Στο Παγκόσμιο Κύπελλο συμμετέχουν οι καλύτερες ομάδες και οι ικανότεροι παίκτες, η ποιότητα του ποδοσφαίρου είναι υψηλότερη σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη διοργάνωση. Αυτά μάθαινα μικρός. Ήταν ένα από τα αγαπημένα μου παραμύθια. Δεν είμαι σίγουρος αν κάποτε στο Μουντιάλ πράγματι έβλεπες το καλύτερο ποδόσφαιρο. Με βάση όσα έχω καταφέρει να παρακολουθήσω ίσως και να υπήρξε ένα διάστημα που οι πιο ποιοτικοί αγώνες που μπορούσες να δεις ήταν στο Μουντιάλ.

Κακά τα ψέματα όμως, σίγουρα δεν ισχύει κάτι τέτοιο στην εποχή μας. Το ξέρουμε πως από τις εθνικές ομάδες, ακόμα και όταν αναμετρούνται οι κορυφαίες στην κορυφαία διοργάνωση, η αγωνιστική ποιότητα δε θα είναι ό,τι καλύτερο. Δεν περιμένουμε όμως κάθε φορά να γίνει σέντρα στο πρώτο ματς του Παγκοσμίου Κύπελλο σαν να πρόκειται για ό,τι σημαντικότερο θα ζήσουμε, επειδή ελπίζουμε να μαγευτούμε από την απόδοση των ομάδων. Σε καθαρά αγωνιστικό επίπεδο είμαστε χορτασμένοι από τα ματς των συλλόγων.

Το ποδόσφαιρο ως δράμα

Το Μουντιάλ έρχεται κάθε τέσσερα χρόνια για να δημιουργήσει νέες μεγάλες ιστορίες. Και ήρωες, που ίσως πριν να μην έχουν πετύχει κάτι σημαντικό και ίσως να μην ξαναπετύχουν στο μέλλον. Στο Μουντιάλ κανείς παίκτης δεν πρόκειται να παίξει πάνω από 7 ματς. Ένας μήνας είναι λίγος και δίνει την ευκαιρία σε πολλούς να αναδειχθούν, να φανούν μεγαλύτεροι από όσο είναι. Οι «μικροί» μπορούν να λάμψουν περισσότερο από τους γνωστούς σταρ, αλλά και οι ήδη σπουδαίοι να μεγαλώσουν τον μύθο τους.

Γιατί τελικά το Μουντιάλ αυτό είναι: μια διοργάνωση που παράγει μύθους. Είναι στιγμές, ιστορίες και παραμύθια. Είναι γεμάτο υπερβολές, μεγαλοπρέπεια και συχνά δημιουργεί δογματισμούς. Είναι συναίσθημα, πάθος, δράμα, χαρά, κλάμα και δάκρυα. Είναι οι ήρωες και οι μεγάλοι κακοί. Είναι η διοργάνωση, που καλώς ή κακώς, σημαδεύει περισσότερο από οτιδήποτε άλλο την καριέρα (σχεδόν) όλων. Το Μουντιάλ δεν είναι το ποδόσφαιρο ως αγώνας, ως παιχνίδι. Είναι το ποδόσφαιρο ως δράμα, ό,τι πιο κοντινό σε ταινία. Και αυτό του 2014 ήταν ένα εξαιρετικό έργο. Ήταν φανερό από την αρχή πως δε θα είναι μια συνηθισμένη διοργάνωση.

Στιγμές

Η πρεμιέρα ήταν ένα πολύ ωραίο ορεκτικό. Βραζιλία – Κροατία 3-1, με ανατροπή, ωραία γκολ και γκρίνια για τη διαιτησία. Στο τρίτο ματς κιόλας είχε γραφτεί ιστορία. Ολλανδία – Ισπανία 5-1. Η αρχή της εμφατικής αποκαθήλωσης της Παγκόσμιας Πρωταθλήτριας, της ομάδας που σημάδεψε το ποδόσφαιρο την προηγούμενη εξαετία. Στο ίδιο ματς είχαμε και το γκολ του Van Persie, που ακόμα πετάει και τον εφιάλτη του Casillas, που ακόμα σέρνεται. Την τρίτη μέρα έσκασε και η πρώτη έκπληξη. Ουρουγουάη – Κόστα Ρίκα 1-3, με ανατροπή.

