Μέχρι το 2008, ξέραμε ότι οι Ισπανοί ήταν οι μεγαλύτεροι λούζερ στο ποδόσφαιρο. Σαν σήμερα (29/06), αυτό άλλαξε. Για πάντα. Ο Αλέξανδρος Λοθάνο βίωσε στο πετσί του τον «Γολγοθά» και την λύτρωση. Η υπομονή έχει την ανταμοιβή της.

Δεν θυμάμαι να έκλαψα πολλές φορές εξαιτίας ενός ποδοσφαιρικού αγώνα. Η πρώτη, έντονη ανάμνηση, ήταν στα οκτώ μου χρόνια, το 1984, τέτοια εποχή (27 Ιουνίου για την ακρίβεια). Ο αρχηγός Χοσέ Λουίς Αρκονάδα, ένας από τους κορυφαίους Ισπανούς τερματοφύλακες όλων των εποχών, έβλεπε την μπάλα να γλιστράει κάτω από τα χέρια του ύστερα από εκτέλεση φάουλ του Μισέλ Πλατινί και να καταλήγει στο βάθος της εστίας του.

Μαζί της, οι Ισπανοί ποδοσφαιρόφιλοι βλέπαμε να καταλήγουν στα σκουπίδια οι ελπίδες μας για μια κούπα – λύτρωση. Ήταν ο τελικός του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος, της πρώτης διοργάνωσης στην ζωή μου όπου καταλάβαινα, σε έναν σχετικά ικανοποιητικό βαθμό, τι έβλεπα.

Ο θείος μου ο Σταύρος, ένας από τους ελάχιστους άνδρες που γνώρισα και δεν ασχολήθηκε καθόλου και ποτέ με τα αθλητικά (α ρε θειούλη, έφυγες πολύ νωρίς), είπε να με πικάρει λίγο. «Την πατήσατε ε; Σας έκαναν πλάκα οι Γάλλοι!» ήταν η ατάκα του (μέσες άκρες, μην περιμένετε απόλυτη πιστότητα, 31 χρόνια μετά). Εγώ, σε μια ηλικία όπου το οτιδήποτε έχει πάντα μεγαλύτερη σημασία από την πραγματική, δεν άντεξα την καζούρα.

Έκλαψα με μαύρο δάκρυ εκείνο το βράδυ, επειδή η μια από τις δύο πατρίδες μου έχασε μια ιστορική ευκαιρία να αποτινάξει μια στάμπα λούζερ που θα την ακολουθούσε, θα την βάραινε αφάνταστα για άλλα 24 χρόνια έκτοτε. Και εγώ, βεβαίως, την κουβαλούσα μαζί της.

Η «γκάφα» του Αρκονάδα

Το 1986, ένα χαμένο πέναλτι του Ελόι Ολάγια κόντρα στο Βέλγιο, της στέρησε την ευκαιρία να φτάσει στα ημιτελικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου στο Μεξικό. Το 1988, αποκλείστηκε στην πρώτη φάση του Euro της Γερμανίας, ενώ το 1990, ο Ντράγκαν Στοΐκοβιτς την εκτέλεσε, ως «ενωμένος Γιουγκοσλάβος» ακόμα, στην φάση των «16» του Μουντιάλ της Ιταλίας.

Τα πέναλτι με το Βέλγιο

Και οι φάπες καλά κρατούσαν. Το 1992 δεν πήγε καν στο Euro της Σουηδίας, το 1994 στο Μουντιάλ των ΗΠΑ αποκλείστηκε αδίκως από την Ιταλία ελέω Ρομπέρτο Μπάτζο στα προημιτελικά (και με αγκωνιά – πέναλτι του Μάουρο Τασότι στον Λουίς Ενρίκε που έμεινε ατιμώρητη), ενώ το 1996, στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα της Αγγλίας, έμεινε έξω από τα ημιτελικά, πάλι λόγω των πέναλτι, κόντρα στην οικοδέσποινα.

