"Ήρθε η στιγμή του Αρχηγού. Του μεγάλου Αρχηγού. Το σύμβολο της Αιώνιας Πόλης, ο Ρωμαίος Μονομάχος, ο pibe de oro. Με το νούμερο 10, Francesco..... " Την πρώτη φορά που άκουσα τον Carlo Zampa να παρουσιάζει έτσι τον Francesco Totti στο Olimpico ασυναίσθητα σηκώθηκα όρθιος και κοιτούσα αποσβολωμένος.

Τη δεύτερη ανατρίχιασα. Την τρίτη και τις επόμενες, ένωνα τη φωνή μου με όλο το υπόλοιπο γήπεδο και ούρλιαζα το όνομά του. Δεν είμαι αντικειμενικός με τον Checco, δεν πρόκειται να διαβάσετε ούτε μια μετριοπαθή αράδα, όλο το κείμενο είναι μια υπερβολή. Υπερβολική είναι και η λατρεία του κόσμου της Ρώμης (έστω του μισού) για τον προφήτη της, τον όγδοο βασιλιά της, τον προστάτη της. Υπερβολικά είναι και τα διάσπαρτα graffiti σε ολόκληρη την πόλη, από την πιο κακόφημη μέχρι την πιο chic συνοικία, υπερβολικοί οι καταστηματάρχες και οι εργάτες που έχουν την αφίσα του στον τοίχο και το πρόσωπό του τατουάζ στο κορμί τους, υπερβολικοί είναι και όλοι όσοι υποστηρίζουν ότι είναι ο καλύτερος όλων των εποχών, ότι δεν ξαναβγαίνει άλλος σαν αυτόν.

Αγάπησα τη Roma από τη μεγάλη ομάδα της δεκαετίας του ’80, εκείνη με Falcao, Bruno Conti, Di Bartolomei, Giannini, Pruzzo. Την ίδια που με πλήγωσε μικρό παιδί όταν στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών μέσα στο Olimpico, λύγισε στα πέναλτι από τα σκέρτσα του Γκρόμπελαρ με το Graziani να στοιχειώνει τα όνειρά μου. Η μοίρα με έφερε να ζήσω στην πόλη, να μετοικήσω για χρόνια στην Ιταλία, μου προσφέρθηκε το θείο δώρο να νοικιάσω σπίτι στη Villa Glori, σκάρτο τέταρτο από το Olimpico. Η Ρώμη είναι μια πόλη που και να μην το θες και να μην ασχολείσαι, σε κάνει να ερωτευθείς την ομάδα. Το νιώθεις στο δρόμο, αναπνέεις τον αέρα, βιώνεις στο πετσί σου την αντιπαλότητα με τους «άλλους», του γαλάζιους. Στα μέσα της δεκαετίας του ’90 η ομάδα ήταν αυτό που είναι πάντα. Μια καλή ομάδα με στόχους περίπου διαχρονικούς: να βγει στο UEFA, να κερδίσει το ντέρμπι με τη Lazio, να κάνει Milan, Juve, Inter να φτύσουν αίμα (κυρίως) στο Olimpico.

Θεοποιούσε δικά της παιδιά, τον καιρό εκείνο το κοινό μόλις ξεπερνούσε τη φάση Er Principe, τη φάση Giannini, που λίγο αργότερα έφυγε για την Αυστρία και το Graz. Στα ημίχρονα των αγώνων, ένας πιτσιρικάς ξανθομάλλης, με το κεφάλι ψηλά και το χαρακτηριστικό περπάτημα του “coatto” αναστάτωνε το γήπεδο. Δεν καταλάβαινα ακόμα περί τίνος πρόκειται, ένας ασπρομάλλης κλασσικός Ρωμαίος δίπλα μου στο parterre με έβαλε αμέσως στο νόημα: «Ο πιτσιρίκος θα αφήσει εποχή, είναι ο γιος του Enzo του εργάτη και της Fiorella, μια ζωή στη γύρα να μαζεύει τον Checco απ’ τις αλάνες. Άκου Έλληνα, στη Ρώμη έχουμε τα fori imperiali, την amatriciana και τη romanità μας, την περηφάνια μας. Θα καταλάβεις με τον καιρό...». Και κατάλαβα. Άκουγα στα τοπικά ραδιόφωνα για το μικρό, διάβαζα μικρά αφιερώματα γι’ αυτόν στα φυλλάδια που μοιράζαν στα Roma Points της πόλης που πηγαίναμε να αγοράσουμε εισιτήρια για την Κυριακή. Δεν είχε κλείσει καν τα 20 και ήταν ήδη μύθος.

Το παιδί είναι για ψηλά

Μια μέρα, κάπου στο καλοκαίρι του 1988, χτυπήσανε το κουδούνι της Fiorella κάτι γραβατωμένοι τύποι με μια βαλίτσα. Ήταν εντεταλμένοι talent scouts της Milan, τότε πρωταθλήτριας και επόμενης μεγάλης δύναμης του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Ο μικρός τότε έπαιζε στη Lodigiani, μια μικρή ομάδα γειτονιάς στην πρωτεύουσα, οι προπονητές του, ο Mastropietro και ο Neroni, τον «έκαιγαν» στην προπόνηση κι ας ήταν μόνο 12 χρονών. «Το παιδί είναι για ψηλά» επαναλάμβαναν στον Enzo που συνέχεια γκρίνιαζε γιατί ο γιος του δεν διάβαζε ποτέ και χανόταν στις γειτονιές και τα γηπεδάκια με μια μπάλα στα πόδια.

Εκείνη η βαλίτσα που είχαν μαζί τους οι scouts απ το Μιλάνο είχε μέσα 150 εκατομμύρια λιρέτες, 75 χιλιάδες ευρώ το 1988 για ένα παιδί 12 ετών. Η Fiorella είχε παγώσει, δεν είχε ξαναδεί ποτέ της τόσα λεφτά μαζεμένα. Κινητά δεν υπήρχαν, προσπάθησε να βρει τον Enzo, το τηλέφωνο το σήκωσε ο οικογενειακός φίλος Stefano Caira που τύγχανε να «ανακατεύεται» που λέμε με το ποδόσφαιρο. «Μη διανοηθείς και υπογράψεις κανένα χαρτί, ο Checco είναι κάτι το μοναδικό και η καρδιά του χτυπάει ήδη για τη Roma». Η Fiorella ευχαρίστησε ευγενικά τους γραβατωμένους κυρίους, πρόσφερε έναν καφέ στα γρήγορα και έκλεισε την πόρτα. Τα υπόλοιπα είναι ιστορία.