Ακολούθησε το Αγγλία – Ιταλία, όπου μεταξύ όλων των άλλων είχαμε τον τραυματισμό ενός φυσικοθεραπευτή των Άγγλων. Μετά ήταν οι ασίστ του Aurier στην ανατροπή που έκανε η Ακτή Ελεφαντοστού απέναντι στην Ιαπωνία. Επόμενος σταθμός το Ελβετία – Εκουαδόρ. Το ματς που νομίζω ότι φανερώνει πολλά για το είδος της διοργάνωσης που παρακολουθήσαμε. Το ματς θα το χαρακτηρίζαμε στην καλύτερη μέτριο, αλλά όχι μόνο είχαμε ανατροπή στο σκορ, αλλά και τη στιγμή του Behrami. Σε μια φάση βγαλμένη από κόμικ στις καθυστερήσεις του αγώνα.

Οι περισσότερες αναμετρήσεις δεν είχαν ποιότητα, αλλά είχαν μεγάλο ανταγωνισμό. Είχαν στιγμές, ήρωες, δημιουργούσαν ιστορίες. Ήταν ανοιχτοί και συναρπαστικοί. Ανεξάρτητα από το πόσοι καλοί ήταν, σε κρατούσαν συνήθως κολλημένο στην οθόνη. Και τελικά σε αυτή τη διοργάνωση υπήρχε ποικιλία, έστω και οριακά υπήρξε ισορροπία. Με εφαρμογή διαφορετικών συστημάτων (από 3 στόπερ, μέχρι κλασικό 4-4-2), με ματς αλάνας, ματς κλειστά, ματς με ομάδες που παίζουν στην κόντρα, ματς με ομάδες που παίζουν πολλή ώρα με την μπάλα, ματς που κρίνονταν στις στημένες φάσεις κ.ο.κ.

Ξέφυγα όμως λίγο. Ξεκίνησα να κάνω αναφορά σε όσα μας άφησε η διοργάνωση. Δεν είναι όμως εύκολο να συνεχίσω. Πολύ απλά γιατί είναι πάρα πολλές. Τα γκολ του Messi στους ομίλους, η νίκη των ΗΠΑ στα τελευταία λεπτά απέναντι στην Γκάνα, που στη συνέχεια μας χάρισε ένα ωραίο 2-2 με τη Γερμανία. Ίδιο ήταν το σκορ και στην αναμέτρηση των ΗΠΑ με την Πορτογαλία, σε ένα ματς που ουσιαστικά έδωσε την πρόκριση στους Αμερικάνους κι έστειλε σπίτι της την απογοητευτική Πορτογαλία.

Υπέροχο 0-0 ήταν αυτό στο Βραζιλία – Μεξικό, ματς που έκανε αυτόματα την αξία του Ochoa να φαίνεται μεγαλύτερη από ό,τι είναι. Παρακολουθήσαμε τη μαχητική και τολμηρή Αυστραλία και την γκολάρα του Cahill. To 2-0 της Χιλής απέναντι στην ανήμπορη να αντιδράσει Ισπανία. Το Καμερούν, ένα από τα πιο συναρπαστικά και τραγικά αστεία πράγματα που έχω δει ποτέ στη ζωή μου. Τον Suarez να αποκλείει τους Άγγλους και στο ματς με την Ιταλία να αποκλείει και τον εαυτό του από τη συνέχεια της διοργάνωσης. Σε ένα ματς που ο Godin έδωσε την πρόκριση στην Ουρουγουάη, με τον ίδιο τρόπο που λίγες βδομάδες πριν είχε δώσει το πρωτάθλημα στην Αtletico Madrid. Και κάπως έτσι, δεν μπήκανε στα νοκ άουτ Ιταλοί, Άγγλοι και Ισπανοί.

Στους 16 όμως πέρασαν οι Αλγερία και Νιγηρία (πήρε το κρίσιμο ματς με τη Βοσνία, που μας έμαθε τον Besic). Για πρώτη φορά δύο ομάδες της Αφρικής στους 16, για πρώτη φορά και προπονητής της ηπείρου. Ως συνήθως όμως, οι Αφρικανοί (Καμερούν, Γκάνα) μας απασχόλησαν και για τις κόντρες μεταξύ παικτών, προπονητών, ομοσπονδίας. Την πρόκριση πήρε και η Κόστα Ρίκα, η μεγάλη έκπληξη του τουρνουά, η ομάδα που βοήθησε περισσότερο από κάθε άλλη ώστε η διοργάνωση να μην είναι μόνο ένα φεστιβάλ γκολ.

