Την ίδια εποχή που η Ουαλία του Γκάρεθ Μπέιλ είχε καβαλήσει τον κεραυνό του μεγάλου αουτσάιντερ του Euro 2016 προκαλώντας φρενίτιδα ανά την Ευρώπη, μια άλλη εθνική ομάδα από την ίδια χώρα ριχνόταν στη δική της μάχη: στο πρωτάθλημα Μικρών Χωρών της FIBA Europe. Πόσα μίλια, όμως, χωρίζουν τις δύο ομάδες; Πόσο διαφέρει το ποδόσφαιρο από το μπάσκετ σε μια χώρα τριών εκατομμυρίων; Όσο η μέρα με τη νύχτα.

Η ποδοσφαιρική Ουαλία, ναι μεν συμμετείχε για πρώτη φορά στην ιστορία της σε Euro, ωστόσο κατόρθωσε σ' αυτή την παρθενική της συμμετοχή να φτάσει ως τα ημιτελικά. Έχοντας στις τάξεις της μερικά από τα αστέρια της μεγάλης σκηνής. Όπως τον Γκάρεθ Μπέιλ της Ρεάλ Μαδρίτης, που αποτελεί την πιο ακριβή μεταγραφή του παγκόσμιου ποδοσφαίρου. Ή τον Άαρον Ράμσεϊ που αγωνίζεται στην Άρσεναλ. Τον Μπεν Ντέιβις που φοράει τη φανέλα της Τότεναμ και τον Τζο Άλεν της Λίβερπουλ, που πληρώνεται 45 χιλιάδες λίρες τη βδομάδα.

Σύμφωνα με μια ενδιαφέρουσα έρευνα της Sun η Ουαλία είναι η 8η πιο ακριβή ομάδα αν υπολογίσουμε τα συμβόλαια των παικτών της. Αξίζει 136 εκατομμύρια λίρες. Οι περισσότεροι παίκτες της αγωνίζονται στην Premier League, στην Σκωτία και φυσικά στην πρωταθλήτρια Ευρώπης Ρεάλ (Μπέιλ). Στα γήπεδα της Γαλλίας κατάφεραν να ξεπεράσουν σε δόξα την έτερη ομάδα-έκπληξη την Ισλανδία, φτάνοντας ένα βήμα πιο μακριά, δίνοντας την ευκαιρία να στηθεί πίσω στην πατρίδα τους ένα μεγάλο πάρτι. Κόσμος στους δρόμους να πανηγυρίζει και σαν κερασάκι στην τούρτα η παρέλαση στο Κάρντιφ με την ομάδα στην οροφή του πούλμαν. Υπό τους ήχους των Manic Street Preachers.

"Θεωρούμε ότι αυτό το πάρτι είναι ο καλύτερος τρόπος για να γιορτάσουμε αυτή την ιστορική περίοδο για το ουαλικό ποδόσφαιρο. Έχουμε δει φανταστικές στιγμές τόσο στη Γαλλία, όσο και πίσω στην πατρίδα μας" παραδέχτηκε το στέλεχος της ομοσπονδίας, Τζόναθαν Φορντ. Το επιστέγασμα μιας περιόδου που ήταν γεμάτη πάθος. Το δικό τους Euro 2004.

Εκ διαμέτρου αντίθετη η μοίρα της εθνικής ομάδας μπάσκετ, που ταξίδεψε το ίδιο διάστημα στην Μολδαβία για να πάρει μέρος στο Ευρωμπάσκετ των Μικρών Χωρών, στο οποίο μετέχουν ακόμη το Γιβραλτάρ, η Ιρλανδία, η Ανδόρα, το Σαν Μαρίνο, η Μάλτα, η Μολδαβία και η Αρμενία. Συνολικός πληθυσμός και των έξι χωρών: 16.380.000 κάτοικοι. Λιγότεροι από το Καζακστάν. Ή τη Ρουμανία. Το 1/3 της Ισπανίας. Το 1/10 της Ρωσίας. Η μεγαλύτερη σε πληθυσμό; Η Ιρλανδία των 6,3 εκατομμυρίων. Μικρότερη; Το Σαν Μαρίνο και το Γιβραλτάρ με σχεδόν 32.000 μόνιμους κατοίκους. Μπροστά τους η Ανδόρα των 85.000 μοιάζει μεγαθήριο.

