Είναι από τους πιο δημοφιλείς ποδοσφαιριστές στη Γερμανία. Έχει κοντά στα 3.000.000 fans στο Facebook, χωρίς να κάνει πράγματα που 'χεις συνηθίσει από παίκτες του βεληνεκούς του. Δηλαδή, δεν έχει γεμίσει το σώμα του με tattoos, δεν φορά όλα τα διαμάντια του κόσμου πάνω του, δεν ποστάρει τη μια selfie μετά την άλλη και δεν συνηθίζει να ενημερώνει τον κόσμο για τις παροχές των πλέον πολυτελών θερέτρων.

Ο Per Mertesacker είχε επικεντρωθεί στα όσα έκανε στα γήπεδα. Ενδεχομένως περισσότερο από όσο θα έπρεπε. Δηλαδή: έχει παίξει τραυματίας -πολλάκις-, ενώ σύμφωνα με τις πρόχειρες εκτιμήσεις του “για 500 φορές στην καριέρα μου, είχα διάρροια την παραμονή των αγώνων και σφίξιμο στο στομάχι, δευτερόλεπτα πριν τις σέντρες. Από αυτό που νιώθεις πως αν δεν κάνεις εμετό, δεν θα συνέλθεις ποτέ”.

Με την εμπειρία που διαθέτει, εξηγεί πως όσα βλέπουμε να ποστάρουν οι μεγάλοι σταρ στα social media δεν είναι ακριβώς η αλήθεια, αλλά μέρος της. "Τα μεγάλα ακουστικά και τα τεράστια γυαλιά ηλίου που συνηθίζουν να φορούν, δεν εξυπηρετούν την αγάπη τους για τη μόδα. Είναι η προστασία τους από τον έξω κόσμο".

Όλα αυτά δεν τα είχε εξομολογηθεί κάπου. Εν τούτοις, αυτή ήταν η κατάσταση του στη Werder Bremen, στην Arsenal, αλλά και με την εθνική Γερμανίας που κατέκτησε το World Cup. Ο 33χρονος έκρινε πως ήλθε η ώρα να μιλήσει. Και όχι, το timing δεν είναι τυχαίο.

Έπρεπε να είμαι ο επιβλητικός, ο αξιόπιστος αμυντικός

Πέντε δευτερόλεπτα πριν τη σέντρα, αισθανόταν ναυτία. Ήξερε πως μόλις πάρει τη θέση του στον αγωνιστικό χώρο, όταν εμφανιστεί στην κεντρική σκηνή του -όποιου- κατάμεστου γηπέδου, με τους φιλάθλους να δονούν το χώρο με συνθήματα νίκης, έπρεπε -για μια ακόμη φορά- να δώσει ό,τι είχε. Για ενενήντα λεπτά. Η ένταση που ένιωθε γινόταν αφόρητη. “Ένιωθα το στομάχι μου να σφίγγεται και ότι ήθελα να κάνω εμετό. Προσπαθούσα να τον “πνίξω” τόσο που γέμιζαν τα μάτια μου δάκρυα”. Γύριζε το κεφάλι του πλάγια -έφτανε το σαγόνι του πάνω από τον ώμο του-, για να μη δει κάποιος -το συνεργείο της τηλεόρασης, οι προπονητές, οι συμπαίκτες- τι περνούσε. Για τον κόσμο, για τους προπονητές και τους συμπαίκτες ήταν ο Per Mertesacker, ο ήσυχος, ο επιβλητικός, ο αξιόπιστος, ο κυρίαρχος, ο γεμάτος αυτοπεποίθηση αμυντικός. Ήταν ο “die Abwehrlatte” (ο στύλος της άμυνας). Αποφάσισε να αποκαλύψει τι περνούσε στο Spiegel.

Η δημοσιογράφος Antje Windmann τον συνάντησε σε ένα εστιατόριο με ταϊλανδέζικο φαγητό, στα βόρεια του Λονδίνου, μια Παρασκευή του Γενάρη. Είχε κάνει κράτηση, online και είχε στείλει στη ρεπόρτερ το screenshot στο Whatsapp. Εκείνη είχε μελετήσει τον άνθρωπο που επρόκειτο να συναντήσει. Είχε υπογραμμίσει πως στην Αγγλία οι οπαδοί της Arsenal του 'χαν κολλήσει για παρατσούκλι το “BFG” (“big fucking German”). Διαπίστωσε ότι στο “big” είχαν εκατό τοις εκατό δίκιο, όπως τον έβλεπε να προσπαθεί να βολέψει τα πόδια του κάτω από το τραπέζι. "Όταν ήμουν μικρός, πολλά παιδιά έκλαιγαν μόνο στη θέα μου" θυμάται.

