Η ρεβάνς του τελικού του 2004 (καιρό είχα να γελάσω τόσο ακούγοντας/διαβάζοντας έξι λέξεις) πέρασε και υποθέτω ότι η Ελλάδα κρατάει τον τίτλο μετά το 0-0. Από το ματς πιο πολύ θα πρέπει να προβληματίζονται οι Ίβηρες, παρά η ομάδα του Santos. Αν και σε κάθε περίπτωση δε μιλάμε για έναν ιδιαίτερα σημαντικό αγώνα.

Αφήνω όμως την πλάκα και τα όποια συμπεράσματα βγήκαν από το φιλικό με την Πορτογαλία, για να αναφερθώ σε κάποια γενικά πραγματάκια σχετικά με την Εθνική. Αφορμή βρήκα δηλαδή να πω κι εγώ τα δικά μου για θέματα διαχρονικά. Οι εθνικές εξάλλου προσφέρονται για να λέει ο καθένας ό,τι θέλει εύκολα. Φανατικούς οπαδούς που τις υπερασπίζονται σε κάθε περίπτωση, ενάντια σε όλους και σε όλα, ελάχιστες έχουν. Μπορεί και καμία.

Σχεδόν όλοι δε βλέπονται

Τα ματς που δίνουν είναι λίγα σε σχέση με αυτά των συλλόγων, οπότε αυτοί που βλέπουν όλους τους αγώνες είναι περισσότεροι. Και το να απαιτεί κάποιος να κληθεί και να παίξει ο τάδε παίκτης είναι πιο εύκολο, αφού σου λέει τζάμπα είναι, δε χρειάζεται μεταγραφή. Τι σημαίνουν όλα αυτά; Ότι η κριτική είναι πιο εύκολη και ακόμα πιο συχνά από το συνηθισμένο χωρίς λογική.

Αυτά δεν ισχύον μόνο για την Ελλάδα. Η οποία (πάμε όλοι μαζί) «δεν παίζει καλή μπάλα. Δε βλέπεται». Το έχουμε εμπεδώσει. Στην πραγματικότητα, ο κανόνας πλέον είναι ότι καμία εθνική ομάδα δεν παίζει καλά. Τα ματς τους ακόμα και σε τελικές φάσεις είναι πολύ συχνά ανυπόφορα. Κι εξηγείται εύκολα, αφού δεν είναι ομάδες που λειτουργούν ως ομάδες… Πρώτα από όλα το βασικό: έχουν 8-15 ματς τον χρόνο. Σκόρπια. Στην καλύτερη, αφού δώσουν δύο ματς μέσα σε λίγες μέρες, ξαναπαίζουν άλλα δύο μετά από ένα μήνα. Φυσικά υπάρχουν περιπτώσεις που ξαναμαζεύονται μετά από 3-4 μήνες.

Το ένα θέμα είναι πως δύσκολα γίνονται (καλά) σύνολα με αυτά τα δεδομένα. Το ποδόσφαιρο πρώτα από όλα είναι συνεργασίες. Κι αυτός είναι λόγος που πολλές εθνικές δεν κάνουν σημαντικές αλλαγές. Επιλέγουν τον δρόμο του σχετικά κλειστού γκρουπ. Σε μια προσπάθεια να αποκτήσουν ένα ικανοποιητικό επίπεδο ομοιογένειας, επικοινωνίας, χημείας. Πρώτα ως σύνολο ανθρώπων και στη συνέχεια ως ποδοσφαιρική ομάδα.

Το άλλο βασικό θέμα είναι πως η δουλειά των ποδοσφαιριστών είναι οι σύλλογοι. Και όσο περνούν τα χρόνια η πλάστιγγα γέρνει όλο και περισσότερο προς τα εκεί -σε βάρος των εθνικών ομάδων («πιο σημαντικό το δέκατο από το Μουντιάλ» είπε ο Casillas πρόσφατα). Σημειώστε πως οι περισσότεροι διεθνείς με τις ομάδες τους δίνουν 50 ματς και βάλε μέσα στη σεζόν. Οπότε όταν θα έρθει η ώρα να παίξουν φορώντας τη φανέλα με το εθνόσημο θα έχουν λιγότερη ενέργεια, διάθεση (ειδικά στα προκριματικά) κι ένταση. Πώς να αλλάξει ο ρυθμός; Πώς να ανέβει η ταχύτητα; Και ποιος έχει όρεξη ή/και κουράγιο να το κάνει;