Για μια στιγμή, όμως; Μα καλά; Παίζουν μπάσκετ στην Ανδόρα;

Στη διοργάνωση της Μολδαβίας η Ουαλία κέρδισε ένα μόνο ματς, αυτό απέναντι στο Γιβραλτάρ. Έχασε με 41 πόντους διαφορά από την Ανδόρα και 52 πόντους διαφορά από την πρωταθλήτρια Αρμενία, που ήταν και η μοναδική ομάδα που είχε στις τάξεις της έναν παίκτη επιπέδου Euroleague, τον γνωστό μας από τη θητεία του στον Ολυμπιακό, Μπράιαντ Ντάνστον. Αν μη τι άλλο ο συγκεκριμένος ήταν το μεγάλο αστέρι της διοργάνωσης, αν και τη δόξα έκλεψε ο 21χρονος Αντρέ Σπιτ που αγωνίζεται στο Αριζόνα Στέιτ και σκόραρε 27 πόντους στον τελικό κόντρα στην Ανδόρρα. Έχοντας παίκτες στην Εφές, αλλά και σε αμερικάνικα κολέγια η Αρμενία χρίστηκε αυτόματα το απόλυτο φαβορί.

Για παράδειγμα η Ανδόρα δεν διαθέτει παίκτη που να αγωνίζεται σε μεγάλη κατηγορία. Οι περισσότεροι είναι μέλη της δεύτερης ομάδας της Ανδόρα, που μετέχει εδώ και λίγα χρόνια στην Liga Endesa, έχοντας μάλιστα υπογράψει για ένα χρόνο τον Γιώργο Μπόγρη. Τεράστιο αβαντάζ σε σχέση με τις άλλες χώρες. Το Γιβραλτάρ για παράδειγμα με μέσο όρο στην επίθεση τους 41 πόντους είναι μια ομάδα γεμάτη 40χρονους και 18χρονους. Η Ιρλανδία βρίσκεται σε καλύτερη μοίρα έχοντας στις τάξεις της έναν επαγγελματία παίκτη που αγωνίζεται στην Σουηδία (Κόνορ Γκρέις) και έναν ακόμη που παίζει στη γαλλική Σαλόν (Μπράιαν Μάλινς). Αν και το μεγαλύτερο της αστέρι είναι ο ίδιος ο προπονητής, ο Τζέι Λαρανάγκα, assistant coach των Μπόστον Σέλτικς! Αν θυμίζει κάτι το όνομα πρόκειται για τον ίδιο που είχε αγωνιστεί στο πρώτο κύμα των κοινοτικών στο Περιστέρι, γνήσιο τέκνο του πατέρα του, του διάσημου κολεγιακού προπονητή Τζιμ Λαρανάγκα, που είχε οδηγήσει στο φάιναλ-φορ το Τζορτζ Μέισον σε μια από τις ιστορικές στιγμές του NCAA. Η Μάλτα από τη μεριά της έχει για κορυφαίο παίκτη τον αμερικανοθρεμμένο Τέβιν Φάλζον που αγωνίζεται σε ένα μικρό κολέγιο, ενώ οι υπόλοιποι παίκτες αγωνίζονται στο τοπικό πρωτάθλημα των 10 ομάδων.

Η Ουαλία, όμως, βρίσκεται σε ακόμη πιο δυσμενή θέση. Δεν διαθέτει επαγγελματική λίγκα. Δεν διαθέτει ούτε έναν επαγγελματία παίκτη. Ο προπονητής της έκανε αίτηση για τη θέση ως μεταπτυχιακός φοιτητής. Δεν έχει καν ειδικότητα στο μπάσκετ. Από τη μια υπάρχει η Ουαλία του Γκάρεθ Μπέιλ που συγκίνησε εκατομμύρια κόσμου. Και από την άλλη υπάρχει και η άλλη Ουαλία του μπάσκετ, πρωταγωνίστρια σε ένα μικρόκοσμο τόσο διαφορετικό.

Ο Γκάβιν Ουίλιαμς είναι ο Γενικός Γραμματέας της ουαλικής ομοσπονδίας. Δέχτηκε να μιλήσει για το μπάσκετ στη χώρα του, αφού πρώτα απολογήθηκε για την καθυστέρηση. "Στην Ομοσπονδία δεν υπάρχει μόνιμο προσωπικό. Όλοι προσφέρουν εθελοντικά της υπηρεσίες τους" ήταν τα πρώτα λόγια του, γεμίζοντας τα υπόλοιπα λόγια του με περηφάνια: "Είναι μια χρονιά που και η ανδρική και η γυναικεία ομάδα μας αγωνίζεται στο Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Μικρών Χωρών. Η ανδρική ομάδα ταξίδεψε στη Μολδαβία και η γυναικεία στο Γιβραλτάρ. Αυτά τα τουρνουά ήταν πάντα μια πολύ καλή ευκαιρία για τις εθνικές μας ομάδες να αγωνιστούν σε διεθνές επίπεδο. Έχουμε ένα γκρουπ ανθρώπων που είναι αφοσιωμένοι στην εθνική".

