Στις 17 Οκτωβρίου 1948, πριν από 69 χρόνια, πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια του γηπέδου του Απόλλωνα Σμύρνης στη Ριζούπολη. Εκείνο το απόγευμα της Κυριακής ενώθηκε η ποδοσφαιρική Αθήνα και ο Πειραιάς, με αποτέλεσμα να πατήσουν για πρώτη φορά στο νέο γήπεδο τα μεγαλύτερα ονόματα του ελληνικού ποδοσφαίρου.

Οι δύο "αιώνιοι", Παναθηναϊκός και Ολυμπιακός, δημιούργησαν κοινή ομάδα, η οποία τέθηκε αντιμέτωπη με ομάδες που προέρχονταν από τις "χαμένες πατρίδες", τον Απόλλωνα Σμύρνης, την ΑΕΚ και τον Πανιώνιο. Το απόσμασμα που ακολουθεί από την εφημερίδα "Αθλητική Ηχώ" της εποχής, είναι χαρακτηριστικό:

"Κανείς φίλαθλος δεν πρέπει να λείψει αύριο από τα εγκαίνια του νέου παρά την Ριζούπολη θαυμάσιου γηπέδου του “Απόλλωνος”. Η αυριανή ημέρα είναι ιστορική για το ελληνικό ποδόσφαιρο και γενικότερα τον ελληνικό αθλητισμό. Ένας νέος αγωνιστικός χώρος προστίθεται εις στους ήδη υπάρχοντας:

το νέο γήπεδο του Απόλλωνος περιλαμβάνον εξέδρα για 5.000 καθημένους φιλάθλους και 1.000 ορθίους και ιδιαίτερο δε χώρο για 2.500 τουλάχιστον ορθίους.Εις τον χώρο αυτόν υπάρχει σχέδιο να ανεγερθεί δεύτερη εξέδρα. Εις τα αυριανά εγκαίνια θα παραστεί ο Πρωθυπουργός κ Θ. Σοφούλης, τα μέλη της Κυβερνήσεως, οι πολιτικοί αρχηγοί και άλλοι επίσημοι τιμητικώς προσκληθέντες. Την τελετή των εγκαινίων – η οποία θα αρχίσει την 3ην μ.μ. - θα τιμήσει και ο Βασιλεύς, εάν επιστρέψει εγκαίρως εκ της περιοδείας του".

Η ΟΜΑΔΑ ΤΩΝ ΜΙΚΤΩΝ

Η μικτή Απόλλωνα – ΑΕΚ – Πανιωνίου απαρτιζόταν από τους εξής ποδοσφαιριστές:

ΤΕΡΜΑΤΟΦΥΛΑΚΕΣ: Δελαβίνιας, Χρυσοχόου

ΑΜΥΝΤΙΚΟΙ: Γάσπαρης, Παπαρσενίου, Γκιζώρης

ΜΕΣΟΙ: Δαμαλάς, Πασάς, Μάγειρας, Τσουκνίκας

ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΙ: Σκορδίλης, Τζαβάρας, Τσολιάς, Μαρόπουλους, Ροδόπουλος

Η ΜΙΚΤΗ ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΥ - ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥ

Για τη μικτή Παναθηναϊκού – Ολυμπιακού εκλήθησαν από τον Απόστολο Νικολαΐδη οι κάτωθι παίκτες:

ΤΕΡΜΑΤΟΦΥΛΑΚΕΣ: Μαθιός, Λούβαρης

ΑΜΥΝΤΙΚΟΙ: Ζαρκάδης, Μουράτης, Μπογδάνος

ΜΕΣΟΙ: Χιονίδης, Μινάρδος, Σταφυλίδης, Νικολόπουλος

ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΙ: Φυλακτός, Ι. Παπαντωνίου, Βασιλειάδης, Πανωλιάσκος, Χατζησταυρίδης, Αποστολόπουλος, Βατίστας

ΤΑ ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΑΓΩΝΑ

Όσοι θέλησαν να παρακολουθήσουν την αναμέτρηση από την εξέδρα, έπρεπε να δώσουν 6.000 δραχμές. Άλλες 3.000 δραχμές θα έδιναν όσοι θα ήταν όρθιοι. Διετέθη επίσης ορισμένος αριθμός εισιτηρίων, αντί 10.000 δραχμών, για καθίσματα τα οποία θα τοποθετούνταν εντός του αγωνιστικού χώρου. Η Αθλητική Ηχώ έδινε και οδηγίες για το πώς θα μετέβαιναν στο γήπεδο οι ενδιαφερόμενοι: "Η συγκοινωνία με το γήπεδο είναι ευχερής δια των λεωφορείων Νέας Ιωνίας – στάσις Ριζουπόλεως. Επίσης οι φίλαθλοι μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα λεωφορεία και τραμ της γραμμής Πατησίων από το τέρμα των οποίων το γήπεδο απέχει περί τα πέντε λεπτά".

