεδο. Το σκορ γρήγορα πήγε στο 11-1, πριν ο Παναθηναϊκός ισοφαρίσει μ’ ένα κρεσέντο του Singleton, μετά το οποίο η διαφορά ανέβηκε και πάλι σε διψήφιες τιμές, από τις οποίες δεν έπεσε ποτέ.

Ήταν ο Παναθηναϊκός έτοιμος να διαχειριστεί τη δεδομένη ορμή με την οποία θα ξεκινούσε το παιχνίδι η CSKA, εν μέρει προϊόν έδρας κι εν μέρει της ήττας της την προηγούμενη εβδομάδα; Σε καμία περίπτωση. Αλλά πριν αποδώσει κανείς ευθύνες σε ολόκληρη την ομάδα, προηγείται μια διαφορετική ερώτηση: ήταν έτοιμος ο προπονητής του;

Ο Pascual ξεκίνησε τον αγώνα με Καλάθη, Denmon, Lojeski, Singleton, Βουγιούκα. Εξ αρχής οι πιθανότητες του Παναθηναϊκου να διαχειριστεί το παιχνίδι με αυτήν την πενταδα, ειδικά στο ξεκίνημά του, και πιο συγκεκριμένα με τους Denmon, Βουγιούκα (ειδικά αυτούς) και Lojeski ταυτόχρονα στο παρκέ, ήταν ελάχιστες. Όσο σωστή ήταν η κίνηση του Καταλανού να ξεκινήσει τους δύο πρώτους την προηγούμενη εβδομάδα, σ’ ένα εντός έδρας παιχνίδι ελεγχόμενης δυσκολίας (κι έχοντας τον Radosevic να ματσάρει τον Βουγιούκα), τόσο λάθος ήταν να το κάνει χθες, σ’ ένα γήπεδο ιστορικά κατηφορικό και απέναντι σε μια ομάδα πιο έτοιμη και ποιοτική σε κάθε τομέα του παιχνιδιού.

Λάθος προσέγγιση

Ο Παναθηναικός χρειαζόταν δύο πράγματα για να αντιμετώπισει την ταχύτητα με την οποία η ομάδα του Ιτούδη αντιδρά, προσαρμόζεται και εκτελεί πάνω στο παρκέ: ένα, τουλάχιστον, στοιχειώδες επίπεδο ομοιογένειας και το μέγιστο επίπεδο αθλητικότητας. Ο Παναθηναϊκός δεν μπορεί να σκεφτεί όσο η CSKA, και γι’ αυτό έπρεπε να τρέξει περισσότερο από αυτήν. Η πεντάδα που επέλεξε ο Pascual δεν είχε τίποτα από τα δύο. Ο Παναθηναϊκός χρειαζόταν τον Rivers στη θέση του Denmon, έναν από τους αθλητικούς του forward στη θέση του Lojeski, και τον Gist (ή τον Auguste, αν ο Pascual ήθελε να πάρει ένα ρίσκο) στη θέση του Βουγιούκα.

Ακόμη και μετά τις αλλαγές του Pascual, οι οποίες άργησαν χαρακτηριστικά να γίνουν, ο Παναθηναϊκός δεν κατάφερε ποτέ να συγκεντρωθεί και να βάλει κάποιου είδους πίεσης στους Ρώσους. Μετά το 11-11, δέχτηκε ένα σερί 16-4, κλείνοντας την πρώτη περίοδο στο 27-15. Με βάση τα αγωνιστικά και πνευματικά δεδομένα των τελευταίων ετών, κι έχοντας ως άξονα τον τρόπο που έχει ξεκινήσει η φετινή χρονιά, πόσες ήταν οι πιθανότητες του Παναθηναϊκού να επιστρέψει και να διεκδικήσει ουσιαστικά το παιχνίδι;

Η απάντηση είναι μια αμήχανη σιωπή, δηλαδή: από ελάχιστες ως καμία. Ό,τι ακολούθησε μετά την πρώτη περίοδο ήταν διαδικαστικού χαρακτήρα, διαχείριση δυνάμεων και από τις δύο πλευρές, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό —όλο το παιχνίδι είχε παιχθεί, είχε κερδηθεί από την CSKA και είχε χαθεί από τον Παναθηναϊκό, στο 27-15. Οι παθογένειες που έχουν δείξει ότι θα αντιμετωπίσουν φέτος οι πράσινοι ήταν όλες εκεί:

Το παραπάνω είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του πως η τακτική παράλυση οδηγεί σε πλήρη επιθετική κατάρρευση (κάτι που συνέβη αρκετές φορές τόσο στη Βαρκελώνη όσο και απέναντι στη Bamberg). Όλα ξεκινάνε από το λάθος του Auguste o οποίος, αντί να δώσει ένα screen στον Rivers, βρίσκεται χαμένος στη αντίθετη πλευρά της ρακέτας. Η δράση, υποθετικά, συνεχίζεται με τον Rivers να παίρνει δεύτερο screen από τον Καλάθη, και τον Θανάση να έχει δύο επιλογές: πάσα είτε στον Αμερικανό σουτέρ, είτε στον Singleton που ζητάει την μπάλα χαμηλά στο ποστ. Το λάθος του Auguste ακυρώνει και τις δύο επιλογές. Αυτή η δυσλειτουργία είναι κάτι που προέκυπτε διαρκώς και πέρσι, αλλά σ’ αυτές τις περιπτώσεις έπαιρνε αμέσως την μπάλα ο Mike James.

