Ο Νέλσον Μαντέλα έφυγε για το μεγάλο ταξίδι, οι κάτοικοι του πλανήτη γη διαθέτουν κάποια δευτερόλεπτα από τη συναισθηματική και νοητική τους λειτουργία, για θετικές σκέψεις για εκείνον που έγινε σύμβολο με τον αγώνα του για την ανατροπή του καθεστώτος – ντροπή για την κοινωνία των ανθρώπων, το απαρτχάιντ.

Το ποδόσφαιρο θα διαθέσει για τρεις μέρες (Τρίτη, Τετάρτη και Πέμπτη) λίγο χρόνο από τη λάμψη του Τσάμπιονς και του Γιουρόπα Λιγκ, για τον εκλιπόντα. Ο φόρος τιμής με ενός λεπτού σιγή και τα μπάνερ που θα εμφανιστούν σε όλα τα γήπεδα, θα κάνουν, ως εικόνα και με τον εκκωφαντικό ήχο της σιωπής, έστω και για ένα λεπτό, τον γύρο του κόσμου μέσω των τηλεοπτικών μεταδόσεων.

Για την ΟΥΕΦΑ είναι μια απόλυτα συμβατή ενέργεια, με εξασφαλισμένο αντίκρισμα. Από τη στιγμή που έκανε σημαία της την εκστρατεία κατά του ρατσισμού, δεν γινόταν να μην συμμετέχει στις εκδηλώσεις για το «αντίο» στον άνθρωπο που ταύτισε το όνομά του με τον αντιρατσιστικό αγώνα και είχε σκοπό της ζωής του τη χειραφέτηση της μαύρης κοινότητας της Νότιας Αφρικής και την ειρηνική συνύπαρξή της, με τους λευκούς.

Το όχι στον ρατισμό

Η ΦΙΦΑ και η ΟΥΕΦΑ όπως και οι Συνομοσπονδίες των άλλων ηπείρων, παρότι έχουν και θέλουν να επιβάλλουν το «απολιτίκ» στο ποδόσφαιρο, υιοθέτησαν το κορυφαίο πολιτικό και κοινωνικό μήνυμα, αυτό, εναντίον του ρατσισμού. Είτε επειδή αντιλαμβάνονται τα σημάδια των καιρών, είτε επειδή το πίστευαν, είτε επειδή έπρεπε να δείξουν ότι το πιστεύουν, είτε για την προστασία του «προϊόντος», είτε για τη διάδοσή του, το έκαναν. Εξάλλου το ποδόσφαιρο είναι κομμάτι του αθλητισμού και ο αθλητισμός εμφορείται από ανώτερα ιδεώδη για τους ανθρώπους και την κοινωνία.

Η Νότια Αφρική συνδέθηκε με το ποδόσφαιρο. Η επιλογή να διοργανώσει το Μουντιάλ του 2010, ήταν μια πολιτική επιλογή αλλά και ένα πείραμα οργανωτικό, οικονομικό, μαρκετίστικο... Μια πολιτική επιλογή που έγινε την 15Μαΐου του 2004, όταν απορρίφθηκαν οι υποψηφιότητες της Λιβύης και της Τυνησίας και αυτή της Ν. Αφρικής προκρίθηκε έναντι εκείνων του Μαρόκο και της Αιγύπτου.

Η κορυφαία ποδοσφαιρική διοργάνωση ανατέθηκε σε μια χώρα που ακόμη έβγαινε από την ταραγμένη εποχή του απαρτχάιντ, που είχε ασταθή οικονομία, υποτυπώδεις δομές, φτώχεια, ανεργία, τεράστιες οικονομικές ανισότητες… Ήταν και ένα πείραμα σε επίπεδο ασφάλειας, που σε γενικές γραμμές δεν πήγε άσχημα, αν σκεφτεί κανείς πως η διοργάνωση είχε μπει στο μάτι της «Αλ Κάιντα», ενώ ενάμιση μήνα πριν τους αγώνες μόνο στο Γιοχάνεσμπουργκ κατασχέθηκαν 2,5 τόνοι εκρηκτικών. Για το κομμάτι αυτό, της ασφάλειας, είχαν διατεθεί 78 εκατ. ευρώ και δούλεψαν 55.000 άνθρωποι – χώρια πόσοι δούλευαν σ’ αυτόν τον τομέα έξω από επίσημο οργανόγραμμα της διοργάνωσης.

Δεν θα είχε καμία τύχη, ενδεχομένως αυτή η υποψηφιότητα, αν δεν είχε στη βιτρίνα τον Μαντέλα και ό,τι αυτός συμβόλιζε. Η Νότια Αφρική αλλά και η Αφρική ολόκληρη, άνοιξαν ένα παράθυρο στον κόσμο, μέσω του Μουντιάλ. Η διοργάνωση είχε το ονοματεπώνυμο του αφρικανού ηγέτη. Τα λόγια του και η φυσική του παρουσία εκεί, είχαν για πολλούς μεγαλύτερη σημασία από τους αγώνες και την εξέλιξή τους.

Με τις βουβουζέλες

Χιλιάδες νοτιοαφρικανοί που λίγα χρόνια πριν, δεν είχαν δικαίωμα ούτε στην ίδια τους τη ζωή, φόρεσαν τα πολύχρωμά τους, πήραν τις βουβουζέλες και πήγαν στα γήπεδα γιορτάζοντας μαζί με φιλάθλους απ όλον τον κόσμο, αλλά και δείχνοντας παντού και σε όλους τη χειραφέτησή τους.

Σήμερα 20 χρόνια μετά την πτώση του απαρτχάιντ, οι αναφορές για την κατάσταση στη Ν. Αφρική λένε πως το μεγαλύτερο ποσοστό από το συνολικό 80% που είναι η μαύρη κοινότητα, έχει πρόβλημα με τη φτώχεια και την ανεργία (κι ας φυτεύτηκε στη συνοικία του Σοβέτο, ένα τεράστιο εμπορικό κέντρο). Μόνον ένα σχετικά μικρό ποσοστό έχει ρόλο στην οικονομική ζωή και στη δημόσια διοίκηση.

Τα προβλήματά είναι πολλά. Μπορούν όμως να τα παλέψουν έχοντας πια την αίσθηση της περηφάνιας, της αξιοπρέπειας και ότι τους ανήκει η ζωή τους. Να πορευτούν με αυτά που τους χάρισε ο Μαντέλα.

Θα είναι αξιοπρόσεκτη η στάση, η συμπεριφορά, των αφρικανικής καταγωγής ποδοσφαιριστών, στα δευτερόλεπτα της μνήμης για τον Μαντέλα. Η γλώσσα του σώματος λέει πολλά και η έκφραση του προσώπου δείχνει περισσότερα. Τα τρία βράδια των ποδοσφαιρικών διοργανώσεων καμία Ομοσπονδία δεν θα μπορεί να εγκαλέσει κανέναν Ντρογμπά (όπως έκανε η τουρκική), καθώς θα ευχαριστεί δημόσια τον Μαντέλα, επειδή υπήρξε, επειδή ήταν αυτός που ήταν και έκανε όσα έκανε.

Το γεγονός πως στη μακρά ιστορία του ποδοσφαίρου, υπάρχει μέσω του Μουντιάλ του 2010, ο Νέλσον Μαντέλα, μόνον τιμή μπορεί να θεωρηθεί. Του χρωστάει σε επίπεδο ιδεών και αξιών και επιβάλλεται να τον ευγνωμονεί.