Είχε μόλις τελειώσει την προπόνηση του. Μια από τις τελευταίες προπονήσεις της 15ετους καριέρας του, καθώς έχει ανακοινώσει πως αυτή είναι η τελευταία του σεζόν στα γήπεδα. Σε αυτό το διάστημα έζησε ουκ ολίγες συγκινήσεις. Έγινε 104 φορές διεθνής (πάτησε στην κορυφή του κόσμου, το 2014), έδωσε 221 παιχνίδια στην Bundesliga (με τις Hannover, Werder Bremen και κατέκτησε το DFB-Pokal το 2009, όταν έφτασε έως τον τελικό του UEFA Cup), 83 στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις και... μέχρι νεοτέρας 155 ματς στην Premier League, με την Arsenal (πήρε το FA Cup το 2014, το 2015 και το 2017).

Εσχάτως νιώθει εξαντλημένος. Απομυζημένος. Οι γιατροί συμφωνούν. Του έχουν πει πως ο οργανισμός του είναι εξόχως επιβαρυμένος. Εκείνος λέει ότι “δεν θέλω όμως, να φύγω κλαίγοντας. Θέλω να αφήσω κάτι πίσω, για τις γενιές που ακολουθούν”. Δεν εννοεί κάποια ποδοσφαιρική κληρονομιά. Εννοεί κάτι πολύ πιο ουσιαστικό. Θέλει να καταλάβουν όλοι πόσο σκληρό είναι το ποδόσφαιρο, όταν πρόκειται για επιχείρηση. Θέλει να διευκρινίσει δυο τρία πράγματα, για συμπεράσματα που κυκλοφορούν και ουδεμία σχέση έχουν με την πραγματικότητα του να ζεις από μια δουλειά που για εκατομμύρια ανθρώπους, εκεί έξω, είναι όνειρο.

Κυρίως ενδιαφέρεται να ξεκαθαρίσει πως ένας παίκτης, ο όποιος παίκτης, είναι και άνθρωπος. Και ως άνθρωπος έχει τα όρια του. “Στη Γερμανία το ποδόσφαιρο είναι το πιο δημοφιλές σπορ. Οι επαγγελματίες παίκτες αντιμετωπίζονται σαν πολιτιστικοί θησαυροί. Ακόμα και αν ένιωθα “καμένος” έπειτα από ένα ματς, είχα μάθει ότι δεν είχα το δικαίωμα να εξαφανιστώ. Έπρεπε να θέσω εαυτόν στη διάθεση του κόσμου. Ούτε θυμάμαι πόσες φορές άκουσα στην καριέρα μου, αυτήν την ατάκα. Συνήθιζα να βλέπω και τους δημοσιογράφους ως αρπακτικά. Όταν χάναμε με τη Bremen, την επομένη είχαμε τρεις κάμερες στις προπονήσεις. Όταν νικούσαμε, δεν ασχολείτο κανείς”. Από τα media “γιατί είχαμε στις εξέδρες οικογένειες που είχαν οδηγήσει τρεις ώρες, ώστε να έλθουν να μας δουν”.

Ξέρει πως κάποιοι μπορούν να τον χαρακτηρίσουν “γκρινιάρη”. Λέει ότι “ενδεχομένως να είμαι. Μην πλανάστε. Ξέρω πολύ καλά πως είχα την ευλογία να ζήσω μια προνομιακή ζωή. Ξέρω ότι πολλοί άλλοι θα ήθελαν να είναι στη θέση μου, σε επίπεδο διασημότητας και περιεχομένου στον τραπεζικό λογαριασμό”. Ομολογεί ότι και ο ίδιος αγνοούσε για χρόνια το κόστος που είχε μια τέτοια ζωή. Για χρόνια είχε επικεντρώσει στο άθλημα που αγαπούσε και δεν έδινε σημασία στις απαιτήσεις. Αυτές που δεν αρκούνται στο να κάνεις τη δουλειά σου, αλλά να ξεπερνάς καθημερινά τον εαυτό σου. Αυτές που δεν δικαιολογούν λάθη. Ή αδυναμίες.

Από παιδί είχα τη συνήθεια να κρατώ για τον εαυτό μου ό,τι με απασχολούσε

“Το πρόβλημα που είχα άρχιζε από την παραμονή του όποιου ματς. Ένιωθα ένα άγχος, μια νευρικότητα. Δεν καταλάβαινα πως κάτι δεν πήγαινε καλά, ώσπου μου το επισήμανε ο Clemens Fritz” συγκάτοικος του στις αποστολές της Werder Bremen. “Μου είπε πως έκανε ό,τι περνούσε από το χέρι του, ώστε να κοιμηθεί πριν από εμένα, γιατί ήξερε ότι μετά δεν είχε τύχη. Τίναζα το δεξί πόδι τόσο δυνατά που κουνούσα τα πάντα. Τον είχα τρελάνει”.

