Στο γραφείο του στην Αττάλεια είχε μία εικόνα σε κορνίζα. Αυτός και ο Ρουί Φαρία από τη μία πλευρά, ο προπονητής τερματοφυλάκων Σιλβίνο και ο Αϊτόρ Καράνκα από την άλλη. Ανάμεσά τους, ο πιο γνωστός Πορτογάλος προπονητής, που κρατά το βραβείο Προπονητή της Χρονιάς στην Ισπανία. Ο Ζοζέ Μανουέλ Φερέιρα ντε Μοράις, όπως είναι το πλήρες όνομα, συνεργαζόταν για τέταρτη φορά με τον Ζοζέ Μουρίνιο και το μόνο βέβαιο ήταν ότι κι αυτός είχε μερίδιο στο βραβείο.

Η πρώτη φορά ήταν το 2000. Ο Μοράις βρισκόταν στις ακαδημίες της Μπενφίκα, ο Μουρίνιο δεν ήταν ακόμα Special One, αλλά ένα πείραμα των Λουζιτανών. "Ο Μουρίνιο είναι ένας άνθρωπος που σημαδεύει τη ζωή σου", εξομολογείται στην " Daily Mail" ο... μαθητής και φίλος του επί 16 χρόνια, δίνοντας στίγμα των δικών του σκέψεων.

"Επηρέασε το σύγχρονο ποδόσφαιρο με το όραμά του. Όπως ο Ρίνους Μίχελς και ο Γιόχαν Κρόιφ, άλλαξε το άθλημα ως προπονητής. Πάνω απ' όλα, είναι ένας φίλος, ένας ξεχωριστός άνθρωπος", συμπλήρωσε ο νέος τεχνικός της ΑΕΚ, ο οποίος θήτευσε δίπλα στον Μουρίνιο και αναπόφευκτα υιοθέτησε πολλές από τις προπονητικές ιδέες του.

Η ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΟΝ SPECIAL ONE ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ

Σε αντίθεση με τον κατά δύο χρόνια μεγαλύτερο Μουρίνιο, ο Μοράις είχε και την εμπειρία ως ποδοσφαιριστής για να τον βοηθήσει. Αρχικά στη Λεϊρία (1984-1986), στη συνέχεια στους Ντραγκόες του Αλφρεραρέντε (1986-1988), άλλα δύο χρόνια στην Ατλέτικο (1988-1990) και μετά από έναν δανεισμό στην Πραϊένσε, ολοκλήρωσε την καριέρα του στην Πεναφιέλ και στην πρώτη τη τάξει κατηγορία του πορτογαλικού ποδοσφαίρου.

Επόμενη σκηνή, ο Μοράις βρίσκεται στο "Ντα Λουζ", στα τμήματα ακαδημιών. Ο πρόεδρος Ζοάο Βάλε ε Αζεβέδο δίνει τα "κλειδιά" της πρώτης ομάδας στον Μουρίνιο, τον βοηθό του Γιουπ Χάινκες στον σύλλογο. Κάπως έτσι γίνεται η πρώτη γνωριμία των δύο αντρών, που θα χρειαστεί αργότερα.

Δέκα χρόνια μετά από το τέλος της καριέρας του ως ποδοσφαιριστής, ο 35χρονος Μοράις αναζητούσε μία ευκαιρία ως πρώτος προπονητής. Δίχως περγαμηνές, κατάφερε να βρει κενή θέση στην τέταρτη κατηγορία της Γερμανίας για την Βεστφάλια Χέρνε στα τέλη Απριλίου του 2002. Τον Ιανουάριο του 2003 "προβιβάστηκε" στην τρίτη κατηγορία για λογαριασμό της ιστορικής (αλλά πλέον μικρής) Δρέσδης.