Όλοι είναι εθελοντές

Όπως τονίζει ο Γκάβιν Ουίλιαμς "το προπονητικό τιμ και όλα τα υπόλοιπα στελέχη είναι εθελοντές. Δεν διαθέτουμε επαγγελματίες παίκτες στο ρόστερ, οπότε αν μη τι άλλο θέτουμε σε κάθε τουρνουά ρεαλιστικούς στόχους". είναι Λετονός. Ο Κρίσταπς Πετροβς, που μετακόμισε προσφάτως στην Ουαλία για να σπουδάσει στο πανεπιστήμιο του Κάρντιφ. "Ψάχναμε για νέο προπονητή και έκανε αίτηση για τη δουλειά". Εκ Λετονίας ορμώμενος ολοκληρώνει τις σπουδές του ως προπονητής "ενδυνάμωσης και φυσικής κατάστασης", κάνοντας παράλληλα την πρακτική του σε ομάδα ράγκμπι. Έχει αρκετή εμπειρία από ομάδες βόλεϊ και μπάσκετ, δουλεύοντας όμως σε όλες ως γυμναστής.

Η Ουαλία λοιπόν δεν έχει ούτε επαγγελματίες παίκτες, ούτε επαγγελματίες προπονητές, ούτε μόνιμα στελέχη. Δεν έχει καν επαγγελματική λίγκα. Υπάρχει το πρωτάθλημα των πανεπιστημίων και το αντίστοιχο εθνικών, με τη συμμετοχή ομάδων από τη Σκωτία και την Αγγλία. Εκεί παίζουν και οι Άρτσερς, η ομάδα του πανεπιστημίου του Κάρντιφ. Η πανεπιστημιακή ομάδα όμως δεν αποτελείται μόνο από φοιτητές και έχει την ιδιαιτερότητα ότι συμμετέχει και στη λίγκα των σχολίων και σε μια από τις χαμηλές "βρετανικές" κατηγορίες. Τουλάχιστον σε ότι αφορά τους άνδρες, γιατί στις γυναίκες - όπου υπάρχουν λιγότερες κατηγορίες- οι "τοξοβόλοι" βρίσκονται πιο ψηλά. Στην ομάδα μάλιστα κατέχει τον διπλό ρόλο της παίκτριας-προπονήτριας η Στέφανι Κόλινς, η αρχηγός της εθνικής ομάδας της Μεγάλης Βρετανίας, η οποία όμως δεν αγωνίζεται με τα χρώματα της Ουαλίας.

Την ίδια ώρα στο ποδόσφαιρο υπάρχει η Σουόνζι, που μετέχει στο αγγλικό πρωτάθλημα, το οποίο θεωρείται το καλύτερο στον κόσμο. Ο λόγος για ένα κλαμπ που αξίζει περισσότερα από 105 εκατομμύρια λίρες σύμφωνα με το Transfer Markt. Πέρα από τους "Κύκνους", όμως, η ίδια η Ουαλία διατηρεί τέσσερις λίγκες: την Premier League, πρώτη και τη δεύτερη division.

Το "καμία σχέση" είναι λίγο.

Την αθλητική ζωή της Ουαλίας είχε την ευκαιρία να τη γνωρίσει από πρώτο χέρι και μια Ελληνίδα, η Μαριέλα Νησιωτάκη, που εργάζεται ως αναλύτρια στην Σουόνζι. Πέρσι ζούσε στο Κάρντιφ και φέτος στο Σουόνζι "που είναι κάτι αντίστοιχο σαν να μένεις στην Πάτρα" όπως εξηγεί. Η Μαριέλα, η Ελληνίδα της Premier League, όσο ζούσε στην Ελλάδα έπαιζε μπάσκετ, στον Ιωνικό Νέας Φιλαδέλφειας, στον Άγιο Στέφανο και στην Νέα Ερυθραία. Και συνέχιζε να παίζει μπάσκετ και στην Ουαλία.