Στα νοκ άουτ και η Ελλάδα, με δραματικό τρόπο –με γκολ από το σημείο του πέναλτι ουσιαστικά στη λήξη της αναμέτρησης με την Ακτή Ελεφαντοστού. Πέρασε και η αγαπημένη ομάδα πολλών, το Βέλγιο, αν και δεν εντυπωσίασε. Αντίθετα άφησαν ξεχώρισαν η Κολομβία, η Χιλή, το Μεξικό και η Γαλλία, που στον αγώνα με τους Ελβετούς γέμισε τα δίχτυα με γκολ (5-2). Απογοήτευσαν οι Ασιάτες, με εξαίρεση το Ιράν, που ήταν από τις λίγες ομάδες που έπαιζαν πολύ κλειστά και το πάλεψε όσο μπορούσε.

Τα καλύτερα

Η φάση των 16 ήταν πιθανότατα η καλύτερη αν υπολογίσουμε την ποιότητα, αλλά και το πόσο συναρπαστικά, έντονα, ανταγωνιστικά και δραματικά ήταν τα ματς. Με εξαίρεση το Κολομβία – Ουρουγουάη (ακόμα και σε αυτό το ματς η ομάδα που ηττήθηκε το πάλεψε όσο μπορούσε), οι άλλες 7 αναμετρήσεις κρίθηκαν στις λεπτομέρειες. Πρώτα είχαμε το Βραζιλία – Χιλή. Τον πιο έντονο αγώνα της διοργάνωσης. Και το δοκάρι του Pinilla, το πέναλτι του Aranguiz, την πρόκριση της Βραζιλίας. Ακολούθησε η γκολάρα του Rodriguez και μετά η ανατροπή της Ολλανδίας, που την οδηγούσε ο δαιμονισμένος Robben, απέναντι στο και πάλι υπέροχο Μεξικό, που αυτή τη φορά είχε στον πάγκο του τον θεούλη Miguel Herrera. Στη συνέχεια ήταν η στιγμή δύο πρωτοεμφανιζόμενων σε αυτό το επίπεδο: Κόστα Ρίκα – Ελλάδα. Η κόκκινη, ο Navas, ο Γκέκας, τα πέναλτι.

Μετά η Γαλλία που έπαιξε με τη φωτιά, αλλά πήρε την πρόκριση με καθοριστικό τον Griezmann. Η ματσάρα Γερμανία – Αλγερία, με την ομάδα του Halilhodzic να κάνει σπουδαία εμφάνιση, τον Neuer να δείχνει στους πάντες πως είναι ξεχωριστός (ορίστε, λέγαμε πως το Μουντιάλ τα κάνει όλα μεγαλύτερα: ο Neuer κάνει ανάλογα πράγματα σε όλη την καριέρα του, αλλά τώρα μιλούν όλοι για αυτά), στο 119΄να γίνεται το 2-0 και στο 121΄παραλίγο να γίνει το 2-2. Η πρόκριση της Αργεντινής με γκολ στο 118΄ και με τους Ελβετούς να έχουν δοκάρι λίγο αργότερα. Και τέλος το σφυροκόπημα του Βελγίου στις ΗΠΑ και τον σούπερ ήρωα Howard. Οι Αμερικανοί σίγουρα αγάπησαν λίγο περισσότερο το soccer.

Μύθοι

Οι αγώνες των προημιτελικών άφησαν τα λιγότερα πράγματα. Οι δύο πρώτοι κρίθηκαν στις στημένες φάσεις. Οι Γερμανοί προκρίθηκαν απέναντι στους Γάλλους που τελικά απογοήτευσαν. Οι Βραζιλιάνοι έριξαν ξύλο, πέρασαν την Κολομβία, ο Luiz ξέσπασε όταν σκόραρε (όπως είχε κάνει ο Messi στο ματς με τη Βοσνία), ο Rodriguez έκλαψε σπαρακτικά μετά τη λήξη του αγώνα και ο Neymar τραυματίστηκε. Η Αργεντινή απέκλεισε σχετικά εύκολα το Βέλγιο. Η Κόστα Ρίκα με την Ολλανδία έσωσαν τα προημιτελικά, σε μια αναμέτρηση που έλαμψε πάλι ο Navas, αλλά στο τέλος έκλεψαν την παράσταση οι Van Gaal και Krul, με την Ολλανδία να προκρίνεται επιτέλους στα πέναλτι.