Ανήμερα του -όποιου- παιχνιδιού ερχόταν το δεύτερο στάδιο: “Είχα διάρροια. Κοιτώντας πίσω, είδα πως αυτό ήταν κάτι που μου συνέβη τουλάχιστον 500 φορές στη ζωή μου. Ξυπνούσα, πήγαινα για πρωινό και μετά έτρεχα στην τουαλέτα. Το αυτό συνέβαινε μετά κάθε μεσημεριανό”. Για κάποιο καιρό, το μόνο που “άντεχε” ο οργανισμός του ήταν noodles με λίγο ελαιόλαδο. Δεν μπορούσε να φάει κάτι στο τελευταίο τετράωρο πριν τη σέντρα. Αλλιώς δεν μπορούσε να είναι σίγουρος ότι θα “βγάλει” το ματς. “Και τότε άρχιζε η ναυτία. Αρχικά σκεφτόμουν πως “καλώς εχόντων των πραγμάτων, δεν έχει δει κάποιος τι περνώ. Αλλά τι είναι αυτό;”. Από την άλλη, έπρεπε να αποδώσω, να προσφέρω στην ομάδα μου αυτό που περίμενε από εμένα”.

Δεν είπε ποτέ κάτι στη γυναίκα του, την οικογένεια του ή τους φίλους του. “Δεν ήθελα να το δραματοποιήσω, εφόσον δεν επηρέαζε το παιχνίδι μου. Βέβαια, από παιδί είχα τη συνήθεια να κρατώ για τον εαυτό μου ό,τι με απασχολούσε”.

Οι γονείς μου συνήθιζαν να μου θυμίζουν την τύχη μου και την ανάγκη δείχνω σεβασμό σε αυτή, αλλά και σε όσους δεν είχαν ανάλογες τύχες

Για πρώτη φορά πάτησε σε αγωνιστικό χώρο ποδοσφαίρου, όταν ήταν 4 στο Pattensen, περιοχή που βρίσκεται στα 12 χιλιόμετρα νότια του Hanover, με 14.324 κατοίκους. Ο πατέρας του, Stefan ήταν προπονητής της τοπικής ομάδας (TSV Pattensen). “Ακόμα θυμάμαι πως συνηθίζαμε τότε να στεκόμαστε με τα άλλα παιδιά μπροστά στην τροπαιοθήκη και να λέμε “ίσως να πάρουμε και εμείς ένα... τέτοιο κάποια μέρα”.

'Εμεινε εκεί έως το 1995, όταν πήγε στην Hannover 96. “Ούτε τότε σκέφτηκα πως θα καταφέρω να κάνω καριέρα σε μεγάλο πρωτάθλημα. Για να πω την αλήθεια, δεν με ένοιαζε να γίνω επαγγελματίας, γιατί το ποδόσφαιρο ήταν το χόμπι μου”. Στον τοίχο του δωματίου του είχε αφίσα της Hannover 96, του Bob Marley και της Anna Kournikova.

Kάπου στα 15 ο πατέρας του ήταν σίγουρος πια, πως το παιδί του μπορεί να τα καταφέρει. Ο Per αντιμετώπισε μια αναπτυξιακή διαταραχή. Πήρε απότομα πολύ ύψος και αυτό “τσάκισε” τα γόνατα του. “Πονούσα τόσο στο αριστερό γόνατο που για ένα χρόνο δυσκολευόμουν να αγωνιστώ”. Μόλις του είπαν οι γονείς του πως “ας αφοσιωθείς καλύτερα στο σχολείο και βλέπουμε μετά τι θα γίνει” ένιωσε να απελευθερώνεται. Χωρίς πίεση αποδείχθηκε ότι ήταν ικανός για όλα.

H μητέρα του, Bärbel, γραμματέας στο πρώτο σχολείο του γιου της, είχε πει στη Welt, το 2012, πως “τον πετούσαν στο νερό και έβρισκε τρόπο να κολυμπήσει. Τον έβαζαν να οδηγήσει ποδήλατο και μολονότι δεν είχε την παραμικρή ιδέα, πάλι έβρισκε τον τρόπο. Από παιδί έμαθε να προσαρμόζεται. Να βρίσκει λύσεις”. Τίποτα τότε δεν έδειχνε πως θα γίνει επαγγελματίας ποδοσφαιριστής.

“Δεν είχε κανένα πλάνο για την καριέρα του ή την παραμικρή πίεση”! Όπως εξήγησε ο Per πολλά χρόνια μετά, σε συνέντευξη που έδωσε για το κανάλι της Arsenal στο YouTube “η μητέρα μου συνήθιζε να λέει πως στον κόσμο υπάρχουν πολλά περισσότερα ζητήματα, από το να είσαι ποδοσφαιριστής. Όταν είσαι στο πικ και έχεις στραμμένα πάνω σου όλα τα φώτα, είναι δύσκολο να το καταλάβεις. Αυτή όμως, είναι η αλήθεια. Και η εκπαίδευση που μου έδωσαν οι γονείς μου, ο τρόπος που με μεγάλωσαν, με βοήθησε να παραμείνω ταπεινός, όταν εν μια νυκτί ενδιαφέρονταν όλοι για εμένα. Πάντα μου θύμιζαν πως είμαι τυχερός που βρίσκομαι στη θέση που είμαι, άρα έπρεπε να το εκμεταλλευτώ στο έπακρο. Να σέβομαι την τύχη μου, αλλά και όσους δεν είχαν ανάλογες τύχες”.