Η Roma κινήθηκε αστραπιαία, πήρε τον πιτσιρικά στις ακαδημίες της, βρήκε δουλειά στον Enzo σε μια τράπεζα, του έβγαλε το πρώτο δελτίο. Έμελλε να είναι και το τελευταίο, γιατί από το 1988 ο Francesco Totti δεν ξανάλλαξε φανέλα, δεν έφυγε ποτέ. Αντιθέτως έγινε ο θεός της πόλης, το τοτέμ της ομάδας, ένα φαινόμενο μοναδικό στα χρονικά του σύγχρονου «εμπορευματοποιημένου» ποδοσφαίρου. 28 Μαρτίου του 1993, λίγο πριν γίνει 17, ο Vujadin Boskov του κάνει σήμα να σηκωθεί για να αντικαταστήσει το Ruggiero Rizzitelli στο 87ο λεπτό ενός Brescia-Roma 0-2 που υπό άλλας συνθήκας δεν θα θυμόταν κανείς. Το καλοκαίρι έρχεται ο Carletto Mazzone. Βλέπει το μικρό και τον ερωτεύεται κεραυνοβόλα. Ο μικρός είναι romanista, ο Mazzone δεν ήταν απλώς romanista, αλλά η επιτομή. Τον ξεκινάει βασικό και έρχεται το πρώτο γκολ με τη Foggia, 4 Σεπτεμβρίου 1994 στο Olimpico. Στο γήπεδο 60 χιλιάδες κόσμος, μοιάζει τρελό αλλά εκείνη την εποχή αυτός ήταν ο μέσος όρος εισιτηρίων της Roma στη σεζόν. Φορούσε το 9 γιατί έλειπε ο Balbo, o Αργεντινός βασικός striker που είχε φέρει ο Sensi και το 10 το είχε πάρει σπίτι του ο Giannini. Όλοι στο γήπεδο πανηγύρισαν περήφανα, «είναι δικό μας παιδί, απ’ τις ακαδημίες και romanista».

Ο ίδιος θυμάται ότι σε εκείνο το ματς με τη Foggia είχε μπει με κίνητρο ένα mountain bike που του είχε υποσχεθεί ο θείος του σε περίπτωση που σκόραρε. Και στο μισάωρο, με ένα συρτό σουτ στη γωνία έκανε το 1-0. «Το έβαλε ο κούκλος». Αυτό ήταν το πρώτο του παρατσούκλι στη Ρώμη, «ο κούκλος», er pupone. Το ασυνήθιστο ξανθό μαλλί, τα περιττά κιλάκια, η τσίχλα, το ανέμελο μαλλί, η «μαγκιά», η ατέλειωτη romanità, η «ρωμανίλα» που ανέβλυζε από κάθε κίνηση και στάλα του ιδρώτα του. Σιγά σιγά άρχιζε να κερδίζει χρόνο συμμετοχής σε μια Roma παντελώς άρρωστη, ανίκανη να διεκδικήσει αυτά που μπορούσε το (ακριβό) roster που είχε χτίσει ο Sensi. Για τους εξωτερικούς παρατηρητές, η Roma για να πετύχει τους όποιους στόχους της ωστόσο, έπρεπε να απεμπολήσει ακριβώς αυτή την εμμονή με τη romanità της, τη «ρωμανίλα» της. Ο Sensi έφερε τον «πολύ» Carlos Bianchi από τη Velez για να πάρει το πρωτάθλημα. Scudetto με παίκτες της νοοτροπίας του Totti δεν θα πάρεις ποτέ, φέρεται να είπε ο Αργεντίνος μετά το πρώτο τρίμηνο παρουσίας του στον πάγκο της Magica. Για πρώτη και τελευταία φορά ετέθη «θέμα Totti» στη διοίκηση του συλλόγου.

ΕΦΑΓΕ ΤΟΝ ΠΡΩΤΟ ΠΡΟΠΟΝΗΤΗ ΣΤΑ 20

Ο Francesco ήταν 20 ετών, ακόμα Er Pupone, ζούσε το όνειρό του, ήταν το παιδί που έπινε καφέ στο Trastevere με τους οπαδούς και το βράδυ έβγαινε μαζί τους στις λαϊκές συνοικίες, μακριά από τα φώτα και το glam της piazza di Spagna, της Via Veneto και της Villa Borghese. Ο Bianchi έθεσε βέτο στο Sensi, δεν άντεχε να τον βλέπει, το πρώτο εξάμηνο συμβίωσης ήταν εφιάλτης. Στη χειμερινή μεταγραφική περίοδο, ήταν κοινό μυστικό ότι η Roma «πιθανόν να συζητούσε μεταγραφή του Totti». Η Sampdoria ενδιαφέρθηκε πολύ σοβαρά για την περίπτωσή του, έφτασε μια ανάσα από την απόκτησή του, ο Bianchi μάλιστα είχε υποδείξει – και σχεδόν κλείσει – το διάδοχό του, ήταν ο Φινλανδός Jari Litmanen.

Ο Franco Sensi ήταν έτοιμος να πει το ναι, όταν τον επισκέφτηκαν στο γραφείο του ένα τσούρμο παληκάρια της Curva Sud. Ο πάντα συναισθηματικός και παλαιών αρχών επιχειρηματίας από το Visso πείστηκε ότι το ζήτημα δεν είναι ένας τίτλος (τότε το Κύπελλο Ιταλίας) αλλά ο χαρακτήρας της ομάδας, η romanità της, το dna της. Και μέρος αυτού του dna ήταν και ο Francesco Totti. Όταν ανακοίνωσε την αλλαγή της απόφασής του στο Bianchi, ακούστηκαν σε όλη την Trigoria. Ο Bianchi έφτασε στο σημείο να πει «ή αυτός ή εγώ», τόσο δεν άντεχε να συνυπάρχει με τον Totti. Και κάπως έτσι, ο Carlos Bianchi έγινε ο πρώτος – σε μια σειρά προπονητών στη συνέχεια - που «φαγώθηκε» για χάρη του Totti και λόγω «αποδυτηρίων».

Η πόλη λατρεύει τα δικά της παιδιά, είναι υπερήφανη γι’ αυτά ανεξάρτητα από το πνευματικό τους επίπεδο ή τον καθωσπρεπισμό τους. Ο Totti αποδέχτηκε ότι είναι ο «κούκλος», ο «βλάχος», ο «ψευτόμαγκας», ο «γραφικός Ρωμαίος» που λάτρευαν να μισούν οι βόρειοι.

Η πόλη εν τω μεταξύ ζούσε τη νιρβάνα της, είχε ανακαλυφθεί ένα τουρνουά τότε, το «città di Roma», με ένα σουρεάλ τρόπαιο μετά από τρία (!) ημίχρονα φιλικού χαρακτήρα εναντίον της Borussia Mönchengladbach και του Ajax. Η Roma το κατέκτησε, πανηγυρίστηκε (!) δεόντως από τους οπαδούς, ο Totti βγήκε MVP και τον σήκωσαν στα χέρια, έκανε το γύρο του θριάμβου και επί της ουσίας με εκείνον τον τρόπο βγήκε το one way εισιτήριο του Bianchi για την Αργεντινή. Το τουρνουά ωστόσο και ολόκληρο το backstory έκαναν ιδιαίτερη αίσθηση στην Ιταλία, ο Totti έγινε γνωστός και εκτός των στενών ορίων της επαρχίας. Η χώρα έπαθε σοκ μπροστά στην απύθμενη romanità του Francesco: μιλούσε με (πολύ) βαριά προφορά, έκοβε λέξεις, απαντούσε με επιφωνήματα τοπικού χαρακτήρα, έγινε viral πριν καν επινοηθεί ο όρος. Στο βορρά είναι ο αμόρφωτος ποδοσφαιριστής, ο ακοινώνητος, η κλασσική περίπτωση που στα δικά μας μέτρα παραπέμπει στον ποδοσφαιριστή της δεκαετίας του ’80, στο παιδί με τη χαίτη, που ξεκινάει δηλώσεις με το «νομίζω...», λέει «δεν μετράει το δικό μου γκολ αλλά η νίκη της ομάδας» και ντύνεται με τζιν πουκάμισο μέσα από το παντελόνι.