Στα ημιτελικά είχαμε τη δημιουργία του μύθου του 7-1. Βραζιλία – Γερμανία 1-7. Ξαναλέω, ημιτελικός Μουντιάλ, οι διοργανωτές, οι Βραζιλιάνοι έφαγαν 7 γκολ. Ίσως και περισσότερα κι απλά δεν το καταλάβαμε. Από το 23΄ως το 29΄ αν μου πείτε πως δέχτηκαν 10 γκολ, μπορεί και να σας πιστέψω. Ίσως σε 50 χρόνια από τώρα ο μύθος έχει μεγαλώσει τόσο, ώστε οι άνθρωποι να διηγούνται πως οι Γερμανοί έβαζαν κάθε φορά δύο μπάλες στα δίχτυα μαζί με 2-3 Βραζιλιάνους.

Στον άλλο ημιτελικό δεν είχαμε γκολ, αλλά είχαμε ένα πολύ έντονο ματς, τη δημιουργία του μύθου του «τάκλινγκ του Mascherano» και την Αργεντινή να παίρνει την πρόκριση στα πέναλτι απέναντι στην Ολλανδία, που είχε αποκλείσει στα πέναλτι την Κόστα Ρίκα, που είχε αποκλείσει στα πέναλτι την Ελλάδα. Ήταν αρκετά τα ματς που κρίθηκαν στα πέναλτι (ή στην παράταση) κι αυτό έκανε ακόμα καλύτερη τη διοργάνωση. Η οποία έκλεισε με ωραίο τελικό. Κλειστό ματς, αρκετές μεγάλες ευκαιρίες, περισσότερες για τον ηττημένο, γκολ από παίκτη που δεν είχε φανεί στο τουρνουά, ματωμένος Schweinsteiger, το τρόπαιο στη Γερμανία και όλοι μιλούσαν για τον… Messi.

Ιστορίες

Μιλάμε για φανταστικό Μουντιάλ. Κάθε βραδιά είχε τις δικές της ιστορίες που μας καθήλωναν και η επόμενη δημιουργούσε καλύτερες. Οι χειρότεροι, οι πιο αδιάφοροι και βαρετοί αγώνες συχνά είχαν δικές τους μεγάλες στιγμές. Μπήκαν γκολάρες, αναδείχθηκε ένας μεγάλος παίκτης, ο μύθος του Messi δεν ολοκληρώθηκε, αλλά πιθανότατα απέκτησε μεγαλύτερο ενδιαφέρον, ζήσαμε την πτώση μιας εκ των μεγαλύτερων ομάδων όλων των εποχών, γίναμε μάρτυρες ίσως του πιο συγκλονιστικού σκορ όλων των εποχών, είδαμε τους Γερμανούς που έχτιζαν τόσα χρόνια να ξεκινούν ίσως μια νέα δυναστεία.

Ο Sabella παραλίγο να πέσει, οι Κολομβιανοί χόρεψαν, μια τεράστια ακρίδα έκλεψε λίγη από τη λάμψη του Rodriguez, οι λατρεμένοι Γιαπωνέζοι καθάριζαν τα γήπεδα, ο Miguel Herrera κατέκτησε το internet, οι Βραζιλιάνοι μάς πήραν τα αυτιά με τον εθνικό τους ύμνο, οι κερκίδες είχαν χρώμα, ρυθμό και ποδοσφαιρικά άσματα, αντί για βουβουζέλες. Είδαμε τους διαιτητές να ρίχνουν αφρό στο χορτάρι και τη goal-line technology να σημαδεύει το άνοιγμα μιας νέας εποχής για το ποδόσφαιρο.

