Μεταφέρει εικόνες, δημιουργεί προσδοκίες, επαναφέρει στη ζωή μας ισορροπίες, δίνει άλλη όψη και οπτική στην καθημερινότητα, ταιριάζει πολιτισμούς, φέρνει κοντά τους ανθρώπους. Μία από τις περιοχές που φημίζονται για το τεράστιο δίκτυο μονοπατιών της, είναι το Ζαγόρι.

Εδώ εξάλλου, βρίσκεται και ένα από τα σημαντικότερα μονοπάτια της χώρας μας, το Ο3 το οποίο ξεκινάει από τη λίμνη των Ιωαννίνων και αφού περάσει από πανέμορφους οικισμούς και σημεία εξαιρετικού ενδιαφέροντος, όπως είναι η χαράδρα του Βίκου, το Μονοδένδρι και οι πηγές του Βοϊδομάτη, φτάνει στο Πάπιγκο και συνεχίζει προς το Σμόλικα.

Τμήματα αυτών των μονοπατιών, θα έχουν την ευκαιρία να διανύσουν φέτος, οι συμμετέχοντες στον ορεινό αγώνα τρεξίματος The North Face Zagori Mountain Running, το οποίο διεξάγεται το διάστημα 22 – 24 Ιουλίου. Σφραγίδα της διοργάνωσης, ο αγώνας T.E.RA, των 80 χλμ., ενώ αντίστοιχα οι συμμετέχοντες, μπορούν να επιλέξουν το Marathon των 42 χλμ., το Half Marathon των 21 χλμ. αλλα και τον Entry Race των 10 χλμ.

Το ενδιαφέρον των αθλητών

Για τα παιδιά πραγματοποιείται ο παιδικός αγώνας "ZΑΓΟΡΑΚΙ". Αξίζει να σημειωθεί ότι το ενδιαφέρον εκ μέρους των αθλητών που θα συμμετάσχουν καταγράφεται ιδιαίτερα αυξημένο σε όλες τις κατηγορίες, τόσο από την Ελλάδα όσο και από το εξωτερικό, γεγονός που επιβεβαιώνει την ανοδική πορεία της διοργάνωσης. Ειδικότερα, πέρα από τις ελληνικές συμμετοχές, πρόκειται να συμμετάσχουν πολύ σημαντικοί αθλητές από Ρωσία, Κύπρο, Μ. Βρετανία, ΗΠΑ, Σερβία, Αργεντινή, Ρουμανία και Μεξικό. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ultra αγώνας των 80 χλμ. έχει θετική υψομετρική διαφορά που φτάνει τα 5100 μέτρα και αντίστοιχα ο Marathon των 42 χλμ. έχει θετική υψομετρική διαφορά 2500 μέτρα.

Διαφέρει οικολογικά

Η οικολογική συνείδηση των αθλητών είναι μία ακόμη ποιοτική διαφοροποίηση του αγώνα, καθώς τόσο ο χώρος στον οποίο πραγματοποιείται, όσο και η ευαισθητοποίηση εκ μέρους των διοργανωτών, ωθούν προς αυτή την κατεύθυνση. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο πλαίσιο του αγώνα «τρέχει» η δράση «οικολογικό αποτύπωμα» όπου ουσιαστικά απαγορεύει την απόρριψη οποιουδήποτε αντικειμένου κατά μήκος της διαδρομής. Βασική παράμετρος στην επιλογή των διαδρομών που ακολουθείται στον ορεινό αγώνα είναι η προστασία του περιβάλλοντος, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στη διάδοση της ανάγκης προστασίας της φύσης.

«Στο πλαίσιο καθορισμού της διαδρομής εντοπίζουμε μονοπάτια που ο χρόνος τα έχει καλύψει, τα καθαρίζουμε και προσπαθούμε να τα αναδείξουμε παραδίδοντας τα σε χρήση. Βασικός μας στόχος ο απόλυτος σεβασμός του φυσικού περιβάλλοντος, γεγονός που το υποστηρίζουμε και με ποινές που φτάνουν ακόμη και στην ακύρωση του αθλητή, που θα εντοπιστεί να πετάει στη διαδρομή σκουπίδια, όπως μπουκάλια νερού, ισοτονικών κτλ.», σημειώνει ο Βασίλης Τζουμάκας, τεχνικός διευθυντής του αγώνα. Αξίζει να σημειωθεί ότι το συνολικό μήκος των μονοπατιών που φροντίζει η διοργάνωση ανέρχεται σε 135 χλμ. συμβάλλοντας στη διαφύλαξη του οικοτουρισμού της περιοχής. Επίσης, στο ίδιο πλαίσιο γίνεται προσπάθεια προβολής της ανάγκης προστασίας ενός από τα πιο σημαντικά είδη της άγριας πανίδας της Τύμφης, του αγριόγιδου. Πρόκειται για ένα προστατευόμενο θηλαστικό που κινδυνεύει από τη συστηματική λαθροθηρία και τα τελευταία χρόνια γίνεται μία συστηματική προσπάθεια προστασίας του.