Η συμμετοχή του στην εκπομπή Scherzi a Parte (κάτι μεταξύ Candid Camera και εκείνης της εκπομπής με τις φάρσες που έκανε ο Βλάσσης στα 90’ς) τον θεοποιεί ακόμα περισσότερο στην πόλη και ταυτόχρονα εκτοξεύει το γραφικόμετρο σε δυσθεώρητα ύψη. Είναι η εποχή του πρώτου contact που έχω με την πόλη, με τις μυρωδιές της, τις παραξενιές της, την ιδιοσυγκρασία και την ψυχοσύνθεσή της. Η Ρώμη κουβαλάει μια απίστευτη ιστορία, είναι μια πανέμορφη πόλη, αλλά κρύβει παθογένειες, ένοχα μυστικά και ένα πέπλο «χωριατιάς» και αμάθειας που δεν αρμόζει σε πρωτεύουσα. Είναι μια Μητρόπολη αντιθέσεων όπου συναντάς το ίδιο εύκολα στον ίδιο χώρο αστούς και ευγενείς με άξεστους χωριάτες. Η πόλη λατρεύει τους ήρωές της, λατρεύει τα δικά της παιδιά, τα ξεχωρίζει και είναι υπερήφανη γι’ αυτά ανεξάρτητα από το πνευματικό τους επίπεδο ή τον καθωσπρεπισμό τους. Ο Totti δεν κρύφτηκε ποτέ, αποδέχτηκε ότι είναι ο «κούκλος», ο «βλάχος», ο «ψευτόμαγκας», ο «γραφικός Ρωμαίος» που λάτρευαν να μισούν οι βόρειοι. Για την πόλη ο Francesco στα 21 του χρόνια είναι το αντίδοτο στην αδικία του βορρά, ο λαϊκός επαναστάτης που μπαίνει στη μύτη του κάθε Agnelli, του κάθε Berlusconi και Moratti.

Ο ZEMAN, Η ΕΠΙΘΕΣΗ ΚΑΙ "ΣΑΣ ΕΚΑΝΑ ΠΑΛΙ ΚΛΥΣΜΑ"

Συνυπολογίζοντας την άνοδο της μισητής αντιπάλου που με τον Cragnotti ξεπερνά τη Roma και «χτυπάει» scudetto στα ίσια, ο Totti γίνεται ο μοναχικός καβαλάρης, σταυροφόρος μιας αντεπίθεσης που ενέχει στοιχεία εκδίκησης, ρεβανσισμού και επανάστασης. Κερασάκι στην τούρτα του σουρεαλισμού είναι ο προπονητής που λατρεύεται σαν θεός (και) επειδή ξεκινά κάθε πλάνο από το Francesco: ο Zdenek Zeman. Με τον προπονητή από τη Βοημία, η Roma παίζει επιθετικά, μόνο επιθετικά, αποκλειστικά επιθετικά. Ο κόσμος συρρέει στο Olimpico και βλέπει την ομάδα στην καλή της μέρα να φιλοδωρεί με 4 και 5 γκολ τους αντιπάλους, στηριζόμενη στο σεληνιασμένο Totti να αποδίδει ποδόσφαιρο μιας άλλης εποχής, να αδιαφορεί για κανόνες και σταθερές, να μην την αγγίζουν οι επιτυχίες της Juventus και της Milan στο Champions League, αλλά να μεινονεκτεί απέναντι στην καλύτερη Lazio όλων των εποχών με Nesta, Nedved, Vieri, Boksic, Salas, Mancini, Mihajlovic. Τέσσερις ήττες σε ισάριθμα παιχνίδια και ένα «χορταστικό» 3-3 στον πρώτο γύρο έχουν πληγώσει ανεπανόρθωτα τον εγωισμό των giallorossi.

Τον Απρίλιο του ’99 παίζεται το ντέρμπι του δεύτερου γύρου και ο Checco δεν έχει μπει ακόμα στα 23. Με τον Zeman έχει παίξει μέχρι και winger, έχει καλύψει πλευρά σε τρελό 3-5-2, έχει γίνει καλύτερος αθλητής, αλλά χρωστάει μια «δική του» νίκη με τη μισητή αντίπαλο που είναι στο καλό της φεγγάρι. Η Roma προηγείται 2-1 στο 88’ αλλά έχει πιεστεί αφάνταστα από τη Lazio, το σκορ είναι μαγική εικόνα. Και τότε συμβαίνει: βολέ του Konsel, ο Del Vecchio τη διώχνει «κι όπου πάει». Και πάει στο Francesco. “Vi ho purgato ancora”. Σε ελεύθερη μετάφραση «σας έκανα πάλι κλύσμα». 3-1, ωσαννά, δόξα ο εν τοις υψίστοις. Εκείνη ακριβώς τη στιγμή, ο Francesco Totti από αγαπημένος της curva sud και των φανατικών, έγινε ο προφήτης όλου του ρωμαϊκού λαού. Στο 2.10 του βίντεο.

Μπήκε στο πάνθεον, ανέβηκε στο βάθρο και δεν ξανάπεσε ποτέ. Σημειολογικά, είναι το πρώτο ντέρμπι της ζωής του που φορά το περιβραχιόνιο στο μπράτσο. Η φωτογραφία με τον πανηγυρισμό από το ματς έγινε εικονοστάσι στα μισά παιδικοεφηβικά δωμάτια της πόλης, τα παιδάκια στις αλάνες σήκωναν τη φανέλα και πανηγύριζαν όπως ο Checco, ο δικός τους Checco, ο άνθρωπος που ενσάρκωνε το απόλυτο όνειρο: αρχηγός και star στην ομάδα που υποστήριζε από μικρός, να σκοράρει σε ντέρμπι με τον αιώνιο αντίπαλο στο 89’ και να βυθίζει μισή πόλη στην απόγνωση.

Ο Totti πήγαινε χαμογελαστός στις συνοικίες, ήρθε στο σχολείο στην Porta Metronia, είδε τα παιδάκια με κολλημένα τα πρόσωπά τους στο τζάμι να φωνάζουν το όνομά του κι εκείνος να χαιρετάει χαμογελαστός, να δίνει αυτόγραφα, να σταματάει στα bar και στις καφετέριες να βγάζει φωτογραφίες, να υπογράφει αφίσες που έγιναν κάδρα και σήμερα έγιναν κειμήλια. Η Lazio πήρε το scudetto του 2000, αλλά η Roma είχε βρει το μεγάλο της ήρωα, αντιήρωα για κάποιους, αφού για τον υπόλοιπο κόσμο ο Totti ήταν ανέκδοτο. Κυριολεκτικά ανέκδοτο, αφού εκείνη την εποχή εκδόθηκε και βιβλίο με τα «Ανέκδοτα του Totti» (Le Barzelette di Totti) που έσπασε τα ταμεία στην Ιταλία. Εκείνος ατάραχος αποδεχόταν με χιούμορ την όποια κριτική, δεν αρνείτο ποτέ αυτό που είναι ή αυτό που νόμιζαν οι άλλοι ότι είναι.