Ποιότητα

Οι ποιοτικοί παίκτες ήταν πολλοί. Οι καλές ομάδες λίγες. Όπως και οι δημιουργικοί μέσοι και γενικά οι σπουδαίες εμφανίσεις μέσων. Οι κλασικοί επιθετικοί για άλλη μια φορά τα βρήκαν δύσκολα –έγινε φανερό και πάλι πως η θέση πλέον απαιτεί διαφορετικά από τα συνηθισμένα στοιχεία. Οι πλάγιοι μπακ έλαμψαν, αλλά πρόσφεραν και τραγικές εμφανίσεις. Σε κάθε περίπτωση έδειξαν πως συχνά είναι καθοριστικοί παράγοντες.

Στα στόπερ πρωταγωνίστησαν κάποιοι «γέροι» (Yepes, Marquez), κάποιοι ώριμοι που βρήκαν την ευκαιρία να κάνουν μεγαλύτερη αίσθηση (Garay, Vlaar), αλλά και κάποιοι νεαροί (De Vrij, Omeruo). Το επίπεδο συνεχίζει να μην είναι υψηλό στη συγκεκριμένη θέση, αλλά η διοργάνωση έδωσε κάποιες ελπίδες για το μέλλον. Οι τερματοφύλακες είχαν εφιαλτικά ματς, αλλά και εντυπωσιακά. Συχνά κάποια «πυροτεχνήματα» έκρυβαν πολλά λάθη τους. Neuer, Howard, Navas ήταν εξαιρετικοί, ο Ochoa υπερεκτιμήθηκε. Στην πορεία ξεχάστηκαν τα άσχημα ματς των Casillas, Akinfeev, Dauda, Barry, Pletikosa, λάθη όπως αυτό του Enyeama στο ματς με τη Γαλλία. Συνολικά το επίπεδο δεν ήταν τόσο υψηλό, αλλά υπήρξαν 3-4 που ήταν εξαιρετικοί.

Το μάθημα

Θα μπορούσαμε να πούμε πάρα πολλά για αυτό το Μουντιάλ. Πάντα όμως όταν κάτι είναι τόσο έντονο, το κρίνεις καλύτερα αφού έχει περάσει ο καιρός. Νομίζω πάντως πως σε καθαρά αγωνιστικό επίπεδο η διοργάνωση έδειξε πως οι περισσότερες ομάδες θέλουν να δημιουργήσουν περισσότερο από όσο το έκαναν στο πρόσφατο παρελθόν. Τα προηγούμενα χρόνια είχαμε από τη μία τον πολύ ισχυρό πόλο της Ισπανίας, από την άλλη την αντίδραση πολλών ομάδων που επέλεγαν ως απάντηση τακτικές που έδιναν πολύ μεγάλο βάρος στην αναχαίτιση, στην καταστροφή.

Στη συνέχεια εμφανίστηκαν η Bayern, η Dortmund και η Γερμανία. Στα δύο άκρα ήρθε να προστεθεί ένας πυρήνας που προσπαθούσε να ανακατέψει περισσότερα στοιχεία, να βρει ισορροπία. Το αποτέλεσμα όλων αυτών θα αρχίσει να γίνεται πιο ξεκάθαρο στο άμεσο μέλλον. Αυτή τη στιγμή το βασικό είναι πως στην πλειοψηφία τους οι ομάδες στήνονται για να παίξουν, να δημιουργήσουν. Η κάθε μία με τον δικό της τρόπο.

Αλλά αυτά θα τα δούμε κάποια άλλη στιγμή. Προς το παρόν ψάχνουμε ακόμα τρόπους να διαχειριστούμε ένα Μουντιάλ που ήταν έντονο, συναρπαστικό, μεθυστικό. Ζήσαμε ένα Παγκόσμιο Κύπελλο για το οποίο στο μέλλον δε θα δυσκολευόμαστε να θυμηθούμε μεγάλες στιγμές του, αλλά θα σπάμε το κεφάλι μας για να τις θυμηθούμε όλες. Παρακολουθήσαμε μια διοργάνωση που νομίζω ότι έκανε πολύ κόσμο να παθιαστεί πραγματικά με τη διοργάνωση ξανά. Μια διοργάνωση που ενίσχυσε τον μύθο του θεσμού.

Υ.Γ. Ακριβώς επειδή ήταν παρά πολλά αυτά που συνέβησαν, ό,τι άφησα έξω, το προσθέτετε στα σχόλια.

Για σχόλια και παρατηρήσεις μπορείτε να με βρείτε και στο twitter ως @sokinside