Η αγκωνιά του Τασότι

Στο Μουντιάλ του 1998 αποκλείστηκε με το «καλημέρα», από την φάση ομίλων, ενώ στο Euro του 2000, η μετέπειτα πρωταθλήτρια Ευρώπης Γαλλία, την πέταξε εκτός συνέχειας λόγω, μεταξύ άλλων, και ενός άστοχου πέναλτι στο φινάλε από τον μεγάλο της αστέρα, του Ραούλ. Κουραστήκατε να διαβάζετε αποτυχίες; Υπομονή, έχει και άλλες!

Το χαμένο πέναλτι του Ραούλ

Στο Μουντιάλ του 2002, στα γήπεδα Ιαπωνίας και Νοτίου Κορέας, αποκλείστηκε στα προημιτελικά από τους Νοτιοκορεάτες αφού, μεταξύ άλλων, της ακυρώθηκαν δύο κανονικά γκολ.

Το Euro2004 της Πορτογαλίας επεφύλαξε εκ νέου αποκλεισμό στην φάση ομίλων και στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2006, ο «συνταξιούχος» Ζινεντίν Ζιντάν, όπως τον αποκάλεσε η «Marca» (για την ακρίβεια, προέτρεψε τους Ισπανούς διεθνείς να τον στείλουν στην σύνταξη μια ώρα αρχύτερα), προσγείωσε απότομα τους ονειροπόλους Ίβηρες.

Ο Ζιντάν «χορεύει» την Ισπανία

Όλες οι προαναφερθείσες καρπαζιές, βεβαίως, ήταν απλά η συνέχεια μιας πικραμένης σχέσης του ισπανικού ποδοσφαίρου, σε εθνικό επίπεδο, με την λέξη «επιτυχία». Πριν από το 1984, άλλωστε, είχαν προηγηθεί άλλα είκοσι χρόνια με αναποδιές, ύστερα από το πρώτο, και μοναδικό έως το 2008, τρόπαιο της βασικής εκπροσώπου του ποδοσφαίρου της χώρας. Και το Euro του 1964, επί ισπανικού εδάφους και επί δικτατορίας Φράνκο, δεν ήταν, μεταξύ μας, και το πιο «καθαρό» τρόπαιο στην ιστορία του ποδοσφαίρου.

Ο ξανθός και ο «Γουάλας»

Το Euro2004 ήταν η πρώτη μεγάλη ποδοσφαιρική διοργάνωση που κάλυψα ως δημοσιογράφος. Και, παρ’ ότι μετά την πρώτη φάση, είχα το «οκέι» του διευθυντή μου να παραμείνω ως δεύτερος ρεπόρτερ στην Πορτογαλία (περασμένα μεγαλεία…), αποφάσισα να επιστρέψω. Και το μετανιώνω μια ζωή, αφού έχασα την ιστορική ευκαιρία να δω από κοντά το έπος της Εθνικής Ελλάδας.

Τέσσερα χρόνια αργότερα, όταν η κρίση μας πλεύριζε, αλλά ακόμα δεν είχε μπει γερά στην ζωή μας, έμεινα στην Αυστρία έως το τέλος της πρώτης φάσης. Η Ελλάδα αποκλείστηκε «πανηγυρικά» και η επιστροφή στην βάση ήταν επιβεβλημένη. Λίγα 24ωρα αργότερα, όμως, πήρα την απόφαση να επιστρέψω. Ο λόγος; Η δραματική πρόκριση της Ισπανίας εις βάρος της Ιταλίας, μέσω των πέναλτι.

Εφτά χρόνια μετά, οι Ισπανοί διεθνείς παραδέχονται ότι εκείνο το ματς αποτέλεσε το «κλικ» που άλλαξε την ιστορία. Η Ισπανία πέρασε από «λούζερ» σε πρωταγωνίστρια, έστω και αν εκείνη την στιγμή, ακόμα δεν το ήξερε. Είχα χάσει την εικόνα του Θοδωρή Ζαγοράκη να σηκώνει το τρόπαιο, δεν μπορούσα να επιτρέψω στον εαυτό μου να γίνει το ίδιο και με τον Ίκερ Κασίγιας.