Τον Ιούνιο του 2003 δέχθηκε ένα τηλεφώνημα. Στην άλλη άκρη της γραμμής, μία γνώριμη φωνή. Μπορεί να τα λέγανε όσο βρίσκονταν σε διαφορετικές χώρες, ωστόσο τώρα θα μπορούσαν να συνεργαστούν πολύ πιο στενά από τα χρόνια της Μπενφίκα. Ο Μουρίνιο πλέον ήταν ο προπονητής που οδήγησε την Πόρτο στο εγχώριο νταμπλ και στην κατάκτηση του Κυπέλλου UEFA και είχε έρεισμα στον σύλλογο. Ο Μοράις δεν αρνήθηκε, έστω κι αν άφηνε κατά μέρους το όνειρο να εργαστεί ως πρώτος προπονητής. Η ιστορία τον δικαίωσε, αφού στο τέλος της χρονιάς πανηγύρισε το πρωτάθλημα και φυσικά το Champions League 2004.

ΑΠΟ ΣΟΥΗΔΙΑ ΣΤΗ ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

Ο Μουρίνιο ανέλαβε να υλοποιήσει τα όνειρα του Ρόμαν Αμπράμοβιτς στην Τσέλσι και παρότι πήρε μαζί του ορισμένους Πορτογάλους συνεργάτες του, ο Μοράις βρέθηκε πρώτος τεχνικός στη Σάντα Κλάρα, στη δεύτερη κατηγορία της πατρίδας του. Ακόμα μία προπονητική εμπειρία χωρίς δάφνες, ακόμα μία αποχώρηση μετά από μερικούς μήνες. Η νέα αποστολή προκάλεσε έκπληξη, αφού το τηλεφώνημα προερχόταν από τη Σουηδία και την Ασιρίσκα. Ανέλαβε το ακατόρθωτο, να κρατήσει στην Allsvenskan την ομάδα στην "παρθενική" παρουσία της στην πρώτη κατηγορία.

Αποχώρησε τον Ιούνιο του 2005 (στο τέλος της σεζόν η Ασιρίσκα υποβιβάστηκε) και άλλαξε ξανά εντελώς το τοπίο. Επόμενος σταθμός η Αλ Χαζμ της Σαουδικής Αραβίας, δύο χρόνια μετά από την εμπειρία της Ασιρίσκα. Το καλοκαίρι του 2008 τον βρήκε στην Τυνησία για τη Σταντ Τινισιέν, αλλά έναν μήνα μετά από την πρόσληψή του, η ποδοσφαιρική ομοσπονδία της Υεμένης του παρέδωσε τα "ηνία" της εθνικής ομάδας.

Τον Νοέμβριο του 2008 άλλαξε ξανά εργοδότη, προσελήφθη από την Εσπεράνς της Τυνησίας, αλλά αντιμετώπισε ξανά προβλήματα. Ποτέ δεν κατάφερε να προσαρμοστεί και ο φόβος του για την ατμόσφαιρα που μύριζε "μπαρούτι" εκείνη την περίοδο (είχαν αρχίσει ήδη οι ζυμώσεις για την "Αραβική Άνοιξη" στην περιοχή) ήταν μεγάλος.

Το Μάρτιο του 2015, τρομοκρατικές επιθέσεις έπληξαν τη χώρα, με δύο νεκρούς από έκρηξη σε μουσείο. Τότε η γυναίκα του, του ζήτησε να φύγουν από τη χώρα. "Είναι μια κατάσταση δύσκολη γιατί κινδυνεύει η ασφάλεια των οικογενιών μας. Η κυριότερη ανησυχία μας είναι για τις οικογένειές μας. Τουρίστες ήταν στόχος τρομοκρατών και αυτό μας ανησυχεί. Έχω οικογένεια, έχω την οικογένειά μου και την κόρη μου. Το μυαλό μου είναι στο επόμενο ματς, αλλά και δεν είναι.... όλη τη μέρα η γυναίκα μου, μου έλεγε 'πάμε να φύγουμε'. Θα το σκεφτώ. Ο στόχος ήταν η κυβέρνηση, αλλά σκοτώθηκαν και τουρίστες", δήλωσε ο ίδιος. Η διοίκηση δεν είχε πρόβλημα να του επιτρέψει να φύγει άμεσα και στο τέλος της σεζόν ο σύλλογος κατέκτησε το πρωτάθλημα, δίχως εκείνον στον πάγκο.

ΑΚΟΛΟΥΘΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΜΟΥΡΙΝΙΟ ΣΕ ΙΝΤΕΡ, ΡΕΑΛ, ΤΣΕΛΣΙ

Το τηλέφωνο χτύπησε ξανά και πάλι από έναν φίλο στο Μιλάνο. Ο Αντρέ Βίλας Μπόας, το δεξί χέρι του Μουρίνιο στην ανάλυση αντιπάλων της Ίντερ, είχε αποφασίσει να κάνει... αντάρτικο, επιδιώκοντας να εξελιχθεί στην καριέρα του και να γίνει κι αυτός πρώτος προπονητής. Ο Μουρίνιο χρειάστηκε άμεσα αναπλήρωση της θέσης και ο Μοράις έμοιαζε ιδανική επιλογή, αφού γνώριζε τόσο τον ίδιο και τις απαιτήσεις του, όσο και το επιτελείο. Αυτήν τη φορά, ο ρόλος του αφορούσε περισσότερο στο σκάουτινγκ και την ανάλυση του αντιπάλου. Το τέλος της σεζόν ήταν... γνώριμο: πρωτάθλημα, κύπελλο και Champions League, στην τελευταία μαγική σεζόν των "νερατζούρι".

Ο κύκλος του Μουρίνιο είχε κλείσει στο "Τζιουζέπε Μεάτσα" και άνοιξε στη Ρεάλ Μαδρίτης. Αυτήν τη φορά, ο Μοράις ακολούθησε τον συμπατριώτη του και πέρασε μαζί του τα τρία χρόνια στο Βαλδεμπέμπας. Ίσως στα πιο έντονα χρόνια της καριέρας των δύο φίλων, το αποτέλεσμα ήταν ένα πρωτάθλημα και ένα κύπελλο Ισπανίας, σπάζοντας εν μέρει την κυριαρχία της Μπαρτσελόνα.

Το καλοκαίρι του 2013, ο Φλορεντίνο Πέρεθ αποφάσισε να αφήσει τον Μουρίνιο να φύγει, για να μειώσει την τοξικότητα στα αποδυτήρια της ομάδας. Ο Αμπράμοβιτς τον δέχθηκε ξανά στις αγκάλες του στην Τσέλσι και μαζί του πήγε και ο Μοράις. Μόνο που μετά από μερικούς μήνες στο "Στάμφορντ Μπριτζ", ο Μοράις πήρε ειδική άδεια ενός χρόνου από τον σύλλογο για να αναλάβει την Αλ Σαμπάμπ από τη Σαουδική Αραβία και να πάρει εμπειρίες ως πρώτος προπονητής, περίπου τέσσερα χρόνια μετά από την τελευταία απόπειρά του.

Στην Αλ Σαμπάμπ κάθισε για επτά αγώνες από τον Ιούνιο του 2014 μέχρι τον Οκτώβριο του ίδιου έτους και κατέκτησε το Σούπερ Καπ (στο πρώτο παιχνίδι του). Ακολούθησαν άλλα 19 παιχνίδια πίσω στην Εσπεράνς από τον Φεβρουάριο του 2015 μέχρι τον Ιούνιο του ίδιου έτους. Παρά τη δεύτερη θέση, τα συναισθήματά του για την Τυνησία δεν άλλαξαν και το τέλος της σεζόν τον βρήκε πίσω στην Αγγλία, να συνεχίζει ως βοηθός του Μουρίνιο. Όχι για πολύ, αφού ο Special One απολύθηκε ξανά από τον Αμπράμοβιτς και μαζί από το Λονδίνο αποχώρησε σχεδόν όλο το προπονητικό επιτελείο, παρότι η Τσέλσι ήθελε να παραμείνει ο Μοράις.

Η ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΤΗΣ ΑΝΤΑΛΙΑΣΠΟΡ

Δύο εβδομάδες μετά από την αποχώρηση από την Τσέλσι, του ανατέθηκε ένα πολύ φιλόδοξο πρότζεκτ (κι ενώ υπήρξε πρόταση από τη Σουόνσι). Η Αντάλιασπορ ήταν μία "νεοφώτιστη" στη Süper Lig ομάδα, αλλά με ισχυρό ιδιοκτησιακό καθεστώς από πίσω και ένα μεγάλο αστέρι του παγκοσμίου ποδοσφαίρου στο ρόστερ. Ένα αστέρι που ο Μοράις τον γνώριζε από τη θητεία τους στην Τσέλσι, τον Σαμουέλ Ετό.