Αυτά είναι πράγματα που ισχύουν για την πλειοψηφία των εθνικών ομάδων. Ακόμα και για τις κορυφαίες. Απλά κάποιες έχουν πιο ποιοτικούς παίκτες και ο ύπνος που προκαλούν είναι πιο γλυκός. Αυτός που προκαλεί η Ελλάδα είναι πιο επίπονος. Κάποιες χώρες διαθέτουν ποδοσφαιριστές που γενικά ξέρουν μπάλα, άλλες έχουν πολλούς που γνωρίζουν ποδόσφαιρο, υπάρχουν αυτές που μπορούν να βασίζονται σε παίκτες που κατέχουν και τα δύο και ορισμένες διαθέτουν ποδοσφαιριστές που στην πλειοψηφία τους δυσκολεύονται και στα δύο. Θα έλεγα πως παραδοσιακά στις τελευταίες ανήκει η Ελλάδα (το ένα δεν το έχουμε στο DNA μας, το άλλο δεν το διδάσκουμε ικανοποιητικά. Τώρα που το σκέφτομαι θα έλεγα πως είμαστε κάτι σαν μικρή Αγγλία. Εντάξει, αρκετά πιο μικρή. Πολύ πιο μικρή. Καλά, ξεχάστε το. Το αφήνω για άλλη φορά).

Αυτοί είμαστε

Θα έλεγα επίσης πως τα τελευταία 10 χρόνια τα καταφέρνει πολύ καλά, αν σκεφτούμε τη δουλειά που (δε) γίνεται στο ελληνικό ποδόσφαιρο, το περιβάλλον του ελληνικού ποδοσφαίρου κτλ. Μέσα σε αυτή τη δεκαετία, η Εθνική σε κάποια διαστήματα έκανε καλά αρκετά πράγματα. Ακόμα και όταν εκτελούσε/εκτελεί σωστά ελάχιστα κομμάτια του παιχνιδιού, είχε/έχει αποτελεσματικότητα.

Η ελληνική ομάδα έχει ένα προσόν που δεν το διαθέτουν πολλές ομάδες: κατεβάζει τον αντίπαλο στο επίπεδό της. Το λέω σοβαρά και χωρίς κακία ή ειρωνεία. Είναι ικανότητα να αναγκάζεις τον αντίπαλο να προσαρμοστεί στον ρυθμό και στα δεδομένα που σε βολεύουν. Κι όπως είπαμε, επειδή στις εθνικές η ταχύτητα και η ένταση που διεξάγονται τα ματς είναι συνήθως σε χαμηλά επίπεδα, είναι πιο εύκολο για ομάδες όπως η Ελλάδα να πάρουν αποτέλεσμα. Ομάδες δηλαδή που δεν έχουν κανένα πρόβλημα να παίξουν όσο άσχημα χρειάζεται για να πάρουν αποτέλεσμα κι έχουν συνηθίσει να παίζουν αργά, σε ματς «σταμάτα-ξεκίνα».

Προσθέστε και ότι μετά το 2004, η Εθνική είναι η μεγαλύτερη ομάδα που θα αγωνιστούν κάποιοι παίκτες σε ολόκληρη την καριέρα τους. Άρα σε αρκετές περιπτώσεις η ομάδα έχει μεγαλύτερη όρεξη και προσήλωση από όσο συνηθίζεται στις εθνικές. Έχουμε μπόλικες αλληλοκαλύψεις κι επιθετικούς που θα δώσουν βοήθειες στην άμυνα πολύ συχνά. Παίκτες που θυσιάζονται πιο εύκολα. Εδώ είναι λοιπόν το μοναδικό πράγμα για το οποίο μπορεί κάποιος να γκρινιάζει. Στο κομμάτι της προσπάθειας δηλαδή. Το να περιμένεις από τους παίκτες να έχουν στην πλειοψηφία των αγώνων διάθεση να αγωνιστούν είναι λογικό.