Τελείωσε το σχολείο στο Carl-Friedrich-Gauß-Schule, το πιστοποιημένα διακεκριμένο αθλητικό σχολείο, στο χωριό Hemmingen-Westerfeld, στην περιφέρεια του Hanover. Εκεί, μεταξύ πολλών άλλων, πήγε και ο Sebastian Kehl. Την τελευταία δεκαετία διδάσκουν εκεί, τρεις φορές κάθε εβδομάδα, οι προπονητές των μικρών εθνικών. Αν τυχόν χαθεί κάποιο μάθημα, υπάρχει η δυνατότητα να καλυφθεί το κενό με εξτρά μάθημα και τη βοήθεια ηλεκτρονικού υπολογιστή. Αυτή δεν υπήρχε την εποχή του Per. Τότε τα έκανε όλα μόνος του: πήγαινε στην πόλη τρία πρωινά την εβδομάδα, για προπονήσεις με την Hannover 96 και να κάθεται στο σχολείο έως το μάθημα στα προχωρημένα μαθηματικά, που ήταν η αγάπη του. Οι βαθμοί του ήταν καλύτεροι από τον μέσο όρο. Οι επιδόσεις στο γήπεδο δεν ήταν κάτι το ιδιαίτερο. Δεν προτιμήθηκε για τις μικρές εθνικές. Δεν ήταν ο καλύτερος της γενιάς του.

Όταν ένιωσε καλύτερα τα γόνατα του, επέστρεψε στην εφηβική ομάδα του συλλόγου του που για καλή του τύχη δούλευε επί συστήματος με τέσσερις αμυντικούς -συμπεριλαμβανομένων δυο κεντρικών αμυντικών. Ο προπονητής του τον έβαλε στο σχήμα. Του είπε “μπορείς να τα καταφέρεις, γιατί είσαι σταθερός με την μπάλα και καλός στον αέρα”. Αυτό που έγινε ήταν σημείο αναφοράς.

Κάπως έτσι πήρε συμβόλαιο για τη δεύτερη ομάδα (το 2003, όταν υπέγραψε για δυο χρόνια, έναντι 1000 ευρώ το μήνα). Ο Mirko Slomka, βοηθός προπονητή τότε στην πρώτη ομάδα επικοινώνησε μαζί του. Του είπε πως θα ήταν χρήσιμο να αγοράσει κινητό τηλέφωνο, μην τυχόν και τον χρειαστούν στους επαγγελματίες. “Τότε σκέφτηκα για πρώτη φορά πως το πράγμα γίνεται σοβαρό”. Όταν αποφοίτησε από το σχολείο, έκανε το ντεμπούτο του στη Bundesliga. Την 1η Νοεμβρίου του 2003 έπαιξε εναντίον της 1.FC Köln. Ήταν ο νεαρότερος -γεννημένος στη Γερμανία- παίκτης που εμφανίστηκε στη Bundesliga. Δεν έκανε θραύση. Έπαθε και κάταγμα στη μύτη. Ο ίδιος είχε πει πως τότε σκέφτηκε να αλλάξει σπορ. Δεν άλλαξε.

Η εναλλακτική θητεία που άλλαξε τον τρόπο με τον οποίον έβλεπε τον κόσμο

Τακτοποίησε τις υποχρεώσεις του προς τη μητέρα πατρίδα -είχε την επιλογή της ετήσιας θητείας ή της κοινωφελούς προσφοράς-, σε κέντρο για άτομα με νοητική στέρηση και ειδικές ικανότητες, με το οποίο συνεργαζόταν η ομάδα του. “Μπορούσα να κάνω προπονήσεις το πρωί και να πηγαίνω στο κέντρο τα απογεύματα”. Στην αρχή σκέφτηκε αν θα μπορούσε να φανεί χρήσιμος. “Γρήγορα κατάλαβα πως άνθρωποι εκεί, χρειάζονταν βοήθεια. Να φάνε, να πάνε στην τουαλέτα, να ντυθούν, ήθελαν βοήθεια με όλα. Ένιωσα ότι μπορούσα να το διαχειριστώ. Το πιο σημαντικό ήταν πως έκανα τη δουλειά μου το πρωί και το απόγευμα υπηρετούσα μεν, την πατρίδα μου, αλλά κυρίως υπηρετούσα ανθρώπους που έδιναν πραγματικές μάχες”.

Αυτό τον βοήθησε να δει τον κόσμο διαφορετικά. “Αυτές οι εμπειρίες έγιναν το κίνητρο μου. Είδα με τα ίδια μου τα μάτια πώς είναι η ζωή όταν έχεις πραγματικά προβλήματα, όταν είναι ανάγκη να λαμβάνεις βοήθεια από άλλους”. Στο εξής δεν προβληματίστηκε ποτέ ξανά με το πώς θα κρατήσει τα πόδια του στη γη. “Ήταν ο καλύτερος τρόπος για να βρω μια υγιή ισορροπία για τον εαυτό μου. Ωρίμασα, βλέποντας από τη μία τον κόσμο με τα highlights, την ομορφιά και τον κόσμο που με αναγνώριζε, τον κόσμο (40.000 φαν) που έρχονταν στο γήπεδο και από την άλλη τους κρυμμένους ανθρώπους που χρειάζονται βοήθεια, 24 ώρες το εικοσιτετράωρο και που ουδεμία ιδέα έχουν ποιος είσαι”.