Η θητεία του στην Τουρκία άρχισε με νίκη 1-0 επί της Τούζλασπορ για το κύπελλο, ωστόσο δεν συνεχίστηκε το ίδιο καλά, σε κανένα επίπεδο. Στις αρχές Φεβρουαρίου, διακομίστηκε στο νοσοκομείο με ελαφριά εγκεφαλική αιμορραγία, ισχυρούς πονοκεφάλους και πονόλαιμο. "Σήκω Ζοζε, η μάχη μας στο πλευρό σου μόλις αρχίζει", ήταν το μήνυμα των φιλάθλων στον Μοράις κατά τη διάρκεια της νίκης επί της Φενέρμπαχτσε, ενώ μήνυμα συμπαράστασης απέστειλε και ο Μουρίνιο.

Όταν επέστρεψε στα καθήκοντά του μερικές ημέρες μετά από τη νοσηλεία του, τίποτε δεν είχε αλλάξει. Ο Ετό αισθανόταν -και συμπεριφερόταν ως- "βασιλιάς" στην ομάδα, κάνοντας δύσκολο το έργο του προπονητή του. Τα 20 γκολ σε 33 αγώνες του Καμερουνέζου, όμως, ήταν πολύ ισχυρό επιχείρημα, ώστε ο Μοράις να κάνει υπομονή μέχρι το τέλος της σεζόν.

Η ΡΗΞΗ ΜΕ ΤΟΝ ΕΤΟ

Η ισχύς του Ετό στα παρασκήνια αυξανόταν με τον καιρό. Η παρουσία πλειάδας Αφρικανών ποδοσφαιριστών που είχαν ως απόλυτο ηγέτη τους τον πρώην φορ της Ρεάλ Μαδρίτης, της Μπαρτσελόνα και της Ίντερ, τον έκαναν ακόμα πιο δυνατό σε αποφάσεις που δεν του άρεσαν. Η σχέση του με τον Μοράις βρισκόταν στο ναδίρ, όταν αποφάσισε να απευθυνθεί στον πρόεδρο Γιουλτεκίν Γκεντσέρ και να ζητήσει την απομάκρυνσή του.

Ο Γκεντσέρ αποφάσισε να κρατήσει τον Μοράις, ωστόσο οι ιδιοκτήτες του συλλόγου δεν κράτησαν τον... ίδιο. Ο νέος πρόεδρος, Αλί Σαφάκ Εζτούρκ, επιχείρησε να βρει μία "χρυσή τομή" μεταξύ των δύο αντρών και δεν δέχθηκε κανείς από τους δύο να αποχωρήσει εις βάρος του άλλου.

Η ανακωχή κράτησε τέσσερις αγωνιστικές. Μετά από τρεις ήττες και μόλις ένα γκολ του Καμερουνέζου επιθετικού σε τρεις συμμετοχές, ο Μοράις παρουσιάστηκε εξοργισμένος από την έλλειψη ενέργειας και προσπάθειας από τον ποδοσφαιριστή, τόσο στις προπονήσεις, όσο και στα παιχνίδια. Τουρκικά ΜΜΕ μετέφεραν σενάρια που ήθελαν ακόμα και υποχθόνια απόπειρα αποκαθήλωσης του Πορτογάλου από τον Ετό και ορισμένους συμπαίκτες του.

Η ρήξη του Ετό με τον σύλλογο έγινε ολική στα τέλη Σεπτεμβρίου, εξαιτίας ενός μηνύματος στο instagram, βάσει του οποίου άφηνε υπόνοιες για ρατσισμό από πλευράς διοίκησης. Η τελευταία πήρε θέση, αυτήν τη φορά κατά του Ετό, ο οποίος αποβλήθηκε από τον σύλλογο και άρχισε να προπονείται μόνος του.