Γιατί κατά τα άλλα, πάνω-κάτω αυτό το ποδόσφαιρο ξέρουν οι Έλληνες. Αυτό έχουν μάθει κι αυτό γουστάρουν σε σημαντικό βαθμό. Βαθμοθηρικό, παθιασμένο, πονηρό, με ηρωισμούς, με το μυαλό πρώτα στην άμυνα, με πολλές διακοπές κ.ο.κ. Δεν είναι κατακριτέο, είναι ένα είδος ποδοσφαίρου, το οποίο το βλέπουμε συχνά από μεγάλες ομάδες σε συλλογικό επίπεδο. Τα τελευταία 10 χρόνια συνήθως το υπηρετεί καλά η Ελλάδα. Όταν δεν το κάνει, όταν η όρεξη που έχουν οι παίκτες είναι σε χαμηλά επίπεδα, δεν αντέχεται.

Λένε πολλοί πως αν έπαιζαν περισσότεροι νεαροί παίκτες θα ήταν καλύτερα. Πρώτα από όλα το να έχεις στην 11άδα τρεις παίκτες (σε κάποιες περιπτώσεις είναι λιγότεροι από τρεις) πάνω από τα 30 δεν είναι παράλογο. Ειδικά για μια χώρα που δε βγάζει και τόσους σπουδαίους παίκτες. Ας πούμε είναι λίγο υπερβολικό να υπάρχει απαίτηση να βρίσκονται στην 11άδα, παίκτες που δεν είναι καν βασικοί στον σύλλογο τους. Αν δεν αγωνίζεσαι σε υψηλό επίπεδο ή/και δεν έχεις να επιδείξεις έστω μια καλή γεμάτη σεζόν, πώς να γίνεις βασικός στην Εθνική;

Περισσότεροι πιτσιρικάδες πιθανότατα θα πρόσφεραν παραπάνω φρεσκάδα, θα έκαναν πιο γλυκό το παιχνίδι. Εξίσου πιθανό είναι πως θα χρειαζόταν χρόνος για να παραμείνει στο ίδιο επίπεδο η ομάδα, από πλευράς αποτελεσμάτων. Και στη χώρα μας η συντριπτική πλειοψηφία για αυτό ενδιαφέρεται. Αν βλέπαμε καλύτερο ποδόσφαιρο, αλλά χειρότερα αποτελέσματα θα υπήρχε περισσότερη γκρίνια.

Η βαρεμάρα κάνει καλό

Από εκεί και πέρα προφανώς υπάρχουν παίκτες που θα έπρεπε να έχουν πάρει περισσότερες ευκαιρίες και προφανώς σε αρκετές περιπτώσεις η ομάδα πρέπει να παίρνει παραπάνω ρίσκα. Θα ήθελα έναν πιο τολμηρό και απαιτητικό προπονητή. Γενικά όμως αυτό είναι το ποδόσφαιρό μας. Τουλάχιστον τα τελευταία χρόνια έχει ξεκάθαρη ταυτότητα η ομάδα, ξέρει τι ζητάει. Προσωπικά πρόβλημα έχω μόνο όταν δεν υπάρχει όρεξη να το υπηρετήσουν όπως πρέπει και όταν βλέπω παίκτες να μην γουστάρουν.

Κατά τα άλλα είμαι ικανοποιημένος. Αν θέλω να δω καλύτερο ποδόσφαιρο, υπάρχουν πολλές ομάδες σε συλλογικό επίπεδο που το προσφέρουν. Σε επίπεδο εθνικών είναι ελάχιστες . Η Ελλάδα δεν είναι μία από αυτές, αλλά είναι μια καλή εκπρόσωπος της βαρετής πλευράς του ποδοσφαίρου. Η οποία έχει κι αυτή τη χάρη της. Εξάλλου, η βαρεμάρα μπορεί να είναι μεγάλη κινητήρια δύναμη, αφετηρία δημιουργικότητας κι έμπνευσης. Τελικά κοινωνικό έργο επιτελεί η Εθνική. Αν διαφωνείς, μη βλέπεις βαρετά ματς. Ή ας τα βλέπεις για να κοιμάσαι.

Για σχόλια και παρατηρήσεις μπορείτε να με βρείτε και στο twitter ως @sokinside