Η “καλύτερη εμπειρία που είχα ποτέ” τον έκανε καλύτερο ως άνθρωπο και ως παίκτη. Κάπως έτσι, άρχισε να “χτίζει” σιγά σιγά και την καριέρα του στα γήπεδα -σε κάθε προπόνηση και από εκεί σε κάθε παιχνίδι. Για αρχή έδωσε ασίστ, μετά έβαλε γκολ και σύντομα ήταν γνωστός ως “εκ των καλύτερων νέων αμυντικών της Bundesliga”. Λίγους μήνες μετά γράφτηκε για πρώτη φορά το “die Abwehrlatte”.

Όταν έφτασε τις 20 συμμετοχές, τον κάλεσε στο τηλέφωνο ο Jürgen Klinsmann, τότε ομοσπονδιακός κόουτς. Ήθελε να τον δει στο ματς με το Ιράν (2/10/2004). Μπήκε ως αλλαγή του Christian Wörns, στο δεύτερο ημίχρονο. “Ήθελε μια νέα ανάσα δροσιάς στην εθνική και με κάλεσε. Σκέφτηκα πως “μου κάνει πλάκα”. Δεν του έκανε.

Η μητέρα του έμαθε την εξέλιξη από τα μέσα. Όπως είπε “δεν μας έλεγε πολλά για τη ζωή του”. Τότε ήταν που πήρε και κινητό τηλέφωνο.“Έβγαλε” τα 31 πρώτα ματς στη γερμανική λίγκα, χωρίς κίτρινη κάρτα. Τότε προέκυψε και το “Mr. Clean”. Συνολικά, έμεινε στην Hannover 96 έντεκα χρόνια. Μεταξύ άλλων, έκανε και φιλίες, με τον αείμνηστο Robert Enke (“ούτε εγώ ήξερα πόσο άσχημα ήταν. Αυτό λέει πολλά, για τον τρόπο που κρύβουμε τις ασθένειες ή τα όποια άλλα προβλήματα κάτω από το χαλάκι, στο ποδόσφαιρο”) και τον Michael Ballack.

Συχνά έλεγα στον εαυτό μου: μη σκέφτεσαι τι γίνεται, απλά συνέχισε

Στο FIFA Confederations Cup του 2005 που διεξήχθη στη Γερμανία, αγωνίστηκε για 90 λεπτά και στα πέντε ματς. Έβαλε και το πρώτο... διεθνές γκολ (εναντίον της Αυστραλίας).

“Το ένα highlight διαδεχόταν το άλλο, αλλά ήδη είχε αρχίσει να γίνεται δύσκολο να ισορροπήσω την καθημερινότητα μου. Αποφοίτησα από το λύκειο, πήγαινα για προπόνηση κάθε μέρα και έπαιζα τα σαββατοκύριακα. Συχνά έλεγα στον εαυτό μου: μη σκέφτεσαι τι γίνεται, απλά συνέχισε”. Πήρε μια ανάσα και συνέχισε λέγοντας πως “βλέπετε, φυσικά και σε κάποιο σημείο κατάλαβα πως όλα αυτά είναι ένα βάρος, ψυχολογικό και πνευματικό και ότι εγώ υποτίθεται πως έπρεπε να το διαχειριστώ σωστά. Πλέον δεν επρόκειτο για τη διασκέδαση που αντλούσα από το ποδόσφαιρο. Έπρεπε να δίνω σε κάθε προπόνηση, σε κάθε ματς ό,τι περίμεναν οι άλλοι. Δεν υπήρχαν “αν” και “αλλά”. Ούτε όταν ήμουν τραυματίας”.

Το 2005 έζησε τον πρώτο σοβαρό τραυματισμό. Σε αγώνα της εθνικής, δέχθηκε κλωτσιά στον αχίλλειο τένοντα. Δεν είχε όμως, την επιλογή της απουσίας και της αποθεραπείας. Δεν είχε την επιλογή του να φροντίσει τον εαυτό του. Η ομάδα του ήταν αντιμέτωπη με τον κίνδυνο του υποβιβασμού και εκείνος διεκδικούσε τη θέση του στην εθνική. Συνέχισε να παίζει για ένα χρόνο, ώσπου οι πόνοι έγιναν αφόρητοι. “Σε αυτή τη δουλειά πρέπει να είσαι πάντα έτοιμος να θυσιάσεις τον εαυτό σου και την υγεία σου. Ό,τι δεν σε σκοτώνει, σε κάνει πιο δυνατό”.