«Έσπασε» κάποιες μέρες μετά, όταν 17 Μαΐου 2000 στο φιλικό παιχνίδι προς τιμήν του Giannini, τη στιγμή που ο Principe είναι έτοιμος να βγει και να αποθεωθεί, περνά πάνω από το Olimpico το θρυλικό αεροπλανάκι με το πανό “Lazio Campione d’ Italia”. Μέγιστη προσβολή, ο Giannini πιάνει μικρόφωνο και λέει «δεν έπρεπε να τελειώσω έτσι», το γήπεδο γίνεται καλοκαιρινό, ξηλώνονται δοκάρια, διαφημιστικές πινακίδες, καίγονται καθίσματα, της τρελής. Διάθεση για δηλώσεις δεν έχει κανείς, ούτε ιερά τέρατα όπως ο Bruno Conti. O Checco βγαίνει μπροστά: «Από σήμερα αλλάζουμε. Η Roma θα αναγεννηθεί από τις στάχτες της, το παραμύθι μόλις ξεκινάει».

ΤΟ ΓΚΟΛ ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑ

Ακριβώς επάνω σε εκείνη τη δήλωση του Totti στηρίχθηκε ολόκληρο το οικοδόμημα της πρωταθλήτριας Roma, της ομάδας που επιβλήθηκε σε ολόκληρη την Ιταλία, της ομάδας του Totti κι ας είχε προπονητή το Don Fabio και συμπαίκτες του διαμτερήματος Batistuta, Montella, Cafu, Candela, Emerson, Samuel και λοιπών. Δικό του ήταν το γκολ με την Parma («εκείνη» την Parma με Buffon, Thuram, Crespo, Sensini, κλπ) που επανέφερε τις καρδιές μας στη θέση τους. Η Juventus βλέπετε μόλις είχε περάσει μπροστά στο Bergamo και είχε πιάσει τη Magica στην κορυφή στους 75 βαθμούς. Μέχρι το λεπτό που ο κεραυνός του Francesco τίναξε τα δίχτυα του Gigi Buffon, στο Olimpico επικρατούσε σιγή. Νεκρική σιγή. Η έκρηξη μετά το γκολ ανεπανάληπτη.

Ο Totti με το που σούταρε πέταξε τη φανέλα και έφυγε στο πέταλο. Φλέβες πεταμένες, αδρεναλίνη στα ουράνια, παλμοί στο 300. Γκολ. Γκολ πρωτάθλημα. Καθόμουν στην Tribuna Monte Mario, τομέας 10D, σειρά 25, έβδομο κάθισμα. Βρέθηκα αγκαλιασμένος με έναν καλοντυμένο πενηντάρη πέντε-έξι σειρές πιο κάτω, που κάτι μου φώναζε με δάκρυα στα μάτια. Το ματς έληξε 3-1, όλο το γήπεδο έγινε ένα, οι περισσότεροι μπήκαν μέσα, σημαίες, δάκρυα, φιλιά, αγκαλιές παντού. Σηκωμένος στα χέρια, φορώντας μόνο το σλιπ αφού τον είχαν γδύσει εντελώς, ο Totti. Στο 08.00 του βίντεο.

Δεν θυμάμαι τι ώρα κοιμήθηκα εκείνο το πρωί, ήταν Ιούνιος του 2001, η Roma μόλις είχε κατακτήσει το τρίτο πρωτάθλημα της ιστορίας της, όλη η πόλη ήταν στο πόδι. Ο ήλιος ήταν βαμμένος στα χρώματα της Magica, από στόμα σε στόμα έγινε γνωστό ότι το γλέντι θα γίνει την επόμενη Κυριακή στο Circo Massimo. Προσπάθησα να πάω, ήταν αδύνατον. Πάνω από ένα εκατομμύριο κόσμος μαζεύτηκε εκείνη την Κυριακή στο αχανές αρχαίο ιπποδρόμιο που «σήκωνε» μέχρι 250 χιλιάδες κόσμο. Υπήρχε κόσμος από τον Τίβερη και τη Bocca della Verità μέχρι τη Via San Gregorio που κατέληγε στο Colosseo. Κυκλοφορούσαν αγαλματίδια του Totti με δάφνες, χλαμύδα και σπαθί, ήταν η μετενάρκωση του Ιούλιου Καίσαρα δυο χιλιάδες χρόνια μετά.

Δεν έχω ξαναζήσει παρόμοια φρενίτιδα, έχω την αίσθηση ότι και μόνο με εκείνο το γκολ θα έμενε για πάντα στην ομάδα, μέχρι να θελήσει να φύγει ο ίδιος. Ήταν 25 χρονών, αυθάδης Μίδας που ούτως ή άλλως είχε «τολμήσει» το πέναλτι αλα Πανένκα στον Van Der Saar στον ημιτελικό του Euro το προηγούμενο καλοκαίρι στην Ολλανδία και είχε διχάσει ολόκληρη την Ιταλία με το κεφαλαιώδες ερώτημα αν «χωράει» στην ίδια ενδεκάδα με το Del Piero (ένα καλοκαίρι απίστευτης τρέλας με εκπομπές σε τηλεόραση και ραδιόφωνο και «ειδικούς» να ωρύονται που οι δυο τους δεν παίζουν μαζί).

Είσαι μοναδική

Το scudetto του 2001 ήταν ο απόλυτος εξαγνισμός. Παραμένει μέχρι σήμερα το μοναδικό στην καριέρα του, αλλά στην ομάδα που έπαιξε και μεγαλούργησε δεν χρειάζεται άλλο. Η επόμενη σεζόν ήταν καταστροφή, όλοι έμοιαζαν ακόμα μεθυσμένοι από την επιτυχία της προηγούμενης χρονιάς και η ομάδα κατέληξε όγδοη (!). Και πάλι όμως ο Francesco χαρίζει τα highlight: η Roma κερδίζει μέσα στο Bernabeu 0-1 με δικό του γκολ σε μιας ιστορικής σημασίας νίκη στην «καταραμένη» από το 1984 διοργάνωση. Κυρίως όμως κάνει το «καντηλάκι», το «σκαφτό» στο 5-1 με τη Lazio, το γκολ του "Είσαι μοναδική" που άλλοι ισχυρίζονται ότι αναφέρεται στην ομάδα και άλλοι στη μέλλουσα σύζυγο Ilary. 6 Unica, ακόμα ένα μνημείο σε μια καριέρα 28 ετών με τα χρώματα της Roma.

Το 2003/04 η ομάδα δείχνει να επιστρέφει, αλησμόνητο το 4-0 κόντρα στη Juve με τον Checco να δείχνει τα τέσσερα δάχτυλα στον Tudor, αλλά οι δύο ήττες στα παιχνίδια με τη Milan στερούν το κύπελλο. Αρχίζουν οι πρώτοι ψίθυροι περί συμφωνίας των βορείων με τον Totti, η πόλη είναι ανάστατη, στήνονται λαϊκά δικαστήρια προθέσεων, απειλητικά μηνύματα στο σπίτι του Sensi, τηλεφωνήματα στα γραφεία της εταιρείας με ανθρώπους να κλαίνε, απεργίες πείνας (!) στο προπονητικό στην Trigoria, όλα βασισμένα σε φήμες! Αυτή η ομάδα όμως, αυτή η πόλη, αυτός ο παίκτης είναι συνώνυμα της υπερβολής. Τελικά εκείνος που έφυγε ήταν ο Capello και πήρε μαζί του και τον Emerson. Πόλεμος.