Στον αγώνα με την Ακχισάρ, ο Μοράις έθεσε τον Ετό στο περιθώριο και μάλιστα δεν χρησιμοποίησε κανέναν από τους υπόλοιπους έξι Αφρικανούς του ρόστερ και μόνο ο Ζαν Μακούν βρισκόταν στον πάγκο. Το τελικό 0-0 απέδειξε ότι ούτε αυτή ήταν η λύση. Την επόμενη Κυριακή ήταν η ώρα του σπουδαίου αγώνα με τη Γαλατάσαραϊ στην Κωνσταντινούπολη. Ο Μοράις παρέταξε ξανά ενδεκάδα δίχως Αφρικανό, αλλά αυτήν τη φορά, στο πλευρό του Μακούν στον πάγκο, βρέθηκε και ο Ετό. Ο τραυματισμός του Ντανίλο στο 29', μάλιστα, ανάγκασε τον Πορτογάλο τεχνικό να επαναφέρει τον Καμερουνέζο στον αγωνιστικό χώρο, χωρίς αποτέλεσμα, αφού η "τσιμπόμ" έκανε την ανατροπή στο 2ο ημίχρονο και πήρε τη νίκη με 3-1.

Τα αποτελέσματα δεν έρχονταν για τον Μοράις, που μπορεί να είχε επιστρέψει στο 4-2-3-1 που είχε "δουλέψει" την περσινή σεζόν (αντί του 4-3-3 με το οποίο επιχείρησε να αρχίσει τη χρονιά), αλλά δεν βρήκε ανταπόκριση στον αγωνιστικό χώρο. Το παιχνίδι με τη Γαλατάσαραϊ αποδείχθηκε το τελευταίο του. Μετά από έξι παιχνίδια, το διοικητικό συμβούλιο συνεδρίασε και αποφάσισε την απόλυσή του, αποζητώντας ένα ισχυρό σοκ για να ξεκολλήσει η ομάδα από την τελευταία θέση της βαθμολογίας.

Ο 51χρονος Μοράις αναζήτησε τον επόμενο σταθμό της καριέρας του, επιστρατεύοντας εμπειρία δέκα χωρών, επτά γλώσσες (σε τουλάχιστον ικανοποιητικό επίπεδο) και τις γνωριμίες του. Το όνειρο της Αγγλίας ( "το σπίτι του ποδοσφαίρου", όπως την αποκαλεί, όπου "οι φίλαθλοι είναι παθιασμένοι και καλά μορφωμένοι"), προς το παρόν είναι μακριά. "Πιστεύω ότι στα επόμενα χρόνια θα προπονήσω στην Αγγλία και θα γίνω πρωταθλητής, θα κερδίσω ένα πρωτάθλημα και ένα ευρωπαϊκό τρόπαιο. Είναι θέμα χρόνου το πότε θα γίνει".

Ο Μουρίνιο διαθέτει σύλλογο και αυτήν τη φορά δεν του τηλεφώνησε να τον ακολουθήσει. Οι δρόμοι τους μοιάζουν να έχουν χωρίσει οριστικά, αφού πλέον δεν αλληλοσυμπληρώνονται, διότι ασκούν το ίδιο επάγγελμα: πρώτος προπονητής. Μπορεί ο Μοράις να μην έχει την ευκαιρία να μεταφέρει οδηγίες σε παίκτες όπως ο Κριστιάνο Ρονάλντο, ο Γουέσλεϊ Σνάιντερ, ο Μεσούτ Εζίλ, ο Εντέν Αζάρ και ο Ντέκο, ωστόσο θα μπορεί να δίνει τις δικές του σε παίκτες όπως ο Ούγκο Αλμέιδα, ο Ντμίτρο Τσιγκρίνσκι, ο Πέτρος Μάνταλος και ο Τζολέον Λέσκοτ. Σε ακόμα μία προπονητική αποστολή, στην οποία το... τηλέφωνο για βοήθειες θα το έχει πάντα ανοιχτό...

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Όταν ο Μοράις τσακώθηκε με τον Κλοπ

Η συμφωνία με τον Μοράις, οι συνεργάτες και ο Σάντος

Ο Ζοζέ Μοράις νέος τεχνικός της ΑΕΚ