Επιστροφή στην Βιέννη, όπου διεξάγονταν ο ημιτελικός με την Ρωσία και ο τελικός, εφόσον δεν στράβωνε η κόντρα με την ομάδα του Γκούους Χίντινκ. Η παρέα του Λουίς Αραγονές, όμως, είχε πάρει φόρα ύστερα από την πρόκριση – λύτρωση με την «Σκουάντρα Ατζούρα».

Επίδειξη δύναμης, τριάρα και πρόκριση στον μεγάλο τελικό της 29ης Ιουνίου, με οδηγό έναν χαρισματικό προπονητή που θα μείνει στην ιστορία και για τις ατάκες του. Μερικές από αυτές, στην διάρκεια εκείνης της διοργάνωσης, χρησίμευσαν για να «λύσουν» τους ποδοσφαιριστές.

«Κύριοι, συνθέτετε ένα εξαιρετικό σύνολο. Αν δεν φτάσω στον τελικό με αυτό το σύνολο, τότε είμαι ένας σκατένιος, σημαίνει ότι οργάνωσα μια σκατό – ομάδα» είπε, λίγες ημέρες πριν αρχίσει η περιπέτεια της Ισπανίας στο Euro2008.

Στην ομιλία του πριν από τον τελικό με την Γερμανία, θέλησε να επιστήσει την προσοχή των παικτών του στον Μπάστιαν Σβάινσταϊγκερ. «Ο ξανθός, αυτός που έχει τόσο περίεργο όνομα, τον έχουν αποβάλει μια φορά και αν είμαστε έξυπνοι θα τον αποβάλουν πάλι» τους είπα, προκαλώντας τα γέλια και την πάντα απαραίτητη χαλάρωση.

Στην φυσούνα του «Ερνστ Χάπελ», την ημέρα του τελικού, ο Αραγονές πλησίασε τον Μίχαελ Μπάλακ. Στις ομιλίες του πριν από το ματς, είχε επισημάνει την σημασία του συγκεκριμένου ποδοσφαιριστή στο παιχνίδι των Γερμανών, αλλά επέμενε να τον φωνάζει «Γουάλας». Και το ίδιο έπραξε εκείνη την στιγμή.

«Γουάλας! Πως είστε κύριε;» του είπε ο Λουίς, με τον Μπάλακ να τον κοιτάει έκπληκτος. Η απίθανη ενέργεια του Αραγονές προκάλεσε το γέλιο των παικτών του οι οποίοι, ακόμα πιο απελευθερωμένοι, μπήκαν στο γήπεδο και, με γκολ του Φερνάντο Τόρες, αποτίναξαν μια για πάντα την στάμπα των «αιώνιων λούζερ» που κουβαλούσαν αυτοί και οι προκάτοχοί τους.

Στην εξέδρα Τύπου, βίωνα μια πρωτοφανής εμπειρία, βλέποντας την Ισπανία ΝΑ ΝΙΚΑΕΙ. Τότε, περιέργως, δεν βούρκωσα. Το έκανα, όμως, δύο χρόνια αργότερα, στο «Σόκερ Σίτι» του Γιοχάνεσμπουργκ, όταν ο Αντρές Ινιέστα έστελνε την μπάλα στα δίχτυα της Ολλανδίας και οδηγούσε μια χαρισματική ποδοσφαιρική γενιά στην απόλυτη καταξίωσή της. Οι καρπαζιές ήταν πλέον παρελθόν. Η φράση – ιαχή «yo soy español» (εγώ είμαι Ισπανός) που κυριαρχούσε μεταξύ των φιλάθλων, ήταν πια αφορμή για περηφάνια, όχι για ντροπή.

Ο τελικός της ισπανικής λύτρωσης

Το «σόου» του Πέπε Ρέινα στα επινίκια

Εξαιρετικό ντοκιμαντέρ για τον τίτλο των «Φούριας Ρόχας»