Η θυσία είχε ως συνέπεια να κληθεί για την ομάδα που θα εκπροσωπούσε τη Γερμανία στο Παγκόσμιο Κύπελλο, επί των εδαφών της χώρας (2006). Είχε καθιερωθεί ως πρώτη επιλογή στα center back. Έπαιζε μαζί με τον Christoph Metzelder. Αφότου η Mannschaft πέρασε την Αργεντινή στα προημιτελικά, στα πέναλτι, με το που τελείωσε δηλαδή, το ματς δέχθηκε επίθεση από τον Leandro Cufré. Τραυματίστηκε στο μηρό και στη βουβωνική χώρα. Ο Αργεντίνος τιμωρήθηκε για τέσσερα ματς. Ο Per έπαιξε και στον ημιτελικό με την Ιταλία (η Γερμανία έχασε) και μετά μπήκε στο χειρουργείο -στο αριστερό πόδι και τον αριστερό όρχι. Τα προβλήματα δεν προκλήθηκαν από την επίθεση, αλλά από τραυματισμούς που είχε ήδη υποστεί και δεν είχε τακτοποιήσει.

Με “'έτρωγε” η πίεση. Αυτό το διαρκές σενάριο τρόμου του να κάνεις λάθος που μπορεί να οδηγήσει τους αντιπάλους σε γκολ

“Φυσικά και απογοητεύτηκα για αυτήν την ήττα, αλλά για να πω την πάσα αλήθεια αισθάνθηκα και ανακουφισμένος. Ακόμα το θυμάμαι, σαν να ήταν χθες. Σκεφτόμουν συνέχεια “τελείωσε, τελείωσε, επιτέλους τελείωσε”. Ήξερε πως δεν μπορούσε να αγωνιστεί σε άλλο παιχνίδι, γιατί δεν ένιωθε το πόδι του. “Με “έτρωγε” η πίεση. Αυτό το διαρκές σενάριο τρόμου του να κάνεις λάθος που μπορεί να οδηγήσει τους αντιπάλους σε γκολ. Πάντα είχα αυτόν το φόβο. Σε όλα τα ματς. Συνήθιζα να κοιτώ πολλές φορές τον πίνακα του σκορ, για να δω πόσος χρόνος απέμενε. Αυτό όμως, σε επίπεδο Παγκοσμίου Κυπέλλου, είναι απάνθρωπο. Δεν μπορούσα όμως, να πω κάτι. Δηλαδή, πώς θα φαινόταν το “χαίρομαι που μείναμε εκτός;”.

Παρ' όλα αυτά, εξαργύρωσε όσα είχε κάνει -μέχρι να πέσει νοκ ντάουν- στο Παγκόσμιο Κύπελλο με μεταγραφή στη Werder Bremen, για 5 εκατομμύρια ευρώ -μολονότι οι ιατρικές εξετάσεις είχαν δείξει πως θα χάσει την εκκίνηση. Έμεινε εκτός για ενάμιση μήνα. Είχε διαλέξει ένα θεραπευτικό κέντρο στην πόλη Donaustauf, στην άκρη του βαυαρικού δάσους.

“Ήθελα να βρεθώ όσο πιο μακριά γινόταν από τη δουλειά, τους συλλόγους και τα στάδια. Όλοι πιστεύουν πως είναι ένα δράμα, αν χάσεις ματς επειδή είσαι τραυματίας. Δεν είναι. Είναι ο μόνος τρόπος για αξιοποιήσεις το χρόνο που 'χεις μακριά από τα γήπεδα”. Από την περίοδο που σε εκτιμούν κάθε μέρα, κάθε δευτερόλεπτο. Που μετρούν πόσο έτρεξες, πόσο γρήγορα έτρεξες, πόσο είναι το στατικό άλμα κλπ. “Στο τέλος της ημέρας, ουδείς ενδιαφέρεται τι έκανες στα 10 τελευταία ματς. Όλοι επικεντρώνουν στο επόμενο”.

Τον Νοέμβριο του 2006 ίδρυσε το φιλανθρωπικό ίδρυμα που 'χει το όνομα του. Τότε ήταν και που σκόραρε το πρώτο του γκολ στο UEFA Champions League -επί της Chelsea. Έληξε το αήττητο σερί των τότε πρωταθλητών της Premier League, σε όλες τις διοργανώσεις της σεζόν. Στην επιστροφή του στην AWD-Arena, έδρα της πρώτης του ομάδας, δεν πανηγύρισε το γκολ που έβγαλε. Στην Werder υπήρχε ψυχολόγος, στην οποία μπορούσες να πας όποτε το ένιωθες. Αυτή ήταν εμπειρία που δεν είχε ξαναζήσει. Δεν την αξιοποίησε από την αρχή. “Έλεγα “δεν πάει κάτι λάθος με εμένα. Δεν θέλω να σου μιλήσω”. Προφανώς και το έκανα γιατί δεν ήθελα να μάθει κάποιος στην ομάδα πως όντως κάτι δεν πήγαινε καλά με εμένα. Ότι ίσως αυτό το ανταγωνιστικό σπορ δεν είναι για εμένα”.