Ένας παίκτης είναι χαμένος και οι υπόλοιποι δείχνουν κάτι σε κάποιον άλλον. Κανείς δεν ασχολείται αποκλειστικά με την κίνησή του, οπότε οποιαδήποτε κίνηση αποκλείεται να γίνει σωστά (ή επιτυχημένα). Η αποτυχία εδώ είναι διπλή: από τη μία, η τακτική σύγχυση του Auguste —από την άλλη, η πλήρης αποτυχία των υπολοίπων να προσαρμοστούν σε αυτή.

Αυτό είναι ένα μόνο παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο οτιδήποτε στον Παναθηναϊκό προϋποθέτει συνεργασία, συνεννόηση, συγχρονισμό ή προσαρμογή, οποιοδήποτε είδος ομαδικής δράσης, ακόμα και της ελάχιστης των δύο παικτών, είτε υπολειτουργεί είτε δεν λειτουργεί καθόλου. Τα αποτυχημένα screen, η στασιμότητα, το ανύπαρκτο spacing, η συχνότητα με την οποία φτάνει να εκτελεί στο τέλος των 24’, η ποσότητα ντρίμπλας και η περιορισμένη κυκλοφορία είναι μερικές από τις κύριες συνισταμένες που δίνουν το άθροισμα της επιθετικής λειτουργίας του Παναθηναϊκού. Αλλά τίποτε από αυτά δεν θα ήταν τόσο φανερό αν ο Παναθηναϊκός μπορούσε να παίξει αξιοπρεπή άμυνα και να βρει ευκαιρίες το transition.

Η άμυνα του Παναθηναϊκού οριακά θεωρείται επιπέδου EuroLeague

Το εμβρυακό στάδιο στο οποίο δείχνει να βρίσκεται η ομάδα του Pascual σε κάθε είδους ομαδικό στόχο αναδεικνύεται πολύ πιο εμφατικά από τον τρόπο που αμύνεται. Με μια φράση: η άμυνα του Παναθηναϊκού σήμερα, μετά από τρία παιχνίδια, οριακά μπορεί να θεωρείται επιπέδου Euroleague. Η συχνότητα με την οποία καταρρέει οποιαδήποτε ασφαλιστική δικλείδα μπορεί να κρατήσει την αντίπαλη ομάδα μακρυά από το καλάθι, πόσο μάλλον τη CSKA, είναι κάτι που σπάνια συναντά κανείς σε αυτό το επίπεδο (ειδικά από ελληνική ομάδα).

Οι αμυντικές βοήθειες και προσαρμογές του Παναθηναϊκού απλά δεν υπάρχουν, δεν εκτελούνται καν, με παίκτες συχνά καρφωμένους στο παρκέ χωρίς καμία ένδειξη για την επόμενή κίνηση τους. Ακόμα και αθλητές με υψηλό αμυντικό IQ, όπως ο Καλάθης ή ο Singleton, ή άλλοι ιδιαίτερα και πάντα πρόθυμοι αμυντικά, όπως ο Θανάσης, συχνά βρίσκονται εκτός θέσης και αρκετές κινήσεις πίσω. Η χθεσινή εμφάνιση του Hines (21p, 9/10 σουτ), όπως κι εκείνη του Seraphin την πρεμιέρα, και κυρίως οι διαρκείς ευκαιρίες που βρίσκουν οι αντίπαλες ομάδες μέσα στη ρακέτα του Παναθηναϊκού, τονίζουν την αδυναμία της άμυνας να προστατέψει ακόμα και τα πιο ευάλωτά της σημεία. Όσο ο Παναθηναϊκός παραμένει σ’ αυτό το επίπεδο αμυντικής απόδοσης θα είναι πολύ δύσκολο να βελτιωθεί και επιθετικά.

Είναι δεδομένο ότι η ομάδα του Παναθηναϊκού θα παρουσιαζόταν ανέτοιμη σε αυτό το σημείο της σεζόν, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να ρωτήσουμε: είναι αποδεκτός αυτός ο βαθμός ανετοιμότητας; Είναι μια ερώτηση που αφορά το παρελθόν, αυτά που έχουν ήδη συμβεί, αλλά μπορεί να απαντηθεί μόνο στο μέλλον. Ο Παναθηναϊκός χρειάζεται στήριξη κι εμπιστοσύνη —αλλά όσο τα χρειάζεται άλλο τόσο οφείλει να τα εμπνεύσει.

Επιμέλεια: Βασίλης Καγιάς