Οι διαδρομές και η φύση

Πέρα από την αθλητική διάσταση της διαδρομής, τα τοπία ισχυρού φυσικού κάλους αλλά και η σπάνια ομορφιά τους, δίνουν διάσταση απόλαυσης και διασκέδασης, σε όποιο αγώνα και αν επιλέξει κανείς να συμμετάσχει. Δεν είναι εξάλλου τυχαίο καθώς το γεωπάρκο Βίκου Αώου, μέσα στο οποίο εκτυλίσσεται ο αγώνας, περιλαμβάνει το φαράγγι του Βίκου, το βαθύτερο φαράγγι στον κόσμο, σύμφωνα με το βιβλίο Guinness αλλά και τον ποταμό Βοϊδομάτη με την νωχελική κίνηση των νερών του. Επίσης, οι διαδρομές περνάνε σε 9 από τα 46 χωριά του Ζαγοριού, τα οποία στέκονται αγέρωχα και ανέγγιχτα από τον χρόνο, προσφέροντας στους επισκέπτες την εμπειρία της ζωής των παλιών Ζαγορίσιων αλλά και όλες τις σύγχρονες ανέσεις.

Τα μονοπάτια πάνω στα γεφύρια

Η ομορφιά της περιοχής δεν περιορίζεται μόνο στη φύση αλλά και στα εξαιρετικής αρχιτεκτονικής μονότοξα, δίτοξα ή ακόμη και τρίτοξα γεφύρια που με περισσή μαεστρία έφτιαξαν ντόπιοι φημισμένοι μάστορες της εποχής. Οι αθλητές που θα συμμετάσχουν στον αγώνα, θα έχουν την ευκαιρία να θαυμάσουν πολλά από αυτά, ενώ η διαδρομή περνάει πάνω σε αυτά. Εντός του Εθνικού Δρυμού είναι χτισμένα επτά λιθόχτιστα γεφύρια με αυτό της Κόνιτσας να είναι και το μεγαλύτερο. Η ιστορία του κάθε γεφυριού είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με ένα πρόσωπο ή μια οικογένεια. Έτσι, το δίτοξο γεφύρι του Μίσιου στη Χαράδρα του Βίκου, κατασκευάστηκε το 1748 και ενώνει το Κουκούλι και τη Βίτσα. Σε κοντινή απόσταση, βρίσκεται το γεφύρι του Νούτσου με έτος κατασκευής το 1750, γνωστό και ως γεφύρι του Κόκκορου. Το γεφύρι του Πλακίδα ή Καλογερικό είναι ένα τρίτοξο γεφύρι που βρίσκεται κοντά στα χωριά Κήπου και Κουκούλι. Αρχικά ήταν ξύλινο και με χορηγία του καλόγηρου Σεραφείμ ,το 1814 μετατράπηκε σε πέτρινο.To 1865 επισκευάστηκε από τον Αλέξη Πλακίδα. Το τρίτοξο αυτό γεφύρι είναι από τα πιο ονομαστά γεφύρια του Ζαγορίου.

Τα μοναστήρια του Ζαγορίου

Μέσα στη χαράδρα του Αώου, βρίσκεται η Μονή Στομίου. Αρχικά το μοναστήρι χτίστηκε τον 15ο αιώνα στις πλαγιές της Τραπεζίτσας, αλλά το 1774 μεταφέρθηκε στη σημερινή του θέση στους πρόποδες της Γκαμήλας. Η Μονή της Αγίας Παρασκευής, βρίσκεται περίπου 800 μέτρα από την κεντρική πλατεία του Μονοδενδρίου, κτισμένη σε ένα από τα εντυπωσιακά τοπία της περιοχής, στο χείλος της χαράδρας του Βίκου. Η Μονή Προφήτη Ηλία Βίτσας χτίστηκε το 15ο αιώνα σε δασώδη λόφο πάνω από τη Βίτσα. Ακόμη, βόρεια του οικισμού της Αρίστης πάνω σε ένα βάθρο στην άκρη του ποταμού Βοϊδομάτη βρίσκεται το μοναστήρι της Παναγίας της Σπηλιώτισσας το οποίο χτίστηκε το 1665. Η μονή Αγίου Ιωάννη Ρογκοβού, βρίσκεται περίπου δυο χιλιόμετρα πριν το Τσεπέλοβο και είναι αφιερωμένη στην γέννηση του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου. Κτίστηκε αρχικά τον 11ο αιώνα, στα χρόνια του Βυζαντίου, αλλά μετά από την ολοκληρωτική καταστροφή του κτίστηκε ξανά τον 18ο αιώνα.

Τέλος, στο φαράγγι του Βοϊδομάτη και δίπλα στην πλούσια παραποτάμια βλάστηση βρίσκεται το μοναστήρι των Αγίων Αναργύρων Κλειδονιάβιστας που χρονολογείται από το 1658. Η τοποθεσία που βρίσκεται θυμίζει επίγειο παράδεισο με κάθετα βράχια, πολλές σπηλιές, πλατάνια και τρεχούμενα νερά.