Τώρα μπορεί να πει ότι “σε όλα τα αποδυτήρια υπάρχουν μοναχικοί τύποι και άλλοι που είναι ευαίσθητοι. Κάνουμε αστεία, ερχόμαστε πιο κοντά με 2-3, αλλά ποτέ δεν νιώθουμε ασφαλείς. Ποτέ δεν λέει κανείς ό,τι πραγματικά αισθάνεται”. Ανήμερα των αγώνων όλοι τρέχουν να προλάβουν τις τουαλέτες.

Η καριέρα μου υπήρξε μοναδική. Είχα τόση τύχη. Είναι σαν να έχεις μπει σε μια δίνη, από την οποία δεν μπορείς να βγεις

Το Νοέμβριο του 2009 ο κολλητός του φίλος, Robert Enke αυτοκτόνησε, νικημένος από την κατάθλιψη. “Έφτασα πολύ κοντά στο να τα παρατήσω όλα. Ειδικά όταν διαπίστωσα πως μια εβδομάδα μετά το θάνατο του, όλα ήταν σαν να μην είχε συμβεί κάτι. Όλα όσα είχαν ειπωθεί για την ανάγκη περισσότερης ανθρωπιάς στο ποδόσφαιρο, ήταν μόνο λόγια”. Πώς συνέχισε; “Λόγω της ευφορίας που νιώθεις μετά μια νίκη και δεν συγκρίνεται με τίποτα άλλο. Ούτε ο τρόπος που σε κοιτούν τα παιδιά. Και πάντα υπάρχουν οι νέες προκλήσεις”. Στην περίπτωση του ήταν η Arsenal. “Η καριέρα μου υπήρξε μοναδική. Είχα τόση τύχη. Δεν μπορούσα να τα εγκαταλείψω τόσο εύκολα. Είναι σαν να έχεις μπει σε μια δίνη, από την οποία δεν μπορείς να βγεις”. Φυσικά, παίζουν ένα ρόλο “και οι τόνοι χρήματος”, όπως είπε.

Οι τραυματισμοί δεν του επέτρεψαν να αγωνιστεί στα προκριματικά για το Παγκόσμιο του 2010. Επανέκτησε τη θέση του, όταν έγιανε. Στο μεσοδιάστημα, ανακοινώθηκε από τους Gunners.

Στις 31/8 του 2011 η Arsenal επιβεβαίωσε ότι τον “είχε” κλείσει για τέσσερα χρόνια. Ήταν η ημέρα που η ομάδα είχε χάσει 8-2 από τη Manchester United, στο Old Trafford. Του έδωσαν το Νο4, το οποίο άνηκε έως τότε στον Cesc Fàbregas. Ήταν βασικός παντού. Τον Φλεβάρη τραυματίστηκε στον αστράγαλο. Μπήκε ξανά στο χειρουργείο -για αποκατάσταση συνδέσμων. Έμεινε εκτός έως το τέλος της σεζόν.

Διάλεξε το ίδιο κέντρο αποθεραπείας και εκεί γνώρισε τη μετέπειτα γυναίκα του, Ulrike Stange. “Η σχέση αυτή με ωφέλησε, όσο δεν φαντάζεστε”. Η Ulrike υπήρξε μέλος της εθνικής χάντμπολ, άρα ήξερε από πίεση, από απαιτήσεις. “Καταλάβαινε γιατί δεν κοιμάμαι πριν τις 5 τα ξημερώματα, όταν έχω αγώνα και παρ' όλα αυτά, δίνω ό,τι έχω στην προπόνηση της επόμενης ημέρας”. Κατάλαβε απόλυτα γιατί πέρασε τρεις ημέρες στο κρεβάτι, το 2012. Όταν και πάλι είχε φτάσει το σώμα του στα όρια του. “Το μόνο που έκανα ήταν να περιμένω να φύγει αυτό που ένιωθα: η πλήρης εξόντωση”.

Στις 17/10 του 2012, σε προκριματικό για το World Cup του 2014 εναντίον της Σουηδίας, σκόραρε για πρώτη φορά, με το εθνόσημο στο στήθος, έπειτα από επτά χρόνια. Ακολούθησε το τέρμα με τα Faroe Islands (13/3/2013) και αυτό που έδωσε τη νίκη επί της Αγγλίας (19/11/2013), στο Wembley, σε φιλικό για τα 150 χρόνια της Football Association.

Αποκαλύπτει πως στα 15 χρόνια του στη δουλειά “το σώμα μου έπαιρνε ρεπό μια φορά το χρόνο”. Μόλις επέστρεψε από το χειρουργείο “στην πρώτη προπόνηση που ξεκίνησε φυσιολογικά, ένιωσα ένα κλικ στο γόνατο μου, έπεσα και διαπίστωσα ότι δεν μπορούσα να κουνηθώ. Έπαθα ρήξη μηνίσκου”. Πέρασε καιρό, ρωτώντας τον εαυτό του τι συνέβη. “Η απάντηση ήταν εύκολη. Είχα τελειώσει. Το σώμα μου δεν ήταν έτοιμο για περαιτέρω καταπόνηση”. Έκτοτε “κάθε φορά που ένιωθα πως δεν μπορούσα να συνεχίσω, τραυματιζόμουν. Το θέμα είναι ψυχολογικό. Το σώμα σου σε βοηθά να βρεις την ειρήνη, αλλά δεν υπάρχει σχετική μέτρηση στις εξετάσεις μας”.