"Δεν θα γίνω ποτέ προδότης. Προτιμώ να κατακτήσω ένα πρωτάθλημα εδώ, παρά δέκα συνεχόμενα αλλού."

Ο Totti υψώνει τη σημαία της romanità, δίνει όρκο αιώνιας πίστης, λέει μπροστά στην κάμερα του Sky Sports «εγώ δεν θα γίνω ποτέ προδότης». Όλοι περιμένουν την επιστροφή του Capello στο Olimpico, στην αναγγελία των ομάδων από το μικρόφωνο του Zampa, τα ονόματα του Emerson και του Capello δεν ακούγονται ποτέ, άλλωστε και να τα έλεγε ο Carlo θα τα κάλυπταν οι αποδοκιμασίες του λαού της Ρώμης. Η ομάδα θα χάσει 2-1, η ήττα είναι ότι χειρότερο σε μια ούτως ή άλλως καταστροφική χρονιά με αλλαγή τεσσάρων προπονητών (Prandelli → Voëller → Del Neri → Bruno Conti) και συν τοις άλλοις καταφθάνει στη Ρώμη η μοναδική προσφορά άλλης ομάδας στα χρονικά που απασχόλησε σοβαρά τον Francesco Totti: της Ρεάλ των Galacticos.

Στο τέλος θα νικήσει η Ρώμη, γιατί όλοι οι δρόμοι οδηγούν στη Ρώμη και στη Μαδρίτη κανένας. Με μια λιτή ανακοίνωση ο σχεδόν 29χρονος Totti στέλνει τους οπαδούς στα ουράνια: «Προτιμώ να κατακτήσω ένα πρωτάθλημα εδώ, παρά δέκα συνεχόμενα αλλού». Υπογράφει μέχρι το 2010 με 10.4 εκατ. μεικτά το χρόνο. Ντελίριο. Είναι ήδη ο πρώτος σκόρερ στην ιστορία της ομάδας έχοντας ξεπεράσει τα 107 γκολ του Roberto Pruzzo, σύμβολο της πόλης, σημαία της ομάδας, παντοτινός αρχηγός. Πάνω απ’ όλα έχει αρνηθεί τη Juve, τη Milan, ακόμα και τη Real.

ΔΕΚΑ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΣΤΟ ΓΑΜΟ ΤΟΥ

Το ότι μένει στη Ρώμη και πάλι δημιουργεί θόρυβο και αντεγκλήσεις. Ο Totti δεν έχει φιλοδοξίες, ο Totti θέλει να είναι πρώτος στο χωριό και όχι δεύτερος στην πόλη, ο Totti έμεινε λόγω Ilary, ο Totti το ένα, o Totti το άλλο. Αδιάφορο. Ένα μήνα μετά την ανανέωση του συμβολαίου το μακρινό 2005, ο Checco νυμφεύεται το showgirl Ilary Blasi στη Santa Maria του Aracoeli σε ζωντανή μετάδοση από τη συνδρομητική τηλεόραση του Sky, σε έναν γάμο στο όριο του κιτς. Στο προαύλιο της εκκλησίας δέκα χιλιάδες κόσμος, με το που βγαίνει το ζευγάρι ξεφεύγει απ’ το πλήθος ένα γηπεδικό “un capitano, c’è solo un capitano”, κάτι σαν το δικό μας «ένας είναι ο αρχηγός».

Αποζημιώνει το ποίμνιο με το τρελό γκολ στο San Siro, πάλι με "σκαφτό", παίρνοντας τη μπάλα στο κέντρο και περνώντας όποιον βρει μπροστά του. Ένας φίλος – παθολογικός θαυμαστής του Checco και από τους ανθρώπους που μέχρι πρότινος με έπαιρναν τηλέφωνο να βρίσουν το Spalletti επειδή δεν τον έβαζε βασικό στα 41 του – είχε πάει (και) στο γάμο, επειδή «όφειλε να είναι εκεί στη μεγαλύτερη προσωπική στιγμή του ειδώλου, του καλύτερου ποδοσφαιριστή που πάτησε ποτέ το χορτάρι του Olimpicο». Ο συγκεκριμένος άνθρωπος, σήμερα λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Sapienza της Ρώμης, ορκίζεται ότι ο Totti είναι ο καλύτερος ποδοσφαιριστής που είδε ποτέ και έχοντας χάσει από το 1996 το πολύ 8 εντός έδρας παιχνίδια της Roma, τον θεωρεί ανώτερο και του Cristiano και των «διάφορων» Zidane, Del Piero, Baggio, Cantona, Figo που πάτησαν το ιερό χορτάρι του Olimpico. Στα εντός έδρας, στο «ναό» του.

Προσωπικά, θεωρώ ότι ο Totti έφτασε στο peak τη διετία 2000-2001, όταν πήρε το MVP στον τελικό του Euro (που χάθηκε όπως χάθηκε στο τελευταίο λεπτό της παράτασης με το γκολ του Trezeguet) και την επόμενη σεζόν οδήγησε τη Roma στην κατάκτηση ενός scudetto που μπορεί να συγκριθεί μόνο με το πρώτο του Maradona στη Napoli. Εκείνη τη διετία ήταν πραγματικά χάρμα ιδέσθαι, χαιρόσουν να πηγαίνεις στο γήπεδο να τον παρακολουθείς, αλλά και πάλι υπήρχε μια αίσθηση κενού. Αυτό το κενό καλύφθηκε την τετραετία 2005/09 με την πρώτη εποχή Spalletti, όταν ο Luciano τον ανάγκασε να ωριμάσει και ουσιαστικά επινόησε τη θέση του false 9 για να αποδώσει πιο μεστά και πιο ώριμα από ποτέ στην καριέρα του.

Όχι τυχαία, εκείνη τη σεζόν σκοράρει το ομορφότερο και δυσκολότερο γκολ της καριέρας του στο Marassi της Γένοβας, ένα γκολ που έγινε έργο τέχνης από τον Αμερικανό καλλιτέχνη Case Jernigan. Πέρα από τα εξωπραγματικά γκολ, ο Totti κάλυπτε «τυφλά» σημεία στο γήπεδο, εξανάγκασε επικριτές και πολέμιους να παραδεχτούν το ατέλειωτο ταλέντο του, το ανυπολόγιστο impact σε μια ομάδα που παρότι πήρε περισσότερα απ’ όσα της άρμοζαν, έμοιαζε αδικημένη και «ριγμένη» σε τίτλους. Η ομάδα πήρε 2 Κύπελλα Ιταλίας (2007 και 2008), το Super Cup του 2008 και τερμάτισε δυο φορές δεύτερη πίσω από την Inter που «έπρεπε» να ρεφάρει το calciopolis. O Checco πήρε και το «χρυσό παπούτσι» σε προσωπικό επίπεδο που ακόμη και σήμερα παραμένει ο μοναδικός προσωπικός διεθνής τίτλος του. Ο καθαγιασμός ωστόσο, ήρθε στο Βερολίνο, με την κατάκτηση του Μουντιάλ με τους azzurri.