ΠΑΡΟΝΤΕΣ 10.000 ΘΕΑΤΕΣ

Τα εγκαίνια του νέου γηπέδου, για το οποίο δαπανήθηκαν 800.000.000 δραχμές, έγιναν λοιπόν την Κυριακή 17 Οκτωβρίου 1948, παρουσία 10 χιλιάδων θεατών. Στην τελετή παρευρέθησαν οι υπουργοί Βουρδουμπάς, Νικολαΐδης και Ορφανίδης, ο αρχηγός του Ενωτικού Κόμματος, Π. Κανελλόπουλος. Τότε το γήπεδο είχε μόνο την εξέδρα των επισήμων. Ηταν πέτρινη, 3.500 θέσεων, και στα σκαλοπάτια της κάθησαν ο στρατηγός Πλαστήρας και ο πρόεδρος του κόμματος των Φιλελευθέρων Σοφοκλής Βενιζέλος.

ΕΤΣΙ ΒΡΗΚΕ ΤΟ "ΛΙΜΑΝΙ" ΤΟΥ Ο ΑΠΟΛΛΩΝ

Πώς όμως κατέληξε ο Απόλλων να έχει ως έδρα του τη Ριζούπολη; Ακολουθεί απόσπασμα από την επίσημη ιστοσελίδα της ΠΑΕ: "Η γειτονική Columbia είχε γίνει ήδη είκοσι ετών και προσπαθούσε να συνέλθει από τις καταστροφές που είχε υποστεί. Οι Γερμανοί την είχαν μετατρέψει σε συνεργείο αρμάτων μάχης και αυτοκινήτων όμως μετά την απελευθέρωση το εργοστάσιο λειτουργούσε και πάλι και ήδη από τις αρχές του 1948 γνώριζε ακμή και έδινε ζωή στην περιοχή της Ριζούπολης.

Λίγο πιο πέρα, ο τεράστιος κήπος που έχει δημιουργήσει ο Ναξιώτης γιατρός, Δημήτρης Προμπονάς ήταν το στολίδι της περιοχής και μετά τον θάνατό του το 1949, κληροδοτήθηκε στον Δήμο Αθηναίων. Πριν συμβεί αυτό, η Ριζούπολη ή Ριζόπολη όπως αρκετοί την αποκαλούσαν τότε, έμελλε να γίνει ο τόπος στον οποίο θα ρίζωνε ο Απόλλωνας Σμύρνης. Η ομάδα που είχε φτάσει στην Ελλάδα μαζί με εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες το 1922 και την ίδια χρονιά επανιδρύθηκε στην Αθήνα. Η πρώτη έδρα της ήταν στους Στύλους του Ολυμπίου Διός αλλά το 1923, οι κυανόλευκοι, ενοικίασαν οικόπεδο στο τέρμα της συνοικίας Ρούφ που έγινε η έδρα της ομάδας. Οι διαστάσεις του γηπέδου ήταν 126Χ100 μ. και ο θεμέλιος λίθος του μπήκε τον Μάρτιο του 1927.

Η περίοδος 1946-47 υπήρξε σταθμός για τον Απόλλωνα. Πρόεδρος του Συλλόγου από το 1919 είναι ο γιατρός και βουλευτής Δημήτρης Μαρσέλλος, ο οποίος αναζητά έδρα από το 1938. Ο Δημήτρης Μαρσέλος, στην χριστουγεννιάτικη εορτή του συλλόγου, το 1946, ανακοινώνει ότι Απόλλων, μετά την απαλλοτρίωση του γηπέδου στο Ρουφ από την Εταιρεία Σιδηροδρόμων, έλαβε αποζημίωση 400 εκατ. από το κράτος. Με αυτό το ποσό ο Απόλλων αγόρασε οικοπεδική έκταση στη Ριζούπολη, μια περιοχή ανάμεσα στα Άνω Πατήσια, τη Νέα Φιλαδέλφεια, τον Περισσό και το Γαλάτσι, και στις 10 Φεβρουαρίου 1947 άρχισαν τα έργα κατασκευής του νέου γηπέδου".

ΤΙ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕ ΤΟ ΓΗΠΕΔΟ ΤΗΣ ΡΙΖΟΥΠΟΛΗΣ

Ο αγωνιστικός χώρος περιλάμβανε γήπεδο διαστάσεων 105x72 μέτρων και περιμετρικά στίβο μήκους 400 μέτρων, στη νότια πλευρά εξέδρα χωρητικότητας 5.600 καθημένων και 1.100 ορθίων καθώς και γήπεδο τένις, αίθουσα πυγμαχίας, γυμναστήριο, αποδυτήρια, γραφεία, εντευκτήριο και τουαλέτες. Η εταιρεία Γκορίτσα ανέλαβε να ολοκληρώσει το έργο μέσα σε τέσσερις μήνες, δηλαδή στις 31 Μαΐου 1947.

Photo credits: Eurokinissi