"Συμμετείχα στο πρωτάθλημα με τους Άρτσερς. Πρωτάθλημα δεν υπάρχει, ούτε καν ερασιτεχνικό. Οι Άρτσερς έχουν την ομάδα του πανεπιστημίου που παίζουν με άλλα πανεπιστήμια της Αγγλίας και της Σκωτίας και μια άλλη ομάδα που παίζει πάλι σε αντίστοιχο εθνικό πρωτάθλημα. Η γυναικεία ομάδα μετέχει στο WBBL που είναι η πρώτη κατηγορία" λέει χαρακτηριστικά και προσθέτει ότι "κάναμε κανονικά προπονήσεις, τρεις φορές τη βδομάδα, όπως και οι άνδρες". Όσο για το επίπεδο; "Επειδή υπάρχουν λίγες κατηγορίες, δύο δηλαδή, βρίσκεις παίκτριες που ήταν πολύ καλές και θα έπαιζαν άνετα στην ελληνική Α1 και βλέπεις και άλλες που θα έπαιζαν στο τοπικό. Mixed με άλλα λόγια".

Οι περισσότεροι που ασχολούνται με το μπάσκετ είναι γύρω από το πανεπιστήμιο. "Γενικά δεν ασχολούνται με το μπάσκετ. Ούτε έχει πολύ κόσμο στα γήπεδα, αλλά μήπως στην Ελλάδα σε αντίστοιχες κατηγορίες έχει; Κάνουν πάντως πολλή προσπάθεια να το προωθήσουν" υπογραμμίζει η Μαριέλα που έχει δει πάντως κόσμο να σκάει την πορτοκαλί μπάλα και σε ανοιχτά γήπεδα. "Έβλεπα κόσμο στα ανοιχτά, αλλά να πω την αλήθεια οι περισσότεροι ήταν άσχετοι. Μάλιστα όταν είδα έναν που ήταν καλός, μάθαμε μετά ότι ήταν Έλληνας".

Κάνοντας σύγκριση με το αγωνιστικό επίπεδο των υπόλοιπων ομάδων ο Γκάβιν Ουίλιαμς υπογράμμισε ότι "ήταν πολύ υψηλό. Για παράδειγμα παίξαμε τον πρώτο μας αγώνα απέναντι στην Ανδόρρα, που έχει παράδοση στο μπάσκετ, ειδικά τώρα που διατηρεί μια ομάδα στην ACB. Το επίπεδο οπότε ήταν διαφορετικό από ομάδα σε ομάδα".

Παραδέχτηκε παράλληλα ότι το "επίπεδο του μπάσκετ στην Ουαλία είναι πολύ χαμηλό σε σχέση με άλλες χώρες. Υπάρχουν άλλα αθλήματα όπως το ράγκμπι, το ποδόσφαιρο, το κρίκετ, το νέτμπολ και το χόκεϊ που θεωρούνται πιο δημοφιλή για τα παιδιά που πηγαίνουν σχολείο. Είναι λογικό οπότε να στρέφουν εκεί την προσοχή τους οι αθλητές. Το μπάσκετ είναι πιο χαμηλά από άποψη δημοτικότητας σε σχέση με αυτά τα αθλήματα. Έχουμε ωστόσο και εμείς ιστορία ως σπορ, η οποία ανατρέχει στο 1950, όταν δημιουργήθηκαν ορισμένες ομάδες που θέλησαν να διδάξουν το άθλημα σε κάθε ενδιαφερόμενο".

Το νέτμπολ είναι πιο δημοφιλές από το μπάσκετ

Μάθαμε, λοιπόν, ότι στα μάτια των Ουαλών η Ανδόρα είναι μα χώρα με παράδοση στο μπάσκετ και ότι το νέτμπολ είναι πιο δημοφιλές από το μπάσκετ. Ναι, το νέτμπολ, που είμαι σίγουρος ότι χρειάζεται συνοδεία google search για να καταλάβει κανείς ότι μιλάμε για το "μπάσκετ χωρίς ταμπλό" που παίζεται αποκλειστικά από γυναίκες. "Από τη στιγμή που όσοι ασχολούνται με το μπάσκετ το κάνουν εθελοντικά και δεν υπάρχει επαγγελματική λίγκα είναι πολύ δύσκολο να κοντραριστούμε με άλλα σπορ".

Οι παίκτες της εθνικής ομάδας παίζουν στις ερασιτεχνικές κατηγορίες, ενώ ορισμένοι αγωνίζονται σε χαμηλές κατηγορίες στην Αγγλία, όπως ο Άλαν Ντούπα, ο ψηλότερος παίκτης της ομάδας που αγγίζει τα 2 μέτρα και αγωνίζεται στην 3η κατηγορία με τους Σέφτον Σταρς. Υπάρχουν όμως και ορισμένοι μικρότεροι σε ηλικία παίκτες, που αγωνίζονται σε αμερικάνικα γυμνάσια.

Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, το μπάσκετ στην Ουαλία αναπτύσσεται με αργούς, αλλά σταθερούς ρυθμούς, προσπαθώντας και αυτό να μπει σε τροχιά. Γιατί αυτή τη στιγμή παραμένει μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας ή το ενδιαφέρον των media. "Αν μεταδίδονται αγώνες σε σταθερή βάση και υπάρχει κάλυψη από την τηλεόραση, τα περιοδικά και τις εφημερίδες οι νέοι θα αποκτήσουν πρότυπα. Μόνο έτσι θα μπορέσουν τα παιδιά να αποκτήσουν ενδιαφέρον για το σπορ και να αρχίσουν να σκάνε τη μπάλα, αντί για να την κλωτσάνε" πρόσθεσε. Για να αναφερθεί και στο άλλο πρόβλημα που ειναι - ως συνήθως - το οικονομικό. "Χρειάζεται μεγαλύτερη οικονομική ενίσχυση για να μπορέσουμε να αποκτήσουμε επαγγελματίες σε σημαντικές θέσεις: όπως προπονητές και στελέχη στην ομοσπονδία, καθώς και ομάδες που θα εξασφαλίσουν την εξέλιξη του σπορ" επισημαίνει ο Γκάβιν Ουίλιαμς.

"Έχουν αθλητική κουλτούρα, αλλά το ράγκμπι είναι πάνω από όλα. Για παράδειγμα η εθνική ράγκμπι αγωνίζεται στο Principality Stadium (το παλιό Millenium - στο οποίο θα γίνει του χρόνου ο τελικός του Champions League) γιατί το γεμίζει, ενώ μέχρι πρότινος η ομάδα ποδοσφαίρου έπαιζε στο γήπεδο της Κάρντιφ, που είναι μικρότερο. Βέβαια, ελπίζουν τώρα με την επιτυχία του ποδοσφαίρου, να αλλάξει η όλη κατάσταση και το άθλημα να αναπτυχθεί ακόμη περισσότερο. Είναι ενθαρρυντικό ότι ο προημιτελικός και ο ημιτελικός έκαναν ρεκόρ τηλεθέασης" προσθέτει η Μαριέλα Νησιωτάκη.

"Ο Μπέιλ έχει βοηθήσει ακόμη περισσότερο στην προώθηση του σπορ. Τον είδαν και στο Euro. Στο Κάρντιφ τον βλέπεις παντού, σε αφίσες, σε διαφημίσεις, στην τηλεόραση. Τον θεωρούν ως τον άνθρωπο που τους οδήγησε εκεί. Αλλά τώρα θα φανεί αν για παράδειγμα μπορεί να γίνει αντίστοιχα ο Μπέκαμ της Ουαλίας" υπογραμμίζει η Μαριέλα που έζησε την "τρέλα" του Euro επί ουαλικού εδάφους. "Ήταν όντως κάτι διαφορετικό. Όχι βέβαια όπως το ζούσαμε εμείς στην Ελλάδα το 2004. Τις ώρες πριν και κατά τη διάρκεια του αγώνα οι δρόμοι ήταν άδειοι. Στο Κάρντιφ ήταν ακόμη πιο έντονο όλο αυτό. Υπήρχε ξεχωριστή ατμόσφαιρα. Τον προημιτελικό τον έδειξαν σε μια πλατεία. Τον ημιτελικό σε ένα πάρκο που χωρούσε 10.000 άτομα. Υπήρχε ωραίο κλίμα και παρότι έχασαν ήταν χαρούμενοι. Χειροκροτούσαν, δεν απογοητεύτηκαν. Στο Κάρντιφ έδειξαν το παιχνίδι σε γιγαντοοθόνη στο Principality Stadim. Και πήγε πολύς κόσμος εκεί".

Οι ημέρες πέρασαν. Το πάρτι τελείωσε και μετά το πέρας του Euro η Ουαλία επιστρέφει στους κανονικούς της ρυθμούς. Οι παίκτες της εθνικής ομάδας στο πανεπιστήμιο και στη δουλειά τους. Ο Κρίσταπς Πέτροβς, ο προπονητής, στο μεταπτυχιακό του. Με όλο το έθνος να συνεχίσει να πάλλεται, ωστόσο, από την τεράστια επιτυχία της ποδοσφαιρικής εθνικής. "Γεμίσαμε υπερηφάνεια και πάθος τις βδομάδες που πέρασαν. Δείξαμε ότι μια μικρή χώρα όπως η Ουαλία μπορεί να πετύχει πολλά, αν έχει μια ομάδα με ήθος (χρησιμοποιεί τη λέξη ethos, ελληνικής προέλευσης) και εργατικότητα, που ο ένας παίκτης θα παίζει για τον άλλον. Όλοι πλέον οι Ουαλοί περπατούν με το κεφάλι ψηλά και νιώθουν περήφανοι".