ΗΓΕΤΗΣ ΣΤΟ ΜΟΥΝΤΙΑΛ ΤΟ 2006

Τραυματίας και παίζοντας με ενέσεις, έδωσε τέσσερις ασίστ, έβαλε το πέναλτι με τους Αυστραλούς με τη μπάλα να ζυγίζει έναν τόνο και ένα γήπεδο να γιουχάρει και έβγαλε την πάσα στο Gilardino στο επικό 2-0 του Del Piero στον ημιτελικό με τους Γερμανούς. Το Παγκόσμιο Κύπελλο είναι το μεγαλύτερο παράσημο της καριέρας του, τρόπαιο που κατέκτησε ως πρωταγωνιστής και ηγέτης των αποδυτηρίων όπως έχει παραδεχτεί και ο Lippi. Πίσω στην πατρίδα εκ νέου ντελίριο, ξανά γιορτή στο Circo Massimo (με λιγότερο κόσμο απ’ ότι στο scudetto της Roma βέβαια) και ο ίδιος με το γιο του τον Cristian αγκαλιά. Cristian που κανονικά θα λεγόταν Giordano (το όνομα του πατέρα της Ilary) αλλά μόλις το άκουσε ο Checco είπε «με τίποτα, δεν μπορώ να κοιτάζω το παιδί μου και να μου ‘ρχεται στο μυαλό ο Bruno Giordano που με έπρηζαν οι laziali στο σχολείο».

Ναι, τόση «ρωμανίλα», τόσο άρρωστος. Ακολούθησαν οι δύο κόρες Chanel (2007) και Isabel (2016) αλλά προερχόμενος από πατριαρχική οικογένεια, η αδυναμία του είναι ο γιος του. Στο γιο του αφιέρωνε τα γκολ με εκείνον τον περίεργο πανηγυρισμό με το δάχτυλο στο στόμα, το γιο του κρατούσε αγκαλιά όταν βραβεύτηκε με το χρυσό παπούτσι, τον Cristian έβαλε να κάνει δηλώσεις όταν τον ρώτησε ένας δημοσιογράφος της Gazzetta dello Sport αν σκοπεύει να σπάσει και το ρεκόρ του Nordhal με τα 226 γκολ. «Εσύ τι λες Cristian, θα τα καταφέρει ο μπαμπάς; - Ναι, ο μπαμπάς είναι ο Superman».

Η Roma του Spalletti για τρεις περιόδους απέδωσε εκπληκτικό ποδόσφαιρο, δεν ήταν ποτέ κυνική, είχε και καταστροφικές βραδιές, αλλά χάρισε και τρομερές αναμνήσεις στον κόσμο της. Η περίοδος του μέλιτος σταμάτησε κάπου στις αρχές του 2009, συμπτωματικά την τελευταία σεζόν του συμβολαίου του 33χρονου Totti. Στον πάγκο της κάθισε ο γνωστός μας Claudio Ranieri, με το αντιποδόσφαιρό του και τη «διαχείρισή του» και έχασε το πιο εύκολο πρωτάθλημα στην ιστορία της, χαρίζοντάς το στην Inter με μια ανεκδιήγητη εντός έδρας ήττας από τη Sampdoria τέσσερις στροφές πριν το τέλος και καταρρέοντας ολοσχερώς στον τελικό του Κυπέλλου και πάλι απέναντι στην Inter, σε μια μαύρη σελίδα στην καριέρα του Checco (ίσως η δεύτερη μετά το φτύσιμο στον Poulsen στο Euro) με την αψυχολόγητη κλωτσιά στο Balotelli στο 88’ και τη δίκαιη κόκκινη κάρτα. Έγραψε ο ίδιος ένα γράμμα μετάνοιας στον τρελο-Mario, ζήτησε συγνώμη από τον κόσμο, αλλά και πάλι η curva είχε καταλάβει. Δεν ήταν δυνατόν να αποδεχτεί ο εγωισμός του Totti τη διπλή ήττα, την ταπείνωση σε πρωτάθλημα και κύπελλο από μια εμφανώς χειρότερη ομάδα. Δεν είναι δικαιολογία, είναι η αλήθεια. Πλησίαζε ήδη στα 34, ήξερε ότι ως πρωταγωνιστής δεν θα υπήρχε ξανά περίπτωση να κατακτήσει νταμπλ και να μείνει στο στόμα και στις θύμησες μέχρι τα βαθιά γεράματα. Πίστευε ότι είχε τελειώσει.

ΤΟΝ ΚΡΑΤΗΣΕ ΞΑΝΑ Η ΡΩΜΗ

Εκεί όμως, όπως και στην αρχή της καριέρας του με τη λύκαινα στο πέτο, βγήκε μπροστά και πάλι η πόλη, ο κόσμος, η Ρώμη. Λαϊκή απαίτηση στη νέα αμερικανική ιδιοκτησία να ανανεώσει τον capitano. Ανεξαρτήτως κόστους, ανεξαρτήτως στόχων. Ο James Pallotta αντιλαμβάνεται ότι ο Totti είναι κάτι παραπάνω από ποδοσφαιριστής και καταθέτει μια πρόταση που εξέπληξε ακόμα και τον ίδιο το Francesco. Νέο πενταετές, 8,9 εκατ. τον πρώτο χρόνο, 8,6 τα επόμενα τέσσερα, 43,3 εκατομμύρια ευρώ μεικτά. Η προσφορά είναι τόσο υψηλή που ακόμα και ο κόσμος σοκάρεται, όλοι όμως το δέχονται «για την προσφορά του στην ομάδα». Οι επόμενες σεζόν και μέχρι τον ερχομό του Rudy Garcia στην ομάδα, είναι ένα διαρκές πήγαιν-έλα προπονητών (Ranieri → Montella → Luis Enrique → Zeman → Andreazzoli) και τη Roma να καταντάει να μην βγαίνει καν στο Europa League το 2012/13. Ο ίδιος όμως είναι συνεπής, συνεπέστατος. Πρώτα η κανονιά στο ντέρμπι με τη Juventus που αφήνει άγαλμα το Gigi και 17 Μαρτίου του 2013 με το Olimpico να έχει κομμένη την ανάσα από τη στιγμή που η Roma κερδίζει το φάουλ κοντά στην περιοχή, γράφεται ιστορία. Ο 37χρονος Totti παίρνει φόρα και εξαπολύει ένα από τα «δικά του» συρτά και δυνατά σουτ. Γκολ. Στα matrix αναβοσβήνει το 226, ο Francesco Totti είναι ο δεύτερος σκόρερ όλων των εποχών στην ιστορία της Serie A, μπροστά του είναι μόνο ο άπιαστος Piola των 290 γκολ.

Με το Garcia βρίσκει νέο ρόλο, γίνεται «η πολυτέλεια των 30 λεπτών» και εξακολουθεί να γράφει ιστορία. 16 γκολ σε δύο σεζόν, ασίστ, leadership, ξεπερνά το Ryan Giggs όντας ο μεγαλύτερος σε ηλικία ποδοσφαιριστής που σκόραρε στο Champions League (κλεισμένα 38 στο παιχνίδι του Σεπτεμβρίου με τη Manchester City, ρεκόρ που ξανασπάει ο ίδιος το Νοέμβριο σκοράροντας πάλι με την CSKA Μόσχας το Νοέμβριο) πάνω απ’ όλα χαρίζει τη μοναδική παράσταση του Ιανουαρίου του 2015 με τα δυο γκολ στο ντέρμπι με τη Lazio, γκολ ενός αλησμόνητου comeback από το εφιαλτικό 0-2 σε 2-2 μέσα σε διάστημα 15 λεπτών. Η Roma του ανανεώνει και πάλι το συμβόλαιο, όποιος ερωτάται απαντά ότι «δεν πωλείται η ιστορία», ο Palotta δηλώνει ότι εάν ο Totti θέλει να παίζει μέχρι τα 50, μπορεί να το κάνει, ο Zanzi προεξοφλεί ότι η ομάδα θα μπει στο νέο γήπεδο με αρχηγό το Francesco, ακόμη και κόσμος που δεν ασχολείται με το ποδόσφαιρο εντυπωσιάζεται από την ιστορία του και την καριέρα του, αφού γίνεται κεντρικό θέμα στους New York Times, έχει προτάσεις από την Κίνα ακόμα και στα 39 του. Εκείνος ευχαριστεί αλλά δηλώνει ότι είναι αδύνατον να φύγει από τη Ρώμη.