Στη συνέντευξη που έδωσε στο κανάλι που διατηρεί η Arsenal στο YouTube εξήγησε πως “για εμένα ήταν πάντα σημαντικό να μην είμαι μόνο ποδοσφαιριστής και χαίρομαι που την ίδια νοοτροπία έχει και η Arsenal. Αισθανόμαστε υπεύθυνοι για την κοινότητα. Η δουλειά που 'χει κάνει αυτός ο σύλλογος, για διάστημα μεγαλύτερο των 100 χρόνων, είναι τεράστια. Το να συντηρείς αυτήν την παράδοση συνάδει με τις αρχές και το όραμα που έχω. Νιώθω ευτυχής να κάνω ό,τι χρειάζεται η Arsenal, σε κοινωνικό επίπεδο. Η επιρροή που έχουμε ως σύλλογος και ως άνθρωποι είναι τεράστια. Το να το εκμεταλλευόμαστε, με βοηθά να βλέπω τα πράγματα σε μια προοπτική, αλλά να βοηθώ και άλλους να αντιλαμβάνονται την πραγματικότητα”.

Το σώμα μου απλά τελείωσε

Για να είναι βέβαιος πως έχει γίνει κατανοητός, εξηγεί ότι “ουδείς με πίεσε να κάνω ό,τι έκανα. Ήταν κάτι που επέλεξα και για το ποδόσφαιρο θυσίασα τα νιάτα μου, την ιδιωτικότητα μου και την ελευθερία μου. Επίσης όμως, ξέρω τι προκάλεσε στο σώμα μου όλο αυτό το βάρος”. Αναγνωρίζει ως πραγματικούς του φίλους, όσους είχε αποκτήσει πριν γίνει σταρ. Όσους δεν προχώρησαν στο ποδόσφαιρο “γιατί δεν μπορούσαν να διαχειριστούν την πίεση”.

Μια φορά το χρόνο πηγαίνει μαζί τους ένα ταξίδι. Συνηθέστερα για ψάρεμα στον Καναδά. Ή για hiking στα βουνά της κεντρικής Γερμανίας. Λέει πως οι γιοι του (Paul, Oscar) είναι από τους κύριους λόγους που αποφάσισε να κρεμάσει κάπου εδώ τα παπούτσια του. “Φτάνουν σε ηλικία που αντιλαμβάνονται ότι ο πατέρας τους παίζει στην Arsenal και ότι τον αναγνωρίζουν στο δρόμο. Δεν θέλω να γίνει αυτό κάτι που τους προσδιορίζει. Δεν θέλω να προσδιοριστούν από εμένα και από τα σχόλια που θα ακούν στο σχολείο, για τις επιδόσεις μου”. Επιπροσθέτως οι γιατροί του είπαν πως είναι καλή στιγμή να πει το “αντίο”.

“Το δεξί γόνατο έχει διαλυθεί. Το σώμα μου απλά τελείωσε”. Ο κύριος λόγος είναι ότι “κουράστηκα και το να παίζω ποδόσφαιρο δεν είναι κάτι που θέλω να κάνω πια”. Και δεν τον νοιάζει αν θα “κλείσει” την καριέρα του στους αγωνιστικούς χώρους. “Μου αρέσει περισσότερο να κάθομαι στον πάγκο. Μη σου πω στις εξέδρες”. Έχει προετοιμαστεί για τη νέα πρόκληση “το να είμαι για πρώτη φορά ελεύθερος στη ζωή μου”. Προσθέτει, με μια ανάσα “αν ήξερα όσα έζησα, πως θα κάνω εμετό πριν κάθε παιχνίδι και θα πάω για αποθεραπεία 20 φορές, πάλι την ίδια επιλογή θα έκανα. Οι αναμνήσεις της κατάκτησης του Παγκοσμίου Κυπέλλου, αλλά και των φωνών 50 χιλιάδων ανθρώπων στις εξέδρες στο Wembley για την Arsenal, αξίζουν όσα πέρασα”.

Υστερόγραφο: Έχει συμφωνήσει να αναλάβει την ακαδημία της Arsenal και -ω ναι- έχει μεγάλα πλάνα. “Θέλω να επιτεθώ στο σύστημα. Είμαστε υπεύθυνοι για τα παιδιά που μας φέρνουν. Δεν γίνεται να επενδύουν τα πάντα στο ποδόσφαιρο και να αφήνουν στην άκρη το σχολείο. Δεν πρέπει να ξεχνούν πως μόνο το 1% θα επιτύχει. Από το υπόλοιπο 99%, το 60% θα μείνουν άνεργοι για μεγάλο διάστημα. Αυτό δείχνουν οι στατιστικές” και εκείνος θα κάνει ό,τι μπορεί να τις αλλάξει.

Photo Credits: AP