Τη σεζόν 2000-'01 ο Παναθηναϊκός κατέκτησε το Πρωτάθλημα της Α1, νικώντας 3-2 στη σειρά των τελικών τον Ολυμπιακό, έχοντας ταξιδέψει μόλις μια φορά στην επαρχεία, και συγκεκριμένα στο Ηράκλειο ώστε να αντιμετωπίσει την τοπική ομάδα, που τη χρονιά εκείνη περιορίστηκε στην δέκατη θέση.

Από τότε έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι και η περιφέρεια ανέπτυξε μια σχέση αγάπης με την πορτοκαλί μπάλα, που έχει αποδώσει καρπούς. Το αποτέλεσμα είναι κάθε χρόνο να βλέπουμε όλο και περισσότερες ομάδες, εκτός Αττικής και Θεσσαλονίκης, να συμμετέχουν στη μεγαλύτερη κατηγορία.

Το παιχνίδι ΚΑΟΔ- Ηράκλειο ήταν το μοναδικό επαρχιακό ντέρμπι της σεζόν 2001-02

Από τον Σεπτέμβιο του 2001 έως και τη σεζόν 2003-4 οι επαρχιακές ομάδες ήταν δύο, με τον ΚΑΟΔ, την Ολύμπια Λάρισας και τον Απόλλωνα Πάτρας να συνοδεύουν τις τρεις αυτές σεζόν το Ηράκλειο. Η κρητική ομάδα που κρατούσε ψηλά τη σημαία της επαρχίας επί επτά συναπτά χρόνια, το 2004 υποβιβάστηκε στη δεύτερη τη τάξει κατηγορία του ελληνικού μπάσκετ.

Ωστόσο από εκείνη τη χρονιά και έπειτα η η περιφέρεια εκπροσωπείται από τρεις και πλέον ομάδες σε κάθε αγωνιστική σεζόν.

Η σεζόν που ολοκληρώθηκε τον περασμένο Ιούνιο ήταν ιστορική για το ελληνικό μπάσκετ, καθώς είχαμε για πρώτη φορά ίδιο αριθμό ομάδων από την περιφέρεια και τα δύο μεγαλύτερα αστικά κέντρα της χώρας.

Στις 13 Σεπτέμβρη εντούτοις το "ρεκόρ" αυτό ξεπεράστηκε, καθώς με την έγκριση της συμμετοχής της Δόξας Λευκάδας στη Basket League της νέας σεζόν, οι επαρχιακές ομάδες έγιναν οχτώ και είναι οι ακόλουθες: Κολοσσός Ρόδου, Ρέθυμνο, Τρίκαλα, Απόλλων Πάτρας, Προμηθέας Πάτρας, Κόροιβος Αμαλιάδας, Κύμη και Δόξα Λευκάδας.

Πρώτη φορά στα χρονικά του ελληνικού μπάσκετ οι ομάδες της επαρχίας θα είναι περισσότερες από αυτές της Αττικής και της Θεσσαλονίκης.

Στον παρακάτω πίνακα μπορείτε να δείτε τον αριθμό των επαρχιακών ομάδων τα τελευταίες 17 σεζόν.

Σεζόν	Αριθμός επαρχιακών ομάδων
2000-01	1
2001-02	2
2002-03	2
2003-04	2
2004-05	4
2005-06	4
2006-07	5
2007-08	5
2008-09	5
2009-10	4
2010-11	3
2011-12	4
2012-13	5
2013-14	6
2014-15	6
2015-16	7
2016-17	8