Στην ομάδα επιστρέφει ο Spalletti και ξεκινά μια πολύ δύσκολη περίοδος. Ο Luciano δηλώνει ότι του έλαχε ο κλήρος να είναι ο προπονητής που «πρέπει» να τελειώσει την καριέρα του Checco. Η σχέση τους είναι ταραχώδης, ο κόσμος αναρωτιέται γιατί ο Totti δεν παίρνει έστω δεκάλεπτα σε παιχνίδια που έχουν κριθεί, ο Spalletti κάθε φορά που τον χρησιμοποιεί εκτίθεται, ο Totti με το που ακουμπάει το χόρτο το περιβάλλον ηλεκτρίζεται, ο κόσμος ανακτά το ενδιαφέρον ακόμα και σε παιχνίδια που έχουν κριθεί, συμπαίκτες και αντίπαλοι αισθάνονται δέος. Δεν είναι θέμα σεβασμού, ο Totti μπορεί και είναι ακόμα καθοριστικός. Επιστρέφει από έναν (πολύ) επίπονο τραυματισμό λίγο πριν τα 40 και κάνει έναν καταπληκτικό μήνα: Bologna, 11 Απριλίου, μπαίνει = ασίστ. Roma-Atalanta, 16 Απριλίου, μπαίνει = γκολ. Roma-Napoli, 25 Απριλίου, μπαίνει = κάθετη που ανοίγει την άμυνα και γκολ. Γένοβα, 2 Μαΐου, μπαίνει = γκολ.

ΤΟ ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗΝ ΤΟΡΙΝΟ: "SEMPRE INSIEME"

Το αριστούργημα όμως έχει συντελεστεί ήδη από τις 20 Απριλίου. Olimpico, Roma εναντίον Torino. Η ομάδα πίσω στο σκορ με 1-2 στο 80’. Όλο το γήπεδο φωνάζει το όνομά του, ο Spalletti παρότι ξεροκέφαλος τον σηκώνει για ζέσταμα. Μπαίνει στο 86’, η ομάδα έχει κερδίσει ένα φάουλ στο πλάι, απο κείνα που περοφέρονται για τη «γιόμα» της απελπισίας. Ο Dzeko δεν τη βρίσκει καλά με το κεφάλι και η μπάλα δείχνει να καταλήγει άουτ. Όχι γιατί εκείνος έχει πατήσει στο χόρτο. Μια ανώτερη δύναμη τον έχει σπρώξει να κάνει μια προβολή πριν καν σηκωθεί ο Βόσνιος για την κεφαλιά. Γλυστράει τόσο όσο χρειάζεται για να βρει με το μυτάκι τη μπάλα. Πάει μέσα. Γκολ. Σταματάει ο χρόνος και ξαφνικά γυρνάει πίσω 20 χρόνια. Ο Checco σηκώνεται, σαν σχολιαρόπαιδο πηδάει τις πινακίδες όπως έκανε από τότε που είχε μακρύ μαλλί και τη λευκή στέκα στο κεφάλι, πριν καν εμφανιστεί η πρώτη ρυτίδα. Δεν θα μπορούσε να είναι άλλη εστία απ’ αυτή της curva sud. Φτάνοντας στο αλαλάζον πλήθος έχει βάλει το χέρι στο στόμα, όπως το 2005 που γεννήθηκε ο Cristian. Flash back σε fast forward.

Η curva είναι ικανοποιημένη και με την ισοπαλία αρκεί που σκόραρε το είδωλο, ο Francesco όμως όχι. Όλο το γήπεδο είναι στο πόδι σε ένα τρίλεπτο standing ovation. Η ανώτερη δύναμη στέλνει τη μπάλα στο χέρι του Glik και η Roma κερδίζει πέναλτι στο 90. Κάνουν όλοι πέρα, παίρνει τη μπάλα και τη στήνει, είναι αξύριστος, καταπονημένος, πληγωμένος που ο Spalletti δεν τον υπολογίζει, αλλά προέχει να σώσει τη Roma του. Γκολ. 3-2 στο 90.

Όλο το γήπεδο σε τρανς, συμπαίκτες και αναπληρωματικοί δεν τον αφήνουν να φτάσει καν πάλι στην curva sud να πανηγυρίσει με το λαό του. Ορισμένοι από τους συμπαίκτες κάλλιστα θα μπορούσαν να είναι γιοι του από την εποχή που έβγαινε με τη Flavia Vento. Ένα κουβάρι όλοι, ο ένας πάνω στον άλλον, αντίδραση όπως εκείνες που παρακολουθούμε όταν μια ομάδα κερδίζει στα πέναλτι και όλοι τρέχουν πάνω στον τερματοφύλακα. Ο σκηνοθέτης ανοίγει το πλάνο, σταματά σε ένα νεαρό παιδί στην εξέδρα, είναι δεν είναι 20. Τραβάει όλο το σκηνικό με το smartphone και την ίδια στιγμή κλαίει με λυγμούς. Σκουπίζει τα δάκρυα με το χέρι του, είναι βέβαιο ότι όταν ο Checco σκόραρε το πρώτο του γκολ σε εκείνο το ματς με τη Foggia, o οπαδός δεν είχε καν κλάψει για πρώτη φορά. Μεγαλείο. Όλο το γήπεδο φωνάζει το όνομά του, ο Francesco σηκώνει το χέρι, σφίγγει τη γροθιά, “sempre insieme”, «για πάντα μαζί». Είναι 39 ετών και 7 μηνών, δεν αντέχει πάνω από δεκάλεπτο αλλά είναι αδύνατον να μην τον ανανεώσουν μετά από το συγκεκριμένο ματς.

Στις 7 Ιουνίου του 2016 υπογράφει το τελευταίο και μοναδικό «τιμής ένεκεν» συμβόλαιο με τη Roma. Μονοετές ως ποδοσφαιριστής και εξαετές ως δοικητικός παράγοντας. Σεπτέμβριο του ’16 κάνει το 3-2 στο 94’ στο εντός με τη Sampdoria, αλλά τίποτα δεν είναι το ίδιο. Η σχέση με το Spalletti είναι χειρότερη από ποτέ, είναι φανερό ότι «ενοχλεί» στην ομάδα, είναι βάρος στα αποδυτήρια γιατί έχει γνώμη και διαθέτει και το θάρρος να την εκφράζει, το έχει κερδίσει περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον. Κι αυτό το Luciano τον ενοχλεί. Η απρέπεια της 7ης Μαΐου στο San Siro όπου ένα ολόκληρο γήπεδο περιμένει να μπει στο 84’ για να τον αποθεώσει και να αναγνωρίσει έναν μεγάλο αντίπαλο, είναι άνευ προηγουμένου και αγγίζει τα όρια της εμπάθειας. Δεν μπήκε ποτέ, προτιμήθηκε ο Peres αντί του Dzeko με το σκορ στο 1-3. Στο 87’ η Roma κέρδισε και πέναλτι που εκτέλεσε εύστοχα ο De Rossi. Κάλλιστα στη θέση του θα μπορούσε να είναι ο Totti. Προηγουμένως είχε ξανασκοράρει με πέναλτι στο Olimpico του Torino στην ήττα με 3-1 από την Toro. Κάνει 27 ματς σε όλες τις διοργανώσεις, τα περισσότερα ως αλλαγή στα τελευταία λεπτά, το ματς με τη Genoa είναι το 18ο στο πρωτάθλημα. Θα ήθελα όσο τίποτε άλλο να είμαι εκεί, θα αντάλλαζα τελικό Champions League που έχω παρακολουθήσει διά ζώσης με το συγκεκριμένο ματς.

Τώρα φοβάμαι, είναι η πρώτη φορά που φοβάμαι γιατί δεν ξέρω τι γίνεται μετά. Επιτρέψτε μου να αισθάνομαι φόβο και θέλω να με βοηθήσετε σε αυτή τη στιγμή, να μου δείξετε την αγάπη σας γιατί τώρα σας έχω πιο πολύ ανάγκη από ποτέ. Μην με αφήσετε τώρα.

Από το προηγούμενο βράδυ έχουν ξεκινήσει οι ετοιμασίες, ξεχωρίζει το τεράστιο πανό των 130 μέτρων «Δεν στενοχωριέμαι που σταματάς, σε ευχαριστώ που υπάρχεις» έξω από την Trigoria. Αμέτρητα τα mentions στα social, το ένα hashtag ξεπηδάει μετά το άλλο. Στο Olimpico η ατμόσφαιρα δεν είναι ακριβώς γιορτινή διότι παίζεται η δεύτερη θέση και η απευθείας συμμετοχή στους ομίλους του Champions League. Όπως αναμενόταν το ματς είναι δύσκολο και το 0-1 της Genoa στο 3’ το κάνει γολγοθά. Η Roma ισοφαρίζει γρήγορα αλλά ο πόντος δεν φτάνει. Η Napoli εν τω μεταξύ καθαρίζει πολύ γρήγορα το ματς στο Marassi, στο 54’ που ο Francesco αντικαθιστά το Salah προηγείται ήδη 3-1 (και λίγα λεπτά κλειδώνει το ματς με τέταρτο γκολ) και το τελευταίο ματς του Checco αποκτά χαρακτήρα τελικού. Μπαίνει αποθεούμενος, αμέσως δίνει το spark στην ομάδα, πασάρει, τριπλάρει, εκτελεί με το δικό του απαράμιλλο τρόπο τα στημένα. Η αύρα ήταν υπεραρκετή, στο 74’ ο επόμενος αρχηγός, ο Daniele De Rossi κάνει το 2-1. Τίποτα δεν έχει τελειώσει. Ο Lazovic ισοφαρίζει 11λεπτά πριν το τέλος και στο 82’ βρίσκει το δοκάρι. Αν σκόραρε όλα θα είχαν τελειώσει. Στο 90’ οι θεοί της Ρώμης είναι εκεί. Ο Perotti κάνει το 3-2, η Roma είναι στους ομίλους του Champions League.

Το Olimpico μπορεί πλέον απενοχοποιημένο να ασχοληθεί με τον ήρωά του. Για τελευταία φορά. Το γήπεδο είναι σε παραλήρημα, τραγούδια, φωνές, άνδρες, γυναίκες, παιδιά. “Un Capitano, c’ è solo un Capitano”... Το ματς έληξε με τη μπάλα στα πόδια του. Το τραγούδι του Antonello Venditti “Grazie Roma” στα μεγάφωνα, «σε ευχαριστούμε Roma που μας κάνεις πάλι να κλαίμε και να αγκαλιαζόμαστε, σε ευχαριστούμε Roma που μας κάνεις να ξαναζούμε και να ξανανιώνουμε». Κανείς δεν φεύγει από την κερκίδα. 20.12 ώρα Ιταλίας, ο παντοτινός Αρχηγός βγήκε να χαιρετήσει το λαό του. Standing ovation, 70 χιλιάδες καρτέλες με το 10 και το όνομά του ψηλά, αφού παραλαμβάνει το βραβείο από τον Pallotta και βλέπει τη γυναίκα του και τα παιδιά του σπάει. Βάζει τα χέρια στο πρόσωπο για να κρύψει τα δάκρυα. Μαζί του κλαίει όλο το γήπεδο. Κρατά αγκαλιά τη μικρή Isabel και περπατάει στα κουλουάρ, φυσάει και ξεφυσάει γιατί πλησιάζει στην curva sud. Υπογράφει τη μπάλα του αγώνα και την πετάει στο πέταλο, στέκεται, βάζει το χέρι στην καρδιά και ευχαριστεί συγκινημένος. «Είσαι το παραμύθι που λέμε στα παιδιά μας» ακούγεται από την εξέδρα.

Παίρνει μικρόφωνο: «Δυστυχώς έφτασε η στιγμή που δεν ήθελα να έρθει ποτέ. Σας ευχαριστώ για αυτά τα 25 χρόνια, ειδικά για τις δύσκολες στιγμές. Αυτές τις μέρες κάθισα και μίλησα στη γυναίκα μου για αυτή τη φανέλα, γράψαμε ένα γράμμα, θα προσπαθήσω να σας το διαβάσω. Ευχαριστώ τους γονείς μου, τον αδερφό μου, τους συγγενείς μου, τη γυναίκα μου, τα παιδιά μου. Πολλοί μου είπαν να γράψω ένα ποίημα, εγώ ποιήματα μπορούσα να γράψω μόνο με τα πόδια. Άτιμε χρόνε, πόσο γρήγορα περνάς. Θα βγάλω τη φανέλα και θα τη διπλώσω με ευλάβεια, δεν είναι εύκολο για μένα, δεν μπορώ τόσο εύκολα να σβήσω το φως. Τώρα φοβάμαι, είναι η πρώτη φορά που φοβάμαι γιατί δεν ξέρω τι γίνεται μετά. Επιτρέψτε μου να αισθάνομαι φόβο και θέλω να με βοηθήσετε σε αυτή τη στιγμή, να μου δείξετε την αγάπη σας γιατί τώρα σας έχω πιο πολύ ανάγκη από ποτέ. Μην με αφήσετε τώρα. Να γεννιέσαι Ρωμαίος και romanista είναι μια ευλογία. Ήταν μια τεράστια τιμή να είμαι αρχηγός αυτής της ομάδας. Θα σταματήσω να σας συγκινώ με τις ποδοσφαιρικές μου ικανότητες, αλλά η καρδιά μου είναι μαζί σας. Θα μπω στα αποδυτήρια και θα σταματήσω να είμαι παιδί. Τώρα γίνομαι άντρας. Είμαι ευτυχισμένος που έζησα αυτά τα 28 χρόνια αγάπης. Σας αγαπάω.»

PHOTO CREDITS: AP Photo/Gregorio Borgia/Luca Bruno/Alessandra Tarantino